Ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ (Carl Gustav Jung, 26 Ιουλίου 1875 - 6 Ιουνίου 1961) ήταν Ελβετός ψυχίατρος και ψυχαναλυτής, ενώ υπήρξε ο εισηγητής της σχολής της αναλυτικής ψυχολογίας.

Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Carl Gustav Jung (Γερμανικά)
Γέννηση26  Ιουλίου 1875[1][2][3]
Kesswil[4][3]
Θάνατος6 Ιουνίου 1961 (85 ετών)
Ζυρίχη της Ελβετίας[5][4][3]
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο[6]
Συνθήκες θανάτουintracranial embolism[6]
Τόπος ταφήςKüsnacht Cemetery
ΚατοικίαΕλβετία
Χώρα πολιτογράφησηςΕλβετία[3]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[7][8]
Αγγλικά
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ ιατρικής
ΣπουδέςGymnasium am Münsterplatz (1886–1895)[9]
Πανεπιστήμιο της Βασιλείας (1895–1900)[9]
Wilhelmsgymnasium
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταψυχοθεραπευτής[3][10]
ψυχολόγος[10]
ψυχίατρος[11]
δοκιμιογράφος
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βασιλείας
Πανεπιστήμιο Ζυρίχης
Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης
Γνωστός γιαΑναλυτική ψυχολογία Συλλογικό ασυνείδητο, Αρχέτυπα, Συγχρονικότητα
Επηρεάστηκε απόΣίγκμουντ Φρόυντ, Πιέρ Ζανέ, Ιμμάνουελ Καντ, Αυγουστίνος Ιππώνος, Φρήντριχ Νίτσε, Αρθούρος Σοπενχάουερ
Οικογένεια
ΣύζυγοςEmma Jung (1903–1955)
ΓονείςJohann Paul Achilles Jung[12] και Emilie Preiswerk[12]
ΣυγγενείςFranz Riklin (πρωτοξάδερφος), Karl Gustav Jung (παππούς από την πλευρά του πατέρα), Ernst Robert Fiechter (πρωτοξάδερφος), Rudolf Jung (πρωτοξάδερφος)[13], Samuel Preiswerk (παππούς από την πλευρά της μητέρας)[14] και Hélène Preiswerk (πρώτη ξαδέλφη)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςεπίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Καλκούτας
honorary doctor of the Clark University (1909)[15]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βίος Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου 1875 στο Κέσβιλ αμ Μπόντενζεε (Kesswil am Bodensee), κοντά στη λίμνη Κόνσταντς του καντονίου Τουργκάου (Thurgau) της Ελβετίας. Καταγόταν από σχετικά φτωχή και δίχως ιδιαίτερη μόρφωση οικογένεια, αλλά για τον ίδιο φρόντισαν το καλύτερο. Γιος ιερέα, βίωσε αρκετές ταραχές, εσωτερικές και εξωτερικές, κατά την παιδική του ηλικία, με αποτέλεσμα κατά την ηλικία των 12 ετών περίπου να υποφέρει από νεύρωση και κρίσεις λιποθυμίας. Ξεπερνώντας το πρόβλημα με δικές του προσπάθειες, συνειδητοποίησε για πρώτη φορά -όπως εξομολογείται ο ίδιος στο Αναμνήσεις, Όνειρα, Σκέψεις- το τι σημαίνει νεύρωση. Αν και τελικά τούτη η εμπειρία υπήρξε καθοριστική για τις αναζητήσεις του στο χώρο της Ιατρικής, δεν του έλειψε η επαφή με τις κλασικές σπουδές, εξαιτίας του πατέρα του. Από τα χρόνια του δημοτικού άρχισε μαθήματα λατινικών και πολύ γρήγορα επέδειξε ιδιαίτερη έφεση στην εκμάθηση γλωσσών, φτάνοντας να γίνει γνώστης πολλών σύγχρονων ευρωπαϊκών όσο και αρχαίων, συμπεριλαμβανομένης και της σανσκριτικής. Ήταν μοναχικό και εσωστρεφές παιδί, κάτι που τα χρόνια της εφηβείας του επιτάθηκε, σε βαθμό να μη δείχνει κανένα ενδιαφέρον για το σχολείο και να μη θέλει να πηγαίνει, προσποιούμενος πολύ συχνά τον άρρωστο. Τελικά τελείωσε το Ανθρωπιστικό Γυμνάσιο της Βασιλείας κάτω από μεγάλη πίεση.

Αν και αρχικά σκεφτόταν να γίνει αρχαιολόγος, σε ηλικία 20 ετών άρχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας κάτω από εξαιρετικά αντίξοες οικονομικές συνθήκες. Περιθωριακή φυσιογνωμία από πεποίθηση στα φοιτητικά του χρόνια, διέθετε εντούτοις σημαντική διανοητική δύναμη, που τον έκανε πόλο έλξης της φοιτητικής αδελφότητας της Ζοφίνγκια, στην οποία από νωρίς άρχισε να δίνει διαλέξεις για θεολογικά και ψυχολογικά θέματα. Σε αυτή την εποχή συνδέθηκε με βαθιά φιλία με τον Άλμπερτ Έρι.

