Λέο Περούτς
Ο Λέο Περούτς (γερμανικά: Leo Perutz, 2 Νοεμβρίου 1882, Πράγα - 25 Αυγούστου 1957, Μπαντ Ισλ) ήταν Αυστριακός μυθιστοριογράφος και μαθηματικός ειδικευμένος στην Αναλογιστική επιστήμη.[9]
| Λέο Περούτς | |
|---|---|
.jpg) | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Leo Perutz (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 2 Νοεμβρίου 1882[1][2][3] Πράγα[4][5][6] |
| Θάνατος | 25 Αυγούστου 1957[1][2][3] Μπαντ Ισλ[7] |
| Τόπος ταφής | Bad Ischl Friedhof |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυστρία Ισραήλ Παλαιστίνη υπό Βρετανική Εντολή |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[8] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μαθηματικός μυθιστοριογράφος συγγραφέας[6] θεατρικός συγγραφέας κριτικός[6] μεταφραστής[6] |
| Αξιοσημείωτο έργο | The master of the Day of Judgment |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Εργοβιογραφία Επεξεργασία
Οικογένεια και σπουδές Επεξεργασία
Ο Λέο Περούτς ήταν γόνος ευκατάστατης οικογένειας εβραϊκής καταγωγής όχι ιδιαίτερα θρησκευόμενης, μεγαλύτερος γιος του Μπενεντίκτ Περούτς, επιτυχημένου επιχειρηματία στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας. Γεννήθηκε στην Πράγα που ήταν τότε μέρος της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας. Είχε τρία μικρότερα αδέλφια. Φοίτησε στο Γερμανικό κρατικό γυμνάσιο στην Πράγα, από το οποίο πιθανότατα αποβλήθηκε το 1899 για κακή συμπεριφορά. Το 1901 η οικογένεια μετακόμισε στη Βιέννη. Έκανε τη στρατιωτική του θητεία ως εθελοντής ενός έτους. Για λόγους υγείας, παραιτήθηκε από το στρατό. Το 1904, ο Περούτς πιθανότατα εργάστηκε ως υπάλληλος στην εταιρεία του πατέρα του. Το 1905 εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης στη Φιλοσοφική Σχολή, αλλά ως «εξωτερικός φοιτητής» επειδή δεν είχε περάσει τις εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Τον ενδιέφεραν περισσότερο τα μαθηματικά και τα οικονομικά και έτσι το 1906 εγγράφηκε στο Πολυτεχνείο της Βιέννης και σπούδασε θεωρία πιθανοτήτων, στατιστική, αναλογιστικά μαθηματικά και οικονομικά.[10]
Εργασία και λογοτεχνικές αρχές Επεξεργασία
Στη Βιέννη, ανέπτυξε επαφές με εκκολαπτόμενους συγγραφείς οι οποίοι, όπως και ο Περούτς, παρουσίασαν τις πρώτες λογοτεχνικές τους προσπάθειες στην ένωση «Freilicht». Τον Οκτώβριο του 1907, ο Περούτς προσελήφθη ως αναλογιστής στην ασφαλιστική εταιρεία Assicurazioni Generali (ο Φραντς Κάφκα εργάστηκε επίσης σ' αυτήν την εταιρεία) στην Τεργέστη. Παράλληλα με τη δουλειά, συνέχισε να δημοσιεύει κριτικές και διηγήματα. Τον Οκτώβριο του 1908 επέστρεψε στη Βιέννη, όπου εργάστηκε για την ασφαλιστική εταιρεία Anker μέχρι το 1923. Ως αναλογιστής υπολόγισε, μεταξύ άλλων πίνακες θνησιμότητας και βάσει αυτών ποσοστά ασφάλισης, έκανε επίσης δημοσιεύσεις σχετικά με αυτό το θέμα σε εξειδικευμένα περιοδικά. Ο τύπος εξισορρόπησης του Περούτς, που πήρε το όνομά του, χρησιμοποιήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο Περούτς ενδιαφέρονταν για μαθηματικά προβλήματα σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, το οποίο αντανακλάται επίσης στη δομή ορισμένων από τα λογοτεχνικά του έργα.
