Βικιπαίδεια

Καρλ Φρίντριχ φον Βάιτσεκερ

Γερμανός φυσικός

Ο Καρλ Φρίντριχ φον Βάιτσεκερ (28 Ιουνίου 1912 - 28 Απριλίου 2007) ήταν Γερμανός φυσικός και φιλόσοφος. Ήταν ο μακροβιότερος από τα τα μέλη της ομάδας που πραγματοποίησε πυρηνική έρευνα στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, υπό την καθοδήγηση του Βέρνερ Χάιζενμπεργκ. Υπάρχει συνεχιζόμενη συζήτηση ως προς το εάν ή όχι, εκείνος και τα άλλα μέλη της ομάδας, ενεργά και εκούσια επεδίωξαν την ανάπτυξη μιας πυρηνικής βόμβας για τη Γερμανία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου[6].

Καρλ Φρίντριχ φον Βάιτσεκερ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Carl Friedrich von Weizsäcker (Γερμανικά)
Γέννηση28  Ιουνίου 1912[1][2][3]
Κίελο[4]
Θάνατος28  Απριλίου 2007[1][2][3]
Σόκινγκ[5]
ΥπηκοότηταΓερμανία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, Πανεπιστήμιο Χούμπολτ και Πανεπιστήμιο της Λειψίας
ΣύζυγοςGundalena Inez Eliza Ida Weizsäcker
ΤέκναΚαρλ Κρίστιαν φον Βάιτσεκερ, Ερνστ Ούρλιχ φον Βάιτσεκερ, Ελιζαμπεθ Ράιζερ και Χάινριχ Βάιτσεκερ
ΓονείςΕρνστ φον Βάιτσεκερ
ΒραβεύσειςΤάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες, Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Γερμανίας (1973), Βραβείο Γκαίτε (1958), βραβείο Erasmus (1969), βραβείο ειρήνης των γερμανικών εκδοτικών οίκων (13  Οκτωβρίου 1963), Μετάλλιο Μαξ Πλανκ (1957), βραβείο Τέμπλετον (1989), Sigmund Freud Prize (1988), Ernst Hellmut Vits Award (1980), επίτιμος διδάκτωρ του Πολυτεχνείου του Βερολίνου, επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου του Αμπερντίν, επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Λειψίας, Theodor Heuss Award (1989), επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Βασιλείας, συνεργάτης της Αμερικανικής Εταιρείας Φυσικής, Αυστριακή διάκριση για την επιστήμη και τη τέχνη (1970), επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Τυβίγγης, honorary doctor of the RWTH Aachen University, Βραβείο Χάινριχ Χάινε (1983) και Messenger Lectures (1987)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςφυσική
Ιδιότηταφυσικός, συγγραφέας, φιλόσοφος, διδάσκων πανεπιστημίου, επιστήμονας πυρηνικής φυσικής και αστρονόμος
Διδακτορικός καθηγητήςΦρίντριχ Χουντ και Βέρνερ Χάιζενμπεργκ
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Βάιτσεκερ έκανε σημαντικές θεωρητικές ανακαλύψεις όσον αφορά την παραγωγή ενέργειας σε αστέρες από διεργασίες πυρηνικής σύντηξης. Έκανε, επίσης, θεωρητικό έργο που άσκησε σημαντική επιρροή για τον σχηματισμό των πλανητών στις αρχές του Ηλιακού Συστήματος[7].

Στα τέλη της σταδιοδρομίας του επικεντρώθηκε περισσότερο σε φιλοσοφικά και ηθικά ζητήματα, και τιμήθηκε με πολλές διεθνείς διακρίσεις για το έργο του σε αυτούς τους τομείς[8].

