Κρητική Σχολή
Η Κρητική Σχολή ήταν μία από τις βασικές Σχολές Αγιογραφίας που αναπτύχθηκε στην Κρήτη την εποχή της Αναγέννησης. Οι Κρήτες καλλιτέχνες ανέπτυξαν ένα ιδιαίτερο κοινό ύφος αγιογράφησης, επηρεασμένοι τόσο από ανατολικές όσο και από δυτικές επιδράσεις.
15ος αιώνας Επεξεργασία
16ος αιώνας Επεξεργασία
17ος αιώνας Επεξεργασία
Ρώσοι αγιογράφοι επηρεασμένοι από την Κρητική Σχολή Επεξεργασία
- Σχολή Στρογκανόφ
- Σίμων Ουσακόφ
- Νικολάι Λιχατσέφ (συλλέκτης)
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Η δημιουργία της τέχνης Επεξεργασία
Υπάρχει ένα σημαντικό ζήτημα σχετικά με τις εικόνες που βρέθηκαν στην Ευρώπη τον Μεσαίωνα από την Βυζαντινή αυτοκρατορία μετά την Λατινική άλωση (1204). Η Κρήτη ως κορυφαία περιοχή της Βενετσιάνικης αυτοκρατορίας δέχτηκε τον μεγαλύτερο αριθμό από αυτές. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η διάσημη εικόνα της Παρθένου που βρέθηκε στην Ρώμη (1499) γνωστή ως "Μητέρα της Διαρκούς Βοήθειας". Τα πρώτα χρόνια υπάρχουν ελάχιστα δείγματα της Κρητικής τέχνης, τα σημαντικότερα έργα στις Αγιογραφίες σχετίστηκαν με εκείνες που μεταφέρθηκαν από την Κωνσταντινούπολη. Η τοπική Κρητική τέχνη αυξήθηκε σημαντικά τους επόμενους αιώνες με αποτέλεσμα την έκρηξη τον 14ο-15ο αιώνα σε μεγαλύτερο βαθμό από οποιαδήποτε άλλη εποχή.[1] Τον 14ο αιώνα οι Κρήτες καλλιτέχνες είχαν δημιουργήσει το δικό τους στυλ που διακρίθηκε με τα "έντονα περιγράμματα, το σκούρο χρώμα της σάρκας, τις πυκνές μικροσκοπικές ανταύγειες στα μάγουλα, το έντονο χρώμα στα ρούχα, τις λεπτές μορφές και τις συγκρατημένες κινήσεις".[2][3] Ο πιο διάσημος ζωγράφος τον 14ο αιώνα ήταν ο Ανδρέας Ρίτζος, ο γιος του Νικόλαος ήταν εξίσου γνωστός ζωγράφος. Ο Άγγελος Ακοτάντος που τον θεωρούσαν μέχρι τον 17ο αιώνα συντηρητικός αποδείχθηκε σύμφωνα με μια διαθήκη του ο σημαντικός καινοτόμος, ο άνθρωπος που έκανε την ανάμειξη της Βυζαντινής τέχνης με Ιταλικά στοιχεία. Την διαθήκη έγραψε (1436) λίγο πριν από ένα ταξίδι του στην Κωνσταντινούπολη, δημοσιοποιήθηκε με τον θάνατο του (1457). Οι εικόνες του κληροδοτήθηκαν σε μοναστήρια, μερικά Καθολικά αλλά τα περισσότερα Ορθόδοξα.[4] Ο Ανδρέας Παβίας, ο μαθητής του Άγγελος Πιτζαμάνος και ο Νικόλαος Τζαφούρης ήταν επίσης σημαντικοί Κρητικοί ζωγράφοι της εποχής.[5]
Οι καλλιτέχνες από την Κωνσταντινούπολη ξεκίνησαν να πηγαίνουν ομαδικά στην Κρήτη ακόμα και πριν την Άλωση από την Οθωμανική αυτοκρατορία (1453), μετά την Άλωση η μετανάστευση έφτασε στο αποκορύφωμα. Η Κρήτη έγινε το "μεγάλο επίκεντρο του Ελληνικού πολιτισμού", εικόνες που δημιουργήθηκαν σε αυτήν μεταφέρθηκαν στο Άγιον Όρος και αλλού.[6] Μέχρι την εποχή που έπεσαν τα Δωδεκάνησα στους Τούρκους (1522) η Κρήτη συναγωνιζόταν την Ρόδο στα δύο κορυφαία καλλιτεχνικά κέντρα.[7] Τα αρχεία που βρέθηκαν στην Δημοκρατία της Βενετίας δείχνουν ότι εκτινάχθηκε το εμπόριο ανάμεσα στην Βενετία και την Κρήτη, στα τέλη του 15ου αιώνα έφτασε σε μαζική παραγωγή. Σε έγγραφο (1499) βρέθηκε μια παραγγελία 700 εικόνων της Παρθένου, οι 500 στο Δυτικό στυλ και οι 200 στο Βυζαντινό. Η συμφωνία έγινε ανάμεσα σε τρεις Κρήτες καλλιτέχνες με δύο μεσάζοντες, έναν από την Βενετία και έναν από την ηπειρωτική Ελλάδα, η διάρκεια καθορίστηκε σε 40 μέρες. Η ποιότητα των εικόνων που έγιναν βιαστικά ήταν πρόχειρη και χαμηλή, οι ίδιοι καλλιτέχνες παρήγαγαν αργότερα στην Ιταλία Βυζαντινές εικόνες. Η χαμηλή ποιότητα στάθηκε αιτία να μειωθεί τα επόμενα 20 χρόνια η ζήτηση των εικόνων από τον Ευρωπαϊκό κόσμο.[8] Οι Κρητικές εικόνες ήταν σε κάθε περίπτωση εκείνη την εποχή οι καλύτερες σε όλο τον Ελληνικό χώρο.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Manolis Chatzidakis, in From Byzantium to El Greco, σ. 42, Athens 1987, Byzantine Museum of Arts
- ↑ Nano Chatzidakis, in From Byzantium to El Greco, σ. 49, Athens 1987, Byzantine Museum of Arts
- ↑ Anne Met-Graavgard in Post-Byzantine art, Grove Art Online, accessed January 31, 2008
- ↑ Robin Cormack; Painting the Soul; pp. 182-191; 1997; Reaktion Books, London
- ↑ Manolis Chatzidakis in The Icon, 1982, Evans Brothers Ltd, London, σσ. 311-312
- ↑ Nano Chatzidakis, op cit, σ. 48
- ↑ Robin Cormack in Byzantium to El Greco, σ. 27, Athens 1987, Byzantine Museum of Arts
- ↑ Maria Constantoudaki-Kitromilides in From Byzantium to El Greco, σσ. 51-52, Athens 1987, Byzantine Museum of Arts
Βιβλιογραφία - Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Η Κρητική Σχολή Ζωγραφικής, αφιέρωμα περιοδικού 7 ημέρες της εφημερίδας Καθημερινή (PDF). 10 Οκτωβρίου 1993. σελ. 32. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 11 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2014.
- Χατζηδάκης, Μανόλης (1998). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1830). Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών. σελ. 342. ISBN 978-960-7916-01-3.
- Χατζηδάκης, Μανόλης (1990). Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. σελ. 203. ISBN 978-960-250-025-5.