Λακκιά Θεσσαλονίκης

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 40°30′53.86″N 23°6′33.80″E / 40.5149611°N 23.1093889°E / 40.5149611; 23.1093889

Η Λακκιά είναι χωριό του δήμου Θέρμης με πληθυσμό 438[1] κατοίκους. Απέχει 25 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, 10 χιλιόμετρα από τη Θέρμη και 7 από τα Βασιλικά. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του ανενεργού ηφαιστείου Λάναρι. Οι κάτοικοι της είναι Μικρασιάτες απόγονοι προσφύγων του οικισμού Ντερέκιοϊ (Dereköy) στη Βιθυνία της Μικράς Ασίας, 25 χιλιόμετρα από την Προύσα και απόγονοι Σαρακατσάνων προσφύγων από το Αδραμύττι και τη Δεκέλεια της Μικράς Ασίας (απέναντι από τη Μυτιλήνη). Ο οικισμός κατά την τουρκοκρατία κατοικούνταν κυρίως από μουσουλμάνους και ονομάζονταν Τραχανλί. Το 1924 με την ανταλλαγή πληθυσμών, οι μουσουλμάνοι αποχώρησαν στην Τουρκία και στο χωριό εγκαταστάθηκαν Έλληνες.

Λακκιά
Λακκιά is located in Greece
Λακκιά
Λακκιά
Διοίκηση
ΠεριφέρειαΚεντρική Μακεδονία
Περιφερειακή ΕνότηταΘεσσαλονίκης
ΔήμοςΘέρμης
Δημοτική ΕνότηταΒασιλικών
Γεωγραφία
ΝομόςΘεσσαλονίκης
Υψόμετρο120 μ.
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαTροχανλί (άλλαξε το 1927)
Ταχ. κώδικας570 06
Τηλ. κωδικός2396

Το 1918 (ΦΕΚ 152Α - 09/07/1918) ο οικισμός προσαρτάται στην Κοινότητα Βασιλικών με την ονομασία Τροχανλή. Το 1927 (ΦΕΚ 179Α - 30-08-1927) "ο συνοικισμός Τροχανλή της κοινότητος Βασιλικών μετονομάζεται εις Λακκιά (η)" και το 1997 (ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997) ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Βασιλικών και προσαρτάται στον Καποδιστριακό Δήμο Βασιλικών[2]. Από το 2011 έως και σήμερα, με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης, η Λακκιά πλέον υπάγεται στη Δημοτική Κοινότητα Βασιλικών του ευρύτερου Δήμου Θέρμης.

Στον οικισμό λειτουργεί το 1ο Ολοήμερο Νηπιαγωγείο Λακκιάς. Το δημοτικό σχολείο Λακκιάς έκλεισε το 2011, και έτσι οι μαθητές παρακολουθούν στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ραιδεστού, μετά στο γυμνάσιο και λύκειο Βασιλικών η Θέρμης. Ο οικισμός διαθέτει κεντρική πλατεία, γήπεδο, κτίριο του Ο.Α.Ε.Δ. στο οποίο λειτουργεί η ΕΠΑΣ Μαθητείας Λακκιάς ( Επαγγελματική Σχολή )με ειδικότητες Βοηθών Νοσηλευτών, Βρεφονηπιοκόμων, Ψυκτικών, Υδραυλικών, Υπαλλήλων Διοικητικών Καθηκόντων κλπ και το ειδικό σχολείο ΠΒΜ Λακκιάς για μαθητές με νοητικά προβλήματα, εργοστάσιο παρασκευής χημικών, καφενείο, παντοπωλείο, εργοστάσιο με Χριστουγεννιάτικα και Πασχαλινά είδη, ξενοδοχείο ζώων και πολιτιστικό κέντρο. Μεγάλη εταιρία παραγωγής καλλυντικών έχει τις εγκαταστάσεις της στο χωριό, όπου εδρεύει επιπλέον και ποδοσφαιρική ομάδα Γ' Κατηγορίας, η Δόξα Λακκιάς.

