Κλίβανος (αγγλ. furnace, heater) ονομάζεται οποιαδήποτε συσκευή, ή ιδιαίτερη διαμόρφωση ενός κλειστού χώρου (εγκατάσταση), που προορίζεται για χρήση θερμότητας, για διάφορους σκοπούς.

Ανακατασκευή κλιβάνου της εποχής του Χαλκού από την Αίγινα, περίπου 2.200 π.Χ., Τεχνολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Οι κλίβανοι είναι ειδικοί θερμοθάλαμοι που κατασκευάζονται με πυρίμαχα υλικά εντός των οποίων υποβάλλονται σε περιορισμένη θέρμανση διάφορα υλικά, συνηθέστερα όχι σε υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας. Ιδιαίτερος τύπος κλιβάνων είναι οι λέβητες που χρησιμοποιούνται για θέρμανση ρευστών.
Οι κλίβανοι θερμαίνονται με σχεδόν όλους τους δυνατούς τρόπους, με στερεά, υγρά και αέρια καύσιμα, με ατμό, ή ηλεκτρισμό, χαρακτηριζόμενοι εξ αυτών ανάλογα.

Διάκριση κλιβάνων Επεξεργασία

Οι κλίβανοι διακρίνονται από διάφορες παραμέτρους που λαμβάνονται κάθε φορά υπόψη.

  1. ανάλογα της διάταξής τους στο χώρο ονομάζονται: κάθετοι, οριζόντιοι ή πλάγιοι,
  2. ανάλογα του είδους θέρμανσης σε "κλίβανοι άμεσης θέρμανσης" και "κλίβανοι έμμεσης θέρμανσης",
  3. ανάλογα της λειτουργίας διακρίνονται σε "συνεχούς λειτουργίας" και "περιοδικής λειτουργίας",
  4. ανάλογα του σκοπού λειτουργίας διακρίνονται σε κοινούς, βιομηχανικούς, απολυμαντικούς, αποστειρωτικούς, αναπαραγωγής (κωκ), βαφών, ανόπτησης κ.λπ.

Οι κοινοί κλίβανοι στους οποίους περιλαμβάνονται οι κλίβανοι αρτοποποιίας καθώς και οι οικιακοί μαγειρικής επεκράτησε να λέγονται φούρνοι σε αντιδιαστολή των μεγάλων κλιβάνων των βιομηχανικών, των νοσοκομείων, των πλοίων, των ιατρικών και μικροβιολογικών εργαστηρίων, των χημικών εργαστηρίων κ.λπ.

  • Ειδικότερα οι χειριστές των κλιβάνων ονομάζονται κλιβανείς.