Κλεμεντίνα Χοφμανόβα

Πολωνή λογοτέχνις

Η Κλεμεντίνα Χοφμανόβα (πολωνικά: Klementyna Hoffmanowa), γεννημένη ως Κλεμεντίνα Τάνσκα (Klementyna Tańska[α]) (23 Νοεμβρίου 1798 - 21 Σεπτεμβρίου 1845) ήταν Πολωνή μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, συντάκτρια, μεταφράστρια, δασκάλα και ακτιβίστρια. Ήταν η πρώτη γυναίκα στην Πολωνία που υποστήριξε τον εαυτό της από το γράψιμο και τη διδασκαλία, καθώς και μία από τις πρώτες συγγραφείς παιδικής λογοτεχνίας της Πολωνίας.[5][6][7]

Κλεμεντίνα Χοφμανόβα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση23  Νοεμβρίου 1798[1][2][3]
Βαρσοβία[4]
Θάνατος21  Σεπτεμβρίου 1845[1][2][3]
Πασί
Αιτία θανάτουκαρκίνος του μαστού
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Γαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμεταφράστρια
συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας
συγγραφέας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΚάρολ Μπορομέους Χόφμαν
ΓονείςΙγκνάτσι Τάνσκι
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ο τάφος της συγγραφέα στο Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ

Βιογραφία Επεξεργασία

Η Χοφμανόβα καταγόταν από μια αρκετά πλούσια αριστοκρατική οικογένεια. Ήταν η κόρη του Ιγκνάτσι Τάνσκι, Πολωνού συγγραφέα και μυθιστοριογράφου. Για λίγο καιρό ζούσε με τη μητέρα της στη Βαρσοβία. Έκανε το ντεμπούτο της το 1819 με μια ηθικολογική πραγματεία Ένα ενθύμιο μιας καλή μητέρας από μια καλή Πολωνή γυναίκα (Pamiątka po dobrej Matce przez dobrą Polkę). Στη δεκαετία του 1820, επιμελήθηκε ένα δημοφιλές περιοδικό για παιδιά και δημοσίευσε αρκετά παιδικά βιβλία, τα οποία έχουν κερδίσει ένα ευρύ κοινό σε πολλές γενιές. Δημοσίευσε επίσης μια σειρά από μυθιστορήματα, όπως: Τα γράμματα της Ελζμπιέτα Ζετσίτσκα στη φίλη της Ούρσουλα (Listy Elżbiety Rzeczyckiej do przyjaciółki Urszuli za panowania Augusta III pisane, 1824) και, αναμφισβήτητα το πιο γνωστό έργο της, Το ημερολόγιο της Κόμησσας Φρανσουάς Κρασίνσκα (Dziennik Franciszki Krasińskiej w ostatnich latach Augusta III pisany, 1825), που μεταφράστηκε σε διάφορες γλώσσες,[6][8] και αναφέρεται ως ένα από τα πρώτα πολωνικά ψυχολογικά μυθιστορήματα.[7]

Η Χοφμανόβα έθεσε το αξίωμα της οικονομικής αυτοχειραφέτησης των γυναικών. Πίστευε ότι το πρώτο βήμα για την επίτευξη της ανεξαρτησίας των γυναικών έπρεπε να είναι η εκπαίδευση, για να καταστεί δυνατή η αμειβόμενη εργασία. Ωστόσο, είχε συντηρητικές απόψεις σχετικά με το ρόλο των γυναικών και αναφέρθηκε στις εθνικές και καθολικές αξίες.

Το 1826, υποβλήθηκε η υποψηφιότητά της για ένταξη στην Εταιρεία Φίλων Μάθησης της Βαρσοβίας, αλλά δεν έγινε δεκτή ως γυναίκα. Παρέμεινε ανύπαντρη μέχρι την ηλικία των τριάντα ετών, μεγάλη για τα πρότυπα της εποχής της για μια γυναίκα, και μόνο το 1829 παντρεύτηκε τον Κάρολ Μπορομέους Χόφμαν. Μέχρι τότε χρησιμοποιούσε το πατρικό της όνομα.

Αν και η γραφή ήταν η κύρια και προτιμώμενη δραστηριότητά της και θεωρούσε τον εαυτό της πρωτίστως συγγραφέα, εργάστηκε επίσης ως δασκάλα (ως επιθεωρήτρια ή επισκέπτρια) σχολείων θηλέων και λέκτορας ηθικής επιστήμης στο Ινστιτούτο του Κυβερνείου στη Βαρσοβία (1826-1831). Εκπαίδευσε πολλές νέες γυναίκες, μερικές από τις οποίες αργότερα έγιναν συγγραφείς και καθηγήτριες. Η Χοφμανόβα μνημονευόταν με σεβασμό και εκτίμηση από μερικές μαθήτριες της, όμως με τη μαθήτρια της Ναρτσίζα Ζμιχόφσκα να την επικρίνει για τον συντηρητισμό της.

