Το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας ήταν το μεγαλύτερο ΚΥΤ της Ελλάδας[1] μέχρι την πυρπόλησή του το Σεπτέμβριο του 2020. Μετά την καταστροφή του, 11.500 αιτούντες άσυλο[2] μεταφέρθηκαν σε 850 σκηνές στο προσωρινό ΚΥΤ του Καρά Τεπέ. Για να εξυπηρετηθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι, στον χώρο στήθηκαν πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας, 36 ντουζιέρες με ζεστό νερό, και 9 καντίνες με χώρους ασφαλούς παρασκευής φαγητού.[3]

ΚΥΤ Μόριας
Χάρτης
Είδοςκαταυλισμός προσφύγων
Γεωγραφικές συντεταγμένες39°8′5″N 26°30′13″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Μυτιλήνης
ΤοποθεσίαΜόρια Λέσβου
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής2015
Ένοικοιπρόσφυγας
Διαχειριστήςπρόσφυγας
Χωρητικότητα3.000
Commons page Πολυμέσα
Στον χάρτη απεικονίζεται η Μόρια του Δήμου Μυτιλήνης.

Ο καταυλισμός της Μόριας ήταν γνωστός στο διεθνή τύπο για τις συχνές ταραχές, επεισόδια μεταξύ των εθνοτικών ομάδων των μεταναστών, συμπλοκές με χρήση μαχαιριών, απόπειρες αυτοκτονίας, βιασμούς κ.α.[4][5][6] Ο καταυλισμός στήθηκε πάνω στο στρατόπεδο του 296 Τάγματος, ενεργό μέχρι τα τέλη του 2010.[7] Το στρατόπεδο αυτό επιλέχθηκε να στεγάσει το κέντρο φιλοξενίας προσφύγων τον Σεπτέμβριο του 2013.[5] Είχε αλλάξει πολλές ονομασίες και στην κορύφωσή του έφτασε να φιλοξενεί 18.500 άτομα,[8] με μέγιστη δυνατότητα φιλοξενίας μέχρι 2.840 άτομα με βάση τα επίσημα στοιχεία.[1]

Οι λόγοι πυρπόλησης του καταυλισμού οφείλονται στα δεκάδες διαπιστωμένα κρούσματα κορωνοϊού που βρέθηκαν στο κέντρο αυτό. Πρόσφυγες και μετανάστες που βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό αρνήθηκαν να μπουν σε απομόνωση. Άλλοι ένοικοι ζητούσαν από τα άτομα αυτά να απομακρυνθούν. Ως αποτέλεσμα, η σύγκρουση πήρε φυλετικό χαρακτήρα, κάτι το οποίο οδήγησε σε φωτιές, οι οποίες λόγω ανέμου πήραν ανεξέλεγκτες διαστάσεις.[7]

Ιστορικό πυρπολήσεων και ανθρώπινων απωλειών Επεξεργασία

Το κέντρο αυτό είχε ήδη πυρποληθεί μία φορά τον Σεπτέμβριο του 2016,[7] πριν την ολοσχερή καταστροφή του το 2020. Τότε φιλοξενούσε περίπου 5.700 άτομα. Ο λόγος της πυρπόλησης τότε ήταν η ψευδής είδηση ότι επτά μετανάστες σκοτώθηκαν προσπαθώντας να εγκαταλείψουν το νησί σε καρότσα νταλίκας. Ακολούθησε μία ακόμα ψευδής είδηση για άμεση και μαζική απέλαση των εγκλωβισμένων στην Τουρκία. Τότε κάηκε το μισό κέντρο και πολλοί μετανάστες κατέφυγαν στη Μυτιλήνη.[5]

Στη δομή έχουν καταγραφεί δύο θάνατοι από αναθυμιάσεις το 2017, δύο θάνατοι από φυσικά αίτια το 2018, δύο από φυσικά αίτια και ένα θύμα πυρκαγιάς το 2019.[8]

