Οι Κακουγίδες (αγγλικά: Kakuyids) ήταν μια δαϋλαμιτική δυναστεία που κυβέρνησε τη δυτική Περσία, το Τζιμπάλ και το Περσικό Ιράκ (περίπου 1008-περίπου 1051 μ.Χ.). Αργότερα έγιναν αταμπέκοι της Γιαζντ, του Ισφαχάν, και του Αμπαρκούχ (πόλη στο κεντρικό Ιράν), από περίπου το 1051 έως το 1141. Σχετίζονταν με τους Μπουγίδες. Πολλοί λόγιοι θεωρούν τους Κακουγίδες συγγενείς της Σαγίντα (πριγκίπισσας) Σιρίν, που καταγόταν από τη δαϋλαμιτική δυναστεία των Μπαβανδιδών.

Κακουγίδες
آل کاکویه

1008 – 1141
 

Τοποθεσία {{{κοινό_όνομα}}}
Πρωτεύουσα Ισφαχάν (1008-1051)
Γιαζντ (1051-1141)
Γλώσσες Περσική
Θρησκεία Σιιτικός Ισλαμισμός
Πολίτευμα Μοναρχία
Εμίρης
 -  1008–1041 Muhammad ibn Rustam Dushmanziyar
 -  1095–1141 Γκαρσάσπ Β΄
Ιστορική εποχή Μεσαίωνας
 -  Ίδρυση 1008
 -  Κατάλυση 1141

Οι Κακουγίδες ανέλαβαν τον έλεγχο του Ισφαχάν πριν ή το 1008 από την πριγκίπισσα Σιρίν, που είχε την αντιβασιλεία των νεαρών Μπουγιδών γιων της, Ματζντ αντ-Ντάουλα της Ρέι και Σαμς αντ-Ντάουλα του Χαμαντάν. Ο ηγέτης τους στον οποίο δόθηκε η διοίκηση του Ισφαχάν ήταν ο Μουχάμμαντ ιμπν Ρουστάμ Ντουσμανζιγιάρ. Με τον καιρό, κατάφερε να γίνει ανεξάρτητος από την εξουσία των Μπουγιδών.

Κατά καιρούς ο Μουχάμμαντ ιμπν Ρουστάμ Ντουσμανζιγιάρ δρούσε ως σύμμαχος των Μπουγιδών. Όταν ο Σαμς αντ-Nτάουλα αντιμετώπισε μια εξέγερση στο Χαμαντάν, στράφηκε στους Κακουγίδες για βοήθεια. Σύντομα λίγο μετά, ο Σαμς αντ-Ντάουλα πέθανε, και τον διαδέχθηκε ο Σαμά αντ-Ντάουλα, παρόλα αυτά, οι Κακουγίδες εισέβαλαν και πήραν τον έλεγχο του Χαμαντάν το 1023 ή 1024. Κατόπιν προχώρησαν και κατέλαβαν την πόλη Χουλβάν (αρχαία πόλη στα όρη Ζάγρος στη δυτική Περσία) από τους Ανναζίδες. Ο Μπουγίδης Μουσαρρίφ αντ-Ντάουλα, κυβερνήτης της Φαρς και του Ιράκ, ανάγκασε τους Κακουγίδες ν΄ αποσυρθούν από τη Χουλβάν, αλλά οι τελευταίοι διατήρησαν το Χαμαντάν. Μεταξύ των δύο μερών συνομολογήθηκε τελικώς ειρήνη, και κανονίστηκε μια συμμαχία μέσω σύναψης κάποιου γάμου.

Τον Μουχάμμαντ ιμπν Ρουστάμ Ντουσμανζιγιάρ διαδέχθηκε ο γιος του, Αμπού Μανσούρ Φαραμούρζ. Όμως ο μικρότερος αδελφός του, ο μετέπειτα Γκαρσάσπ Α΄, υποτελής αρχικά ηγεμόνας του αδελφού του στο Χαμαντάν, σφετερίστηκε την εξουσία στην πόλη αυτή αφήνοντας μόνο το Ισφαχάν στον Φαραμούρζ και δρώντας ανεξάρτητα. Η βασιλεία του Φαραμούρζ διακόπηκε από τους Σελτζούκους, που μετά από πολιορκία ενός έτους κατέλαβαν την πόλη τού Ισφαχάν το 1051 ή 1052. Παρά την ήττα του, εδόθησαν από τους Σελτζούκους στον Φαραμούρζ η Γιαζντ και το Αμπαρκούχ ως φέουδα. Οι Κακουγίδες παρέμειναν κυβερνήτες των επαρχιών αυτών μέχρι κάπου στα μέσα του 12ου αιώνα, υποτελείς των Σελτζούκων.

Το 1095, ο Γκαρσάσπ Β΄, εγγονός του Αμπού Μανσούρ Φαραμούρζ, έγινε ο νέος εμίρης των Κακουγιδών, και αργότερα σκοτώθηκε στη μάχη του Κατβάν το Σεπτέμβριο του 1141, όπου οι Σελτζούκοι και οι σύμμαχοί τους Καραχανίδες ηττήθηκαν από τους μογγολικής προέλευσης Καρά-Κιτάι. Έτσι τερματίστηκε η δυναστεία των Κακουγιδών. Η εξουσία τους χαρακτηρίστηκε από την κατασκευή τζαμιών, καναλιών και οχυρώσεων.