Κοινωνική ζωή Επεξεργασία
Στη Βιέννη, ο Περούτς σύχναζε στις λογοτεχνικές καφετέριες, αρχικά στο καφέ Μουζέουμ και στη συνέχεια στο καφέ Τσενράλ. Ο κύκλος των φίλων του περιελάμβανε τους Πέτερ Άλτενμπεργκ, Χέρμαν Μπαρ, Όσκαρ Κοκόσκα και Άλφρεντ Πόλγκαρ. Την περίοδο πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Περούτς συμμετείχε ενεργά στη λογοτεχνική και κοινωνική ζωή της Βιέννης, έκανε επίσης πολλά αθλήματα όπως σκι και πατινάζ στον πάγο και πολλά ταξίδια στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Βόρεια Αφρική, την Τουρκία, τον Λίβανο, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει σ' αυτόν τον πολυδάπανο τρόπο ζωής, ο οποίος ήταν συγκριτικά ακριβός για έναν υπάλληλο, επειδή, εκτός από τον μισθό του, ελάμβανε επίσης εισόδημα από την εταιρεία του πατέρα του.
Πόλεμος Επεξεργασία
Το 1914, ο Περούτς δεν παρασύρθηκε από τον ενθουσιασμό του πολέμου. Αρχικά, δεν κατατάχθηκε λόγω της μυωπίας του, τον Αύγουστο του 1915, ωστόσο, ανέλαβε στρατιωτική θητεία. Ολοκλήρωσε τετράμηνη εξάσκηση κοντά στη Βουδαπέστη, από όπου στάλθηκε στο ρωσικό μέτωπο στα τέλη Μαρτίου 1916. Στις 4 Ιουλίου τραυματίσθηκε στον πνεύμονα στη Γαλικία, με αποτέλεσμα να παραμείνει για καιρό στο νοσοκομείο, όπου έγραψε το πρώτο του μυθιστόρημα, Η τρίτη σφαίρα. Τον Μάρτιο του 1918, παντρεύτηκε την Ίντα Βάιλ, με την οποία ήταν αρραβωνιασμένος από το 1917.
Επιτυχία Επεξεργασία
Στη Βιέννη, ο Περούτς ακολούθησε τα επαναστατικά γεγονότα του 1918-1919 με ενδιαφέρον, παρακολουθούσε πολιτικές συναντήσεις και συντάχθηκε με το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου δημοσίευσε διάφορα άρθρα στα οποία επιτέθηκε έντονα στο αυστριακό στρατιωτικό δικαστικό σύστημα.
Η περίοδος μεταξύ 1918 και 1928 ήταν η πιο παραγωγική λογοτεχνική περίοδος του Περούτς. Έγραψε έξι μυθιστορήματα, με πολύ καλές κριτικές και αποδοχή από το κοινό, που του απέφεραν κέρδη και ως δικαιώματα για ταινίες. [11]Επιπλέον, δημοσίευσε διηγήματα, νουβέλες και έγραψε σενάρια. Περιστασιακά δούλευε επίσης ως συνεργάτης σε ορισμένα από τα έργα του Βίκτωρος Ουγκώ. Το 1923, το μυθιστόρημα Ο μαιτρ της Δευτέρας Παρουσίας είχε μεγάλη επιτυχία. [12]Το έργο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες τα επόμενα χρόνια και έγινε σημαντική πηγή χρημάτων για τα χρόνια της εξορίας του. Το 1928 το μυθιστόρημά του Μήλο, μηλαράκι μου, πού πας; εμφανίστηκε σε συνέχειες στο Berliner Illustrirten Zeitung και έκανε τον Περούτς γνωστό σε κοινό εκατομμυρίων αναγνωστών.[13]
Ο κύκλος φίλων του επεκτάθηκε σημαντικά ως αποτέλεσμα αυτών των επιτυχιών. Οι συγγραφείς τους οποίους συναντούσε ή είχε αλληλογραφία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου περιελάμβαναν μεταξύ άλλων τους Μπέρτολτ Μπρεχτ, Μπρούνο Μπρεμ, Έγκον Ντίτριχσταϊν, Τεοντόρ Κράμερ, Ρόμπερτ Μούζιλ, Βάλτερ Ροντ, Γιόζεφ Βάινεμπερ και Φρανς Βέρφελ. Το καφενείο που σύχναζε ήταν το καφέ Χέρενχοφ. Στο πίσω δωμάτιο είχε το δικό του τραπέζι όπου έπαιζε χαρτιά και συναντούσε τους φίλους του.
Ο γάμος του Περούτς ήταν ευτυχισμένος. Το 1920 γεννήθηκε η κόρη του Μιχαέλα, το 1922 μια δεύτερη κόρη, η Λεονόρ. Το 1928, λίγο μετά τη γέννηση του γιου του Φελίξ, η σύζυγος του Ίντα πέθανε, γεγονός που τον συνέτριψε.
