Καϊκαούσης Α΄

Σελτζούκος Σουλτάνος

Ο Καϊκαούσης Α΄ (πέθανε το 1220), Σουλτάνος του Ρουμ (1211 - 1220) ήταν μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Σουλτάνου Καϋχοσρόη Α΄.

Καϊκαούσης Α΄
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος1220
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΓονείςΚαϊχοσρόης Α΄
ΑδέλφιαΚαϊκοβάδης Α΄
ΟικογένειαΣελτζούκοι
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΣουλτάνος του Ρουμ

Διαδοχή Επεξεργασία

Με τον θάνατο του πατέρα του στη "μάχη του Αλασεχίρ" (1211) οι δύο μικρότεροι αδελφοί τού Καϊκαούσης, ο Καϋφερίνταν Ιμπραήμ και ο μελλοντικός Καϊκοβάδης Α΄ βρέθηκαν σε σύγκρουση για τη διαδοχή.[1] Ο Καϊκοβάδης Α΄ κέρδισε την υποστήριξη ισχυρών γειτόνων με το σουλτανάτο, όπως τού Λέοντα Β΄ της Αρμενίας και τού θείου του Τουγκρίλσαχ κυβερνήτη του Ερζερούμ. Ο Καϋφερίνταν κέρδισε ταυτόχρονα το ισχυρό λιμάνι στην Αττάλεια με τη βοήθεια των Φράγκων της Κύπρου. Ο Καϊκαούσης Α΄ είχε ωστόσο την υποστήριξη ολόκληρης της αριστοκρατίας του σουλτανάτου· με έδρα τη Μαλάτεια κατέκτησε την Καισάρεια και το Ικόνιο, αναγκάζοντας τον Λέοντα Β΄ να αλλάξει την υποστήριξή του. Ο Καϊκοβάδης Α΄ δραπέτευσε στο κάστρο του στην Άγκυρα και ζήτησε βοήθεια από τους Τουρκομάνους στην Κασταμονή. Τελικά ο Καϊκαούσης Α΄ συνέλαβε τους δύο αδελφούς του και εξασφάλισε τον θρόνο για τον εαυτό του.[2] Σε περίοδο σημαντικών κινδύνων έκλεισε ειρήνη με τον Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρη, που τερμάτισε τις συγκρούσεις ανάμεσα στο σουλτανάτο του Ρουμ και την Αυτοκρατορία της Νίκαιας. Οι Τουρκομάνοι συνέχισαν ωστόσο να παρενοχλούν τα σύνορα.[3] Όταν εξασφάλισε τα σύνορά του στη δύση, στράφηκε στην Ανατολή, συμμάχησε με τους Φράγκους που συμμετείχαν στην Ε΄ Σταυροφορία και πίεσε τους Αγιουβίδες να πολεμήσουν σε διπλό μέτωπο.