Κατά τη διάρκεια της Νοεμβριανής Εξέγερσης των Πολωνών κατά της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, η Χοφμανόβα ήταν συνδημιουργός και πρόεδρος της Ένωσης Πατριωτικής Φιλανθρωπίας των Βαρσοβίων και μετέφερε τη βοήθεια στους τραυματίες στρατιώτες. Μετά την πτώση της εξέγερσης το 1831, αυτή και ο σύζυγός της κατέφυγαν στη Δρέσδη και αργότερα εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι, όπου το σπίτι τους έγινε τόπος συνάντησης για Πολωνούς πολιτικούς πρόσφυγες. Στο Παρίσι, η Χοφμανόβα δραστηριοποιήθηκε στη Φιλανθρωπική Ένωση Πολωνών Κυριών και της Λογοτεχνικής Εταιρείας, και ονομαζόταν «η Μητέρα της Μεγάλης Μετανάστευσης». Ήταν φίλη με τους Φρεντερίκ Σοπέν και Άνταμ Μιτσκιέβιτς.

Πέθανε από καρκίνο του μαστού σε ηλικία 46 ετών και θάφτηκε στο Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ.

Το 1919 ένα γυμνάσιο της Βαρσοβίας, ένα από τα παλαιότερα της χώρας, πήρε το όνομά της.[9]

Επιλεγμένα έργα Επεξεργασία

Ένας κατάλογος που περιλαμβάνει πρωτότυπους πολωνικούς τίτλους.

  • 1819: Pamiątka po dobrej Matce przez dobrą Polkę
  • 1823: Wiązanie Helenki
  • 1824: Listy Elżbiety Rzeczyckiej do przyjaciókiki Urszuli za panowania Augusta III pisane
  • 1825: Druga książeczka Helenki
  • 1825: Dziennik Franciszki Krasińskiej w ostatnich latach Augusta III pisany (Το ημερολόγιο της Κόμησσας Φρανσουάς Κρασίνσκα)
  • 1830: Powieści z Pisma świętego (ιστορίες από την Παλαιά Διαθήκη)
  • 1832: Rozrywki dla Dzieci
  • 1833: Πίσμ Wybór, τόμοι I–X
  • 1833: Biografie znakomitych Polaków i Polek
  • 1839: Karolina
  • 1841: Krystyna
  • 1845: Jan Kochanowski w Czarnolesie
  • 1849: Pisma pośmiertne
  • 1849: O powinnościach kobiet
  • 1851: Pismo święte wybrane z ksiąg Starego i Nowego Zakonu objaśnione uwagami pobożnych uczonych i ofiarowane matkom i dzieciom przez Autorkę Pamiątki po dobrej matce (ιστορίες από τη Βίβλο)

Μεταθανάτιες δημοσιεύσεις:

  • 1857–1859: Pisma, τόμοι I-XI
  • 1876: Dzieła, τόμοι I-XII (επιμέλεια, N. Ζμιχόφσκα)
  • 1898: Wybór Dzieł, τόμοι I-IV (επιμέλεια, P. Χμιελόφσκι)

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Μετά το γάμο, υπέγραφε και αναφερόταν κοινώς ως Klementyna z Tańskich Hoffmanowa (Κλεμεντίνα Χοφμανόβα το γένος Τάνσκα).

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 (Γερμανικά, Αγγλικά) FemBio database. 13666. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. hoffmanowa-klementyna.
  3. 3,0 3,1 3,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11331178w.
  4. lu.40085.
  5. Charles Knight, επιμ. (1856). English Cyclopaedia: A new dictionary of universal knowledge. 3. Λονδίνο: Bradbury and Evans. σελ. 449. 
  6. 6,0 6,1 «Klementyna Tanska Hoffman». Onesuch Press. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2016. 
  7. 7,0 7,1 Τσιεχανόφσκα, Ζόφια (1961). «Hoffmanowa z Tańskich Klementyna (1798–1845)». Polski Słownik Biograficzny. IX. σελίδες 573–576. 
  8. «The Journal of Countess Francoise Krasinska». Goodreads. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2019. 
  9. «School History» (στα Πολωνικά). Hoffmanowa High School. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2013.