Κυβέρνηση Νικολάου Τριανταφυλλάκου 1922

Η Κυβέρνηση Νικολάου Τριανταφυλλάκου 1922 (Αύγουστος - Σεπτέμβριος 1922) ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους της σύχρονης ιστορίας της. Αμέσως μετά την παραίτηση της προηγούμενης κυβέρνησης Πρωτοπαπαδάκη, κάτω από το βάρος της ήττας στη Μικρά Ασία, ο Νικόλαος Τριανταφυλλάκος, κλήθηκε από τον βασιλιά Κωνσταντίνο για να σχηματίσει κυβέρνηση. Ωστόσο τα γεγονότα εξελίχθηκαν ραγδαία και ερήμην της κυβέρνησης, που τελικά αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

Κυβέρνηση Νικόλαου Τριανταφυλλάκου
Βασιλευομένη Δημοκρατία
Ημερομηνία σχηματισμού28 Αυγούστου 1922
Ημερομηνία διάλυσης16 Σεπτεμβρίου 1922
Πρόσωπα και δομές
Αρχηγός ΚράτουςΒασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας
Πρόεδρος ΚυβέρνησηςΝικόλαος Τριανταφυλλάκος
Συνολικός αριθμός Μελών8
Συμμετέχοντα κόμματαΗνωμένη Αντιπολίτευσις
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμακυβέρνηση πλειοψηφίας
Αξιωματική ΑντιπολίτευσηΚόμμα Φιλελευθέρων
Ιστορία
ΕκλογέςΕλληνικές βουλευτικές εκλογές 1920
Θητεία νομοθετικού σώματοςΗ Βουλή δεν συνεδρίαζε
ΠροηγούμενηΚυβέρνηση Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη 1922
ΔιάδοχηΚυβέρνηση Αναστασίου Χαραλάμπη 1922

Κατ' αρχήν η κυβέρνηση προσπάθησε να οργανώσει τη μεταφορά και αποκατάσταση των προσφύγων που μετά την καταστροφή της Σμύρνης, έρχονταν κατά χιλιάδες στην Ελλάδα. Στις 11 Σεπτεμβρίου όμως, ξέσπασε το πραξικόπημα του Νικολάου Πλαστήρα, με σκοπό την ανατροπή του βασιλιά Κωνσταντίνου και την επάνοδο στην εξουσία του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Πιο συγκεκριμένα, στις 9:45 το πρωί της 13ης Σεπτεμβρίου 1922, (και αφού το Κίνημα είχε οργανωθεί από ημερών στο τμήμα του στρατού και του στόλου που παρέμενε στη Χίο και στη Λέσβο) πλήθος προκηρύξεων ρίχτηκαν πάνω από την Αθήνα και τον Πειραιά, (αλλά και στη Λάρισα και τη Θεσσαλονίκη) με ένα στρατιωτικό αεροπλάνο.

Οι προκηρύξεις απευθύνονταν στον «Ελληνικόν Λαόν, τον Πρόεδρον της Εθνοσυνελεύσεως, τον Βασιλέα, τον Διάδοχον και τον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως», και απαιτούσε για την σωτηρίαν της Πατρίδος:

«Παραίτησις του Βασιλέως, χάριν της Πατρίδος, υπέρ του Διαδόχου»
«Άμεσον διάλυσιν της Εθνοσυνελεύσεως»
«Σχηματισμόν κυβερνήσεως αχρόου και εμπνεούσης εμπιστοσύνην εις την Αντάντ δια την τάχιστην και αμερόληπτον ενέργεια εκλογών Εθνοσυνελεύσεως και την διαχείρισιν των εξωτερικών ζητημάτων, μέχρις ου ο λαός αποφασίσει τελικώς δια των εκλογών περί της τύχης του».
«Άμεσον ενίσχυσιν του Θρακικού μετώπου». [1]

Η κυβέρνηση μετά από αλλεπάλληλες συσκέψεις, και έχοντας να διαλέξει μεταξύ της αντίστασης και της έναρξης εχθροπραξιών ή της παραίτησης, προτίμησε να παραιτηθεί. Πράγματι, στις 9 το βράδυ της ίδιας ημέρας, η κυβέρνηση Τριανταφυλλάκου αποτελούσε πλέον παρελθόν (αν και τυπικά συνέχισε μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου να υπογράφει τα απολύτως αναγκαία διατάγματα).

Την επομένη της παραίτησης της κυβέρνησης, ακολούθησε και η παραίτηση του βασιλιά Κωνσταντίνου από το θρόνο, υπέρ του Διαδόχου Γεωργίου. Ο βασιλιάς με όλη την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια, εξοριζόταν.

Ο συνταγματάρχης Νικόλαος Πλαστήρας (αριστερά) εισέρχεται στην Αθήνα στις 14 Σεπτεμβρίου 1922

Στις 14 Σεπτεμβρίου, η «Προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή» - με προέδρους τους συνταγματάρχες Στυλιανό Γονατά, τον Νικόλαο Πλαστήρα και τον αντιπλοίαρχο Δημήτριο Φωκά, αποβιβάζεται στο Νέο Φάληρο και αναλαμβάνει την διοίκηση της χώρας. Την ίδια μέρα, τηλεγράφημα στέλνεται στον Ελευθέριο Βενιζέλο :«Η Επανάστασις εκφράζει υμίν την απόλυτον εμπιστοσύνη της δια την διεξαγωγήν του Εθνικού ζητήματος εν τω εξωτερικώ και ζητεί την άμεσον αρωγήν υμών».[2] Το βράδυ της 14ης Σεπτεμβρίου, συνελήφθησαν οι Δημήτριος Γούναρης, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, Νικόλαος Θεοτόκης, Νικόλαος Στράτος και ο υποστράτηγος Αθανάσιος Φράγκου.

Σύνθεση υπουργικού συμβουλίου

Επεξεργασία

[3]

-αντικαταστάθηκε στις 12/09/1922 προσωρινά, από τον Νικόλαο Καλογερόπουλο
  • «Επί του Δημοσίου Θησαυρού» : προσωρινά, Αθανάσιος Ευταξίας
  • «Επί των Δημοσίων Συγκοινωνιών υπουργός»: Αντώνιος Μάτσας
  • «Επί της Γεωργίας και Δημοσίων κτημάτων υπουργός» : προσωρινά, Θεόδωρος Σκούφος
  • «Επί των Στρατιωτικών υπουργός»: Νικόλαος Τριανταφυλλάκος
  • «Επί των Ναυτικών υπουργός»: προσωρινά, Νικόλαος Τριανταφυλλάκος
  • «Επί του Επισιτισμού και Αυταρκείας υπουργός» : προσωρινά, Γεώργιος Μπούσιος
  • «Επί της Περιθάλψεως υπουργός»: προσωρινά, Σπυρίδων Γιαννόπουλος
  • «Επί των Ταχυδρομείων, Τηλεγράφων και Τηλεφώνων υπουργός» : προσωρινά, Αντώνιος Μάτσας

Αναφορές

Επεξεργασία
  1. Εφημερίδα «Εμπρός», φύλλο 14ης/9/1922, σελ. 1
  2. εφ. «Εμπρός», φύλλο της 15ης Σεπτεμβρίου, σελ 4
  3. http://www.ggk.gov.gr/?p=922