Κωνσταντίνος Κρομιάδης

Ελληνορώσος συνεργάτης των ναζί

Ο Κωνσταντίνος Κρομιάδης, (ρωσικά: Константин Григорьевич Кромиади‎‎, Κονσταντίν Γκριγκόριεβιτς Κρομιάντι) γνωστότερος με το ψευδώνυμο Σάνιν (ρωσικά: Санин) (21 Ιανουαρίου 1893, Ντιβίκ, Κάρσκαγια όμπλαστ, Ρωσική Αυτοκρατορία - 25 Απριλίου 1990, Μόναχο, Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) ήταν Ελληνοπόντιος αντικομμουνιστής στρατιωτικός και συνεργάτης της ναζιστικής Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με καταγωγή από την Κέρκυρα. Υπηρέτησε στον ρωσικό αυτοκρατορικό στρατό, στον Λευκό στρατό, σε Γερμανικές αντιπαρτιζάνικες μονάδες και τέλος στον Ρωσικό Απελευθερωτικό Στρατό στο επιτελείο του ηγέτη του Αντρέι Βλάσοφ.

Κωνσταντίνος Γκρεγκόριεβιτς Κρομιάδης
ΨευδώνυμοΣανίν
Γέννηση1893
Καρς, Ρωσική Αυτοκρατορία
Θάνατος1990 ή 1991
Μόναχο, Γερμανία
Χώρα Ρωσική Αυτοκρατορία
Λευκός Στρατός

Ναζιστική Γερμανία

Ρωσικός Απελευθερωτικός Στρατός
Εν ενεργεία1914-1917
1918-1920
1941-1943
1943-1945
ΒαθμόςΣυνταγματάρχης
Μάχες/πόλεμοιΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Ρωσικός Εμφύλιος Πόλεμος, Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
ΤιμέςCross of St. George 1st class, Cross of St. George 2nd class, Cross of St. George 3rd class και Cross of St. George 4th class
ΙδιότηταΣτρατιωτικός, αυτοκινητιστής, στέλεχος Ραδιοφωνικών σταθμών

Μεταπολεμικά στα πλαίσια του Ψυχρού πολέμου στελέχωσε τον χρηματοδοτούμενο από τη CIA σταθμό "Radio Free Europe/Radio Liberty" στο Μόναχο.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Πρώιμη δράση

Επεξεργασία

Μεγάλωσε σε ένα μικρό χωριό του Καυκάσου[1] και είχε απώτερη καταγωγή από την Κέρκυρα[2]. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου πήρε μέρος με τον βαθμό του υπολοχαγού στον ρωσικό στρατό πολεμώντας στην περιοχή γύρω από το Μπακού στο σύνταγμα του Λαζάρ Μπιτσεράχοφ, εναντίον των δυνάμεων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έπειτα κατά τη διάρκεια του Ρωσικού εμφυλίου πολέμου, ο Κρομιάδης εντάχθηκε στον Λευκό Στρατό και έφτασε ως και τον βαθμό του συνταγματάρχη. Μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων κατέφυγε όπως πολλοί παλαίμαχοι του Λευκού στρατού ως εμιγκρέ στον τότε ελλαδικό χώρο, ενώ μετά το 1922 μετανάστευσε στη Γερμανία όπου εργάστηκε ως αυτοκινητιστής[3].

Στην υπηρεσία των Ναζί

Επεξεργασία

Κατά την έναρξη της γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική Ένωση ο Κρομιάδης αγωνίστηκε στο πλευρό της Γερμανίας. Μάλιστα έγινε - μαζί με τον Sonderführer[4] Σεργκέι Ιβάνοφ[5] ("Γκριζοκέφαλος") αντιπροσώπου του Ρώσικου Φασιστικού κόμματος-[6], υπό την εποπτεία της Άμπβερ και του αξιωματικού της Ρούντολφ Κρίστοφ Φράιερ φον Γκέρσντορφ, επικεφαλής του πρώτου συγκροτημένου τμήματος Ρώσων, του αυτοαποκαλούμενου για λόγους προπαγάνδας "Ρωσικού Εθνικού Λαϊκού Στρατού" που δήλωνε δύναμη 10.000 ενόπλων (και ότι αποτελείτο από έξι τάγματα πεζικού, ένα τάγμα μηχανικού και μια μονάδα πυροβολικού), ενώ υιοθέτησε το ψευδώνυμο "Σανίν" (ρωσικά: Санин)[7][8]. Η στρατολόγηση της μονάδας γινόταν από εξαθλιωμένους και πεινασμένους Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου.