Οικογένεια και σπουδές Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Κίελο, στην επαρχία Σλέσβιχ-Χόλσταϊν και ήταν εγγονός του Καρλ Ούγκο φον Βάιτσεκερ, πρωθυπουργού του Βασιλείου της Βυρτεμβέργης. Ο παππούς του έγινε ευγενής του 1897, και μεγάλωσε στην κληρονομική αριστοκρατία με τον τίτλο του βαρόνου (Freiherr) το 1916. Ως εκ τούτου, ο Καρλ Φρίντριχ έγινε βαρόνος σε ηλικία τεσσάρων ετών. Από το 1919, οι τίτλοι ευγενείας κατοχυρώθηκαν νόμιμα στο οικογενειακό τους όνομα. Μέλος της επιφανούς οικογενείας Βάιτσεκερ, ήταν γιος του διπλωμάτη Ερνστ φον Βάιτσεκερ, μεγαλύτερου αδελφού του πρώην προέδρου Ρίχαρντ φον Βάιτσεκερ, πατέρας του φυσικού και περιβαλλοντικού ερευνητή Ερνστ Ούλριχ φον Βάιτσεκερ και πεθερός του πρώην Γενικού Γραμματέα του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών Κόνραντ Ράιζερ[6].

Ο Βάιτσεκερ μεγάλωσε στη Στουτγκάρδη, τη Βασιλεία και την Κοπεγχάγη. Από το 1929 έως το 1933 σπούδασε φυσική, μαθηματικά και αστρονομία στο Βερολίνο, το Γκέτινγκεν και τη Λειψία υπό την επίβλεψη και τη συνεργασία των Χάιζενμπεργκ και Νιλς Μπορ, μεταξύ άλλων. Ο επιβλέπων της διδακτορικής του διατριβής ήταν ο Φρίντριχ Χουντ.

Έργο Επεξεργασία

Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του Βάιτσεκερ ως νεαρός ερευνητής ήταν οι πυρηνικές διαδικασίες στους αστέρες και η ενέργεια δέσμευσης των ατομικών πυρήνων. Μαζί με τον Χανς Μπέτε (Hans Bethe) ανακάλυψε ένα μηχανισμό ή οδό για την κυκλική διαδικασία της σύντηξης στα άστρα (Ο κύκλος Μπέτε-Βάιτσεκερ[9], που δημοσιεύθηκε στην περίοδο 1937 - 1939)[10][11][12]. Αυτή η ανακάλυψη δεν θα πρέπει να συγχέεται με την μεταγενέστερη εξέλιξη του τύπου Μπέτε-Βάιτσεκερ, ή του Τύπου Ημιεμπειρικής Μάζας (SEMF)[13], ενός θεωρητικού τύπου που αφορά στην καμπύλη της πυρηνικής ενέργειας δέσμευσης[14], τις πυρηνικές μάζες, καθώς και ορισμένες άλλες πυρηνικές ιδιότητες[15].

Το 1938, ο Βάιτσεκερ ανέπτυξε μια θεωρία για το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος, με βάση τις εκτιμήσεις που αφορούν την άνιση συμμετοχή των ελαφρύτερων και βαρύτερων στοιχείων στον ήλιο και και τους πλανήτες του ηλιακού συστήματος. Οι απόψεις του αργότερα αναγνωρίστηκαν γενικώς και επεκτάθηκαν από έναν μεγάλο αριθμό άλλων φυσικών και αστρονόμων. Σύμφωνα με τη θεωρία του, ο ήλιος και οι πλανήτες του εξελίχθηκαν από ένα νέφος αερίου αποτελούμενο από 99% υδρογόνο και ήλιο, και 1% των βαρύτερα στοιχεία. Περίπου το 10% του νέφους παρέμεινε γύρω από τον Ήλιο ως εκτεταμένη ατμόσφαιρα κατά την αρχική φάση και το 1% των βαρύτερων στοιχείων μέσα σε αυτό το 10% της συνολικής μάζας του νέφους συμπίπτει με το κλάσμα του 1% περίπου που συνεισφέρουν οι πλανήτες στη μάζα του Ηλιακού Συστήματος σήμερα.

Η θεωρία βοήθησε επίσης στην ερμηνεία του εμπειρικά παρατηρούμενου προτύπου αύξησης των διαμέτρων των τροχιών των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος, από τα μέσα έως τα έξω. Το αποτέλεσμα ήταν το φυσικό επακόλουθο της αύξησης του μεγέθους των «πλανητικού δινών» των αερίωνυ και της σκόνης μακρύτερα από το κέντρο του πρώιμου ηλιακού συστήματος. Μια άλλη επίπτωση της θεωρίας του ήταν ότι πολλοί αστέρες έξω στο σύμπαν, με χαρακτηριστικά παρόμοια με τον Ήλιο, θα πρέπει να αναμένεται να έχουν πλανητικά συστήματα παρόμοια με το δικό μας[16].

