Ο Κένεθ Γ΄ της Σκωτίας ή Κένεθ ο Αρχηγικός (περί το 966 - 25 Μαρτίου 1005) βασιλιάς της Σκωτίας (997 - 1005) ήταν γιος του Ντάφ της Σκωτίας.[3] Πολλές Σκωτσέζικες πηγές τον περιγράφουν σαν Γκίρικ, γιο του Κένεθ γιου του Ντάφ αλλά ήταν λάθος, μια εναλλακτική εξήγηση είναι ότι ο Κένεθ είχε έναν γιο τον Γκίρικ που βασίλευσε μαζί με τον πατέρα του.[4][5][6]

Κένεθ Γ΄ της Σκωτίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Cináed mac Duib (Σκωτικά Κελτικά) και Kenneth III (Αγγλικά)
Γέννηση10ος αιώνας
Θάνατος25  Μαρτίου 1005 ή 25  Μαρτίου 1005[1]
Tayside
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη
Τόπος ταφήςΆιονα
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Σκωτίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΤέκναGiric II d'Écosse[2]
Boite mac Cináeda[2]
Suibne mac Cináeda
Gille Coemgain mac Cinaed[2]
ΓονείςΝτάφ της Σκωτίας[2]
ΟικογένειαΟίκος των Αλπινιδών
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμονάρχης της Σκωτίας (997–1005)
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ιστορικές αναφορές Επεξεργασία

Οι πρώτες πηγές για τον Γκίρικ είναι τα Χρονικά των Πίκτων και των Σκωτσέζων του Ουίλιαμ Φορμπς Σκίνε (1809 - 1892) που χρονολογούνται το 1251 - 1317, τα χρονικά του Ιωάννη του Φορντάν τον 14ο αιώνα γράφουν ότι ο Γκιρίκ ή Γκρίμ σκοτώθηκε από τον Μάλκολμ Β΄ της Σκωτίας. Ο Τσάρλς Κόλυ (1940 - 2015) σημειώνει ότι ο Γκίρικ δεν αναφέρεται σε παλιότερες πηγές κάτι που κάνει την ύπαρξη του προβληματική.[7] O Τζον Μπαννερμαν (1932 - 2008) θεωρεί ότι το μακ Ντουίμπ το Κέλτικο πατρώνυμο του Κένεθ Γ΄ είναι εξέλιξη των Ντάφ και μακ Ντάφ και ότι ο Κένεθ Γ΄ ίσως είναι γενάρχης της δυναστείας ΜακΝταφ που κυβέρνησε το Φάιφ από τον 11ο μέχρι τον 14ο αιώνα σαν κόμητες και στην συνέχεια δούκες. Τονίζει ότι ο Γκίρικ μπορεί να είναι ο αληθινός ιδρυτής του Οίκου ακολουθώντας την παράδοση πολλών Σκωτσέζικων φυλών που είχαν γενάρχη κάποιον εγγονό του ονοματοδότη της δυναστείας.[8]

Η μόνη αναφορά για τον Κένεθ στα Χρονικά των τεσσάρων Μάστερς είναι ο φόνος του Ντουνγκάλ μακ Κινεάντα από τον Γκίλλε Κοεμγκαίν μακ Κινεάντα γύρω στο 999 αλλά δεν είναι βέβαιο ότι αναφέρεται σε γεγονότα στην Σκωτία. Ο φόνος συσχετιζόταν με τους γιους κάποιου Κένεθ του Κένεθ Β΄ της Σκωτίας ή κάποιου άλλου αγνώστου.[9][9] Στα Χρονικά του Ούλστερ εμφανίζεται ο Γκίλλε Κοεμγκαίν γιος του Κένεθ, μια σημείωση για το έτος 1035 αναφέρει τον φόνο μιας ανώνυμης εγγονής του και του συζύγου της Κέιθαλ γιου του Άμαλγκαιντ από τον Σιλάχ γιο του Ντάνσαντ, ο Κέιθαλ συνδέεται με τους βασιλείς του Λένστερ. Η σύνδεση είναι ασαφής αλλά πολύ πιθανό να έχει σχέση με τον ίδιο Γκίλλε Κοεμγκαίν που συνδέεται με τον Κένεθ Γ΄.[10][11]

Κληρονόμοι Επεξεργασία

Ο Κένεθ Γ΄ σκοτώθηκε από τον Μάλκολμ Β΄ στην μάχη του Στράθιρν (1105).[12] Γιος του Κένεθ καταγράφεται ο Μπουάτ μακ Κινεάντ αλλά είναι αβέβαιο αν ήταν γιος του Κένεθ Γ΄ ή κάποιου άλλου Κένεθ όπως ο Κένεθ Β΄, ένας γιος ή εγγονός του Μπουάτ σύμφωνα με τα Χρονικά του Ούλστερ σκοτώθηκε από τον Μάλκολμ Β΄ (1032).[13] Σύμφωνα με την αναφορά : "Ο εγγονός του Μπαέτ, γιος του Κίναντ σκοτώθηκε από τον Μειλ Κολουίμ γιο του Κίναντ".[14]