Την περίοδο 1895-1899 ο Γιουνγκ έκανε πειράματα πνευματισμού με την εξαδέλφη του Έλεν Πράσβερκ - διόλου ασυνήθιστο για την εποχή του. Ακολουθώντας τη συμβουλή του καθηγητή Όιγκεν Μπλέλερ έκανε τα πειράματα και τις παρατηρήσεις του θέμα της διδακτορικής του διατριβής με τίτλο Ψυχολογία και Παθολογία των Αποκαλούμενων Απόκρυφων Φαινομένων (1902). Επηρεασμένος από τον διάσημο νευρολόγο Κραφτ-Έμπινγκ επέλεξε ως ειδικότητα την Ψυχιατρική.

Το Ιούλιο του 1900 και έχοντας αποφασίσει να γίνει ψυχίατρος, ξεκίνησε ως βοηθός γιατρού με την εποπτεία του Όιγκεν Μπλέλερ, καθηγητή της Ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο της Ζυρίχης και διευθυντή του Νοσοκομείου Ψυχικών Νοσημάτων του Μπουργκχόλτσλι. Κλειδώθηκε από μόνος του για μισό χρόνο περίπου πίσω από τους τοίχους του ασύλου ψυχασθενών, προκειμένου να "συνηθίσει την ατμόσφαιρα". Τον απορρόφησε ιδιαίτερα η έρευνα της ψυχωσικής συμπεριφοράς και του λόγου και εξερεύνησε τα πρωτόγονα λεκτικά σχήματα και τις στερεότυπες χειρονομίες των ασθενών. Τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών αργότερα του έδωσαν το έναυσμα για τη διαμόρφωση της μεθόδου λεκτικού συνειρμού, σύμφωνα με την οποία μετρούσε με τη βοήθεια γαλβανόμετρου. Καθώς η μέθοδος λεκτικού συνειρμού χρησιμοποιήθηκε για τον νομικό καθορισμό γεγονότων, το πανεπιστήμιο Κλαρκ της Μασαχουσέτης του απένειμε το 1909 τιμητικό διδακτορικό Νομικής.

Παρόλο που το ενδιαφέρον του για τα παραψυχολογικά φαινόμενα -όπως αποκαλούνται σήμερα- έμεινε αμείωτο ως το τέλος της ζωής του, τη συγκεκριμένη περίοδο η προσοχή του μετατοπίστηκε στα συγχρονιστικά φαινόμενα. Αποτέλεσμα της έρευνάς του υπήρξε το Συγχρονικότητα: Μια μη αιτιατή συνεκτική αρχή, (1952), που εκδόθηκε μαζί με ένα δοκίμιο του Βόλφγκανγκ Πάουλι (Wolfgang Pauli), μια θεωρία που εφάρμοσε για την ερμηνεία των αποκαλούμενων μαντικών μεθόδων.[16] Στην ίδια περίοδο συνδέθηκε με τον σινολόγο Ρίχαρντ Βίλχελμ (Richard Wilhelm), με τον οποίο συζητούσε τους πειραματισμούς του πάνω στο Ι Τσινγκ.

Ζίγκμουντ Φρόυντ Επεξεργασία

Η αποφασιστικότερη πιθανώς εμπειρία στη ζωή του Γιουνγκ υπήρξε η επαφή του με τον Ζίγκμουντ Φρόυντ και κυρίως η επαφή του με την ψυχολογία της υστερίας και τα όνειρα. Αυτό που τον εντυπωσίασε περισσότερο φαίνεται πως ήταν το έργο του Φρόυντ πάνω στην Ερμηνεία των Ονείρων, το οποίο θεωρούσε την πληρέστερη προσπάθεια που έγινε για να κατακτηθεί το αίνιγμα της ασυνείδητης ψυχής πάνω στο φαινομενικά στέρεο έδαφος του εμπειρισμού. Η καρποφόρα φιλία τους δεν κράτησε πολύ. Αν και στενός φίλος και συνεργάτης του Φρόυντ, ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ διαφώνησε μαζί του (1913) και αποχώρησε από τη Διεθνή Ψυχαναλυτική Εταιρία που είχαν ιδρύσει μαζί. Συγκεκριμένα, η δημοσίευση του έργου του Γιουνγκ Μεταμορφώσεις και Σύμβολα της Λίμπιντο οδήγησε στην οριστική ρήξη της σχέσης τους, μια ρήξη η οποία είχε ξεκινήσει από τις προσωπικές τους διαφωνίες πάνω σε θέματα σεξουαλικότητας και ερμηνείας των ονείρων αλλά και πάνω σε διαφορές τους ως προς το θέμα της θρησκείας.

«Η εποχή μας έχει ανάγκη από αγίους», συνήθιζε να λέει ο Καρλ Γιουγκ, πιστός στις ιδεαλιστικές θεωρίες που τον έφεραν πολύ μακρύτερα από τον Φρόυντ. Ο Γιουνγκ πίστευε βαθιά πως αν δεν έχει κανείς με τι να αντικαταστήσει το θρησκευτικό ένστικτο θα πρέπει να το αφήνει άθικτο, καθώς αποτελεί θεμέλιο του ατομικού κόσμου. Η κατάρρευση των θρησκευτικών πεποιθήσεων ακολουθείται συχνά από κατάρρευση της προσωπικότητας, κάτι που ο Γιουνγκ παρατηρούσε συχνά στους ασθενείς του. Επίσης, θεωρούσε παραφορτωμένη τη θεωρία του Φρόυντ για τη σεξουαλικότητα, κάτι που φαίνεται ιδιαίτερα σε μια αχρονολόγητη και αδημοσίευτη σημείωσή του για τον Άλφρεντ Άντλερ, που είχε επίσης διατελέσει μέλος του κύκλου του Φρόυντ αλλά ίδρυσε εντέλει τη δική του σχολή ατομικής ψυχολογίας. Σε αυτή τη σημείωση φαίνεται να εκτιμά τον Άντλερ, για το γεγονός ότι έφερε στην επιφάνεια το θεμελιακό γεγονός της ανάγκης του ατόμου για σπουδαιότητα, η οποία ερμηνεύει σημαντικές όψεις της νεύρωσης, μη ερμηνεύσιμες από την σεξουαλικότητα.

