Ο Κανονισμός του Δουβλίνου (Κανονισμός αριθ 604/2013, μερικές φορές ανεφέρεται ως Κανονισμός Δουβλίνο 3, προηγουμένως Κανονισμός Δουβλίνο 2 και Σύμβαση του Δουβλίνου) είναι μια νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που καθορίζει το κράτος-μέλος της ΕΕ που είναι αρμόδιο για την εξέταση της αίτησης για τους αιτούντες άσυλο που αναζητούν διεθνή προστασία δυνάμει της Σύμβασης για το καθεστώς των προσφύγων και την Οδηγία Αξιολόγησης της ΕΕ, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του Συστήματος του Δουβλίνου, το οποίο αποτελείται από τον Κανονισμό του Δουβλίνου και τον κανονισμό EURODAC, ο οποίος θεσπίζει μια πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων για τους παράνομα νεοεισερχόμενους στην ΕΕ. Ο Κανονισμός του Δουβλίνου έχει ως στόχο "τον ταχύ προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο [για αίτηση ασύλου]"[1] και προβλέπει τη μεταφορά του αιτούντος άσυλο στο εν λόγω κράτος-μέλος. Συνήθως, το υπεύθυνο κράτος-μέλος θα είναι το κράτος μέσω του οποίου ο αιτών άσυλο εισήλθε για πρώτη φορά στην ΕΕ.

Μέλη που εφαρμόζουν όργανα του Δουβλίνου 

Ιστορικό Επεξεργασία

Το καθεστώς του Δουβλίνου ιδρύθηκε αρχικά από τη Σύμβαση του Δουβλίνου, η οποία υπεγράφη στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας στις 15 Ιουνίου 1990, και για πρώτη φορά μπήκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 1997 για τους δώδεκα πρώτους υπογράφοντες (Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, και Ηνωμένο Βασίλειο), την 1η Οκτωβρίου 1997 για την Αυστρία και τη Σουηδία, και την 1η Ιανουαρίου 1998 για τη Φινλανδία.[2] Ενώ η σύμβαση ήταν ανοικτή μόνο για προσχώρηση από τα κράτη μέλη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η Νορβηγία και η Ισλανδία, κράτη μη μέλη, έχουν συνάψει συμφωνίες με την ΕΚ για την εφαρμογή των διατάξεων της σύμβασης στο έδαφός τους.[3]

Ο Κανονισμός Δουβλίνο 2 υιοθετήθηκε το 2003, αντικαθιστώντας τη Σύμβαση του Δουβλίνου σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ εκτός της Δανίας, η οποία έχει ένα opt-out από την εφαρμογή κανονισμών στο πλαίσιο θεμάτων ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.[1] Μια συμφωνία με τη Δανία σχετικά με την παράταση της εφαρμογής του κανονισμού στη Δανία τέθηκε σε ισχύ το 2006.[4] Ένα ξεχωριστό πρωτόκολλο επέκτεινε, επίσης, τη συμφωνία της Ισλανδίας και Νορβηγίας με τη Δανία το 2006.[5] Οι διατάξεις του κανονισμού επεκτάθηκαν και με μια συνθήκη με την Ελβετία την 1η Μαρτίου 2008,[6] η οποία στις 5 Ιουνίου 2005 ψήφισε κατά 54,6% για να την επικυρώσει, και το Λίχτενσταϊν.[7] Ένα επόμενο πρωτόκολλο έθεσε τη συμφωνία σε ισχύ επίσης και με τη Δανία.[8]

