Κατρίν ντε Ραμπουγιέ

Γαλλίδα αριστοκράτισσα

Η Κατρίν ντε Βιβόν, μαρκησία του Ραμπουγιέ (γαλλικά: Catherine de Vivonne, marquise de Rambouillet) (1588 - 1665), γνωστή ως Μαντάμ ντε Ραμπουγιέ, ήταν οικοδέσποινα κοσμικού και λογοτεχνικού σαλονιού στο Παρίσι και σημαντική προσωπικότητα στη λογοτεχνική ιστορία της Γαλλίας του 17ου αιώνα.[8]

Κατρίν ντε Βιβόν, μαρκησία του Ραμπουγιέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Catherine de Rambouillet (Γαλλικά)
Γέννηση13  Δεκεμβρίου 1588[1]
Ρώμη[2]
Θάνατος27  Δεκεμβρίου 1665[3][4]
Παρίσι
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταοικοδέσποινα λογοτεχνικού σαλονιού
Αξιοσημείωτο έργοHôtel de Rambouillet
Οικογένεια
ΣύζυγοςCharles d'Angennes[6]
ΤέκναJulie d'Angennes
Léon-Pompée d'Angennes[7]
ΓονείςJean de Vivonne
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Η Κατρίν ντε Βιβόν γεννήθηκε στη Ρώμη το 1588, ήταν κόρη και κληρονόμος του μαρκησίου Ζαν ντε Βιβόν, Γάλλου πρέσβη στην Ιταλία, και της Τζούλια Σαβέλι, που ανήκε σε μια αριστοκρατική οικογένεια της Ρώμης. Παντρεύτηκε σε ηλικία δώδεκα ετών με τον Σαρλ ντ'Ανζέν, από το 1612 μαρκήσιο του Ραμπουγιέ, με τον οποίο απέκτησε επτά παιδιά, δύο γιους και πέντε κόρες.[9] Η νεαρή, όμορφη και πνευματώδης μαρκησία αποστρέφονταν τη χυδαιότητα και τις ίντριγκες της γαλλικής βασιλικής αυλής και, το 1620, δημιούργησε στην κατοικία της, το μέγαρο ντε Ραμπουγιέ, ένα σαλόνι αφιερωμένο στις λογοτεχνικές και πνευματικές συζητήσεις, όπου άνθρωποι των γραμμάτων συναναστρέφονταν ισότιμα με τους ευγενείς. Η ίδια ενδιαφέρονταν για τις τέχνες, τα γράμματα, την ιστορία και μιλούσε άπταιστα ιταλικά και ισπανικά.[10]

Το σαλόνι Επεξεργασία

 
Συγκέντρωση στο σαλόνι της μαντάμ ντε Ραμπουγιέ, πίνακας του Φρανσουά Ντεμπόν

Η μαντάμ ντε Ραμπουγιέ υποδέχονταν τους καλεσμένους της σε σουίτες μικρών δωματίων όπου οι επισκέπτες μπορούσαν να μετακινούνται και να βρίσκουν περισσότερη ιδιωτικότητα από ό, τι στις μεγάλες αίθουσες υποδοχής. Η ίδια προτιμούσε το μπλε δωμάτιο, ένα σαλόνι βαμμένο σε μπλε και με μπλε βαριές κρεμαστές επενδύσεις τοίχων. Το σαλόνι της ήταν ένα από τα λίγα που δέχονταν γυναίκες, σε αντίθεση με άλλα σαλόνια όπου σύχναζαν μόνο άνδρες. Η ίδια χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο Arthénice, αναγραμματισμός του ονόματός της από τον Φρανσουά Μαλέρμπ.[11]

Σχεδόν όλα τα μεγάλα πρόσωπα της γαλλικής αριστοκρατίας και λογοτεχνίας της εποχής το επισκέπτονταν, και η φήμη της ήταν στο απόγειό της στο δεύτερο τέταρτο του αιώνα. Περιστασιακά, την άνοιξη και το καλοκαίρι, εγκατέλειπε την παρισινή κατοικία της και δέχονταν τους καλεσμένους της στο κάστρο του Ραμπουγιέ και το όμορφο πάρκο του, 45 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Παρισιού. [12]