Αντίθετα από τον Φρόυντ, ο οποίος μετά τη ρήξη απέφευγε να αναφέρει το όνομά του, ο Γιουνγκ δεν θέλησε να χαράξει μια απόλυτα διαχωριστική γραμμή στους καρπούς της σχέσης τους και έτσι τα έργα και οι επιστολές του είναι γεμάτες αναφορές στο έργο του διδασκάλου του.

Ασυνείδητο Επεξεργασία

Οι απόψεις του Γιουνγκ για το ασυνείδητο διαμορφώθηκαν βάσει των νέων αναζητήσεών του που προέκυψαν από τη ρήξη του με τον Ζίγκμουντ Φρόυντ. Αναζήτησε μια έγκυρη ψυχολογική βάση τόσο για τον εαυτό του όσο και για τους ασθενείς του. Πειραματίστηκε με τον εαυτό του και σταμάτησε να διδάσκει, προσπαθώντας να κατανοήσει τις φαντασιώσεις και άλλα ατομικά του περιεχόμενα. Το πείραμά του τελείωσε μετά από 6 χρόνια. Τις εσωτερικές του εμπειρίες τις μετέφερε στο Κόκκινο Βιβλίο, έναν τόμο δεμένο με κόκκινο δέρμα και πλούσια εικονογράφηση σε τεχνοτροπία Αρ Νουβώ (art nouveau). Ο ίδιος ποτέ δεν θεώρησε τους πίνακές του ως τέχνη, αλλά ως εξωτερίκευση των βιωμάτων του.

Με τον όρο ασυνείδητο ο Γιουνγκ εννοούσε εκείνη την περιοχή του αγνώστου στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου. Σύμφωνα με τα δικά του λόγια ό,τι συνειδητοποιούμε και το έχουμε ξεχάσει, ό,τι συλλαμβάνουμε με τις αισθήσεις, αλλά δεν σημειώνουμε στο συνειδητό νου, όσα νιώθουμε, σκεπτόμαστε, θυμόμαστε, επιθυμούμε και πράττουμε ακούσια ή δίχως ιδιαίτερη προσοχή, όλα τα μελλοντικά πράγματα που παίρνουν σχήμα και αναδύονται κάποτε στη συνείδηση, όλα αυτά αποτελούν περιεχόμενο του ασυνείδητου. Πέραν αυτών, στο ασυνείδητο περιλαμβάνονται απωθημένες οδυνηρές σκέψεις και συναισθήματα. Ονόμασε το σύνολο αυτών των περιεχομένων ατομικό ασυνείδητο, αλλά αναγνώρισε ιδιότητες που δεν βιώνει ο άνθρωπος ατομικά αλλά τις κληρονομεί από μια βαθύτερη και ευρύτερη επικράτεια την οποία ονόμασε συλλογικό ασυνείδητο. Τα ένστικτα και τα αρχέτυπα είναι εκείνα που διαμορφώνουν το συλλογικό ασυνείδητο και παρουσιάζουν μια κανονικότητα στην εμφάνισή τους.

Κανονικότητα στην εμφάνισή της για το ασυνείδητο του Γιουνγκ κατά τη διάρκεια των πειραματισμών του είχε η μορφή ενός γέροντα, τον οποίο ο Γιουνγκ ονόμαζε Φιλήμονα, με τον οποίο είχε μακρές συζητήσεις. Ψυχολογικά ο Φιλήμων αντιπροσώπευε την ύψιστη ενόραση για τον Γιουνγκ και ήταν δύναμη per se, διακριτή από τα ατομικά περιεχόμενα του ασυνείδητου. Ανήκε σε εκείνες τις φαντασιώσεις που δεν προκαλούσε το ατομικό ασυνείδητο αλλά παράγονταν από μόνα τους και είχαν τη δική τους ζωή.

Αλχημεία Επεξεργασία

Σχολιάζοντας το αρχαίο κινεζικό κείμενο Το μυστικό του Χρυσού Λουλουδιού, ο Γιουνγκ άρχισε να ενδιαφέρεται για την Αλχημεία. Το πρώτο έργο που προμηθεύτηκε ήταν το Artis Auriferae, (Περί της χρυσοποιητικής τέχνης), μια συλλογή 20 δοκιμίων στα Λατινικά, που δημοσιεύθηκαν στην Βασιλεία το 1593. Έγινε μανιώδης συλλέκτης αλχημικών έργων με αποτέλεσμα τα αλχημικά κείμενα να καταλάβουν το μεγαλύτερο κομμάτι της εξαιρετικά μεγάλης βιβλιοθήκης του και με την βοήθεια της ψυχολόγου Μαρί Λουίζ φον Φραντς, που τότε ήταν μαθήτριά του, άρχισε να τα αναλύει. Στο έργο του η Ψυχολογία της Μεταβίβασης σχολίασε εκτεταμένα το Rosarium Philosophorum, (Το κομποσχοίνι των φιλοσόφων), ένα από τα δοκίμια του Artis Auriferae.

