Η Λουγδουνική Γαλατία (λατινικά: Gallia Lugdunensis, γαλλικά: Gaule Lyonnaise) ήταν μια επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε τμήμα των εδαφών της Γαλατίας, στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η σύγχρονη χώρα της Γαλλίας. Το όνομά της προέρχεται από την πρωτεύουσά της το Λούγδουνο, (σημερινή Λυών), που ήταν η μεγαλύτερη πόλη της κατακτημένης από τους Ρωμαίους Ευρώπης στα δυτικά της Ιταλίας και ένα μεγάλο αυτοκρατορικό νομισματοκοπείο.

Λουγδουνική Γαλατία
1ος αιώνας π.Χ. – 5ος αιώνας μ.Χ.
Τοποθεσία {{{κοινό_όνομα}}}
Η επαρχία Λουγδουνική Γαλατία μέσα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το 120 μ.Χ.
Πρωτεύουσα Λούγδουνο
Γλώσσες Λαϊκή Λατινική γλώσσα
Πολίτευμα Ρωμαϊκή επαρχία
Ιστορία
 -  Ίδρυση
 -  Κατάλυση
Σήμερα Γαλλία

Εκτείνονταν από την πρωτεύουσα Λούγδουνο προς τα βορειοδυτικά σε όλη την περιοχή μεταξύ του ποταμού Σηκουάνα και του Λίγηρα προς τη Βρετάνη και τον Ατλαντικό Ωκεανό. Συμπεριελάμβανε την περιοχή της Λουτέτιας, όπου αργότερα δημιουργήθηκε το Παρίσι.[1]

Η Λουγδουνική Γαλατία ήταν μία από τις «Τρεις Γαλατίες», επαρχίες (με την Ακουιτανική Γαλατία και τη Βελγική Γαλατία) που δημιούργησε ο Οκταβιανός Αύγουστος στην αρχή της εξουσίας του από τις κατακτήσεις που πραγματοποίησε ο Ιούλιος Καίσαρας στη Γαλατία κατά τη διάρκεια του Γαλατικού πολέμου μεταξύ 58 και 51 / 50 π.Χ.

Ο νότος της Γαλατίας και η κοιλάδα του Ροδανού, μέχρι τη Βιέν, ήταν ήδη κατακτημένα εδάφη από τους Ρωμαίους μεταξύ του 125 και του 121 π.Χ. και αποτελούσαν μια ξεχωριστή επαρχία, αρχικά ονομαζόμενη Πέραν των Άλπεων Γαλατία, που ο Αύγουστος ονόμασε Ναρβωνική Γαλατία και που τη διοικούσε η Σύγκλητος, ενώ οι νέες τρεις Γαλατίες (Λουγδουνική, Ακουιτανική και Βελγική) ήταν αυτοκρατορικές επαρχίες. Αυτές οι τρεις τελευταίες επαρχίες που προέκυψαν από τη διοικητική διαίρεση του Αυγούστου είχαν δεσμούς μεταξύ τους, και κάθε χρόνο τον Αύγουστο πραγματοποιούνταν συνάντηση εκπροσώπων των 60 γαλατικών φυλών των τριών Γαλατιών έξω από την πρωτεύουσα της Λουγδουνικής Γαλατίας Λούγδουνο, όπου βρισκόταν το Ιερό των Τριών Γαλατιών, για να γιορτάσουν τη λατρεία της Ρώμης και του Αυγούστου και τον γαλατικό θεό Λου.[2]

Αυτή η επαρχία αριθμούσε τουλάχιστον 23 γαλατικούς λαούς, μεταξύ των οποίων οι Σεγουσιάβοι και οι Αίδουοι.[3]

Ιστορία Επεξεργασία

 
Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία κατά την εποχή του Αδριανού (που κυβέρνησε το 117-38 μ.Χ.), δείχνοντας, στην κεντρική Γαλατία, την αυτοκρατορική επαρχία Λουγδουνική Γαλατία (βόρειο- κεντρική Γαλλία).

Στο έργο του Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου που περιγράφει την κατάκτηση της Γαλατίας (58-50 π.Χ.), ο Ιούλιος Καίσαρας κάνει τη διάκριση μεταξύ της Provincia nostra ( Πέραν των Άλπεων Γαλατία) στο νότο της Γαλατίας, η οποία ήταν ήδη μια ρωμαϊκή επαρχία στην εποχή του, και τα τρία άλλα μέρη της Γαλατίας: Τα εδάφη των Ακουιτανών, των Βέλγων και των Γαλατών. Η επικράτεια των Γαλατών εκτείνονταν από τα βορειοανατολικά των ποταμών Σηκουάνα και Μάρνη, οι οποίοι σχημάτιζαν το όριο με τη Βελγική Γαλατία, έως τον ποταμό Γαρούνα στα νοτιοδυτικά, που σχημάτιζε τα σύνορα με την Ακουιτανική Γαλατία.