Προβλήματα λειτουργικότητας Επεξεργασία

Με βάση δύο εκθέσεις αυτοψίας που πραγματοποιήθηκαν το 2018, οι υπάλληλοι της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας Λέσβου είχαν καταγράψει μια σειρά από σοβαρά προβλήματα λειτουργικότητας του κέντρου αυτού. Μεταξύ άλλων, είχαν διαπιστώσει ανεξέλεγκτη διαρροή λυμάτων από σπασμένους σωλήνες αποχωρητηρίων. Οι ελεγκτές ανέφεραν ότι ''ο υπαίθριος χώρος παρουσίαζε ρυπαρότητα συνοδευόμενη από πλήθος εντόμων υγειονομικής σημασίας λόγω των απορριμμάτων που υπήρχαν συσσωρευμένα στους κάδους και έξω από αυτούς (παρουσία σκουληκιών)''. Τελικά το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με βιολογικό καθαρισμό, ο οποίος όταν έβρεχε υπερχείλιζε κατά τη διάρκεια σχεδόν όλου του χειμώνα. Επιπλέον, αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι οι δομές συνδρομής υγείας ήταν ελλιπείς, όπως και όλες οι υπηρεσίες (καταγραφή, άσυλο, ιατρικές κ.λπ.), οι οποίες ήταν υπερφορτωμένες και υποστελεχωμένες. Οι χώροι τουαλέτας αντιστοιχούσαν σε 60-70 άτομα ανά τουαλέτα. Τέλος, στη σίτιση, την οποία είχε αναλάβει ο στρατός, ο υπολογισμός μερίδων δεν ήταν ακριβής, και απαιτούνταν στήσιμο στην ουρά επί πολλές ώρες για να προμηθευτεί κάποιος φαγητό, ειδικά το χειμώνα μέσα στο κρύο και στη βροχή.[5]

Υπηρεσίες Επεξεργασία

Το Δεκέμβριο του 2019, στο κέντρο εργάζονταν 26 δημόσιοι υπάλληλοι του Υπουργείου Μετανάστευσης συνεπικουρούμενοι από 49 συμβασιούχους ορισμένου χρόνου και 130 ωφελούμενους του προγράμματος καταπολέμησης της ανεργίας του ΟΑΕΔ. Επιπλέον, στον χώρο δραστηριοποιούνταν στελέχη της ΕΛ.ΑΣ, της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ (UNHCR), του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ), του Ευρωπαϊκoύ Γραφείου Υπαστήριξης Ασύλου (EASO), της ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου, της Europol, του ΕΟΔΥ, καθώς και μέλη 17 εγκεκριμένων ΜΚΟ από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.[8]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Reception and identification procedure». Asylum Information Database | European Council on Refugees and Exiles (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2021. 
  2. «Η Ύπατη Αρμοστεία σοκαρισμένη από τις φωτιές στο κέντρο υποδοχής της Μόριας ενισχύει τη στήριξή της προς τους πληγέντες αιτούντες άσυλο». UNHCR Ελλάδα. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2021. 
  3. Παζιάνου, Ανθή. ««Δεν συγκρίνεται με το ΚΥΤ Μόριας…» | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2021. 
  4. «Rapes at the refugee camp in Moria (Lesbos)». www.europarl.europa.eu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2021. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Νίκου, Όλγα (9 Σεπτεμβρίου 2020). «10 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για τη Μόρια». Parallaxi Magazine. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2021. 
  6. Newsroom. «One rape a week takes place at Moria refugee camp, report cites NGO as saying | eKathimerini.com». www.ekathimerini.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2021. 
  7. 7,0 7,1 7,2 «Όταν η Μόρια έγινε παγκόσμια γνωστή για το «Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης»». almaradio.gr. 9 Σεπτεμβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2021. 
  8. 8,0 8,1 8,2 «Η Μόρια από μέσα: Ο αν. Διοικητής του ΚΥΤ σε μία εφ όλης της ύλης συνέντευξη - Free Sunday». freesunday.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2021.