Κριτές (βιβλίο)

έβδομο βιβλίο της Βίβλου, που αποτελείται από 21 κεφάλαια

Οι Κριτές ή Κριταί είναι το έβδομο βιβλίο, τόσο του εβραϊκού Τανάκ, όσο και της Χριστιανικής Παλαιάς διαθήκης.

Κριτές
Τίτλοςשופטים
ΠροηγούμενοΙησούς του Ναυή
ΕπόμενοΡουθ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Παλαιά Διαθήκη Επεξεργασία

Πρόκειται για βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, το οποίο στο Μασωριτικό κείμενο φέρει τον τίτλο Sophetim[1] και στη μετάφραση των Εβδομήκοντα ως Κριταί, γνωστό σήμερα και ως Κριτές.[2] Φέρει δε το όνομα αυτό εκ των πρωταγωνιστών των διηγήσεων, οι οποίοι είναι οι Κριτές της Παλαιάς Διαθήκης[3], καθώς περιγράφει την περίοδο που μεσολάβησε από τον θάνατο του Ιησού του Ναυή μέχρι την εγκατάσταση της βασιλείας στο Ισραήλ με τον βασιλέα Σαούλ.

Το βιβλίο γενικώς περιγράφει ένα κοινό στοιχείο. Οι άνθρωποι είναι άπιστοι στον Γιαχβέ και Αυτός τους οδηγεί στα χέρια των εχθρών τους μέχρι που μετανοούν και ζητάνε βοήθεια απο Αυτόν. Ο Γιαχβέ στέλνει τη βοήθειά του μέσω ανθρώπων τους οποίους αποκαλεί Κριταί κατά τη Βίβλο και Σοφέτ (αγγλικά: Shophet‎‎, εβραϊκά: שׁוֹפֵט‎‎‎) κατά το Εβραϊκό Τανάκ.[4][5]

Οι μελετητές θεωρούν ότι πολλές από τις ιστορίες του Κριτές είναι οι παλαιότερες στην ιστορία του Δευτερονόμιου, με την κύρια εκδοχή τους να χρονολογείται στον 8ο αιώνα π.Χ. και με υλικά όπως "Το τραγούδι της Δεββώρας" που χρονολογείται από πολύ νωρίτερα.[6]

Το βιβλίο στον Ιουδαϊκό κανόνα ανήκει στην ομάδα των βιβλίων των Προφητών, και μάλιστα των Προγενέστερων Προφητών. Στον Αλεξανδρινό Κανόνα εμπεριέχεται στην ομάδα των ιστορικών βιβλίων.

Το βιβλίο των Κριτών θεωρείται, από τους θεολόγους, ως "ιστορικό" βιβλίο που αναφέρεται σε θεμελιώδη γεγονότα που παρατίθενται με μια αλληλουχία ενοτήτων. Το όλο κείμενο χωρίζεται σε 21 επιμέρους κεφάλαια με αρχαία ελληνική αρίθμηση, από το Κεφάλαιο Α΄ (1) μέχρι το Κεφάλαιο ΚΑ΄ (21).[2]

Συγγραφέας Επεξεργασία

Συγγραφέας του βιβλίου αυτού, κατά πεποίθηση, φέρεται ο τελευταίος των Κριτών, ο Σαμουήλ, ενώ η συγγραφή θεωρείται πως ολοκληρώθηκε το 1100 π.Χ.[7]

Όνομασία Επεξεργασία

Το βιβλίο αυτό οι Εβραίοι το ονομάζουν "Σοφετίμ". Οι δε λεγόμενοι Εβδομήκοντα που προέβησαν στη μετάφρασή του, το ονόμασαν, Κριτές, επειδή κυρίαρχα πρόσωπα του βιβλίου αυτού είναι οι Κριτές του Ισραήλ, πρόσωπα, κατά την παράδοση "θεόπεμπτα" που αναλάμβαναν τη διοίκηση και υπεράσπιση των Ισραηλιτών καθώς και την επαναφορά τους στη λατρεία του Γιαχβέ, κάθε φορά που παρεκτρέπονταν.[4]

Γεγονότα Επεξεργασία

Τα κυριότερα γεγονότα που περιγράφονται στο βιβλίο "Κριτές", κατά σειρά είναι:[2]