Κάθε καλοκαίρι η Λακκιά συμμετέχει στο πρόγραμμα «Παιδί και θάλασσα» του Δήμου Θέρμης. Τον Ιούνιο του 2016, αποθήκες σε πολύ κοντινή απόσταση από τον οικισμό μετατράπηκαν σε κέντρο φιλοξενίας προσφύγων-μεταναστών

Έθιμα του χωριού Επεξεργασία

Ένα έθιμο του χωριού είναι το πρωτόψωμο. Πρόκειται για ένα είδος πίτας η οποία φτιάχνεται πριν από το γάμο και μοιράζεται στο γάμο. Το πρωτόψωμο ζυμώνεται το βράδυ πριν την ημέρα του γάμου. Κατά τη διάρκεια του εθίμου ο γαμπρός η νύφη κάθεται σε μια καρέκλα, τοποθετείται ένα κόκκινο πανί στο κεφάλι του, και οι παρευρισκόμενες γυναίκες κρατάνε πάνω από το κεφάλι του/της το ταψί με το ασιρόπιαστο πρωτόψωμο και τραγουδάνε το τραγούδι του πρωτόψωμου «Σ' ένα περιβολάκι μέσα μπαίνω». Στη συνέχεια ο κουμπάρος ή η κουμπάρα το σταυρώνει, το σπάει στο σχήμα του σταυρού, κόβει και δίνει μια μπουκιά στο/η γαμπρό/νύφη, και χτυπώντας τον/την στην πλάτη, εκείνος/η σηκώνεται από την καρέκλα και μπαίνει μέσα στο σπίτι. Τα υπόλοιπα σιροπιασμένα πρωτόψωμα μοιράζονται στον κόσμο

Επίσης, κάθε Μεγάλη Παρασκευή, μετά την αποκαθήλωση, συμβολικά μοιράζονται στον κόσμο απο τις γυναίκες του χωριού σιροπιασμένες φέτες ψωμί, με καρύδια, μέλι και κανέλα.

Τοπικές γεύσεις Επεξεργασία

  • Τα «σουσαμοκούλουρα». Πρόκειται για ένα είδος κουλουριών που γευστικά μοιάζουν στο πρωτόψωμο. Τρώγονται με, η και χωρίς σιρόπι
  • Η κρεμμυδόπιτα. Έχει ως βάση τα φρέσκα κρεμμυδάκια
  • Ο χαλβάς του Αγίου Ευστρατίου. Ένα γλύκισμα που συνήθως φτιάχνεται παραμονή της γιορτής του ομώνυμου Αγίου.

Ποτάμια του χωριού Επεξεργασία

Από το χωριό διέρχονται δυο ποτάμια: η Θροπαλιά και το ρέμα Λακκιάς. Το ποτάμι της Θροπαλιάς ξεκινάει από την Περιστερά και αργότερα ενώνεται με τον Ανθεμούντα, ο οποίος ξεκινάει από την περιοχή της Γαλάτιστας. Η ποσότητα των υδάτων τους τον χειμώνα ειναι ελάχιστη και μόνο από μεγάλες βροχές, ενώ κατά τη θερινή περίοδο είναι ακόμα λιγότερη. Το ρέμα Λακκιάς (του οποίου η κοίτη καθαρίστηκε ύστερα από πρωτοβουλία του Δήμου Θέρμης) ύστερα από την καταιγίδα της 15ης Σεπτεμβρίου 2014 που πλημμύρισε το χωριό, ακόμα και με λίγη βροχή, κατεβάζει νερό. Η ονομασία του χωριού προέκυψε από τα ρέματα του, μιας και όπως λέγεται χαρακτηριστικά από τους κατοίκους, λάκκοι το περιβάλλουν(και dereköy= το χωριό στο λάκκο)

Παραγωγή του χωριού Επεξεργασία

Οι κάτοικοι του χωριού σε ένα μεγάλο ποσοστό παράγουν φρέσκα κρεμμυδάκια τα οποία πωλούνται σε λαϊκές αγορές ή στην λαϊκή αγορά Μενεμένης

Συγκοινωνία από/προς το χωρίο Επεξεργασία

Από το χωριό διέρχονται οι γραμμές του Ο.Α.Σ.Θ. 87Λ, 87Η και από τις 1/2/2015 η γραμμή 68Β. Υπάρχει λεωφορείο προς τα Βασιλικά και προς το Α.Σ ΙΚΕΑ.

Γραμμή 68Β: Εξυπηρετεί τους εργαζόμενους και μαθητές του Ο.Α.Ε.Δ Λακκιάς καθώς τους μεταφέρει από και προς το ΙΚΕΑ.