Η εγγονή του Κέννεθ Γκρουόχ κόρη του Μπουάτ παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τον Γκίλλε Κοεμγκαίν μορμάρο του Μόρεϊ και σε δεύτερο γάμο τον Μάκβεθ της Σκωτίας, ο γιος της από τον πρώτο γάμο Λούλαχ της Σκωτίας διαδέχθηκε στον θρόνο για σύντομο χρόνο τον θετό του πατέρα. Οι απόγονοι του Ουίλιαμ Φιτς Ντάνκαν από τον πρώτο του γάμο είχαν καταγωγή πιθανότατα από τον Κένεθ και ο Κλαν Μακέι διεκδικούσε την καταγωγή του από τον Κένεθ Γ΄ μέσω της κόρης του Λούλαχ.[15]

Η Οικογένεια "μακ Ντάφ" Επεξεργασία

Η θεωρία ότι η δυναστεία ΜακΝτάφ ήταν απόγονοι του Κένεθ Γ΄ στηρίχτηκε στις στενές σχέσεις του με το στέμμα. Ο Άντριου του Ουίντουν αναφέρει ότι ο Μάλκολμ Γ΄ της Σκωτίας παραχώρησε στον "ΜακΝτάφ ηγεμόνα του Φάιφ" το προνόμιο να ενθρονίζει τους βασιλείς της Σκωτίας, σύμφωνα με τον Άντριου του Ουίντον ο Μάλκολμ Γ΄ υποσχέθηκε σε κάποιον ΜακΝταφ να γίνει ο δεύτερος άντρας της Σκωτίας μετά από τον βασιλιά. Ο ΜακΝτάφ εμφανίζεται συχνά σε ιστορίες που συνδέονται με την άνοδο στον θρόνο του Μάλκολμ Γ΄, αποθανατίζεται αργότερα στον χαρακτήρα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ Μακντάφ.

Το καθεστώς των αρχηγών της δυναστείας σαν ανώτεροι βασιλικοί υπάλληλοι επιβεβαιώθηκε στις καταγραφές των τελετών του Αλέξανδρου Β΄ της Σκωτίας και του Αλέξανδρου Γ΄ της Σκωτίας. Τα ονόματα των προηγούμενων αρχηγών των μακ Ντάφ εμφανίζονται στα βασιλικά διατάγματα συχνότερα από όλα τα υπόλοιπα μέλη της αριστοκρατίας, ήταν σε υψηλότερη τάξη τόσο σε σχέση με τους γηγενείς Σκωτσέζους όσο και με τους Άγγλο-Νορμανδούς ευγενείς. Ένας κατάλογος των αρχηγών των μακ Ντάφ τον 12ο αιώνα παρουσιάζει τα ίδια ονόματα που εμφανίζονται στην βασιλική οικογένεια της Σκωτίας όπως Ντάνκαν, Μάλκολμ και Κωνσταντίνος. Ο Μπάνερμαν σημειώνει ότι είχαν ισχυρά κληρονομικά δικαιώματα ακόμα και στον θρόνο της Σκωτίας από τα οποία είχαν υποχωρήσει γι'αυτό ο Μάλκολμ Γ΄ της Σκωτίας τους είχε αποζημιώσει με σημαντικά προνόμια.[16]

Εμφύλιες συγκρούσεις για την διαδοχή Επεξεργασία

Τον 10ο αιώνα η Σκωτία βρέθηκε στο επίκεντρο συγκρούσεων ανάμεσα σε δυο δυναστείες, η πρώτη ήταν η δυναστεία του Κωνσταντίνου Α΄ της Σκωτίας και η δεύτερη του αδελφού του Εντ μακ Κένεθ. Ο Ιωάννης του Φορντάν σημειώνει ο Κένεθ Β΄ της Σκωτίας προσπάθησε να τοποθετήσει την δική του δυναστεία στον θρόνο σε βάρος των προηγούμενων διεκδικητών, ο Κωνσταντίνος Γ΄ της Σκωτίας ήταν ο τελευταίος γνωστός απόγονος του Εντ μακ Κένεθ. Μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου Γ΄ η αντιπαλότητα που υπήρχε μέχρι τότε ανάμεσα στις δυναστείες του Κωνσταντίνου Α΄ και του Εντ μακ Κένεθ μετατράπηκε σε αντιπαλότητα ανάμεσα στην δυναστεία του Κένεθ Β΄ και στους απογόνους των δυο προηγούμενων δυναστειών μαζί.[17]

