Η καπνοδόχος ή φουγάρο (συνήθως για βιομηχανίες και πλοία), ή τσιμινιέρα (συνηθέστερα για πλοία), ή καμινάδα (κυρίως για τζάκια και καταστήματα με χώρους εστίασης), είναι κατακόρυφη σήραγγα δια της οποίας τα καυσαέρια οδηγούνται στην ατμόσφαιρα. Γενικά η κατασκευή της σήμερα εξυπηρετεί την απαγωγή των καυσαερίων και όχι ως παράγοντα δημιουργίας ρεύματος, όπως στον φυσικό ελκυσμό παλαιότερα.

Καπνοδόχοι ΔΕΗ/Κερατσινίου, προ του λιμένα Πειραιά

Στις εγκαταστάσεις ξηράς η καπνοδόχος είναι συνήθως από σιδηροπαγές τσιμέντο ή μεταλλική, παλαιότερα πλινθόκτιστη. Στα πλοία γίνεται από ελάσματα και λαμβάνει διάφορες μορφές ώστε να εναρμονίζεται αισθητικά με τις γραμμές του πλοίου. Η τομή της καπνοδόχου είναι συνήθως κυκλική (στην ξηρά), παλαιότερα και τετράπλευρη, και στα πλοία ελλειπτική ενώ για λόγους αντοχής και στατικής κατασκευάζεται κωνική κατά την έννοια του ύψους. Οι καπνοδόχοι των πλοίων παρουσιάζουν συνήθως ελλειπτική τομή με τον μεγάλο άξονα της έλλειψης κατά το διάμηκες του πλοίου, ώστε να παρουσιάζει μικρότερη αεροδυναμική αντίσταση.

Οι μεταλλικές καπνοδόχοι κατασκευάζονται συνήθως με διπλά τοιχώματα, αφενός για να ελαττώνεται η ακτινοβολία της θερμότητας των καυσαερίων προς το εγγύς περιβάλλον και αφετέρου να μη ελαττώνεται η ένταση του ελκυσμού λόγω ψύξης αυτών. Όταν τα καυσαέρια από 2 ή 3 λέβητες εξάγονται σε κοινή καπνοδόχο τότε εσωτερικά αυτής υπάρχουν χωρίσματα που σχηματίζουν ιδιαίτερους οχετούς για καθένα λέβητα. Στη περίπτωση αυτή κάθε οχετός είναι εφοδιασμένος με ένα "καπνοφράκτη" ή "δικλείδα" (κοινώς "ντάμπερ") ώστε με αυτούς ν΄ ανοίγονται μόνο οι οχετοί που αντιστοιχούν στους εν λειτουργία λέβητες.

Διαστάσεις Επεξεργασία

Γενικά η διατομή της καπνοδόχου λαμβάνεται περίπου ίση προς το 20 μέχρι 25% της επιφάνειας της εσχάρας, για δε το ύψος της ιδιαίτερα για φυσικό ελκυσμό το δυνατόν μεγαλύτερο. Στα παλαιότερα πλοία που έφεραν λέβητες με φυσικό ελκυσμό, επειδή η ένταση του ανέμου είναι μεγάλη το ύψος (υπολογιζόμενο από την επιφάνεια της σχάρας ή το στόμιο του καυστήρα) έφθανε τα 30 - 40 μέτρα. Στις εγκαταστάσεις ξηράς απαντώνται καπνοδόχοι μεγαλύτερου ύψους.

Σε εγκαταστάσεις τεχνικού ελκυσμού το ύψος της καπνοδόχου είναι μόνο 8-10 φορές μεγαλύτερο της διαμέτρου της, και αυτό διότι ο τεχνητός ελκυσμός δημιουργείται από τους ανεμιστήρες και είναι ανεξάρτητος του ύψους της καπνοδόχου. Συνεπώς όπως προαναφέρθηκε στη περίπτωση αυτή η καπνοδόχος παίζει ρόλο οχετού μόνο απαγωγής καυσαερίων.

Σημειώσεις Επεξεργασία

Τα μόνα μηχανοκίνητα πλοία που ευνόητα στερούνται καπνοδόχου είναι τα πυρηνοκίνητα, τα υποβρύχια και τα βαθυσκάφη.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία