Το λευκό ρύζι ή κοινώς το άσπρο ρύζι (white rice) είναι η ονομασία που δίνεται στο αλεσμένο ρύζι στο οποίο έχουν αφαιρεθεί ο φλοιός (husk),[Σημ. 1] το πίτουρο και το φύτρο. Αυτό αλλοιώνει τη γεύση, υφή και εμφάνιση του ρυζιού και βοηθά στην αποτροπή της αλλοίωσης ενώ παρατείνει τη διάρκεια αποθήκευσης. Μετά την άλεση, το ρύζι γυαλίζεται,[Σημ. 2] καταλήγοντας σε ένα σπόρο με μια φωτεινή, λευκή, λαμπερή εμφάνιση.

Λευκό ρύζι.

Οι διαδικασίες άλεσης και στίλβωσης απομακρύνουν σημαντικές θρεπτικές ουσίες. Μια διατροφή βασισμένη στο μη εμπλουτισμένο λευκό ρύζι, αφήνει τους ανθρώπους ευάλωτους στην νευρολογική ασθένεια μπέρι-μπέρι (beriberi), που οφείλεται στην ανεπάρκεια της θειαμίνης (βιταμίνη B1).[1] Το λευκό ρύζι, συνήθως εμπλουτίζεται με μερικά από τα θρεπτικά συστατικά που απομακρύνθηκαν από αυτό κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του.[2] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο εμπλουτισμός του άσπρου ρυζιού με B1, B3 και σίδηρο, απαιτείται από το νόμο.[3][4] Όπως συμβαίνει με όλα τα φυσικά τρόφιμα, η ακριβής διατροφική σύνθεση του ρυζιού, ποικίλλει ελαφρώς ανάλογα με την ποικιλία, τις συνθήκες του εδάφους, τις περιβαλλοντικές συνθήκες και τους τύπους των λιπασμάτων.

Σε διάφορες χρονικές περιόδους, αρχής γενομένης από τον 19ο αιώνα, το καστανό ρύζι και το άγριο ρύζι έχουν υποστηριχθεί ως πιο υγιεινές επιλογές.[5] Το πίτουρο στο καφέ ρύζι, περιέχει σημαντικές διαιτητικές ίνες και το φύτρο περιέχει πολλές βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία.[6]

Τυπικά, 100 γραμμάρια άψητου ρυζιού, παράγουν περίπου 240 με 260 γραμμάρια μαγειρεμένων κόκκων, η διαφορά στο βάρος, οφείλεται στην απορρόφηση του μαγειρεμένου νερού.

Θρεπτικά συστατικά Επεξεργασία

Σύγκριση με άλλα τρόφιμα όπως παρακάτω.

Θρεπτικά συστατικά των κυρίων βασικών τροφών[7]
ΤΡΟΦΙΜΑ Καλαμπόκι[Σ1] Λευκό ρύζι[Σ2] Καστανό ρύζι[Σ3] Σιτάρι[Σ4] Πατάτα[Σ5] Κασάβα[Σ6] Σόγια[Σ7] Γλυκοπατάτα[Σ8] Σόργο[Σ9] Γιάμ[Σ10] Μπανανοειδή[Σ11]
Συστατικό (ανά 100 γραμμάρια) Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα Ποσότητα
Νερό (g) 10 12 10 13 79 60 68 77 9 70 65
Ενέργεια (kJ) 1528 1528 1549 1369 322 670 615 360 1419 494 511
Πρωτεΐνες (g) 9,4 7,1 7,9 12,6 2,0 1,4 13,0 1,6 11,3 1,5 1,3
Λίπος (g) 4,74 0,66 2,92 1,54 0,09 0,28 6,8 0,05 3,3 0,17 0,37
Υδατάνθρακες (g) 74 80 77 71 17 38 11 20 75 28 32
Ίνες (g) 7,3 1,3 3,5 12,2 2,2 1,8 4,2 3 6,3 4,1 2,3
Ζάχαρη (g) 0,64 0,12 0,85 0,41 0,78 1,7 0 4,18 0 0,5 15
Ασβέστιο (mg) 7 28 23 29 12 16 197 30 28 17 3
Σίδηρος (mg) 2,71 0,8 1,47 3,19 0,78 0,27 3,55 0,61 4,4 0,54 0,6
Μαγνήσιο (mg) 127 25 143 126 23 21 65 25 0 21 37
Φώσφορος (mg) 210 115 333 288 57 27 194 47 287 55 34
Κάλιο (mg) 287 115 223 363 421 271 620 337 350 816 499
Νάτριο (mg) 35 5 7 2 6 14 15 55 6 9 4
Ψευδάργυρος (mg) 2,21 1,09 2,02 2,65 0,29 0,34 0,99 0,3 0 0,24 0,14
Χαλκός (mg) 0,31 0,22 0,43 0,11 0,10 0,13 0,15 - 0,18 0,08
Μαγγάνιο (mg) 0,49 1,09 3,74 3,99 0,15 0,38 0,55 0,26 - 0,40 -
Σελήνιο (μg) 15,5 15,1 70,7 0,3 0,7 1,5 0,6 0 0,7 1,5
Βιταμίνη C (mg) 0 0 0 0 19,7 20,6 29 2,4 0 17,1 18,4
Θειαμίνη (B1)(mg) 0,39 0,07 0,40 0,30 0,08 0,09 0,44 0,08 0,24 0,11 0,05
Ριβοφλαβίνη (B2)(mg) 0,20 0,05 0,09 0,12 0,03 0,05 0,18 0,06 0,14 0,03 0,05
Νικοτινικό οξύ (B3) (mg) 3,63 1,6 5,09 5,46 1,05 0,85 1,65 0,56 2,93 0,55 0,69
Παντοθενικό οξύ (B5) (mg) 0,42 1,01 1,49 0,95 0,30 0,11 0,15 0,80 - 0,31 0,26
Βιταμίνη Β6 (mg) 0,62 0,16 0,51 0,3 0,30 0,09 0,07 0,21 - 0,29 0,30
Φυλλικό οξύ (B9) (μg) 19 8 20 38 16 27 165 11 0 23 22
Βιταμίνη Α (IU) 214 0 0 9 2 13 180 14187 0 138 1127
Βιταμίνη E, άλφα τοκοφερόλη (mg) 0,49 0,11 0,59 1,01 0,01 0,19 0 0,26 0 0,39 0,14
Βιταμίνη Κ1 (μg) 0,3 0,1 1,9 1,9 1,9 1,9 0 1,8 0 2,6 0,7
Βήτα καροτίνη (μg) 97 0 5 1 8 0 8509 0 83 457
Λουτεΐνη και Ζεαξανθίνη (μg) 1355 0 220 8 0 0 0 0 0 30
Κορεσμένα λιπαρά οξέα (g) 0,67 0,18 0,58 0,26 0,03 0,07 0,79 0,02 0,46 0,04 0,14
Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (g) 1,25 0,21 1,05 0,2 0,00 0,08 1,28 0,00 0,99 0,01 0,03
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (g) 2,16 0,18 1,04 0,63 0,04 0,05 3,20 0,01 1,37 0,08 0,07
Σ1 κίτρινο καλαμπόκι Σ2 ρύζι λευκό μακρύκοκκο χωρίς προσθήκες, ωμό
Σ3 ρύζι καφέ μακρύκοκκο ωμό Σ4 σιτάρι σκληρό
Σ5 πατάτα, φλούδα, ωμή Σ6 κασάβα ωμή
Σ7 σόγια πράσινη ωμή Σ8 γλυκοπατάτα ωμή
Σ9 σόργο ωμό Σ10 γιάμ ωμό
Σ11 μπανάνα

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Στη βοτανική ο φλοιός (ή η φλούδα) (husk ή hull), είναι το εξωτερικό περίβλημα ή επικάλυψη του σπόρου. Συχνά αναφέρεται το φυλλώδες εξωτερικό περίβλημα στο στάχυ του αραβοσίτου (καλαμποκιού), καθώς αυτό αναπτύσσεται επάνω στο φυτό. Κυριολεκτικά, ο φλοιός ή η φλούδα, περιλαμβάνει το προστατευτικό εξωτερικό περίβλημα του σπόρου, καρπού ή λαχανικού. Μπορεί επίσης να αναφέρεται στο έκδυμα των εντόμων ή μικρών ζώων, τα οποία απομένουν, μετά από την αλλαγή φτερώματος.
  2. Ο στιλβωτής ρυζιού, είναι η μηχανή που στιλβώνει (ή "γυαλίζει") τα σπυριά του ρυζιού, ώστε να αλλάξουν την εμφάνισή τους, τη γεύση και την υφή τους.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Carpenter, Kenneth, Beriberi, White Rice, and Vitamin B - A Disease, a Cause, and a Cure». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2015. 
  2. «Christiaan Eijkman, Beriberi and Vitamin B1». nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015. 
  3. Sharon Perkins. «How Is White Rice Healthy for Our Body?». LIVESTRONG.COM. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015. 
  4. «7 U.S. Code § 1431c - Enrichment and packaging of cornmeal, grits, rice, and white flour available for distribution». cornell.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015. 
  5. «Brown Rice vs. White Rice: Which Is Better?». WebMD. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015. 
  6. «Difference between white and brown rice». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2015. 
  7. «Nutrient data laboratory». United States Department of Agriculture. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2014.