Κατάκτηση της Σινώπης Επεξεργασία

Το μεγαλύτερο κατόρθωμα του Καϊκαούσης Α΄ ήταν ότι κέρδισε τη Σινώπη στη Μαύρη Θάλασσα. Φυλές Τουρκομάνων συνέλαβαν τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ Μεγάλο Κομνηνό σε ένα κυνήγι και τον παρέδωσαν στον σουλτάνο. Ο Καϊκαούσης Α΄ διαπραγματεύτηκε την ελευθερία του, ζήτησε τη Σινώπη και την υποταγή της ανατολικής Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας· ο Αλέξιος Α΄ το δέχτηκε. Έτσι οι Σελτζούκοι κέρδισαν άλλο ένα μεγάλο λιμάνι, δημιουργώντας ένα ισχυρό κράτος ανάμεσα στην Αυτοκρατορία της Νίκαιας και την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Η παραχώρηση υπογράφηκε την Κυριακή 2 Νοεμβρίου 1214 από τον σουλτάνο και τον Μέγα Κομνηνό· ο Αλέξιος Α΄ παρέμεινε μερικές ημέρες και στη συνέχεια επέστρεψε στην Τραπεζούντα.[4] Μετά τη μεταφορά, οι Ευρωπαίοι και οι Βυζαντινοί συνέχισαν το εμπόριο με τη Σινώπη· ο Καϊκαούσης Α΄ όρισε έναν Αρμένιο, τον Ραίς Χετούμ, να κυβερνήσει τον μεικτό Ελληνικό και Τουρκικό πληθυσμό.[5] Οι εκκλησίες της Σινώπης μετατράπηκαν σε τζαμιά με διαταγή του Καϊκαούσης Α΄.[6] Ο σουλτάνος επισκεύασε τα τείχη της πόλης από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1215, υπό την επίβλεψη του Έλληνα αρχιτέκτονα Σεβαστού με οικονομική συμβολή 15 εμιράτων. Το έργο απομνημονεύεται με μια δίγλωσση Ελληνική και Αραβική επιγραφή σε έναν πύργο κοντά στη δυτική πύλη.[7]

Ιστορικές γνώμες Επεξεργασία

Ο συγγραφέας Ρουστάμ Σουκούροφ γράφει ότι ο Καϊκαούσης και ο αδελφός του Καϊκοβάδης έζησαν πολλά χρόνια στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τον πατέρα τους, απέκτησαν διπλή πίστη χριστιανική και Ισλαμική και διπλή εθνότητα Ελληνική και Τουρκική.[8] Ο Καϊκαούσης Α΄ οικοδόμησε έναν Μεντρεσέ στην Άγκυρα (1214) και έναν στη Σεβάστεια (1217), το τελευταίο περιείχε νοσοκομείο και ιατρική σχολή. Το μαυσωλείο του σουλτάνου οικοδομήθηκε κάτω από έναν κωνικό θόλο, στην πρόσοψη βρίσκεται ένα ποίημα γραμμένο από τον σουλτάνο με μπλε καλλιγραφικούς τίτλους.[9]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Redford, Scott (1991). "The Alaeddin Mosque in Konya Reconsidered". Artibus Asiae. Zürich: Artibus Asiae Publishers. 51 (1/2): 54–74 [70]
  2. Cahen, Claude (1968). Pre-Ottoman Turkey: A general survey of the material and spiritual culture and history c. 1071-1330
  3. Cahen, Pre-Ottoman Turkey, σ. 121
  4. Anthony Bryer and David Winfield, The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos, vol. 1, (Washington D.C.: Dumbarton Oaks, 1985) σσ. 71-72
  5. Cahen, Pre-Ottoman Turkey, σ. 123
  6. Notes on Saldjūq Architectural Patronage in Thirteenth Century Anatolia, H. Crane Journal of the Economic and Social History of the Orient, Vol. 36, No. 1 (1993), σ.6
  7. Bryer and Winfield, Pontos, σσ. 71-72
  8. Peacock & Yildiz 2013, σ. 133
  9. Redford, Scott (1991). "The Alaeddin Mosque in Konya Reconsidered". Artibus Asiae. Zürich: Artibus Asiae Publishers. 51 (1/2): 54–74

Πηγές Επεξεργασία

  • Anthony Bryer and David Winfield, The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos, vol. 1, (Washington D.C.: Dumbarton Oaks, 1985)
  • Peacock, A.C.S.; Yildiz, Sara Nur, eds. (2013). The Seljuks of Anatolia: Court and Society in the Medieval Middle East. I.B.Tauris.
  • Redford, Scott (1991). "The Alaeddin Mosque in Konya Reconsidered". Artibus Asiae. Zürich: Artibus Asiae Publishers. 51


Καϊκαούσης Α΄
 Θάνατος: 1220
Προκάτοχος
Καϊχοσρόης Α΄
Σουλτάνος του Ρουμ
 
1211 - 1220
Διάδοχος
Καϊκοβάδης Α΄