Λίγο μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη, ο εμιγκρές Ρωσοαμερικανός φυσικός Τζορτζ Γκάμοφ (George Gamow) συνδημοσίευσε μία μελέτη που υποστηρίζε το έργο του Βάιτσεκερ για τον σχηματισμό των πλανητών στο πρώιμο ηλιακό σύστημα[17].

Ατομικά όπλα Επεξεργασία

Ως θεωρητικός φυσικός, ο Βάιτσεκερ (και κατά τη δική του εκτίμηση, άλλοι 200 φυσικοί) είχε αναγνωρίσει αμέσως μετά τη γνωστοποίηση της πυρηνικής σχάσης (βλ Ότο Χαν και Λίζε Μάιτνερ) το 1938 ότι ενδεχομένως θα μπορούσαν να κατασκευαστούν πυρηνικά όπλα. Συζήτησε τις επιπτώσεις της δημιουργίας τέτοιων όπλων τον Φεβρουάριο του 1938 με τον φίλο του και φιλόσοφο Γκέοργκ Πιχτ[18].

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Βάιτσεκερ εντάχθηκε στο γερμανικό σχέδιο πυρηνικής ενέργειας, συμμετέχοντας στην προσπάθεια για την κατασκευή ατομικής βόμβας. Ήδη από τον Αύγουστο του 1939, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε προειδοποιήσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ Φραγκλίνο Ρούζβελτ για αυτή την έρευνα και για το ότι: «... ο γιος του Γερμανού Υφυπουργού του κράτους, φον Βάιτσεκερ, συνδέεται με το Ινστιτούτο Kaiser-Wilhelm στο Βερολίνο, όπου επαναλαμβάνονται αυτή τη στιγμή μερικά από τα αμερικανικά πειράματα για το ουράνιο»[19].

Ως προστατευόμενος του Βέρνερ Χάιζενμπεργκ, ο Βάιτσεκερ ήταν παρών σε μια κρίσιμη συνεδρίαση στο Βερολίνο στις 17 Σεπτεμβρίου του 1939, κατά την οποία ξεκίνησε το γερμανικό πρόγραμμα πυρηνικών όπλων[20]. Νωρίς κατά τη διάρκεια του πολέμου -ενδεχομένως μέχρι το 1942 - ήλπιζε να εποκτήσει σημαντική πολιτική επιρροή μέσω της συμμετοχής του σε ένα επιτυχημένο εγχείρημα πυρηνικών όπλων[21].] Τον Ιούλιο του 1940 ήταν συν-συγγραφέας μιας έκθεσης για τον στρατό σχετικά με τη δυνατότητα «παραγωγής ενέργειας» από εξευγενισμένο ουράνιο. Η έκθεση προέβλεπε, επίσης, τη δυνατότητα χρήσης πλουτωνίου για τον ίδιο σκοπό, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ενός νέου τύπου εκρηκτικών υλών[22]. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1942 ο Βάιτσεκερ κατέθεσε αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας για μεταφερόμενη "διαδικασίας παραγωγής ενέργειας και νετρονίων από μια έκρηξη ... π.χ. βόμβα ". Η αίτηση ευρεσιτεχνίας βρέθηκε στη δεκαετία του 1990 στη Μόσχα.

Ο Βάιτσεκερ εργάστηκε αργότερα κατά τη διάρκεια του πολέμου ως καθηγητής στο Στρασβούργο. Η κατάσχεση του εργαστηρίου του από τους Αμερικανούς και σχετικών εγγράφων τον Δεκέμβριο του 1944 αποκάλυψε στους δυτικούς συμμάχους ότι οι Γερμανοί δεν ήταν κοντά στην ανάπτυξη ενός πυρηνικού όπλου[23].