Επίσης, από τη διασταύρωση της Λακκιάς (2 χιλιόμετρα από την κεντρική πλατεία) διέρχονται οι υπογραμμές της γραμμής 87, οι οποίες είναι μέσω Νέας Ραιδεστού, τόσο προς Βασιλικά, όσο κ-αι προς ΙΚΕΑ, ανά 30'-60' περίπου

Από τις 15 Απριλίου 2019 δημιουργήθηκε η γραμμή 2Α της Δημοτικής Συγκοινωνίας Δήμου Θέρμης: Θέρμη-Νέα Ραιδεστός-Λακκιά-Βασιλικά-Περιστερά-Βασιλικά-Σουρωτή-Βασιλικά-Λακκιά-Νέα Ραιδεστός-Θέρμη

Από τον Απρίλιο 2020 η γραμμή 87 ανήκει πλέον στα ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τα ΚΤΕΛ Χαλκιδικής

Εκπολιτιστικός Εξωραϊστικός Σύλλογος Λακκιάς Επεξεργασία

Ο Εκπολιτιστικός Εξωραϊστικός Σύλλογος Λακκιάς, που ιδρύθηκε το 1997 και δραστηριοποιήθηκε ενεργά το 2003, διαθέτει τρία τμήματα, παιδικό, εφηβικό και ενηλίκων το οποίο είχε καταργηθεί και επαναλειτούργησε τη χρονιά 2014-2015 και συνεχίζει απο το 2016. Επίσης από το 2015 δημιουργήθηκε και νηπιακό τμήμα. Ο σύλλογος διοργανώνει τις εκδηλώσεις προς τιμήν των πολιούχων της Λακκιάς, αλλά και από το 2015 και κάθε καλοκαίρι την εκδήλωση «Ηλιαχτίδες» στο κλείσιμο της χρονιάς στα τέλη του Ιούνη. Στην εκδήλωση γίνεται αναβίωση εθίμων και παρουσίαση χορών απο τα τμήματα του συλλόγου .Επιπλέον, ο σύλλογος διοργανώνει και Χριστουγεννιάτικη εκδήλωση με το άναμμα του δέντρου και χορούς και κάλαντα. Τα παιδιά του συλλόγου μαθαίνουν χορούς από όλη την Ελλάδα, αλλά δίνεται έμφαση στους Μικρασιάτικους. Από το 2016 ο χώρος του δημοτικού σχολείου παραχωρήθηκε στο σύλλογο

Η παραδοσιακή φορεσιά της Λακκιάς Επεξεργασία

Η γυναικεία φορεσιά της Λακκιάς αποτελούνταν από βράκα στο κάτω μέρος και σακάκι στο πάνω μέρος, ενώ το μαντήλι που ήταν δεμένο στο κεφάλι των γυναικών, το οποίο στόλιζαν μακριές κοτσίδες, ήταν δεμένο πίσω από το λαιμό.

Η ανδρική φορεσιά αποτελούνταν από παντελόνι που έμοιαζε με βράκα, πουκάμισο, γιλέκο, ενώ στο κεφάλι φορούσαν τραγιάσκα.

Οι εκκλησίες του χωριού Επεξεργασία

Έχει τρεις εκκλησίες: Την Αγία Παρασκευή, παρεκκλήσι έξω από το χωριό της οποίας το πανηγύρι γιορτάζεται στις 25 Ιουλίου με τα χορευτικά του συλλόγου της Λακκιάς, τον Άγιο Δημήτριο, κεντρική εκκλησία του χωριού, επίσης το πανηγύρι του γιορτάζεται με τα χορευτικά του συλλόγου στις 25 Οκτωβριου και τον Άγιο Κωνσταντίνο, παρεκκλήσι περίπου 15 λεπτά έξω από το χωριό. Ο ιερέας του χωριού είναι ο π. Νικόλαος Γαλιλαίος ο οποίος είναι και οδοντίατρος. Το οδοντιατρείο του βρίσκεται δίπλα στο πολιτιστικό κέντρο

Η εξέλιξη του πληθυσμού του οικισμού Επεξεργασία

Ο πληθυσμός των μεταπολεμικών απογραφών της Λακκιάς έχει ως εξής:

Έτος Κάτοικοι
1951 277
1961 314
1971 295
1981 303
1991 275
2001 432
2011 438

Ο οικισμός πριν και μετά την ανταλλαγή πληθυσμών Επεξεργασία

Ήταν ένας οικισμός περίπου 100 μουσουλμάνων. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών οι κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν στην Τουρκία. Στον οικισμό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν τουρκόφωνοι χριστιανοί. Το 1928 το καθαρό πια προσφυγικό χωριό είχε πληθυσμό σχεδόν 150 άτομα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός Αρχειοθετήθηκε 2013-12-25 στο Wayback Machine., Ελληνική Στατιστική Αρχή
  2. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2023.