Καϊχοσρόης Β΄

Σουλτάνος του Ρουμ

Ο Καϊχοσρόης Β΄ (αποβιώσας το 1246), Σουλτάνος του Ρουμ (1237 - 1246) ήταν γιος και διάδοχος του κορυφαίου Σουλτάνου Καϋκοβάδη Α΄ και της Ελληνικής καταγωγής συζύγου του Μαχ Πάρι Χατούν.[1][2] Ο πατέρας του είχε επιλέξει διάδοχο τον μικρότερο ετεροθαλή αδελφό του Ιζαλντίν αλλά οι εμίρηδες προτιμούσαν τον Καϋκοβάδη με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν σκληρές συγκρούσεις για την διαδοχή.[3] Στην εποχή του σημειώθηκε η "Εξέγερση των Μπαμπάι" και οι Μογγόλοι έκαναν μεγάλη επιδρομή στην Ανατολή. Ο ίδιος ηγήθηκε σε μάχη κοντά στην Σεβάστεια τις ενωμένες δυνάμεις των Σελτζούκων και των χριστιανών συμμάχων τους (1243). Ο Καϊχοσρόης Β΄ ήταν ο τελευταίος Σουλτάνος που κυβέρνησε ανεξάρτητα αλλά πέθανε σαν υποτελής των Μογγόλων.

Καϊχοσρόης Β΄
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
II. Gıyaseddin Keyhüsrev (Τουρκικά)
Γέννηση1221
Θάνατος1246
Αττάλεια
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΓκιουρτζού Χατούν
ΤέκναΚιλίτζ Αρσλάν Δ΄
Καϊκοβάδης Β΄
Καϊκαούσης Β΄
ΓονείςΚαϊκοβάδης Α΄
ΟικογένειαΣελτζούκοι
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΣουλτάνος του Ρουμ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Σουλτάνος του Ρουμ Επεξεργασία

Ο Καϊκοβάδης Α΄ του ανέθεσε να κυβερνήσει το Ερζίντζαν που είχε κατακτήσει πρόσφατα (1226), με τον στρατηγό Καμιάρ ο νεαρός πρίγκιπας συμμετείχε στην εκστρατεία που ο πατέρας του κατέλαβε το Ερζερούμ, την Χαλάτα και την περιοχή γύρω από την Λίμνη Βαν. Οι Μογγόλοι σε συνεργασία με τους Γεωργιανούς συμμάχους τους λεηλάτησαν την ενδοχώρα, έφτασαν μέχρι την Σεβάστεια και την Μαλάτεια αλλά αποχώρησαν γρήγορα. Ο Καϊκοβάδης Α΄ προχώρησε σε εκστρατεία να τιμωρήσει τους Γεωργιανούς αλλά η βασίλισσα Ρουσουντάν της Γεωργίας ζήτησε ειρήνη και πρόσφερε την κόρη της Θαμάρ σύζυγο στον γιο του σουλτάνου Καϋχοσρόη, ο γάμος έγινε το 1240. Με τον θάνατο του πατέρα του (1237) τον διαδέχθηκε στον θρόνο επειδή των υποστήριξαν οι μεγάλοι εμίρηδες της Ανατολής, πρωταγωνιστής ο Κοπέκ που είχε διατελέσει κύριος του κυνηγιού και υπουργός εργασίας την εποχή του Καϋκοβάδη Α΄. Ο Κοπέκ προχώρησε στην εκτέλεση πολλών πολιτικών αντιπάλων για να κερδίσει την εμπιστοσύνη του νέου σουλτάνου.[4] Ο Καϊχοσρόης Β΄ κατέλαβε το Ντιγιαρμπακίρ από τους Αγιουβίδες (1241).

Εσωτερική εξέγερση Επεξεργασία

Την εποχή που οι Μογγόλοι απειλούσαν σοβαρά το Σουλτανάτο εμφανίστηκε ένας νέος κίνδυνος ο ιεροκύρηκας Μπαμπά Ισακ, καλούσε σε εξέγερση εναντίον των Τουρκομάνων της Ανατολής. Οι Τούρκοι νομάδες μετακινήθηκαν στην Ανατολή λίγα χρόνια πριν την Μάχη του Μαντζικέρτ (1071), η εγκατάσταση στην συνέχεια έγινε ανεξέλεγκτη. Οι σαμάνοι αρχηγοί τους γνωστοί ως «μπαμπάς» είχαν σημαντικό ρόλο στον θρησκευτικό προσηλυτισμό των χριστιανών κατοίκων της Ανατολής.[5]

Η Περσική άρχουσα τάξη των Σελτζουκιδών φρόντισε να τους εγκαταστήσει σε ασφαλείς θέσεις σαν αγρότες ιδιαίτερα σε ορεινές περιοχές στα σύνορα. Ο Μπαμπά Ισακ ήταν ένας από αυτούς με την διαφορά ότι η επίδραση του δεν περιορίστηκε σε μικρό αριθμό Τουρκομάνων αλλά σε τεράστιες μάζες, οι τίτλοι του δείχνουν ότι ήταν βαθιά προσκολλημένος στον Μωάμεθ και το αυθεντικό Ισλάμ.