Στις 3 Δεκεμβρίου 2008, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τροποποιήσεις του Κανονισμού του Δουβλίνου, δημιουργώντας μια ευκαιρία για τη μεταρρύθμιση του Συστήματος του Δουβλίνου.[9] Ο Κανονισμός Δουβλίνο 3 (Νο 604/2013) εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2013, αντικαθιστώντας τον κανονισμό Δουβλίνο 2 και ισχύει για όλα τα κράτη μέλη πλην της Δανίας.[10] Ο κανονισμός τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιουλίου 2013. Είναι βασισμένος στην ίδια αρχή για τους δύο προηγούμενους, δηλαδή ότι το πρώτο κράτος μέλος όπου είναι αποθηκευμένα τα δακτυλικά αποτυπώματα ή υποβάλλεται αίτηση ασύλου είναι υπεύθυνο για την αίτηση ασύλου ενός ατόμου.[11]

Στόχοι Επεξεργασία

Ένας από τους κύριους στόχους του Κανονισμού του Δουβλίνου είναι να αποτρέψει έναν αιτούντα από την υποβολή αιτήσεων σε πολλά κράτη μέλη. Ένας άλλος στόχος είναι να μειωθεί ο αριθμός των περιφερόμενων αιτούντων ασύλου, οι οποίοι γίνονται μπαλάκι από κράτος μέλος σε κράτος μέλος. Η χώρα όπου ο αιτών άσυλο κάνει για πρώτη φορά αίτηση για άσυλο είναι υπεύθυνη είτε για την αποδοχή ή την απόρριψη του ασύλου, και ο αιτών δεν μπορεί να εκκινήσει τη διαδικασία σε άλλη δικαιοδοσία.

Κριτική Επεξεργασία

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους (ECRE) και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, το ισχύον σύστημα αποτυγχάνει στην παροχή δίκαιης, αποδοτικής και αποτελεσματικής προστασίας. Γύρω από το 2008, οι πρόσφυγες που μεταφέρονταν με βάση το Δουβλίνο δεν ήταν πάντα σε θέση να έχουν πρόσβαση σε μια διαδικασία χορήγησης ασύλου. Αυτό έθετε τους ανθρώπους σε κίνδυνο να επιστρέψουν σε διώξεις.[12] Έχει αποδειχθεί σε αρκετές περιπτώσεις από το ECRE[13] και την UNHCR,[14] ότι ο Κανονισμός του Δουβλίνου εμποδίζει τα νομικά δικαιώματα και προσωπική ευημερία των αιτούντων άσυλο, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος σε μια δίκαιη εξέταση του αιτήματος ασύλου τους και, όπου αναγνωρίζεται, σε αποτελεσματική προστασία, καθώς και την άνιση κατανομή των αιτήσεων παροχής ασύλου μεταξύ των κρατών μελών.


Μερική αναστολή μετά τη μεταναστευτική κρίση του 2015 στην ΕΕ Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης στην ΕΕ, η Ουγγαρία έγινε υπερβολικά φορτισμένη με αιτήσεις ασύλου μέχρις ότου σταμάτησε στις 23 Ιουνίου 2015 να παραλάβει τους αιτούντες που αργότερα διασχίζουν τα σύνορα σε άλλες χώρες της ΕΕ και κρατούνται εκεί Στις 24 Αυγούστου 2015, η Γερμανία αποφάσισε να κάνει χρήση της «ρήτρας κυριαρχίας» για να αναλάβει οικειοθελώς την ευθύνη για την επεξεργασία αιτήσεων ασύλου από τη Συρία για τις οποίες δεν είναι άλλως υπεύθυνη βάσει των κριτηρίων του κανονισμού [26]. Στις 2 Σεπτεμβρίου 2015, η Τσεχική Δημοκρατία αποφάσισε επίσης να προσφέρει στους συριακούς πρόσφυγες που έχουν ήδη υποβάλει αίτηση ασύλου σε άλλες χώρες της ΕΕ και οι οποίοι φθάνουν στη χώρα είτε για να υποβληθεί η αίτησή τους σε επεξεργασία στη Δημοκρατία της Τσεχίας (π.χ. αλλού. [27] Άλλα κράτη μέλη όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Πολωνία δήλωσαν επισήμως ότι αντιτίθενται σε ενδεχόμενη αναθεώρηση ή διεύρυνση του κανονισμού του Δουβλίνου, αναφέροντας συγκεκριμένα την ενδεχόμενη εισαγωγή νέων υποχρεωτικών ή μόνιμων ποσοστώσεων για μέτρα αλληλεγγύης.

