Καρυώτισσα Πέλλας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 40°46′9″N 22°18′48″E / 40.76917°N 22.31333°E / 40.76917; 22.31333

Η Καρυώτισσα είναι χωριό του δήμου Πέλλας, της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.[1][2] Βρίσκεται σε υψόμετρο 10 μέτρα[3] ενώ απέχει περίπου 10 χλμ. δυτικά των Γιαννιτσών και 30 χλμ. ανατολικά της Έδεσσας.

Καρυώτισσα
Καρυώτισσα is located in Greece
Καρυώτισσα
Καρυώτισσα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΠέλλας
ΔήμοςΠέλλας
Δημοτική ΕνότηταΜεγάλου Αλεξάνδρου
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
Υψόμετρο10 μέτρα
Πληθυσμός1.779 (2011)
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας580 01
Τηλ. κωδικός2382

Ιστορία Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου, δημιουργήθηκε ένας μικρός οικισμός κατά το 15ο αιώνα που εξυπηρετούσε τις ανάγκες του αγροκτήματος (τσιφλικιού) που δημιουργήθηκε, από τους απογόνους του Γαζή Εβρενός. Κατά τον 20ό αιώνα είναι ένας μικρός οικισμός 12 χριστιανικών οικογενειών και 8 τσιγγανικών μουσουλμανικών. Ο οικισμός ήταν κτισμένος στη βόρεια όχθη της λίμνης των Γιαννιτσών, 4 χλμ. νότια του σύγχρονου χωριού. Η τοποθεσία χαρακτηρίζονταν από 3 λόφους ύψους 20 μέτρων και 4 επαύλεις των γαιοκτημόνων του τσιφλικιού. Σήμερα σώζεται ο πύργος μίας εκ των επαύλεων. Στην παλαιά Καρυώτισσα λειτούργησε τόσο Ελληνικό, όσο και Βουλγαρικό σχολείο κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα. Μέρος των κατοίκων ασπάστηκε την εξαρχία, αλλά οι συνεχείς συγκρούσεις οδήγησαν στη ραγδαία μείωση, ιδίως του χριστιανικού πληθυσμού. Με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923, οι μουσουλμάνοι προσέφυγαν στην Τουρκία, ενώ στην Καρυώτισσα εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από το Νεοχώρι της Ανατολικής Θράκης. Την εποχή αυτή δημιουργήθηκε και ο οικισμός στην σημερινή τοποθεσία. Το 1935 με την αποξήρανση της λίμνης των Γιαννιτσών δόθηκε λύση στο πρόβλημα των ακτημόνων αγροτών. Σήμερα αποτελεί κεφαλοχώρι της περιοχής.[1][4][5]

Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία Επεξεργασία

Ως ξεχωριστός οικισμός αναφέρεται επίσημα, μετά την απελευθέρωση, το 1918 στο ΦΕΚ 152Α - 09/07/1918 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Καδινόβου (σημερινοί Γαλατάδες). Το 1926 με το ΦΕΚ 217Α - 30/06/1926 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[6] Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, ανήκει στη κοινότητα Γιαννιτσών[7] η οποία υπάγεται στη δημοτική ενότητα Γιαννιτσών του Δήμου Πέλλας ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2011 απογράφησαν 1.779 κάτοικοι.[8]

Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:

Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 1.658[9] 1.798[10] 2.202[11] 2.122[12] 2.087[13] 1.999[14] 1.779

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Δήμος Πέλλας, Δημοτική Ενότητα Μεγάλου Αλεξάνδρου, Καρυώτισσα
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 16. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 186. 
  3. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 32. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 260. 
  4. «Hellenica World, Δήμος Μεγάλου Αλεξάνδρου, Καρυώτισσα Πέλλας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2012. 
  5. «Δημήτριος Λιθοξόου, Τα χωριά των Γιαννιτσών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2012. 
  6. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2022. 
  7. «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2022. 
  8. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.», σελ. 10522 (σελ. 48 του pdf)
  9. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 154 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  10. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 150 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 146 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 2022-09-14. 
  12. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 156 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  13. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 191 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 192 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.