Όμως οι Γερμανοί, δεν της παρείχαν αναγνώριση, και την αποκαλούσαν ως "Sonderverband Graukopf " (ελλ. Ειδική μονάδα "Γκριζοκέφαλου")[9] που η δύναμη της κυμάνθηκε από 100 ως 3000 μέλη, με κύριο στόχο την προπαγάνδα και τον αντιπαρτιζάνικο αγώνα. Τα μέλη της ήταν μεταμφιεσμένα με Σοβιετικές στολές[10] και συμμετείχαν σε συλλογικά αντίποινα (εκτελέσεις, κάψιμο χωριών) εναντίον κατεχόμενων περιοχών.[9]

Τελικά ο Κρομιάδης απαλλάχτηκε των καθηκόντων από τους Γερμανούς μαζί με άλλους Ρώσους ενώ η προσπάθεια του Ρωσικού Εθνικού Λαϊκού Στρατού εγκαταλείφθηκε, καθώς πολλά μέλη της μονάδας προσχώρησαν στους Σοβιετικούς παρτιζάνους, αλλά και υπήρξαν εσωτερικές διαμάχες της διοίκησης, όπως και αμφιβολίες ή και έλλειψη ενδιαφέροντος των Γερμανών. Μεγάλο ρόλο στη διάλυση της ομάδας είχε η οπτική των Γερμανών για τους Σλάβους ως Untermenschen (υπανθρώπων)[11].

Μεταπολεμικά, ο Γκέρσντορφ στα απομνημονεύματά του αναφέρει ότι απείλησε με στρατοδικείο τα μέλη της μονάδας λόγω της βαναυσότητας τους στη μεταχείριση του ντόπιου πληθυσμού.[12]

Στον δοσιλογικό στρατό του Βλάσοφ

Επεξεργασία

Μετά την παράδοση του Σοβιετικού στρατηγού Αντρέι Βλάσοφ που συνεργάστηκε με τους Γερμανούς, ο Κρομιάδης συσχετίστηκε μαζί του και έγινε βασικός συνεργάτης του στη δημιουργία του "Ρώσικου Απελευθερωτικού Στρατού". Αναφέρεται ότι ήταν ο Κρομιάδης που έπεισε τον Βλάσοφ για την αναγκαιότητα στρατολόγησης των Καυκάσιων λαών. Το 1943 ο Βλάσοφ του έδωσε τη διοίκηση του "επιτελείου" του, όμως τα σχέδια του Ρ.Α.Σ δεν ευδοκίμησαν λόγω Γερμανικών επιφυλάξεων για την επικινδυνότητα ενός στρατού λιποτακτών των Σοβιετικών [13]. Τελικά ο Ρ.Α.Σ μετά από στασιμότητα ενός έτους άρχισε να υλοποιείται από τα τέλη του 1944, και η 1η Μεραρχία του Ρ.Α.Σ ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 1945 και πήρε μέρος σε λίγες μάχες.

 
Ο Στρατηγός Βλάσοφ με στρατιώτες του Ρ.Α.Σ. (1944)

Ο Κρομιάδης έκανε αρκετές προσπάθειες να προσελκύσει πρώην παλαίμαχους του Λευκού στρατού στον στρατό του Βλάσοφ και συνετέλεσε στη σύνταξη του "Μανιφέστου της Πράγας", έχοντας εξασφαλίσει υποστήριξη από ανώτατους ιερωμένους της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Σύμφωνα με τον ιστορικό I. Χονδροματίδη ο Κρομιάδης διοικούσε και μονάδα με τρία τάγματα Ελληνοποντίων[8].

Στην υποχώρηση

Επεξεργασία

Τον Απρίλη του 1945 ο Κρομιάδης προσπάθησε να μεταβεί στην περιοχή της Βαυαρίας ώστε να διασφαλίσει καταλύματα για τον Βλάσοφ και τη συνοδεία του, όμως στην περιοχή του Πίλζεν το τρένο που είχε επιβιβαστεί χτυπήθηκε από Αμερικάνικα βομβαρδιστικά με αποτέλεσμα ο Κρομιάδης να τραυματιστεί καθώς και να καταστραφούν τα αρχεία που μετέφερε από το επιτελείο του Βλάσοφ.