Όσον αφορά στην αλχημεία, ο ίδιος πίστευε ότι το αλχημικό opus (έργο) δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως φυσική ή χημική διαδικασία, αλλά ως διαδικασία ψυχικού μετασχηματισμού. Ο αλχημιστής του παρελθόντος, στην προσπάθειά του να αποσπάσει τα μυστικά της χημικής μεταστοιχείωσης, προχωρούσε παράλληλα σε μια διαδικασία ψυχικής μετουσίωσης. Το άγνωστο του εξωτερικού κόσμου συνδεόταν με το άγνωστο του εσωτερικού κόσμου, προκαλώντας αλλαγές στον ασυνείδητο κόσμο. Τούτη η συνειδητοποίηση έγινε το κλειδί για την εξέταση του ασυνείδητου, αλλά και για τη σχέση του με τον εξωτερικό κόσμο.

Η έρευνα του τον οδήγησε στον Παράκελσο, τον οποίο εκτιμούσε ιδιαίτερα, καθώς τον θεωρούσε πρωτοπόρο πνεύμα και ιατρό της εποχής του. Για τον Γιουνγκ ο Παράκελσος είχε τη γνώση και τη δυνατότητα να βλέπει τον άνθρωπο ως ολότητα πέρα από το φυσικό πλαίσιο, λαμβάνοντας υπ' όψιν τον ψυχικό παράγοντα, μέσω της θεωρίας του για την ψυχικά ζωογονημένη ύλη.

Ψυχοθεραπεία Επεξεργασία

Βάσει της εμπειρίας που απέκτησε κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με το ασυνείδητο, ο Γιουνγκ ανεπτυξε τη δική του ψυχαναλυτική πρακτική, την τεχνική της ενεργητικής φαντασίας. Ουσιαστικά η διαδικασία της συνειδητοποίησης των εικόνων είναι το γενικό αποτέλεσμα της ερμηνείας των ονείρων, αλλά μπορεί να αγγίξει βαθύτερες όψεις του εαυτού, μέσω της ενεργητικής φαντασίας.

Η μέθοδος απαιτεί συνειδητή εμβάθυνση στο ασυνείδητο, παρατήρηση, απεικόνιση και στοχασμό επί των περιεχομένων του. Τα περιεχόμενα ζωγραφίζονται, μορφοποιούνται, ενίοτε χορεύονται, δραματοποιούνται ή καταγράφονται σε μια φανταστική σειρά, ως δράση ή διάλογος με εσωτερικές μορφές.

Η ενεργητική φαντασία ξεκινά τη θεραπεία μιας νεύρωσης χτίζοντας γέφυρες ανάμεσα στη συνείδηση και τα περιεχόμενα του ασυνείδητου. Οι εικόνες του ασυνείδητου είναι αυτοαπεικονίσεις διαδικασιών της ψυχικής ζωής, που μπορούν να απελευθερωθούν από την παράλυση και την παθητικότητα μέσω του δημιουργικού οραματισμού. Όλα τα παραπάνω βέβαια απαιτούν μια εξατομικευμένη μεταχείριση για κάθε διαφορετικό ασθενή. Φαίνεται πως ο Γιουνγκ δεν πίστευε σε γενικές μεθόδους θεραπείας, καθώς θεωρούσε ότι για κάθε άτομο αποδίδει μόνον η ατομική κατανόηση.

Σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου, "καλό θα ήταν όποιος επιθυμεί να γνωρίσει την ανθρώπινη ψυχή να αποχαιρετήσει τις μελέτες του και να περιπλανηθεί στον κόσμο με ανοικτή καρδιά. Στη φρίκη των φυλακών, στα ψυχιατρικά άσυλα και τα νοσοκομεία, στις σκοτεινές ταβέρνες των προαστίων, στα πορνεία και στα χαρτοπαικτικά καταγώγια, στα κοσμικά σαλόνια, στο χρηματιστήριο, στις σοσιαλιστικές συγκεντρώσεις, στις εκκλησίες, μέσα από την αγάπη και το μίσος, την εμπειρία των παθών κάθε μορφής στο δικό του σώμα, θα δρέψει πλουσιότερες σοδειές γνώσης από αυτές που μπορούν να του προσφέρουν τα βιβλία και θα γνωρίσει πώς να συμπεριφέρεται ως ιατρός στον ασθενή, με αληθινή γνώση της ανθρώπινης ψυχής."

Ταξίδια Επεξεργασία

Η επαφή με άλλους πολιτισμούς και τα μακροχρόνια ταξίδια άσκησαν σημαντική επιρροή στον Γιουνγκ. Τον Μάρτιο του 1920 συνοδεύοντας έναν φίλο του στην Τυνησία ταξίδεψε νότια προς το Σφαξ, στην όαση πόλη του Τοζέ. Εκεί αναζήτησε ασυνείδητα ένα κομμάτι της προσωπικότητάς του μη-ευρωπαϊκό και επηρεάστηκε από το άχρονο της ερήμου και την συναισθηματική ευθύτητα των Βορειοαφρικανών.