Κρίση και απόσυρση Επεξεργασία
Μετά το θάνατο της γυναίκας του, ο Περούτς αποχώρησε από την κοινωνική ζωή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επισκέπτονταν αποκρυφιστές με τη βοήθεια των οποίων προσπάθησε να επικοινωνήσει με τη νεκρή σύζυγό του - αν και παρέμεινε δύσπιστος σε τέτοιες μεθόδους. Η οικονομική κρίση από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 μείωσε επίσης το εισόδημά του, καθώς αφ' ενός τα έσοδα από πωλήσεις βιβλίων μειώθηκαν και αφ' ετέρου, η εταιρεία που διευθύνονταν από τους αδελφούς του δεν απέδιδε πλέον τα προηγούμενα κέρδη.
Το 1933, δημοσίευσε το μυθιστόρημα Το χιόνι του Αγίου Πέτρου, αλλά μετά την άνοδο στην εξουσία των Εθνικοσοσιαλιστών στη Γερμανία, το έργο του απαγορεύθηκε. Ο ίδιος ο Περούτς δεν ήταν στη λίστα των απαγορευμένων συγγραφέων, αλλά ο εκδότης του ως Εβραίος δεν μπορούσε πλέον να παραδώσει τα βιβλία του στη Γερμανία.
Αυτοεξορία Επεξεργασία
Το 1934 ο Περούτς γνώρισε την Γκρέτε Χούμπουργκερ και παντρεύτηκαν το 1935. Μετά την προσάρτηση της Αυστρίας από τους Ναζί το 1938, ο Περούτς και η οικογένειά του κατέφυγαν στη Βενετία το 1938, από εκεί στη Χάιφα και τελικά εγκαταστάθηκαν στο Τελ Αβίβ. Ο Περούτς θα προτιμούσε να μείνει σε μια ευρωπαϊκή χώρα ή στις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι συνθήκες μετανάστευσης ήταν δύσκολες, και επιπλέον, ο αδερφός του Χανς, αυστηρός Σιωνιστής από τον οποίο εξαρτώνταν σε μεγάλο βαθμό οικονομικά, είχε ήδη μετεγκαταστήσει την εταιρεία του στο Τελ Αβίβ και παρότρυνε τον Λέο να τον ακολουθήσει εκεί.
Στην Παλαιστίνη, αρχικά τα βρήκε πολύ δύσκολα. Όχι μόνο έχασε την πολιτιστική ζωή, αλλά δεν ήταν φανατικός προς τον σιωνισμό. Παρ' όλα αυτά, σύντομα εγκαταστάθηκε άνετα, στο οποίο σίγουρα συνέβαλε το ότι δεν είχε οικονομικές ανησυχίες. Το χαοτικό και ζεστό Τελ Αβίβ δεν του άρεσε, οπότε η οικογένεια στη συνέχεια περνούσε κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες στην πιο δροσερή Ιερουσαλήμ, της οποίας η παλιά πόλη με τα στενά δρομάκια της του άρεσαν περισσότερο.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έγραψε λίγο, συνέχισε μόνο να διορθώνει ορισμένα παλαιότερα έργα του.
Ανάμεσα σε δύο κράτη Επεξεργασία
Το 1950, ο Περούτς και η σύζυγός του ταξίδεψαν στην Αυστρία και την Αγγλία για πρώτη φορά. Το 1952, ο Περούτς έλαβε ξανά την αυστριακή υπηκοότητα. Τα επόμενα χρόνια περνούσε πάντα τους καλοκαιρινούς μήνες στη Βιέννη και στο Σαλτζκάμεργκουτ.[14]
Η λογοτεχνική νέα αρχή αποδείχθηκε δύσκολη. Άρχισε να γράφει ξανά, αλλά δεν μπόρεσε να βρει αρχικά εκδότη. Ήταν ιδιαίτερα προβληματικό το ότι, ως αποτέλεσμα του αντισημιτισμού που υπήρχε ακόμη, οι εκδότες συντόμευαν υπερβολικά τα «εβραϊκά» αποσπάσματα από τα έργα του ή δεν ήθελαν να τα δημοσιεύσουν. Ο προηγούμενος τακτικός εκδότης του αρνήθηκε να δημοσιεύσει το νέο μυθιστόρημα Νύχτες κάτω από την πέτρινη γέφυρα, [15]το οποίο δημοσιεύθηκε τελικά στη Φρανκφούρτη το 1953. Το βιβλίο είχε πολλές θετικές κριτικές, αλλά λίγο αργότερα ο εκδότης χρεοκόπησε και το βιβλίο δεν μπορούσε να διανεμηθεί. Ένα δεύτερο νέο μυθιστόρημα, Ο Ιούδας του Λεονάρντο, εμφανίστηκε λίγο μετά τον θάνατό του.