  1. Φονικοί πόλεμοι, καταλήψεις εδαφών, και εγκατάσταση Ισραηλιτικών φυλών. (Κεφ.Α΄)
  2. Εκτροπές και τιμωρίες, Κριτές. (Κεφ.Β΄)
  3. Γοθονιήλ, Αώδ και Σαμεγάρ. (Κεφ.Γ΄)
  4. Δεββώρα και Βαράκ.(Κεφ.Δ΄ - Ε΄)
  5. Γεδεών (Κεφ.Στ΄ - Η΄)
  6. Αβιμέλεχ, Ιωάθαμ. (Κεφ.Θ΄)
  7. Θωλά και Ιαΐρ, εκτροπές Ισραηλιτών. (Κεφ.Ι΄)
  8. Ιεφθάε (Κεφ.ΙΑ΄- ΙΒ΄)
  9. Σαμψών.(Κεφ.ΙΓ΄- ΙΣτ΄)
  10. Μιχαίας.(Κεφ.ΙΖ΄ - ΙΗ΄)
  11. Διαφθορά φυλής Βενιαμίν.(Κεφ.ΙΘ΄ - ΚΑ΄)

Παρατηρήσεις Επεξεργασία

Η χρονική περίοδος που εκτείνεται το βιβλίο αυτό δεν έχει καθοριστεί ακριβώς. Κατά την επικρατούσα γνώμη φέρεται να καλύπτει διάρκεια περίπου 400 χρόνια.

Το βιβλίο των Κριτών γενικά παρουσιάζει ανάγλυφα, αφενός τον όλεθρο που σκόρπισαν οι Ισραηλίτες σε λαούς της περιοχής της εγκατάστασής τους, και αφετέρου την τακτική απομάκρυνσή τους από τον Γιαχβέ ως αιτία πάντα της κακοδαιμονίας τους, που μετά όμως από τη μετάνοιά τους δέχονταν τις θείες ευλογίες Του.

Επίσης, οι Κριτές δεν ήταν άνθρωποι με ιδιαίτερη κοινωνική θέση (μορφωμένοι, πλούσιοι κ.λ.π.). Το κριτήριο εκλογής τους από τον Θεό ήταν η μεγαλύτερη τους εμπιστοσύνη σ'αυτόν. Ήταν ηγέτες που τους καλούσε ο ίδιος ο Θεός να βοηθήσουν τον λαό του (Ισραήλ), σε κρίσιμες ώρες. Μέτα τη δράση τους επέστρεφαν στην ιδιωτική τους ζωή ή υπηρετούσαν το Ισραήλ ως ισόβιοι άρχοντες, χωρίς όμως να μεταβιβάζουν το αξίωμα αυτό στα παιδιά τους.[8] (π.χ. Κριταί Κεφ. 11)

Σπουδαιότεροι Κριτές ήταν η Δεββώρα, ο Γεδεών, ο Σαμψών, ο Ιεφθάε και ο Σαμουήλ.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Biblia sacra vulgatae editionis Sixti Sophetim. 1624. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΚΡΙΤΑΙ». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2020. 
  3. Μπρατσιώτου Π., Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην,εν Αθήναις 1937,σ. 159
  4. 4,0 4,1 Soggin, J. A. (1 Ιανουαρίου 1972). Studies in the Religion of Ancient Israel. BRILL. ISBN 978-90-04-27546-1. 
  5. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΚΡΙΤΑΙ ΚΕΦ. 3». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2020. 
  6. Bacon, Francis. The Works of Francis Bacon. Cambridge: Cambridge University Press. σελίδες 563–601. ISBN 978-1-139-14955-6. 
  7. Η Αγία Γραφή-Μετάφραση Νέου Κόσμου, Έκδοση των Μαρτύρων του Ιεχωβά, σελ. 1548.
  8. «ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ: ΚΡΙΤΑΙ ΚΕΦ. 11». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2020. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Ιωάννης Κολιτσάρας "Η Παλαιά Διαθήκη" τ.2ος, σ.71, - εκδ. Αδελφότητας ΖΩΗ, (κατά Ο΄), (Η Πηγή αυτή συνοδεύεται με την υπ΄ αριθμ 225/1928 έγκριση του Οικουμενικού Πατριάρχου και με την αριθμ. 3293/19-5-1928 έγκριση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
  • Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη, έκδοση 1990, σελ 13-19.
  • Χαστούπης Αθανάσιος, Το βιβλίο των Κριτών, περιοδικό Θεολογία, τόμος Ξ', Αθήνα 1989, τεύχος 4, σελ. 572-592.

Δείτε επίσης Επεξεργασία