Καταλυματίας
Ο Καταλυματίας ήταν ονομασία με την οποία αποκαλούνταν, από το 1828 μέχρι το 1863, στον ελληνικό στρατό πρόσωπα (ισότιμα αξιωματικών) που εκτελούσαν οικονομικής φύσης υπηρεσίες σε στρατιωτικές μονάδες.[1] Η θέση και οι αρμοδιότητές της στους σχηματισμούς του στρατού προσδιορίσθηκε κατά τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης του νεοελληνικού κράτους. Ευθύνη του Καταλυματία ήταν η μέριμνα του στρατωνισμού και της επιμελητείας των στρατιωτικών καταλυμάτων. Η στέγαση των στρατιωτικών σχηματισμών κατά τις μετακινήσεις τους λεγόταν επισταθμία.[2]
Ορισμοί - περιγραφές Επεξεργασία
Το φθινόπωρο του 1829, έπειτα από τη Μάχη της Πέτρας, ο τότε Κυβερνήτης της Ελλάδας Ιωάννης Καποδίστριας, στο πλαίσιο προσπάθειας για εκσυγχρονισμό των ελληνικών στρατευμάτων διέλυσε τις χιλιαρχίες και δημιούργησε 13 ελαφρά τάγματα. Θέσεις ευθύνης και αρμοδιότητας σε αυτούς τους σχηματισμούς ορίστηκαν οι ακόλουθες:[3]
- Διοικητής (ταγματάρχης)
- Υποταγματάρχης, ο υποδιοικητής του τάγματος
- Υπασπιστής, με βαθμό υπολοχαγού
- Καταλυματίας, με βαθμό υπολοχαγού
- Σημαιοφόρος, με βαθμό ανθυπολοχαγού
- σαλπιγκτές, ιερέας.
Αργότερα, την εποχή του βασιλία Όθωνα, στους Καταλυματίες, που ήταν ουσιαστικά οικονομικοί υπάλληλοι του Ελληνικού Βασιλικού Στρατού,[4] αποδόθηκε (1837) βαθμός (ισοτιμία) αντίστοιχος των αξιωματικών ανάλογα με τον στρατιωτικό σχηματισμό (σύνταγμα, τάγμα) στον οποίο υπηρετούσαν.[5] Στο πλαίσιο αυτό, οι Καταλυματίες διαβαθμίστηκαν σε αντιστοιχία με τρεις στρατιωτικούς βαθμούς «αξιωματικών γραμμής»:[5]
- Ανώτερος Καταλυματίας Α΄ και Β΄ τάξεως ή Επικαταλυματίας[1] (έως τότε καταλυματίας συντάγματος): λοχαγός
- Καταλυματίας (έως τότε καταλυματίας τάγματος Α΄ τάξεως): υπολοχαγός
- Υποκαταλυματίας (έως τότε καταλυματίας τάγματος Β΄ τάξεως): ανθυπολοχαγός.
Ο Καταλυματίας συμμετείχε, μαζί το διοικητή, τον υπασπιστή, τον ανθυπασπιστή, το λοχαγό ιματισμού, τους γιατρούς και τον αρχιτυμπανιστή, στο επιτελείο του τάγματός του.[6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 «καταλυματίας». Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν. Ζ΄. Αθήνα: Εκδοτικός Οίκος Ελευθερουδάκη. 1929. σελ. 410.
- ↑ «επισταθμία» (στα αγγλικά). Academic Dictionaries and Encyclopedias. http://greek_greek.enacademic.com/52681/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CE%AF%CE%B1. Ανακτήθηκε στις 2017-04-21.
- ↑ ΓΕΣ - Διεύθυνση Πεζικού/3α (2014). Η ιστορία του Πεζικού (PDF). Τυπογραφείο Ελληνικού Στρατού. σελίδες 46–47. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 31 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2017.
- ↑ Η της Τρίτης Σεπτεμβρίου εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις. Πρακτικά. Αθήνα: Εκ του Βασιλικού Τυπογραφείου. 1844. σελίδες 230–231. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2017.
- ↑ 5,0 5,1 Βλ. BΔ «Περί βαθμολογίας και στολής των ιατρών και διοικητικών υπαλλήλων του Βασιλικού στρατού». Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος (Εθνικό Τυπογραφείο) (32/22 Σεπτ. 1837): 129. http://www.et.gr/idocs-nph/search/pdfViewerForm.html?args=5C7QrtC22wET6pVd4Y1KIHdtvSoClrL8EhFB1EBb5qvtIl9LGdkF53UIxsx942CdyqxSQYNuqAGCF0IfB9HI6qSYtMQEkEHLwnFqmgJSA5WIsluV-nRwO1oKqSe4BlOTSpEWYhszF8P8UqWb_zFijDbxhYwiU7YxgaD9ysshiKRNDwrd8SXuTx29Bs0e7mNo. Ανακτήθηκε στις 2017-04-23.
- ↑ Η ιστορία του Πεζικού, ό.π., σελ. 51.