Το γενεαλογικό δέντρο του Κένεθ Β΄ εκπροσωπήθηκε από τον γιο του Μάλκολμ Β΄, το άλλο γενεαλογικό δέντρο του αδελφού του Ντάφ της Σκωτίας εκπροσωπήθηκε από τον Κένεθ Γ΄, ωστόσο ούτε ο Κένεθ Γ΄ ούτε ο Κωνσταντίνος Γ΄ κατόρθωσαν να επεκτείνουν την εξουσία τους στην Κάμπρια που ήταν το οχυρό και η έδρα των οπαδών του Μάλκολμ Β΄. Ο Μάλκολμ Β΄ ήταν ο νόμιμος κληρονόμος σύμφωνα με τους κανόνες διαδοχής που υπήρχαν την εποχή του πατέρα του, γι'αυτό οργάνωσε την δολοφονία του Κένεθ Γ΄ με αποτέλεσμα τον θρίαμβο του ίδιου και της δυναστείας του, συνέχισε να κυβερνάει για πολλά χρόνια μέχρι του 1034 και στο τέλος εξασφάλισε τον θρόνο στους απογόνους του.[18] Η αντιπαλότητα ανάμεσα στις δυο δυναστείες συνεχίστηκε και μετά τον θάνατο του Κένεθ Γ΄ (1005), ο Μάλκολμ Β΄ σκότωσε άλλον έναν απόγονο του Κένεθ Γ΄ (1033), η Γκρουάχ εγγονή του Κένεθ Γ΄ σύζυγος του Μάκβεθ της Σκωτίας είχε αντίπαλο τον Ντάνκαν Α΄ της Σκωτίας εγγονό του Μάλκολμ Β΄ από τη κόρη του. Ο Ντανκάν Α΄ ανέβηκε στον θρόνο τοποθετώντας οριστικά την δυναστεία του (1034) αλλά οι εμφύλιες συγκρούσεις συνεχίστηκαν και τους επόμενους αιώνες.[19] Οι βασιλείς του Στραθκλάιντ συμμετείχαν στην εμφύλια διαμάχη αλλά είναι αβέβαιο σε τι βαθμό είχαν σχέση με τις Σκωτσέζικες δυναστείες, σύμφωνα με μια πηγή ο Όουεν Α΄ του Στραθκλάιντ ήταν εγγονός του Ντόναλντ Β΄ της Σκωτίας.[20]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. p10290.htm#i102894.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  3. The former is probable because later English-speaking sources called him "Grim"; Old Irish donn has similar meaning to Old English greimm, which means "power" or "authority"; see Skene, Chronicles, p. 98; Hudson, Celtic Kings, p. 105.
  4. Smyth, pp. 220–221 and 225; also ESSH, p.522, note 4.
  5. Bannerman, MacDuff of Fife, p. 25-26
  6. Cawley 2011, Kenneth III
  7. Cawley 2011, Kenneth III
  8. Bannerman, MacDuff of Fife, p. 22-26, 38
  9. ESSH, p.520, note 5; Smyth, pp. 221–222, makes Gille Coemgáin the son of this Kenneth following ESSH, p. 580.
  10. https://celt.ucc.ie//published/T100005B/index.html
  11. https://celt.ucc.ie//published/T100001A/
  12. Annals of Ulster and Chronicon Scotorum, s.a. 1005; the various versions of the Chronicle of the Kings of Alba and the Prophecy of Berchán agree on the site of the battle; ESSH, pp 522–524. Duncan, p. 22, suggests that the killer's name should be read as Giric mac Cináeda, "Giric son of Kenneth", a brother of Malcolm. If not, this Giric was presumably also killed at about this time.
  13. This Cináed and Boite's son, Smyth, pp. 220–221; Duncan, p. 32. See also ESSH, p. 571, note 7.
  14. https://celt.ucc.ie//published/T100001A/
  15. Duncan, pp. 102–103.
  16. Bannerman, MacDuff of Fife, p. 22-26, 38
  17. Smyth, Warlords and Holy Men: Scotland AD 80–1000, p. 224-227
  18. Smyth, Warlords and Holy Men: Scotland AD 80–1000, p. 224-227
  19. Smyth, Warlords and Holy Men: Scotland AD 80–1000, p. 224-227
  20. Smyth, Warlords and Holy Men: Scotland AD 80–1000, p. 220

Πηγές Επεξεργασία

  • Anderson, Alan Orr, Early Sources of Scottish History A.D 500–1286, volume 1. Reprinted with corrections. Paul Watkins, Stamford, 1990.
  • Bannerman, MacDuff of Fife. Article included in Medieval Scotland: Crown, Lordship and Community, pages 20–39. Edinburgh University Press, 1998.
  • Cawley, Charles (24 May 2011). "Medieval Lands Project: Scotland Kings". Foundation for Medieval Genealogy. Retrieved 16 May 2012.
  • Duncan, A.A.M., The Kingship of the Scots 842–1292: Succession and Independence. Edinburgh University Press, Edinburgh, 2002.
  • Harrison, Robert (2011), Macbeth: An Historical Novel of the Last Celtic King, iUniverse.
  • Smyth, Alfred P. Warlords and Holy Men: Scotland AD 80–1000. Reprinted, Edinburgh: Edinburgh UP, 1998.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Κένεθ Γ΄ της Σκωτίας
Γέννηση: 966 Θάνατος: 25 Μαρτίου 1005
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Κωνσταντίνος Γ΄ της Σκωτίας
Βασιλιάς της Σκωτίας
 

997 - 1005
Διάδοχος
Μάλκολμ Β΄ της Σκωτίας