Τον Ιανουάριο του 1925 επισκέφθηκε μαζί με φίλους του τους Ινδιάνους του Νέου Μεξικού, τους Πουέμπλο ή "χτίστες των πόλεων". Εκεί φαίνεται πως τον συγκλόνισε η συνάντησή του με τον αρχηγό των Πουέμπλο του Ταός τον Αντόνιο Μιραμπάλ ή Οκιάι Μπιάνο (Ορεινή λίμνη), ο οποίος του έδειξε ένα άλλο πρόσωπο της εικόνας που παρουσιάζουν οι λευκοί για τους άλλους πολιτισμούς, το πρόσωπο του αρπακτικού. Τέτοια είναι η ενόραση που αποκόμισε ο Γιουνγκ από τούτη τη συνάντηση που επηρέασε βαθιά τον μεταγενέστερο τρόπο σκέψης του, όπως αφηγείται στο Αναμνήσεις Όνειρα Σκέψεις.

Την ίδια χρονιά ταξίδεψε στην Κένυα και στην Ουγκάντα, με τελικό προορισμό τους πρόποδες του όρους Ελγκόν, όπου ήλθε σε επαφή με τους Μασάι και τη σημασία της λατρείας του ήλιου και της αέναης πρωινής του γέννησης για τους Αφρικανούς. Η εξερευνητική του αποστολή στην Αφρική συνεχίστηκε στην Κοιλάδα του Νείλου στην λίμνη Βικτώρια, στο Σουδάν και στο Χαρτούμ.

Το 1938 έλαβε πρόσκληση από την ινδική κυβέρνηση να παραστεί στο 25ο ιωβηλαίο του Ινδικού Επιστημονικού Συνεδρίου. Αν και στη συγκεκριμένη περίοδο η ενασχόλησή του με την αλχημική σκέψη και τις προσωπικές του αναζητήσεις ουσιαστικά τον εμπόδισε να αποτυπώσει βαθιά την αίσθηση του ινδικού πολιτισμού, εντούτοις κατανόησε τη σημαντική διαφορά ανάμεσα στην αντίληψη της πραγματικότητας των Ινδών και των Ευρωπαίων, που κατά την άποψή του είχαν περιορίσει ζωή στον θύλακα του κεφαλιού τους.

Πέθανε στο σπίτι του, στο Κύσναχτ, σε ηλικία 86 ετών. Ο θάνατός του, ήρεμος και ανώδυνος, έστεψε μία ζωή βυθισμένη στη μελέτη της ανθρώπινης φύσης, της φιλοσοφίας, των θρησκειών και των πολιτισμών. Μιλούσε πέντε γλώσσες και στο τέλος της ζωής του, καθότι πολυγραφότατος, άφησε πίσω του ένα τεράστιο συγγραφικό έργο, που αριθμούσε 300 τόμους, ενώ περίπου 100 άρθρα του είχαν δημοσιευτεί σε διάφορα έντυπα, προϊόν της δίψας του για μελέτη και μακράς εμπλοκής του στην κλινική παρατήρηση, ενώ παράλληλα άνοιξε νέους δρόμους παρατήρησης και έρευνας για την ανθρώπινη ψυχή[17].

Οι απόψεις του για όσους επιθυμούν να γνωρίσουν την ανθρώπινη ψυχή συνοψίζονται πιθανώς στα παρακάτω:

«Όποιος θέλει να γνωρίσει την ανθρώπινη ψυχή, να αποχαιρετήσει τις μελέτες του και να περιπλανηθεί στον κόσμο με ανοικτή καρδιά. Στη φρίκη των φυλακών, στα ψυχιατρικά άσυλα και στα νοσοκομεία, στις σκοτεινές ταβέρνες των προαστίων, στα πορνεία και τα χαρτοπαικτικά καταγώγια, στα κοσμικά σαλόνια, στο χρηματιστήριο, στις σοσιαλιστικές συγκεντρώσεις, στις εκκλησίες, μέσα από την αγάπη και το μίσος, την εμπειρία των παθών κάθε μορφής στο δικό του σώμα, θα δρέψει πλουσιότερες σοδειές γνώσης από αυτές που μπορούν να του προσφέρουν τα βιβλία και θα γνωρίσει πώς να συμπεριφέρεται ως ιατρός στον ασθενή, με αληθινή γνώση της ανθρώπινης ψυχής». (CW, 10, 177)

Κριτική Επεξεργασία

Οι δραστηριότητες και οι ιδέες του Καρλ Γιουνγκ υπέστησαν έντονη κριτική, ακόμη και από πρώην μαθητές του, όπως ο Μαξ Νολ. Την ίδια στιγμή, όμως, το ίδιο έντονη υπήρξε και η υπεράσπισή του από εκείνους που κατανόησαν τη φύση της σκέψης και της πρακτικής του. Παραμένει ωστόσο το γεγονός ότι δέχθηκε τα πυρά τόσο της επιστήμης όσο και της θρησκείας, δηλαδή των δύο όψεων που προσπάθησε να γεφυρώσει σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Μία από τις βασικές κατηγορίες είναι ο υποθετικός αντισημιτισμός του και ο εκθειασμός του Αδόλφου Χίτλερ. Οι κατηγορίες αυτές προέρχονται κυρίως από την κοινότητα των μεταγιουγκιανών και κατόπιν από φροϋδικούς κύκλους μετά τη ρήξη του με τον Φρόυντ.