Παράλληλα ο Κρομιάδης επιθυμούσε να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τους Αμερικάνους και επιπλέον να κρυφτεί ο στρατηγός Βλάσοφ σε ασφαλές μέρος μέχρι να περάσει ο κίνδυνος, όμως ο σοβαρός τραυματισμός στο πόδι του όπως και η ταχεία εξέλιξη του πολέμου, τον απέτρεψαν να συνεχίσει πέρα από κάποιες προπαρασκευαστικές προτάσεις.[14]

Μετά τον πόλεμο

Επεξεργασία

Μετά το τέλος του πολέμου, ο Κρομιάδης απέφυγε τη σύλληψη και συνέχισε να έχει αντικομμουνιστική δράση. To 1946 έγινε μαζική παράδοση συνεργατών των Ναζί στους Σοβιετικούς, ενώ ο Κρομιάδης μεσολαβούσε για να αποφευχθεί αυτή η διαδικασία[15]. Από το 1948 όταν και σταμάτησε η έκδοση συνεργατών των Ναζί στην ΕΣΣΔ, ο Κρομιάδης άρχισε την ανάπτυξη αντικομμουνιστικής οργάνωσης ομπρέλας σε Γερμανία και Αυστρία με την ονομασία Αντι-μπολσεβιστικό κέντρο για το Απελευθερωτικό Κίνημα των Λαών της Ρωσίας (Антибольшевистский Центр Освободительного Движения Народов России) όπου αρκετοί συνεργάτες των Ναζί, στρατολογήθηκαν από τις Αμερικάνικες υπηρεσίες. Στους κόλπους της νέας οργάνωσης υπήρξε αντίθεση μεταξύ του πρώτου κύματος (1918-1922) των Ρώσων εμιγκρέδων που βλέπανε τον αγώνα τους ως συνέχεια του Λευκού Στρατού και του δεύτερου κύματος (1939-1945) με έντονα αρνητική οπτική στους παλαίμαχους του Λευκού Στρατού. Ο Κρομιάδης άνηκε στους πρώτους και υποστήριζε ότι ο αγώνας του Λευκού Στρατού και του Ρ.Α.Σ ήταν στάδια χριστιανικού απελευθερωτικού πολέμου 30 ετών εναντίον του κομμουνισμού.[16]

Έζησε στη Δυτική Γερμανία και εργαζόταν για τον ραδιοφωνικό σταθμό Radio Free Europe/Radio Liberty συνεργαζόμενος με τους Αμερικάνους και τη CIA[17] στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου[18].

Τα έτη 1952 και 1962 αναφέρεται ως διευθυντής προσωπικού στον ραδιοφωνικό σταθμό[19][20] ενώ το 1963 αναφερόταν ως σύμβουλος για τα θέματα των Ρώσων εμιγκρέδων[21] για τη CIA.

Συγγραφικό Έργο

Επεξεργασία

Το 1952 έγραψε άρθρο στο περιοδικό Νέο Περιοδικό (Ρώσικα:Новый журнал) στη Νέα Υόρκη με τίτλο "Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου στη Γερμανία το 1941".

To 1954 έγραψε άρθρο στο περιοδικό Καλός Σαμαρείτης (Γερμανία) για τον "Βλάσοφ και την εκκλησία". To 1977 συνέγραψε κείμενο για τη μνήμη του Ελληνοποντιακής καταγωγής πρώην συνεργάτη του στον Λευκό στρατό και στη Γερμανική υπηρεσία Βλαδίμηρο Δεσποτύλη[22].

Το 1980, εξέδωσε τα απομνημονεύματα του για τη συμμετοχή του στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τίτλο "Για την πατρίδα και την ελευθερία της" που δημοσιεύθηκαν σε εκδοτικό οίκο του Σαν Φρανσίσκο και επανεκδόθηκαν το 2011 στη Μόσχα[23]. Ήταν παντρεμένος με την Ευγενία Κρομιάδη (1890-1970) (Ρώσικα: Евгения Константиновна Кромиади, Εβγκένια Κονσταντίνοβνα Κρομιάντι). Είχε κόρη την Όλγα Κρομιάδη.

