Κωνσταντίνος Ώπος (μέγας δούκας)

O Κωνσταντίνος Ώπος (άκμασε 1081-1097) ήταν αξιοσημείωτος Βυζαντινός στρατηγός και αριστοκράτης κατά το πρώτο ήμισυ της βασιλείας του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού (1081-1118). Συμμετείχε στους πολέμους εναντίον των Νορμανδών και των Σελτζούκων, φθάνοντας τελικά στο βαθμό του μεγάλου Δούκα (Ναυάρχου) του Ρωμαϊκού Στόλου.

Κωνσταντίνος Ώπος, μέγας δούκας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11ος αιώνας
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
ΣυγγενείςΚωνσταντίνος Ώπος (παππούς)[1]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός
Πόλεμοι/μάχεςΜάχη του Δυρράχιου και Βυζαντινοσελτζουκικοί πόλεμοι
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜέγας δουξ

Βιογραφία Επεξεργασία

Εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Αλεξιάδα to 1081 κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Αλεξίου Α΄ εναντίον των Νορμανδών του Ροβέρτου Γυισκάρδου οδηγώντας το τάγμα των Εξκουβίτων (Ακοιμήτων, η Φρουρά του Αυτοκράτορα). Η εκστρατεία τελείωσε με τη μάχη του Δυρραχίου στις 18 Οκτωβρίου 1081, που ηττήθηκαν οι Ρωμαίοι. Φαίνεται πως αυτό το παλαιό τάγμα, που είχε ιδρυθεί από τον Λέοντα Α΄ τον Θράκα (457-474) καταστράφηκε· δεν ακούγεται ποτέ ξανά.[2]

Το 1090 ο Ώπος ήταν υπό τον μέγα δούκα Κωνσταντίνο Δαλασσηνό κατά την πολιορκία της Χίου, η οποία εκρατείτο από τον Τζαχά εμίρη της Σμύρνης. Ο Τζαχάς όταν έμαθε για την πολιορκία μάζεψε στρατό και κινήθηκε στην ακτή απέναντι από τη νήσο. Ο Δαλασσηνός έστειλε τον Όπο για να αποτρέψει τον Τζαχά να διαπεραιωθεί στη Χίο, αλλά ο εμίρης περνούσε τα πλοία τη νύκτα, αφού τα έδεσε με αλυσίδες. Βλέποντας αυτό ο Ώπος φοβήθηκε να εμπλακεί σε επίθεση και υποχώρησε.[3]

Το 1092 ανέκτησε τη φήμη του με την ανάκτηση της Κυζίκου στη θάλασσα του Μαρμαρά (Προποντίδα), όπου η προηγούμενη ναυτική επιχείρηση του Αλεξάνδρου Ευφορβηνού είχε αποτύχει. Ο Ώπος αποβίβασε το στρατό του στην Κύζικο και κατέλαβε την πόλη με επιτυχία. Έστειλε στρατό, που κατέλαβε το Ποιμανηνό. Έπειτα βάδισε στην Απολλωνιάδα, όπου άρχισε να την πολιορκεί· σύντομα ο εμίρης της Ελχανές παρέδωσε την πόλη και την οικογένειά του σε αυτόν.[4]

Ώς τη Σύνοδο του 1094 που καταδίκασε τον Λέοντα της Χαλκηδόνας, είχε λάβει το αξίωμα του πρωτοπροέδρου και υπέγραψε ως τέτοιος. Από μία σφραγίδα του γνωρίζουμε ότι αργότερα ανήλθε σε πρωτονοβελίσσιμο και σε ένα χειρόγραφο που ανήκε σε αυτόν, καταγράφετε ως μέγας δούκας του Στόλου. Για τελευταία φορά καταγράφεται το 1097 κατά την πρώτη εκστρατεία, όπου ανέλαβε να εμποδίσει τις δυνάμεις του κόμη Ραούλ από το να περάσουν τον Βόσπορο και να εμπλακούν σε μάχη με τους Σταυροφόρους.[5]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Paul Gautier: «Le synode des Blachernes (fin 1094). Etude prosopographique». Le synode des Blachernes (fin 1094). Etude prosopographique. 1971. Ανακτήθηκε στις 6  Μαΐου 2022. σελ. 256.
  2. Birkenmeier 2002, σελίδες 62, 157; Haldon 1999, σελίδες 68, 91–93; Skoulatos 1980, σελ. 71.
  3. Anna Komnene. Alexiad, VII.8 (Dawes 1928, σελίδες 183–184); Skoulatos 1980, σελίδες 71–72.
  4. Anna Komnene. Alexiad, VI.13 (Dawes 1928, σελίδες 163–164); Skoulatos 1980, σελίδες 9–10, 72.
  5. Anna Komnene. Alexiad, X.10 (Dawes 1928, σελίδες 261–262); Skoulatos 1980, σελ. 72.

Πηγές Επεξεργασία

  • Birkenmeier, John W. (2002). The development of the Komnenian army: 1081-1180. Leiden Köln Boston: Brill. ISBN 90-04-11710-5. 
  • Dawes, Elizabeth A. (1928). The Alexiad. London: Routledge & Kegan Paul. 
  • Haldon, John F. (1999). Warfare, State and Society in the Byzantine World, 565–1204. London: University College London Press. ISBN 1-85728-494-1. 
  • Skoulatos, Basile (1980). Les personnages byzantins de l'Alexiade: Analyse prosopographique et synthèse (στα Γαλλικά). Louvain-la-Neuve: Nauwelaerts.