Μάρκος Τύλλιος Τίρων
Ο Μάρκος Τύλλιος Τίρων (103 π.Χ. – 4 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος απελεύθερος, φίλος και συνεργάτης του ρήτορα Κικέρωνα.
| Μάρκος Τύλλιος Τίρων | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 103 π.Χ. (περίπου)[1] Αρπίνο |
| Θάνατος | 4 π.Χ.[1] Ποτσουόλι[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | λατινική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | γραμματέας συγγραφέας[2] stenographer |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η ημερομηνία γεννήσεως του Τίρωνα είναι αμφίβολη. Από το έργο του Ιερώνυμου προκύπτει πως πιθανή χρονολογία είναι το 103 π.Χ.,[3] κάτι που τον κάνει ελάχιστα νεότερο από τον Κικέρωνα. Εντούτοις, ίσως και να γεννήθηκε αρκετά αργότερα, καθώς ο Κικέρων τον αποκαλεί νέο σε ηλικία το 50 π.Χ.[4]
Πιστεύεται πως ο Τίρων ήταν σκλάβος που γεννήθηκε στο σπιτικό της οικογένειας του Κικέρωνα στο Αρπίνουμ. Όταν η οικογένεια μετακόμισε στην πόλη της Ρώμης τους ακολούθησε. Ο Κικέρων κάνει συχνά αναφορά σε εκείνον στην επιστολογραφία του. Ανάμεσα στα καθήκοντά του περιλαμβάνονταν: το γράψιμο ενώ ο ρήτορας υπαγόρευε, η αποκρυπτογράφηση του γραφικού χαρακτήρα του Κικέρωνα, το στρώσιμο του τραπεζιού του,[5] η φροντίδα του κήπου του [6] και η διαχείριση των οικονομικών του.[7] Ο Κικέρων σημειώνει πόσο χρήσιμος του ήταν ο Τίρων στην εργασία και στη μελέτη του.[8]
Απελευθερώθηκε το 53 π.Χ. και συνόδευσε τον Κικέρωνα στην Κιλικία όταν εκείνος ορίστηκε έπαρχός της. Είναι επίσης γνωστό πως χώρισε αρκετές φορές από τον αφέντη του εξαιτίας της κακής του υγείας, για την οποία ο Κικέρων εκφράζει ανησυχία σε πολλά από τα γράμματά του.[9]
Πιστεύεται ότι συνέλεξε και δημοσίευσε το έργο του Κικέρωνα μετά το θάνατό του, και όπως φαίνεται, ήταν κι ο ίδιος συγγραφέας. Αρκετοί συγγραφείς της αρχαιότητας αναφέρουν έργα δικά του ως πηγή, αν και σήμερα δεν διασώζεται κανένα. Ο Αύλος Γέλλιος σημειώνει πως ο Τίρων έγραψε διάφορα έργα πάνω στη χρήση και τη θεωρία της λατινικής γλώσσας, αλλά και πάνω σε ποικιλία άλλων θεμάτων, ενώ τον αναφέρει όταν επεξηγεί διαφορές που υπήρχαν στον τρόπο ονομασίας ορισμένων άστρων από τους Έλληνες και τους Ρωμαίους.[10] Ο Ασκόνιος Πεδιανός, στα σχόλια που συνέγραψε για το έργο του Κικέρωνα αναφέρεται σε μια βιογραφία του ρήτορα από τον Τίρωνα σε τουλάχιστον τέσσερα βιβλία,[11] ενώ ο Πλούταρχος τον κατονομάζει ως πηγή δύο περιστατικών του βίου του Κικέρωνα.[12]
Στον Τίρωνα αποδίδεται η εφεύρεση μιας στενογραφικής μεθόδου, την οποία αργότερα χρησιμοποίησαν ανάμεσα σε άλλους και μοναχοί. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη απόδειξη γι’ αυτό, ωστόσο ο Πλούταρχος αναφέρει πως οι βοηθοί του Κικέρωνα ήταν οι πρώτοι Ρωμαίοι που προσπάθησαν να καταγράψουν λόγους με τη χρήση στενογραφίας.[13]
Μετά το θάνατο του Κικέρωνα το 43 π.Χ., κατά την ταραγμένη περίοδο των προγραφών, ο Τίρων αγόρασε ένα κτίμα κοντά στην πόλη Πουτεόλι, όπου και σύμφωνα με τον Ιερώνυμο πέθανε το 4 π.Χ. σε ηλικία 99 ετών.[14]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 www
.attalus .org /translate /jerome2 .html. - ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ Ιερώνυμος, «Χρονολογικοί πίνακες» 194.1
- ↑ Κικέρων, «Επιστολές στον Αττικό» 7.2
- ↑ Κικέρων, «Επιστολές σε φίλους» 11.22
- ↑ Κικέρων, «Επιστολές σε φίλους» 16.20
- ↑ Κικέρων, «Επιστολές σε φίλους» 16.23, 16.24
- ↑ Κικέρων, «Επιστολές στον Αττικό» 7.5
- ↑ π.χ. Κικέρων, «Επιστολές στον Αττικό» 6.7; «Επιστολές σε φίλους» 16.8, 16.9, 16.10[νεκρός σύνδεσμος], 16.11, 16.13, 16.15[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Αύλος Γέλλιος, «Αττικές Νύχτες» 13.9
- ↑ Ασκόνιος Πεδιανός, «In Milone», 38
- ↑ Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Κικέρων» 41, 49
- ↑ Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Κάτων ο Νεότερος» 23.3
- ↑ Κικέρων, «Επιστολές σε φίλους» 16.21; Ιερώνυμος, «Χρονολογικοί πίνακες» 194.1; William Smith, «Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology» vol. 3 p. 1182 Αρχειοθετήθηκε 2006-12-07 στο Wayback Machine.