Πέθανε το 1990 ή το 1991.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Βιβλίο: Konstantin Kromiadi, Za zemliu, za voliu (San Francisco: “Globus,” 1980), μετάφραση: Για την πατρίδα και την ελευθερία της σελ 56, Κωνσταντίνος Κρομιάδης 1980. (Ρώσικα Константин Кромиади «За землю, за волю!» Воспоминания соратника генерала Власова) Το κείμενο: "И Андрей Андреевич, многозначительно улыбнувшись, спросил: «Вы говорили, что вы родом из деревни?» — «Да, из очень бедной маленькой деревни в горах Закавказья», — ответил я."
  2. Στρατιωτική Ιστορία τεύχος 182. Φεβρουάριος 2010 σελ 88, Ι. Χονδροματίδης
  3. «Oleg Beyda "I knocked two of the Antichrist" June 22, 1941 to assess the Russian emigration NZ 2014 3 (95)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2017. 
  4. Hitler’s Russian & Cossack Allies 1941–45 Nigel Thomas, OSPREY σελ 16
  5. Harvard Project on the soviet social system. Schedule B, Vol 10, Case 219 (inteviewer A.D).
  6. И. И. Ковтун, Д. А. Жуков. «РННА. Враг в советской форме» «Вече», 2012 σελ 30
  7. " Continent" in 2013, №152 Roman Dneprov "Vlasov" right? 1980, № 23[νεκρός σύνδεσμος]
  8. 8,0 8,1 Η ΜΑΥΡΗ ΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΘΝΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΑΣΙΣΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ (1941-1944) ΧΟΝΔΡΟΜΑΤΙΔΗΣ ΠΕΡ. ΙΑΚΩΒΟΣ σελ 61
  9. 9,0 9,1 Виктор Мясников, 19.10.2012 Свои, которые хуже чужих, ανακτήθηκε στις 6/5/2017
  10. Burkhard von Grafenstein: Vom Putschplan zum militärischen Experiment: Das Unternehmen Graukopf. in: Journal for Intelligence, Propaganda and Security Studies 4, 2, 2010, S. 108–127.
  11. VLASOV AND THE RUSSIAN LIBERATION MOVEMENT SOVIET AND EAST EUROPEAN STUDIES: 51 Soviet reality and emigre theories CATHERINE ANDREYEV CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS 1987 σελ 36
  12. Sonderverband Graukopf Hitlers vergessene Geheimtruppe, Von Burkhard Grafenstein, spiegel.de
  13. Alexander Dallin and Ralph S. Mavrogordato (1956). The Soviet Reaction to Vlasov. World Politics, 8, pp 307-322 doi:10.2307/2008852 σελ 320
  14. VLASOV AND THE RUSSIAN LIBERATION MOVEMENT SOVIET AND EAST EUROPEAN STUDIES: 51 Soviet reality and emigre theories CATHERINE ANDREYEV CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS 1987 σελ 65
  15. [1] Αρχειοθετήθηκε 2016-09-09 στο Wayback Machine. Статья к. и. н. Кирилла Александрова к 70-летней годовщине насильственных выдач в Дахау и Платтлинге (окончание; начало см. здесь)
  16. © 2018 Traitors, Collaborators and Deserters in Contemporary European Politics of Memory Formulas of Betrayal Editors: Grinchenko, Gelinada, Narvselius, Eleonora (Eds.) p 91 & 94
  17. Mikkonen, S. (2010). Radio liberty - the enemy within? the dissemination of western values through us cold war broadcasts. In Europe - Evropa. Cross-cultural dialogues between the West, Russia, and Southeastern Europe. (pp. 243-257). Acta Universitatis Upsaliensis. Studia multiethnica Upsaliensia (18). Uppsala: Uppsala University Press.
  18. Στρατιωτική Ιστορία τεύχος 182. Φεβρουάριος 2010 σελ 89, Ι. Χονδροματίδης
  19. «CIA 9,February 1562» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2017. 
  20. Ukranian Observer No 1/2 1952 ''Mr. Kromiadi, a Russian, formerly the chief of the personnel office of the Vlassow army and a well-known Muscovite jingoist, was appointed here, too, as the head of the personnel department. All the applications for positions go through his hands."
  21. «19 April 1963-CIA» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2017. 
  22. Golos zarubezhja 06 1977
  23. Поделиться: 0 "За землю, за волю!" Константин Кромиади Подробнее на livelib.ru: https://www.livelib.ru/book/1000755351-za-zemlyu-za-volyu-konstantin-kromiadi

Διδακτορική Διατριβή, Александров Кирилл Михайлович ГЕНЕРАЛИТЕТ и ОФИЦЕРСКИЕ КАДРЫ ВООРУЖЕННЫХ ФОРМИРОВАНИЙ КОМИТЕТА ОСВОБОЖДЕНИЯ НАРОДОВ РОССИИ 1943–1946 гг.