Η επανάσταση ξεκίνησε γύρω στο 1240 από τις ανατολικές περιοχές στα όρη του Ταύρου και εξαπλώθηκε γρήγορα στην Αμάσεια, ο στρατός των Σελτζούκων συνετρίβη. Η Καισάρεια, η Σεβάστεια και το Τοκάτ κατακτήθηκαν από τον Μπαμπά Ισακ, ο ίδιος σκοτώθηκε σύντομα, οι οπαδοί του συνέχισαν την επανάσταση αλλά τελικά ηττήθηκαν (1242 - 1243). Ο Σιμόν όφα εστί Κουέντιν (1245 - 1250) πιστώνει την νίκη του Καϋχοσρόη Β΄ στους Φράγκους μισθοφόρους που είχε στην υπηρεσία του.[6]

Υποτέλεια στους Μογγόλους Επεξεργασία

Τον χειμώνα του 1242 - 1243 οι Μογγόλοι επιτέθηκαν στο Ερζερούμ, η πόλη έπεσε εύκολα χωρίς πολιορκία και στην συνέχεια ετοιμάστηκαν την άνοιξη να επιτεθούν στο Σουλτανάτο του Ρουμ. Ο Καϊχοσρόης Β΄ προετοίμασε τον στρατό του με τους συμμάχους και τους υποτελείς τους, ο απεσταλμένος του πάπα Ιννοκέντιου Δ΄ έδωσε αναφορά στον Μεγάλο Χαν των Μογγόλων για τις προετοιμασίες του σουλτάνου. Ο βασιλιάς της Νίκαιας του πρόσφερε 1400 λόγχες, ο Έλληνας αυτοκράτορας της Νίκαιας 400, ο Μεγάλος Κομνηνός της Τραπεζούντας 200 και ο Αγιουβίδης πρίγκιπας στο Χαλέπι 1000 ιππείς.[7] Ο Καϊχοσρόης Β΄ είχε επίσης τον στρατό των Σελτζούκων από το Σουλτανάτο του που ήταν διαλυμένος από την επανάσταση του Μπαμπά Ισακ.

Ολόκληρος ο στρατός εκτός από τους Αρμένιους που ήταν σε καθεστώς υποτέλειας με τους Μογγόλους συγκεντρώθηκε στην Σεβάστεια και βάδισε στο Ερζερούμ. Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν σε μία περιοχή ανάμεσα στο Ερζίντζαν και το Γκιουμούσχανε.[8] Μια υποκριτική οπισθοχώρηση των Μογγόλων αποδιοργάνωσε τους Σελτζούκους που γνώρισαν την συντριβή, ο Καϊχοσρόης Β΄ πήρε τον θησαυρό και το χαρέμι του από το Τοκάτ και δραπέτευσε για την Άγκυρα. Οι Μογγόλοι κατέκτησαν την Καισάρεια και την Σεβάστεια αλλά απέτυχαν να κατακτήσουν την πρωτεύουσα του Σουλτανάτου Ικόνιο.

Τους επόμενους μήνες ο Καϊχοσρόης Β΄ έστειλε τον βεζίρη του να διαπραγματευτεί την τύχη του με τον Μεγάλο Χάνο των Μογγόλων, ο βεζίρης καταφέρει να διακόψει τις επιθέσεις των Μογγόλων και να σώσει τον θρόνο του σουλτάνου. Ο Καϊχοσρόης Β΄ ταπεινωμένος και με ελάχιστες εξουσίες επέστρεψε στην πρωτεύουσα του Ικόνιο.