Το σαλόνι της μαντάμ ντε Ραμπουιγιέ, όπως και άλλα παραπλήσια, άσκησε σημαντική επιρροή στην εξέλιξη της γαλλικής λογοτεχνίας κατά το πρώτο μισό του 17ου αιώνα.[13]

Στο σαλόνι της αναπτύχθηκε το κοινωνικό και λογοτεχνικό ρεύμα των Περισπούδαστων. Με την έμφαση που έδωσαν στην εκλέπτυνση της σκέψης και της ομιλίας, την αναζήτηση καθαρότητας στο λεξιλόγιο με την κατάργηση των εκφράσεων από διαλέκτους, των αρχαϊσμών, της λαϊκής γλώσσας και την επινόηση νέων όρων ή περιφράσεων σε αντικατάσταση ονομάτων αντικειμένων που θεωρούνταν ταπεινά ή απλά συνηθισμένα, ο κύκλος αυτός τελικά οδηγήθηκε σε εκκεντρικότητες, που ο Μολιέρος διακωμώδησε στις Γελοίες Κομψευόμενες και σε άλλα έργα του.[14]

Παρόλες τις ακρότητες, το λογοτεχνικό σαλόνι της καθιέρωσε ένα πρότυπο ορθής και κομψής γαλλικής γλώσσας και οι καλεσμένοι της ασχολήθηκαν με τη διερεύνηση της ανθρώπινης ψυχολογίας, θεμέλια πάνω στα οποία καλλιεργήθηκε η γαλλική κλασική λογοτεχνία.[15]

Το μέγαρο του Ραμπουγιέ διατήρησε τη σημασία του ως λογοτεχνικό σαλόνι μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα: η αρχή της παρακμής του ήταν το 1645, έτος του γάμου της κόρης της Ζυλί και του θανάτου του 30χρονου γιου της μαρκήσιου ντε Πιζάνι στη μάχη του Άλλερχαϊμ (Τριακονταετής Πόλεμος). Συνέχισε τις συναθροίσεις παρά το πένθος της, από το 1648 μειώθηκαν λόγω των εξεγέρσεων της Σφενδόνης και το θάνατο του Βενσάν Βουατύρ, την «ψυχή του κύκλου», και από το 1652, μετά το θάνατο του συζύγου της, συνέχισε σε περιορισμένο κύκλο μέχρι το θάνατό της.[16]Το λογοτεχνικό της σαλόνι ήταν το πρώτο του είδους, σύντομα εμφανίστηκαν λογοτεχνικά σαλόνια σε όλη τη Γαλλία και εξαπλώθηκαν στην υπόλοιπη Ευρώπη.[17]

Η μαντάμ ντε Ραμπουγιέ πέθανε στο Παρίσι στις 2 Δεκεμβρίου 1665.

Επισκέπτες Επεξεργασία

Μεταξύ των τακτικών επισκεπτών του λογοτεχνικού σαλονιού της αναφέρονται:[18]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 doi.org/10.3917/rhlf.131.0123.
  2. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 23  Απριλίου 2013. 500324582. Ανακτήθηκε στις 11  Οκτωβρίου 2018.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12099408b.
  4. «Rambouillet, Marquise de» 12  Ιανουαρίου 2018.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12099408b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Anselm de Guibours.
  7. François-Alexandre Aubert de La Chesnaye Des Bois: «Dictionnaire généalogique, héraldique, chronologique et historique» (Γαλλικά) Nicolas-Bonaventure Duchesne. Παρίσι. 18ος αιώνας.
  8. . «britannica.com/biography/Catherine-de-Vivonne-marquise-de-Rambouillet». 
  9. . «francearchives.fr/fr/pages_histoire/Catherine de Vivonne, marquise de Rambouillet». 
  10. . «monstrousregimentofwomen.com/2015/12/catherine-de-vivonne-incomparable.html». 
  11. . «espacefrancais.com/hotel-de-rambouillet/». 
  12. . «chateau-rambouillet.fr/#». 
  13. . «historyswomen.com/social-reformers/marquise-de-rambouillet/». 
  14. . «espacefrancais.com/la-preciosite/». 
  15. Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα, τομ. 51, σελ.267-8
  16. . «cosmovisions.com/Rambouillet». 
  17. . «encyclopedia.com/reference/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/rambouillet-catherine-de-vivonne-marquise-de». 
  18. . «cultivator.network/2019/10/25/chambre-bleue-birthplace-of-salon-culture/».