Κάστρο της Κορώνης

Το Κάστρο της Κορώνης χτίστηκε κατά τους βυζαντινούς χρόνους (άγνωστη χρονολογία) στη θέση, όπου δέσποζε κάποτε η πόλη της Αρχαίας Ασίνης.

Κάστρο της Κορώνης
Είδος	κάστρο και φρούριο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	36°47′44″N 21°57′44″E
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Πύλου - Νέστορος, Δημοτική Ενότητα Κορώνης και Κοινότητα Κορώνης
Τοποθεσία	Κορώνη
Χώρα	Ελλάδα
Προστασία	αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Απεικόνιση του Κάστρου της Κορώνης, από τον Βιντσέντζο Κορονέλι, το 1686.

Ο Νοτιοανατολικός Προμαχώνας, του Κάστρου της Κορώνης.

Ιστορικό πλαίσιο

Η Κορώνη και η Μεθώνη αποτέλεσαν δύο πολιτείες με μεγάλη ακμή από το 13^ο έως το 17^ο αιώνα, γεγονός που οφείλεται στη γεωστρατηγική τους θέση ως λιμάνια - κλειδιά για το εμπόριο από και προς την Ανατολή. Η οικονομική τους ακμή συνεχίστηκε μέχρι το 19^ο αιώνα, οπότε και αποτελούσαν κέντρα βιοτεχνίας και εμπορίου.

Το Κάστρο Κορώνης είναι το λιγότερο καλά διατηρημένο. Χτίστηκε κατά τους βυζαντινούς χρόνους και στη συνέχεια, δέχθηκε διάφορες τροποποιήσεις από τους εκάστοτε κατακτητές της περιοχής. Με την κατάληψη της Κορώνης από τους Φράγκους, το Κάστρο δόθηκε ως τιμάριο στην οικογένεια του Βιλλεαρδουίνου. Το 1206, οι Βενετοί πέτυχαν την κατάκτηση της Κορώνης, στο πλαίσιο της αναζήτησης νέων ναυτικών εμπορικών σταθμών. Η επικύρωση της κυριαρχίας των Βενετών πραγματοποιήθηκε το 1209, ενώ το 1265 ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγος επικύρωσε αυτή την εξουσία. Οι Βενετοί οργάνωσαν τη ζωή και τη διοίκηση της πόλης, κατασκευάζοντας παράλληλα ισχυρή οχύρωση στο Κάστρο. 

Τον Αύγουστο του 1500, ο Βαγιαζήτ Β΄ κατέλαβε το Κάστρο της Μεθώνης. Οι κάτοικοι της Κορώνης, έχοντας τρομοκρατηθεί από αυτό το γεγονός, παραδόθηκαν στους Οθωμανούς. Το 1532 η Κορώνη καταλήφθηκε από το συμμαχικό στόλο του αυτοκράτορα Καρόλου E΄, του Πάπα και των Ιπποτών της Μάλτας με επικεφαλής το Γενουάτη ναύαρχο Αντρέα Ντόρια. Δύο χρόνια μετά, οι συμμαχικές δυνάμεις εγκατέλειψαν την Κορώνη, παίρνοντας μαζί τους περισσότερους από δύο χιλιάδες κατοίκους, που θα εγκαθίσταντο στην Κάτω Ιταλία. Το 1685 έγινε η ανακατάληψη της Κορώνης, από το Μοροζίνι.

Οι Οθωμανοί την κατέλαβαν ξανά το 1715. Στο Κάστρο εγκαταστάθηκαν οι οθωμανικές οικογένειες, ενώ οι Ελληνορθόδοξοι κατοικούσαν εκτός των τειχών. Κατά τη διάρκεια της α΄ και β΄ οθωμανικής κατάκτησης, παρατηρήθηκε οικονομική και κοινωνική παρακμή. Το 1770 το Κάστρο βομβαρδίστηκε από τους αδελφούς Ορλώφ. Η απελευθέρωση της Κορώνης πραγματοποιήθηκε το 1828, από το γαλλικό εκστρατευτικό σώμα, με επικεφαλής το Γάλλο στρατηγό Μαιζών.