Ο Λέο Περούτς πέθανε στην αυστριακή λουτρόπολη Μπαντ Ισλ στην Άνω Αυστρία το 1957.
Αποτίμηση Επεξεργασία
Ο Λέο Περούτς συνολικά έγραψε έντεκα μυθιστορήματα, τα οποία κέρδισαν τον θαυμασμό μεταξύ άλλων των Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Ίταλο Καλβίνο, Ίαν Φλέμινγκ, Καρλ Έντουαρντ Βάγκνερ και Γκράχαμ Γκρην. Ο Βάγκνερ ανέφερε το μυθιστόρημα Ο μαιτρ της Δευτέρας Παρουσίας ως ένα από τα δεκατρία καλύτερα μη υπερφυσικά μυθιστορήματα τρόμου. [16]
Σε αναφορά του για τη φανταστική λογοτεχνία της Γερμανικής γλώσσας, ο κριτικός Φραντς Ρότενσταϊνερ περιγράφει τον Περούτς ως «αναμφίβολα ο καλύτερος συγγραφέας φαντασίας της εποχής του». [17] Για τον λογοτεχνικό κριτικό Μπερνάρ Πιβό, ο Περούτς ανήκει στη σφαίρα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Στα ράφια της «Ιδανικής βιβλιοθήκης» του συμπεριέλαβε τα βιβλία του Η τρίτη σφαίρα και Ο Μαρκήσιος του Βολιβάρ.[18]
Μυθιστορήματα Επεξεργασία
- 1915: Die dritte Kugel, Η τρίτη σφαίρα
- 1918: Zwischen neun und neun, Μεταξύ εννέα και εννέα
- 1920: Der Marques de Bolibar, Ο Μαρκήσιος του Βολιβάρ
- 1921: Der Meister des Jüngsten Tages, Ο μαιτρ της Δευτέρας Παρουσίας, εκδ. Κίχλη
- 1924: Turlupin
- 1928: Wohin rollst du, Äpfelchen…, Μήλο, μηλαράκι μου, πού πας;
- 1933: St. Petri Schnee, Το χιόνι του Αγίου Πέτρου
- 1936: Der schwedische Reiter, Ο Σουηδός ιππότης
- 1952: Nachts unter der steinernen Brücke, Νύχτες κάτω από την πέτρινη γέφυρα, εκδ. Πόλις[19]
- 1959: Der Judas des Leonardo, Ο Ιούδας του Λεονάρντο
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb119193242. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6hx5dw9. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990006471. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /90803. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb119193242. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ . «fantastic-writers-and-the-great-war.com/the-writers/leo-perutz/».
- ↑ . «peoplepill.com/people/leo-perutz».
- ↑ . «imdb.com/name/nm0675763/Leo Perutz (1882–1957)».
- ↑ . «bookpress.gr/kritikes/xeni-pezografia/Ο Μαιτρ της Δευτέρας Παρουσίας (1923)».
- ↑ . «publishersweekly.com/pw/authorpage/leo-perutz».
- ↑ . «geografikoi.gr/Σαλτσκάμεργκουτ, το αλμυρό βασίλειο της Αυστρίας».
- ↑ . «lifo.gr/guide/book/Λέο Περούτς: Νύχτες κάτω από την πέτρινη γέφυρα».
- ↑ N. G. Christakos, "Three By Thirteen: The Karl Edward Wagner Lists" in Black Prometheus: A Critical Study of Karl Edward Wagner, ed. Benjamin Szumskyj, Gothic Press 2007.
- ↑ Franz Rottensteiner, "German Language Fantasy since 1900" in Frank N. Magill, ed. Survey of Modern Fantasy Literature, Vol 3., (pp. 2391-2414) Englewood Cliffs, NJ: Salem Press, Inc., 1983. ISBN 0-89356-450-8
- ↑ Από το Επίμετρο του Νύχτες κάτω από την πέτρινη γέφυρα, εκδόσεις Πόλις
- ↑ . «fractalart.gr/Νύχτες κάτω από την πέτρινη γέφυρα» του Λέο Περούτς».