Η Λουγδουνική Γαλατία δημιουργήθηκε την εποχή του Οκταβιανού Αυγούστου, με μείωση του μεγέθους της επικράτειας της Γαλατίας: Το τμήμα μεταξύ του ποταμού Λίγηρα και του Γαρούνα δόθηκε στην Ακουιτανική Γαλατία και ορισμένα κεντρο-ανατολικά τμήματα δόθηκαν στη νέα επαρχία Γκερμάνια Σουπεριόρ. Ο χάρτης δείχνει την έκταση μετά από αυτές τις μειώσεις. Η ημερομηνία της δημιουργίας της Λουγδουνικής Γαλατίας δεν είναι βέβαιη, είτε μεταξύ 27 και 25 π.Χ. είτε μεταξύ 16 και 13 π.Χ., κατά τη διάρκεια των επισκέψεων του Αυγούστου στη Γαλατία.

Η Λουγδουνική Γαλατία ήταν μια αυτοκρατορική επαρχία, θεωρούμενη αρκετά σημαντική για να κυβερνάται από έναν αυτοκρατορικό λεγάτο εγκατεστημένο στο Λούγδουνο.

Η επαρχία ουσιαστικά έπαψε να υπάρχει το 486 μ.Χ., όταν ο Ρωμαίος στρατηγός Συάγριος νικήθηκε από τον βασιλιά Κλόβι Α΄ των εισβολέων Φράγκων.

Περαιτέρω διαίρεση Επεξεργασία

 
Οι ρωμαϊκές επαρχίες την εποχή του Τραΐανού

Το 297, στα χρόνια του Διοκλητιανού, η Λουγδουνική Γαλατία (Λιοναίζ) χωρίστηκε σε δύο επαρχίες:

  • Λουγδουνική Γαλατία Πρίμα (Ι), με πρωτεύουσα το Λούγδουνο (Λυών).
  • Λουγδουνική Γαλατία Σεκούντα (ΙΙ) ή Λουγδουνική Αρμορική, με πρωτεύουσα το Ροτομάγκους (Ρουέν).

Τέλος, ο Μέγας Κωνσταντίνoς (306-337) υποδιαίρεσε περαιτέρω αυτές τις δύο επαρχίες:

Η Λουγδουνική Πρίμα χωρίστηκε σε:

  • Λουγδουνική Πρίμα (οι κοιλάδες των ποταμών Σον και Αλιέ), με πρωτεύουσα το Λούγδουνο.
  • Λουγδουνική Τέταρτη (IV) ή Σενόνια (βορειότερα), με πρωτεύουσα το Αγκέντικουμ (Σανς) στο σημερινό νομό Ιόν.

Η Λουγδουνική Σεκούντα σε:

Οικονομία Επεξεργασία

Η Λουγδουνική Γαλατία ήταν μία από τις πολυπληθέστερες και πλουσιότερες επαρχίες της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Από το έτος 48 μ.Χ. παρείχε έναν μεγάλο και αυξανόμενο αριθμό συγκλητικών, κυρίως από τη φυλή των Αιδούων. Εφοδίαζε επίσης με λεγεωνάριους και βοηθούς στις λεγεώνες του Ρήνου και οι πόλεις Αουγκουστόντουνουμ και Λούγκντουνουμ ήταν σημαντικά κέντρα στη Δύση, αν και ο πληθυσμός αυτών των πόλεων σίγουρα δεν ξεπέρασε ποτέ τους 35.000 κατοίκους για το Αουγκουστόντουνουμ και 70.000 για το Λούγδουνο. Οι κάτοικοι εκμεταλλεύονταν την εύφορη ύπαιθρο και υπήρχαν πολλά αγροκτήματα και αγροτικά χωριά. Οι πόλεις αναπτύχθηκαν και δημιουργήθηκαν νέες, κατασκευάστηκαν δρόμοι, υδραγωγεία, αρένες, ναοί και πολλά άλλα δημόσια κτήρια, πολλά από τα οποία κοσμούν ακόμη τις σύγχρονες πόλεις της Γαλλίας.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. . «britannica.com/place/Lugdunensis». 
  2. Turcan Robert. Un bimillénaire méconnu : l'assemblée des trois Gaules. In: Comptes-rendus des séances de l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, 135e année, N. 4, 1991. p. 733-742
  3. Hector du Lac de la Tour d'Aurec,Précis historique et statistique du département de la Loire : Forest. [Volume 1] , Le Puy, impr. J. B. La Combe, 1807
  4. . «oxfordreference.com».