Τον Απρίλιο του 2018, σε δημόσια συνεδρίαση της Εσωτερικής Επιτροπής της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής, ειδικός μάρτυρας Kay Hailbronner, ρωτήθηκε για ένα μελλοντικό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, περιέγραψε τη σημερινή κατάσταση του κανονισμού του Δουβλίνου ως δυσλειτουργική. Ο Hailbronner κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, όταν φθάσει η ΕΕ, ταξιδεύοντας στον επιθυμητό προορισμό, όπου οι πιθανότητες για πλήρη χορήγηση του καθεστώτος του πρόσφυγα είναι καλύτερες και αναμένονται καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, ήταν κοινή πρακτική. Οι κυρώσεις για τέτοιες παράτυπες μετακινήσεις ήταν σχεδόν ανύπαρκτες. Ακόμη και αν ήδη απελάθηκε, θα μπορούσε να οργανωθεί μια επιστροφή στο επιθυμητό έθνος.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 343/2003 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 18ης Φεβρουαρίου 2003 για τη θέσπιση των κριτηρίων και µηχανισµών για τον προσδιορισµό του κράτους µέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος µέλος από υπήκοο τρίτης χώρας
  2. «Convention determining the State responsible for examining applications for asylum lodged in one of the Member States of the European Communities (Deposited with the Government of Ireland)». Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2014. 
  3. «Agreement between the European Community and the Republic of Iceland and the Kingdom of Norway concerning the criteria and mechanisms for establishing the State responsible for examining a request for asylum lodged in a Member State or in Iceland or Norway». Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2014. 
  4. «Agreement between the European Community and the Kingdom of Denmark on the criteria and mechanisms for establishing the state responsible for examining a request for asylum lodged in Denmark or any other Member State of the European Union and "Eurodac" for the comparison of fingerprints for the effective application of the Dublin Convention». Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2014. 
  5. «Protocol to the Agreement between the European Community, the Republic of Iceland and the Kingdom of Norway, concerning the criteria and mechanisms for establishing the State responsible for examining a request for asylum lodged in a Member State or in Iceland or Norway». Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2015. 
  6. «Agreement between the European Community and the Swiss Confederation concerning the criteria and mechanisms for establishing the State responsible for examining a request for asylum lodged in a Member State or in Switzerland». Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2014. 
  7. «Protocol between the European Community, the Swiss Confederation and the Principality of Liechtenstein on the accession of the Principality of Liechtenstein to the Agreement between the European Community and the Swiss Confederation concerning the criteria and mechanisms for establishing the State responsible for examining a request for asylum lodged in a Member State or in Switzerland». Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2014. 
  8. «Protocol between the European Community, the Swiss Confederation and the Principality of Liechtenstein to the Agreement between the European Community and the Swiss Confederation concerning the criteria and mechanisms for establishing the State responsible for examining a request for asylum in a Member State or in Switzerland». Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2015. 
  9. «Πρόταση αναδιατύπωσης του Κανονισμού» (PDF). European Commission. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2012. 
  10. "REGULATION (EU) No. 604/2013 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 26 June 2013 establishing the criteria and mechanisms for determining the Member State responsible for examining an application for international protection lodged in one of the Member States by a third-country national or a stateless person (recast)".
  11. «The Dublin III Regulation - Cecilia Wikström». Cecilia Wikström (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2015. 
  12. «Sharing Responsibility for Refugee Protection in Europe: Dublin Reconsidered». ECRE. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2008. 
  13. «ECRE Comments on the European Commission Proposal to recast the Dublin Regulation». ECRE. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2012. 
  14. «UNHCR's Comments on the European Commission's Proposal for a recast of the Dublin and Eurodac Regulations». UNHCR. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2009.