Στα τέλη του 19^ου αιώνα η πόλη και το Κάστρο ερημώθηκαν σιγά - σιγά, εξαιτίας του μεταναστευτικού ρεύματος που έπληξε την περιοχή. Όσοι από τους κατοίκους επέλεξαν να παραμείνουν στην περιοχή, διέμεναν εκτός των τειχών του Κάστρου, στο ύψωμα πάνω από το λιμάνι και κατά μήκος της παραλίας.

Οικοδομικές φάσεις

Το Κάστρο γνώρισε διάφορες οικοδομικές φάσεις ανά χρονική περίοδο. Αρχικά, διακρινόταν σε ένα τριγωνικό χώρο και ένα εξωτερικό οχύρωμα στα ανατολικά. Το βυζαντινό φρούριο βρισκόταν στο ψηλότερο σημείο, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το γυναικείο μοναστήρι. Κατά την Α΄ Ενετοκρατία προστέθηκε ένας μεγάλος περίβολος στα ανατολικά, οικοδομήθηκαν ισχυρά τείχη και ο διπλός ημικυκλικός προμαχώνας στη βορειοανατολική γωνία, με σκοπό την προστασία από την πλευρά της θάλασσας.

Στην Α΄ Οθωμανική περίοδο, η οχύρωση ενισχύθηκε στη νοτιοανατολική πλευρά με μια δεύτερη γραμμή άμυνας, η οποία ανατινάχθηκε από το Μοροζίνι το 1685 και την προσθήκη δύο κυκλικών προμαχώνων στα άκρα της. Κατά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο προμαχώνας στο βόρειο άκρο του τείχους ανατινάχθηκε από τους Γερμανούς. Σήμερα σώζονται λίγα ερείπια του συγκεκριμένου τμήματος του Κάστρου. Το 1463, στη δυτικότερη άκρη του, οι Βενετοί κατασκεύασαν ένα προμαχώνα, ο οποίος γνώρισε επάλληλες οικοδομικές φάσεις με τελευταία αυτήν της Β΄ Ενετοκρατίας (1685 - 1715). Στο εσωτερικό του Κάστρου σώζονται τα κατάλοιπα της τρίκλιτης βασιλικής της Αγίας Σοφίας, πιθανόν του 7^ου αιώνα. Πλησίον, βρίσκεται ο σημερινός ναός του Αγίου Χαραλάμπους, που η αρχική οικοδόμησή του έγινε το 1689 ως καθολική εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Ρόκκο, προστάτη από τους λοιμούς και τις επιδημίες σύμφωνα με την παράδοση της Καθολικής Εκκλησίας. Ο ναός στη συνέχεια μετατράπηκε σε οθωμανικό τέμενος και στους νεότερους χρόνους, σε ορθόδοξο ναό. Κατά τη διάρκεια των προσθηκών, χρησιμοποιήθηκε αρχαίο οικοδομικό υλικό.

Στο δυτικό άκρο του Κάστρου υπάρχει το παλαιοημερολογίτικο μοναστήρι, Μονή του Τιμίου Προδρόμου, που ιδρύθηκε στις αρχές του 20^ου αιώνα.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• ΚΑΣΤΡΟΛΟΓΟΣ - Κάστρα της Ελλάδας - Κάστρο Κορώνης (Κάστρο Κορώνης - Ελληνικά Κάστρα)

Εικόνες

Εικόνες από το Κάστρο της Κορώνης

Η Κεντρική Πύλη, του Κάστρου της Κορώνης.	Το εσωτερικό του Νοτιοανατολικού Προμαχώνα, του Κάστρου Κορώνης.	Ο Ναός της Αγίας Σοφίας, εντός του Κάστρου Κορώνης.	Ο τρούλος του Ναού της Αγίας Σοφίας, στο Κάστρο Κορώνης.
Ο Ναός του Αγίου Χαραλάμπους, εντός του Κάστρου Κορώνης.	Ο Ναός του Αγίου Χαράλαμπους (1689), μέσα στο Κάστρο Κορώνης.	Η Μονή Τιμίου Προδρόμου, εντός του Κάστρου Κορώνης.	Η Μονή Τιμίου Προδρόμου, μέσα στο Κάστρο της Κορώνης.

Βιβλιογραφία

• Καρποδίνη – Δημητριάδη, Ε., 1990. Κάστρα της Πελοποννήσου, Adam, Αθήνα.
• Lane C. F., 2007. Βενετία η θαλασσοκράτειρα, Κουρεμένος Κ. (μτφρ.), Αλεξάνδρεια, Αθήνα.