Ο ίδιος απαντά: «Πρέπει να είναι ήδη σαφές για οποιονδήποτε έχει διαβάσει οποιαδήποτε από τα βιβλία μου ότι δεν υπήρξα ποτέ υποστηρικτής των Ναζί και δεν υπήρξα ποτέ αντισημίτης. Επίσης καμία παρανόηση, μεταφραστικό λάθος, ή παρουσίαση αυτών που έχω γράψει δεν μπορεί να αλλάξει την αληθινή μου άποψη»[18].

Χρονολόγιο Επεξεργασία

1875 - 26 Ιουλίου γεννιέται ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ. Πατέρας του ο Γιόχαν Πάουλ Ακίλες Γιουνγκ, κατοπινός εφημέριος του Κέσβιλ, και μητέρα του η Έμιλυ Πράισβερκ.

1879 - Η οικογένεια μετακομίζει στο Κλάιν Χίνιγκεν, κοντά στη Βασιλεία.

1895-1900 - Ιατρική εκπαίδευση και δίπλωμα στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας.

1900 - Βοηθός γιατρού υπό τον Όιγκεν Μπλέλερ στο Μπουργκχολζιλ, το άσυλο ψυχοπαθών της περιφέρειας της Ζυρίχης και στην ψυχιατρική κλινική του πανεπιστήμιου της Ζυρίχης.

1902 - Πρώτος βοηθός γιατρού στο Μπουργκχόλζλι. Θέμα της διδακτορικής διατριβής επιλέγει το Για την ψυχολογία και παθολογία των αποκαλούμενων απόκρυφων φαινομένων

1903 - Γάμος με την Έμα Ραούσενμπαχ (1882-1955) από το Σαφχάουζεν. Απέκτησαν ένα γιο και τέσσερις κόρες.

1903-1905 - Πειραματικές έρευνες πάνω στο λεκτικό συνειρμό.

1905-1909 - Αρχίατρος και προσωπάρχης στο Μπουργκχόλζλι. Εκτελεί πολυκλινικές αγωγές πάνω στην υπνωτική θεραπεία. ¨Ερευνες επάνω στην σχιζοφρένεια.

1905-1913 - Διδάκτωρ στην ιατρική σχολή του Πανεπιστήμιου της Ζυρίχης και διαλέξεις για την ψυχονεύρωση και την ψυχολογία.

1906 - Αρχίζει η σχέση του με τον Φρόυντ.

1907 - Πρώτη συνάντηση με τον Φρόυντ

1909 - Ιούνιος, μετακινείται στο δικό του σπίτι στο Κούσναχτ/Ζυρίχη και αποσύρεται από την κλινική για να αφοσιωθεί στις προσωπικές του μελέτες. Σεπτέμβριος, πρώτη επίσκεψη στις Η.Π.Α. με τον Φρόυντ και τον Φερέντζι, με την ευκαιρία της 20ής επετείου του Πανεπιστήμιου Κλάρκ στο Ουόρτσεστερ της Μασαχουσέτης, όπου ο Γιουνγκ δίνει διάλεξη για το πείραμα λεκτικού συνειρμού και παίρνει τιμητικό Ντοκτορά Νομικής.

1910-1914 - Πρώτος πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Ψυχαναλυτών.

1912 - Άλλη επίσκεψη στις Η.Π.Α. για σειρά διαλέξεων στο Πανεπιστήμιο Φόρνταμ με θέμα τη Θεωρία της Ψυχανάλυσης, που αργότερα αναθεωρήθηκε και συμπληρώθηκε ως «Περί της Ψυχολογίας του Ασυνείδητου».

1913 - Ρήξη με τον Φρόυντ. Τέταρτο Διεθνές Ψυχαναλυτικό Συνέδριο στο Μόναχο. Ο Γιουνγκ ορίζει την ψυχολογία του ως «Αναλυτική Ψυχολογία» {αργότερα «Ψυχολογία των Συμπλεγμάτων»}. Παραιτείται από τη θέση του διδάκτορα στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης.

1914 - Παραιτείται από Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Ψυχαναλυτών.

1913-1919 - Περίοδος έντονης εσωστρέφειας. Συνάντηση με το ασυνείδητο.

1916 - «Επτά Ομιλίες προς τους Νεκρούς» Πρώτος σχεδιασμός Μαντάλα. Άπαντα στην Αναλυτική Ψυχολογία. Πρώτη περιγραφή της «ενεργητικής φαντασίας». Πρώτη χρήση των όρων «Προσωπικό Ασυνείδητο», «συλλογικό/υπερπροσωπικό ασυνείδητο», «εξατομίκευση», «άνιμους/άνιμα», «προσωπείο», «περσόνα» στο έργο Η Δομή του Ασυνείδητου. Έναρξη μελέτης των Γνωστικών έργων.

1918-1919 - Διοικητής στρατοπέδου για διερχόμενους από την πρώτη γραμμή Βρετανούς στρατιώτες στο Σατό ντ’ Ε [επαρχία Φάουντ]. Πρώτη χρήση του όρου «Αρχέτυπο» στο έργο Το Ένστικτο και το Ασυνείδητο.