Διαδοχή Επεξεργασία

Ο συγγραφέας Ρουστάμ Σουκούροφ γράφει ότι ο Καϊχοσρόης Β΄ σαν γιος Ελληνίδας είχε αδυναμία σε Ελληνίδες γυναίκες και είχε " διπλή εθνότητα Ελληνική και Τουρκική".[9] Ο Καϊχοσρόης Β΄ άφησε τρεις γιους : τον 11χρονο Καϊκαούσης Β΄ με την κόρη ενός Έλληνα ιερέα, τον 9χρονο Κιλίτζ Αρσλάν Δ΄ με μία Τουρκάλα από το Ικόνιο και τον 7χρονο Καϋκοβάδη Β΄ με την Γεωργιανή πριγκίπισσα Θαμάρ.[10] Ο Καϊχοσρόης Β΄ όρισε διάδοχο του τον μικρότερο γιο του Καϋκοβάδη Β΄, αλλά επειδή αυτός ήταν πολύ αδύναμος, ο μεγάλος βεζίρης τον αντικατέστησε με τους δύο μεγαλύτερους αδελφούς εκείνου Καϊκαούσης Β΄ και Κιλίτζ Αρσλάν Δ΄ σαν συγκυβερνήτες.

Η δύναμη των Σελτζούκων παρέμεινε ισχυρή μέχρι τον θάνατο του Καϋκοβάδη Β΄· οι Μογγόλοι δεν έκαναν καμιά νέα επέλαση και δεν απείλησαν ποτέ την πρωτεύουσα ή το θησαυροφυλάκιο. Το μεγάλο πρόβλημα θα ξεκινήσει μετά τον θάνατό του: ένεκα της ανικανότητας των γιων και διαδόχων του, η εξουσία θα φύγει από την δυναστεία και θα περάσει στους ισχυρούς εμίρηδες της αυλής.

Νομίσματα Επεξεργασία

Την περίοδο 1240 - 1243 κόπηκαν στην Σεβάστεια και το Ικόνιο μία σειρά από ασημένια νομισματα που απεικονίζουν ένα λιοντάρι και έναν ήλιο.[11] Τα νομίσματα κυκλοφορούσαν στα Ισλαμικά κράτη αλλά μία παλιά Ισλαμική παράδοση ακούγεται ότι απαγορεύει την απεικόνιση ζωντανών μορφών σε νομίσματα. Οι γνώμες διαφέρουν, η μία ιστορική άποψη αναφέρει ότι το λιοντάρι αντιστοιχεί στον αστερισμό του Λέοντα το αγαπημένο αστρολογικό σύμβολο της συζύγου του Καϋχοσρόη Θαμάρ. Μια δεύτερη άποψη αναφέρει ότι το λιοντάρι αντιστοιχεί στον Καϋχοσρόη και ο ήλιος στην Θαμάρ.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Cahen 2007, σελ. 748.
  2. Peacock & Yildiz 2013, σελ. 121.
  3. Humphreys 1977, σελ. 389.
  4. Hillenbrand 2007.
  5. Vryonis 1971, σελ. 272.
  6. Simon de Saint-Quentin, σελ. xxxi.140.
  7. Simon de Saint-Quentin, σελ. xxxi.143-144.
  8. (Αγγλικά) Bryer, Anthony· Winfield, David (1985). The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos. 1. Ουάσινγκτον, Περιφέρεια της Κολούμπια: Dumbarton Oaks. σελ. 172 & 353. 
  9. Peacock & Yildiz 2013, σελ. 133.
  10. Cahen 1968, σελ. 271.
  11. (Αγγλικά) Album, Stephen (1998). A Checklist of Islamic Coins (2η έκδοση). Stephen Album. σελ. 62. ISBN 978-0963602411. 

Πηγές Επεξεργασία

  • (Αγγλικά) Hillenbrand, Carole (2007). «Sa'd al-Dīn Köpek b. Muhammad». Στο: Bearman, P. Encyclopaedia of Islam. Brill. 
  • (Αγγλικά) Cahen, Claude (2007). «Kaykhusraw II». Στο: Bearman, P. Encyclopaedia of Islam. Brill. 
  • (Αγγλικά) Cahen, Claude (1968). Pre-Ottoman Turkey: A General Survey of the Material and Spiritual Culture and History c.1071-1330. Μτφρ. Jones-Williams, J. Νέα Υόρκη: Taplinger. 
  • (Αγγλικά) Peacock, A.C.S.· Yildiz, Sara Nur, επιμ. (2013). The Seljuks of Anatolia: Court and Society in the Medieval Middle East. I.B. Tauris. 
  • (Αγγλικά) Humphreys, R. S. (1977). From Saladin to the Mongols: The Ayyubids of Damascus, 1193-1260. SUNY Press. ISBN 978-0873952637. 
  • (Γαλλικά) Simon de Saint-Quentin. Histoire des Tartares. 
  • (Αγγλικά) Vryonis, Speros (1971). The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century. University of California Press. 
Καϊχοσρόης Β΄
 Θάνατος: 1246
Προκάτοχος
Καϊκοβάδης Α΄
Σουλτάνος του Ρουμ
 
1237 - 1246
Διάδοχος
Καϊκαούσης Β΄