Μετά τον πόλεμο Επεξεργασία

Στον Βάιτσεκερ επετράπη να επιστρέψει δυτική Γερμανία το 1946 και έγινε διευθυντής ενός τμήματος για τη θεωρητική φυσική στο Ινστιτούτο Φυσικής Μαξ Πλανκ στο Γκέτινγκεν. Από το 1957 έως το 1969, ο Βάιτσεκερ διετέλεσε καθηγητής της φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Το 1957 κέρδισε το μετάλλιο Μαξ Πλανκ. Το 1970 διατύπωσε τις απόψεις του για την «Welt Innenpolitik» (παγκόσμια εσωτερική πολιτική). Από το 1970 έως το 1980, διετέλεσε επικεφαλής του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Έρευνα των Συνθηκών Διαβίωσης στο Σύγχρονο Κόσμο στο Στάρνμπεργκ. Διερεύνησε και δημοσίευσε μελέτες σχετικές με τον κίνδυνο ενός πυρηνικού πολέμου, αυτό που είδε ως σύγκρουση μεταξύ του Πρώτου και του Τρίτου Κόσμου, και τις συνέπειες της υποβάθμισης του περιβάλλοντος.

Στη δεκαετία του 1970 ίδρυσε, μαζί με τον Ινδό φιλόσοφο και γιόγκι Παντίτ Γκόπι Κρίσνα Pandit Gopi Krishna, ένα ερευνητικό ίδρυμα «για τις δυτικές επιστήμες και την ανατολική σοφία». Μετά τη συνταξιοδότησή του, το 1980, έγινε χριστιανός ειρηνιστής, και εργάστηκε εντατικά στο εγχείρημα του σχετικά με τον εννοιολογικό προσδιορισμό της κβαντικής φυσικής, ιδίως όσον αφορά στην ερμηνεία της Κοπεγχάγης.

Οι εμπειρίες του από τη ναζιστική εποχή, και η δική του συμπεριφορά σε αυτό το διάστημα, έδωσαν στον Βάιτσεκερ το έναυσμα να ασχοληθεί με ζητήματα ηθικής και ευθύνης. Το 1957 ήταν ένας από τους Göttinger 18, μια ομάδα επιφανών Γερμανών φυσικών που διαμαρτύρονταν για την ιδέα ότι η Bundeswehr (Δυτικογερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις) θα πρέπει να είναι εξοπλισμένες με τακτικά πυρηνικά όπλα. Πρότεινε, επίσης, να αποκηρύξει η Δυτική Γερμανία οριστικά όλα τα είδη των πυρηνικών όπλων[24].

Το 2007 ο Βάιτσεκερ πέθανε σε ηλικία των 94 ετών στο Σόκινγκ, κοντά στο Στάρνμπεργκ[25]. Διίστανται οι απόψεις σχετικά με το κατά πόσον ο ίδιος αποδέχθηκε το δικό του μερίδιο ευθύνης στις προσπάθειες της γερμανικής επιστημονικής κοινότητας για την κατασκευή ενός πυρηνικού όπλου για τη ναζιστική Γερμανία[26] .

Εργογραφία Επεξεργασία

  • Zum Weltbild der Physik, Leipzig 1946 (ISBN 3-7776-1209-X), 2002, 14th edition, ανανεωμένη με εισαγωγή από Holger Lyre
    • αγγλ. μτφρ. Marjorie Grene The World View of Physics, London, 1952
    • γαλλ. μτφρ Le Monde vu par la Physique, Paris 1956
  • Die Geschichte der Natur, Göttingen 1948 (ISBN 3-7776-1398-3)
  • Die Einheit der Natur, Munich 1971 (ISBN 3-423-33083-X)
  • Wege in der Gefahr, Munich 1976
    • αγγλ. μτφρ. The Politics of Peril, New York 1978
  • Der Garten des Menschlichen, Munich 1977 (ISBN 3-446-12423-3)
  • Deutlichkeit: Beiträge zu politischen und religiösen Gegenwartsfragen, Hanser, München, 1978, 1979 (ISBN 3-446-12623-6).
    • αγγλ. μτφρ. The Ambivalence of progress, essays on historical anthropology, New York 1988 (ISBN 0-913729-92-2)
  • The Biological Basis of Religion and Genius, Gopi Krishna, New York, εισαγωγή Carl Friedrich von Weizsäcker, περίπου στη μισή έκταση του βιβλίου, 1971, 1972 (ISBN 0-06-064788-4)
  • Aufbau der Physik, Munich 1985 (ISBN 3-446-14142-1)
  • Der Mensch in seiner Geschichte, Munich 1991 (ISBN 3-446-16361-1)
  • Zeit und Wissen, Munich 1992 (ISBN 3-446-16367-0)
  • Große Physiker, Munich 1999 (ISBN 3-446-18772-3)