1920 - Ταξίδι στην Αλγερία και την Τυνησία

1921 - Πρώτη χρήση του όρου «εαυτός» στο βιβλίο Ψυχολογικοί Τύποι.

1922 - Αγορά γης στο χωριό Μπόλινγκεν.

1923 - Χτίσιμο του πρώτου πύργου στο Μπόλινγκεν. Θάνατος της μητέρας του. Διάλεξη του Ρίχαρντ Βίλχελμ για το Ι Τσινγκ στην ψυχολογική λέσχη της Ζυρίχης.

1924-1925 - Δεκέμβριος, ταξίδι στις Η.Π.Α. Ιανουάριος ταξίδια στους Ινδιάνους Πουέμπλο του Νέου Μεξικού. Επίσης Ν. Ορλεάνη και Ν. Υόρκη.

1925-1926 - Ταξίδι στην Κένυα, Ουγκάντα και Νείλο, επίσκεψη στο όρος Ελγκόν.

1928 - Έρευνα στο χώρο της Αλχημείας. Δύο Δοκίμια στην Αναλυτική Ψυχολογία.

1928-1930 - Σεμινάρια στα αγγλικά για την «Ανάλυση των Ονείρων» στην ψυχολογική λέσχη της Ζυρίχης.

1929 - Μαζί με τον Ρίχαρντ Βίλχελμ δημοσιεύει το Μυστικό του Χρυσού Λουλουδιού.

1930 - Ο Γιουνγκ γίνεται αντιπρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας για την Ψυχοθεραπεία, με πρόεδρο τον Έρνεστ Κρέισμερ.

1932 - Τιμάται με το βραβείο Γραμμάτων της πόλης της Ζυρίχης.

1933 - Πρώτες διαλέξεις στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο με θέμα τη «Σύγχρονη Ψυχολογία». Ο Σύγχρονος άνθρωπος στην Αναζήτηση μιας Ψυχής. Πρώτη διάλεξη στο συνέδριο Έρανος για τη μελέτη της πορείας της Εξατομίκευσης.

1934 - Ιδρύει τη Διεθνή Γενική Ιατρική Εταιρεία για την Ψυχοθεραπεία και γίνεται ο πρώτος της πρόεδρος. Διάλεξη σε συνέδριο Έρανος για τα «Αρχέτυπα του Συλλογικού Ασυνείδητου».

1935 - Ανακηρύσσεται επίτιμος καθηγητής στο Ε.Τ.Η. της Ζυρίχης. Διάλεξη σε συνέδριο Έρανος με θέμα «Όνειρα, Σύμβολα της Πορείας προς την Εξατομίκευση».

1936 - Τιμητικό διδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Διάλεξη σε συνέδριο Έρανος με θέμα «Ιδέες της Λύτρωσης στην Αλχημεία».

1938 Πρόσκληση στην Ινδία για την 25η επέτειο του Ινδικού Επιστημονικού Συνεδρίου, Καλκούτα. Τιμητικά διδακτορικά διπλώματα από τα πανεπιστήμια της Καλκούτα, Μπεναρές και Αλαχαμπάντ. Διεθνές Συνέδριο για την Ψυχοθεραπεία στην Οξφόρδη με πρόεδρο τον Γιουνγκ. Τιμητικό διδακτορικό δίπλωμα από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ανακηρύσσεται επίτιμο μέλος της Βασιλικής Ιατρικής Εταιρείας στο Λονδίνο.

1939-1940 - Διαλέξεις σε συνέδρια Έρανος με θέμα «Περί της Αναγέννησης» και «Μια ψυχολογική προσέγγιση στο Δόγμα της Τριάδας».

1941 - Μαζί με τον Καρλ Κερένυι δημοσιεύουν το «Δοκίμια επί της Επιστήμης της Μυθολογίας».

1942 - Παραιτείται από τη θέση του καθηγητή στο Ε.Τ.Η.

1943 - Τιμητικό μέλος της Ελβετικής Ακαδημίας Επιστημών. Προτείνεται για την έδρα Ιατρικής Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας.

1944 - Παραιτείται από την πανεπιστημιακή έδρα λόγω ασθένειας.

1945-1950 - Τιμητικό διδακτορικό δίπλωμα από το πανεπιστήμιο της Γενεύης. Διαλέξεις στα συνέδρια Έρανος «Ψυχολογία του Πνεύματος», «Περί της φύσης της Ψυχής», «Η ψυχολογία της Μεταμόρφωσης», «Για τον Εαυτό» και εγκαινίαση του Ινστιτούτου Κ. Γκ. Γιουνγκ στη Ζυρίχη.

1951 - Αιών, διάλεξη για την «Συγχρονικότητα».

1952 - Μαζί με τον Β. Πάουλι δημοσιεύουν την Ερμηνεία της Φύσης και της Ψυχής, όπου το κείμενο του Γιουνγκ τιτλοφορείται « Συγχρονικότητα, μια μη αιτιατή Συνεκτική Αρχή». Σύμβολα Μεταμόρφωσης, πρόκειται για την τέταρτη αναθεωρημένη έκδοση του Ψυχολογία του Ασυνείδητου. «Απάντηση στον Ιωβ».

