Τα Λευκά Όρη (εφημερίδα)
Η εφημερίδα Τα Λευκά Όρη ήταν εβδομαδιαία εφημερίδα των Χανίων που κυκλοφορούσε από το 1881 ως το 1889 με εκδότη τον Κωστή Μητσοτάκη. Πήρε τον τίτλο της από την οροσειρά των Λευκών Ορέων.
Η εφημερίδα, φιλελεύθερων αρχών, έγινε το κύριο όργανο του κόμματος των Ξυπόλητων (μετέπειτα Φιλελευθέρων)[1] όπως αποκαλούσαν χλευαστικά οι αντίπαλοί τους, τους προοδευτικούς πολιτικούς της εποχής εκείνης.
Το πρώτο της φύλλο κυκλοφόρησε στις 10 Απριλίου 1881 ενώ το τελευταίο στις 27 Ιουνίου 1889.
Μετά την αποχώρηση του Κωστή Μητσοτάκη από την ενεργό πολιτική σκηνή το 1887, και την συνακόλουθη συνταξιοδότησή του, η εφημερίδα πέρασε το 1888 στα χέρια του γαμπρού του (η αδερφή του Βενιζέλου, Κατίγκω, είχε παντρευτεί τον Κωστή Μητσοτάκη) και διαδόχου του στην πολιτική, Ελευθέριου Βενιζέλου. Η εφημερίδα μετονομάστηκε σε Λευκά Όρη, κυκλοφορούσε κάθε Δευτέρα σε τέσσερεις σελίδες, και αντιπροσώπευε την εκσυγχρονιστική πτέρυγα του κόμματος των Φιλελευθέρων.[2] Η ομάδα που στελέχωσε την εφημερίδα το σύντομο διάστημα μέχρι το κλείσιμό της[3] αποτελούνταν, εκτός από τον Βενιζέλο, ο οποίος έγραφε το πρωτοσέλιδο σχόλιο και το κύριο άρθρο της εφημερίδας, υπογράφοντας με το ψευδώνυμο Λευκορίτης, από τον Κωστή Φούμη, τον Ιάκωβο Μοάτσο και Χαράλαμπο Πωλογεώργη, που σχημάτισαν την ηγετική ομάδα των «Ξυπόλητων».[4]
Την άνοιξη του 1889 ο Βενιζέλος και ο Φούμης εκλέχτηκαν στην Κρητική Βουλή αλλά, μετά τις ταραχές που ξέσπασαν στο νησί, ο Σουλτάνος κήρυξε στρατιωτικό νόμο, διέλυσε τη Βουλή και κατεδίωξε τους Βενιζέλο, Φούμη και Πωλογεωργάκη που σταμάτησαν την έκδοση της εφημερίδας και κατέφυγαν στην Αθήνα για να μη συλληφθούν.[5]
Το σύνολο των φύλλων φυλάσσεται στο «Ιστορικό Αρχείο των Χανίων».
Μέσω της εφημερίδας οι συντελεστές της προωθούσαν τις ιδέες τους σχετικά με τις κοινωνικές, τις οικονομικές και τις πολιτιστικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζονταν η Κρήτη στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν η νήσος ανήκε σε καθεστώς αυτονομίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Επέκριναν την αδράνεια της οθωμανικής διοίκησης και την αδυναμία της να εξασφαλίσει την ανάπτυξη του νησιού.[6]
Πηγές Επεξεργασία
- A. Lilly Macrakis (2008) [2006]. «Venizelos' Early Life and Political Career in Crete, 1864-1910». Στο: Paschalis M. Kitromilides. Eleftherios Venizelos: The Trials of Statesmanship. Intitute for Neohellenic Research / National Hellenic Research Foundation. Εδιμβούργο: Edinburgh University Press. σελ. 80. ISBN 978-0-7486-3364-7.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Οι μεν προοδευτικοί ονομάτισαν τους αντιπάλους τους «καραβανάδες», οι δε συντηρητικοί αντίστοιχα τους αντιπάλους τους «ξυπόλητους». Αργότερα οι παρατάξεις αυτές, έλαβαν τη μορφή κομμάτων, με αρχηγό και ηγετική ομάδα. Έτσι λοιπόν προέκυψε το κόμμα των ξυπόλυτων, με πρώτο αρχηγό τον Χανιώτη νομικό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ο οποίος ήταν και ο εκδότης της εφημερίδας «Τα Λευκά όρη», από το 1881.http://rethnea.gr/από-το-κόμμα-των-ξυπόλυτων-της-κρήτης-σ/
- ↑ Λεωνίδας Καλλιβρετάκης: «Κρήτη (1871-1913): Το τέλος της Οθωμανικής κυριαρχίας», σελ. 324 [1] Αρχειοθετήθηκε 2021-01-30 στο Wayback Machine.
- ↑ Κιτρομηλίδης, σελ.80
- ↑ «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, εκδότης και δημοσιογράφος στην Κρήτη». ETMIET. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπήρξε μια εξαιρετικά χαρισματική προσωπικότητα, γέννημα της Κρήτης και μιας εποχής πολυτάραχης». users.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ Κιτρομηλίδης σελ. 50.