Παραπομπές σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11929048f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6z89gt7. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Carl Friedrich von Weizsäcker». The Telegraph. 30 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2015. 
  7. ↑ Raiser, Konrad (2014). Carl Friedrich von Weizsäcker: Major Texts on Religion. Texts and Protocols (New York έκδοση). Springer. σελίδες 167–168. ISBN 978-3-319-03704-2. 
  8. ↑ Το εύρος του φιλοσοφικού του στοχασμού παρουσιάζεται συλλογικά στο Drieschner, Michael, επιμ. (2014). Carl Friedrich von Weizsäcker: Major Texts in Philosophy. Texts and Protocols. New York: Springer. ISBN 978-3-319-03671-7. 
  9. ↑ Αναφέρεται και ως κύκλος του άνθρακα-αζώτου.
  10. ↑ C.F. von Weizsäcker (1937) "Über Elementumwandlungen im Innern der Sterne. I" (On transformations of elements in the interiors of stars. I), Physikalische Zeitschrift (Physics Journal), vol. 38, pages 176-191.
  11. ↑ C.F. von Weizsäcker (1938) "Über Elementumwandlungen im Innern der Sterne. II" (On transformations of elements in the interiors of stars. II), Physikalische Zeitschrift, vol. 39, pages 633-646.
  12. ↑ Hans A. Bethe (1939) "Energy production in stars", Physical Review, vol. 55, pages 434-456.
  13. ↑ Πετρίδου, Χαρά (1 Οκτωβρίου 2010). «Μάζες Πυρήνων» (PDF). Δαλέξεις. ΑΠΘ. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2015. 
  14. ↑ Δηλαδή την ενέργεια που απαιτείται για τη διάλυση του πυρήνα ενός ατόμου στα συστατικά του.
  15. ↑ Zur Theorie der Kernmassen (On the theory of nuclear masses); in: Zeitschrift für Physik (Journal of Physics) 96 (1935) pages 431-458
  16. ↑ Heinz Haber Unser blauer Planet [Our blue planet] (1965; in German); "Die Entstehung der Erde" [The formation of the Earth], Rororo pocket edition at Rowohlt Verlag, Reinbek near Hamburg 1967, pp. 19-23
  17. ↑ Gamow, G.; Hynek, J. A. (1 March 1945). «A New Theory by C. F. Von Weizsacker of the Origin of the Planetary System». The Astrophysical Journal 101: 249. doi:10.1086/144711. Bibcode: 1945ApJ...101..249G. https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1945-03_101_2/page/249. 
  18. ↑ von Weizsäcker, Carl Friedrich (1977). «Selbstdarstellung (Self-manifestation)». Der Garten des Menschlichen. Beiträge zur geschichtlichen Anthropologie [The garden of the human ones. Contributions to historical anthropology] (στα Γερμανικά). σελ. 568. 
  19. ↑ Einstein's letter to Roosevelt, 2 August 1939
  20. ↑ John Cornwell, Hitler's Scientists (Viking 2003), σ. 232
  21. ↑ «www.nbi.dk». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2015. 
  22. ↑ Cornwell, Hitler's Scientists, σ. 235
  23. ↑ Cornwell, Hitler's Scientists, σ. 335
  24. ↑ Cassidy, David C. (2015). «Werner Heisenberg and Carl Friedrich Freiherr von Weizsäcker: A Fifty-Year Friendship». Physics in Perspective 17 (1). doi:10.1007/s00016-014-0152-6. Bibcode: 2015PhP....17...33C. http://link.springer.com/article/10.1007/s00016-014-0152-6. Ανακτήθηκε στις 21 April 2015. 
  25. ↑ Carl Friedrich von Weizsäcker
  26. ↑ Επί του θέματος βλ. Klaus Hentschel and Dieter Hoffmann (eds.) Carl Friedrich von Weizsäcker - Physik, Philosophie, Friedensforschung, Stuttgart: Wiss. Verlagsgesellschaft 2015.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Καρλ_Φρίντριχ_φον_Βάιτσεκερ&oldid=10332820"