1953 - Δημοσίευση του πρώτου τόμου «Ψυχολογία και Αλχημεία».

1955 - Τιμητικό διδακτορικό από το Ε.Τ.Η. της Ζυρίχης. Θάνατος της συζύγου του.

1955-1956 - Τελική εργασία για την ψυχολογική σημασία της αλχημείας.

1957 - Αρχίζει να εργάζεται πάνω στο «Αναμνήσεις, Όνειρα, Σκέψεις» με τη συνεργασία της Ανιέλα Τζαφέ. Τηλεοπτική συνέντευξη στο ΒΒC με τον Τζον Φρίμαν.

1958 - «Ιπτάμενοι Δίσκοι, Ένας Σύγχρονος Μύθος» και δημοσίευση του αρχικού τόμου «Η Πράξη της Ψυχοθεραπείας».

1960 - Επίτιμος πολίτης του Κούσναχτ.

1961 - Δέκα μέρες πριν το θάνατό του τελειώνει το τελευταίο έργο «Προσεγγίζοντας το Ασυνείδητο», που βρίσκεται στο βιβλίο «Ο Άνθρωπος και τα Σύμβολά του». Πεθαίνει μετά από μια μικρή αδιαθεσία στις 6 Ιουνίου, στο σπίτι του στο Κούσναχτ.

1964 - Εγκαινιάζεται η Κλινική και το Κέντρο Έρευνας της Γιουνγκιανής Ψυχολογίας στη Ζυρίχη.

Σημειώσεις - παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11909239m. Ανακτήθηκε στις 26  Ιουνίου 2020.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 José Espasa Anguera: «Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana» (Ισπανικά) Editorial Espasa. 1905. σελ. 233-234. ISBN-13 978-84-239-4500-9. ISBN-10 84-239-4500-6.
  4. 4,0 4,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  6. 6,0 6,1 books.google.es/books?id=fnkrAQAAMAAJ&dq=inauthor%3A%22Gerhard+Wehr%22&hl=es&source=gbs_book_other_versions.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11909239m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. CONOR.SI. 7131747.
  9. 9,0 9,1 www.museum-jung.ru/museum.html.
  10. 10,0 10,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/26300. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  11. BeWeB.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  13. (Γερμανικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Ρομανσική γλώσσα) Theaterlexikon der Schweiz. Rudolf_Jung. Ανακτήθηκε στις 3  Οκτωβρίου 2019.
  14. www.nytimes.com/2004/01/11/books/chapters/jung.html.
  15. cyberleninka.ru/article/n/karl-yung-izranennyy-lekar-dushi-perevod-s-angliyskogo-alekseya-lisogora-5.
  16. Γαβαλάς, Δ. – Γυφτογιάννη, Μαρία: Το αρχέτυπο του τυχερού παιχνιδιού. Για την τύχη, τη μαντική και τη συγχρονικότητα σύμφωνα με τις απόψεις των C. G. Jung και L. von Franz, εκδ.«Γαβριηλίδης», Αθήνα 2006.
  17. Ο θάνατος του Καρλ Γιουνγκ, Ιστορικό Λεύκωμα 1961, σελ. 142, Καθημερινή (1997)
  18. Jung, 1949, εκδ. McGuire & Hull, 192-193

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Καρλ Γκούσταβ Γιούνγκ: Το Αρχέτυπο του Ολοκληρωτισμού (Εκδόσεις Ίσις, 2016)
  • Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ: Αναμνήσεις Όνειρα Στοχασμοί (Εκδόσεις Ίσις, 2015)
  • Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ: Όνειρα Παιδιών (Εκδόσεις Ίσις, 2015)
  • Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ: Αιών (Εκδόσεις Ίσις, 2014)
  • Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ: Απάντηση στον Ιώβ (Εκδόσεις Ίσις, 2014)
  • Αniela Jaffe, C. G. Jung: Λόγος και Εικόνα, Ιάμβλιχος, (Αθήνα, 1991)
  • Κ. Γκ. Γιουνγκ, Ο άνθρωπος και τα σύμβολά του, Αρσενίδης, Αθήνα
  • Κ. Γκ. Γιουνγκ, Συγχρονικότητα: Ο αόρατος κοσμικός ιστός, Ιάμβλιχος, Αθήνα
  • Κ. Γκ. Γιουνγκ, Αναλυτική ψυχολογία, Γκοβόστης, Αθήνα
  • Κ. Γκ. Γιουνγκ, Ψυχολογία και θρησκεία, Ιάμβλιχος Αθήνα
  • Κ. Γκ. Γιουνγκ, Ψυχολογικοί τύποι Τομ. Ι, ΙΙ, Σπαγειρία, (Θεσσαλονίκη, 1991)
  • Γαβαλάς, Δ. – Γυφτογιάννη, Μαρία, Το αρχέτυπο του τυχερού παιχνιδιού. Για την τύχη, τη μαντική και τη συγχρονότητα σύμφωνα με τις απόψεις των C. G. Jung και L. von Franz, εκδ.«Γαβριηλίδης», Αθήνα 2006.
  • Κ. Γκ. Γιουνγκ, "Ψυχολογία και Απόκρυφο", Ιάμβλιχος, (Αθήνα, 2008)
  • Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ, Η Ψυχολογία τον Ασυνείδητου, Εκδόσεις Ιάμβλιχος (Αθήνα, 2010)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία