Βικιπαίδεια

Μάρτι Αχτισάαρι

Φινλανδός πολιτικός

Ο Μάρτι Όιβα Κάλεβι Αχτισάαρι (προφορά: [ˈmɑrt:i ˈoivɑ ˈkɑleʋi ˈɑhtisɑ:ri]) (23 Ιουνίου 1937 - 16 Οκτωβρίου 2023) ήταν πολιτικός, ο οποίος υπηρέτησε ως Πρόεδρος της Φινλανδίας (1994-2000) και επίσης κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης (2008)[49] . Υπήρξε διπλωμάτης των Ηνωμένων Εθνών και μεσολαβητής, γνωστός για την διεθνή εργασία του στην ειρήνη.

Μάρτι Αχτισάαρι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Martti Ahtisaari (Φινλανδικά)
Γέννηση23  Ιουνίου 1937[1][2][3]
Βίμποργκ[2][4]
Θάνατος16  Οκτωβρίου 2023[5][6]
Ελσίνκι[6]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςκοιμητήριο Χιετανιέμι[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΦινλανδία
ΘρησκείαΛουθηρανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΦινλανδικά[8]
Αγγλική[9][10]
Εκπαίδευσηδιδάκτορας επιστημών
ΣπουδέςOulun yliopisto (έως 1959)
Kuopio Lyceum High School (έως 1952)[11]
Oulun Lyseon Lukio (1952–1956)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[12]
διπλωμάτης[12]
καθηγητής[2][11]
ΕργοδότηςΟργανισμός Ηνωμένων Εθνών (1977–1993)
Περίοδος ακμής- Σεπτέμβριος 2021
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΣοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Φινλανδίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΊβα Αχτισάαρι (1968–2023)[13][14]
ΤέκναΜάρκο Αχτισάαρι[11]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςkapteeni
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Φινλανδίας (1994–2000)[11][2]
πρέσβης της Φινλανδίας στην Τανζανία (1973–1977)[11]
πρέσβης της Φινλανδίας στη Ζάμπια (1973–1977)[11]
πρέσβης της Φινλανδίας στη Σομαλία (1973–1977)[11]
πρέσβης της Φινλανδίας στη Μοζαμβίκη (1975–1977)[11]
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Ειρήνης (2008)[15][16][2]
Τάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία) (1997)[17]
Manfred Wörner Medal (2007)
Ιπποτικός Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αγίου Όλαφ (1  Ιουλίου 1994)[18]
Φελίξ Χουφουέτ-Μπουανί Βραβείο Ειρήνης (2007)[19]
Geuzenpenning (2008)
Βραβείο των τεσσάρων ελευθεριών - μετάλλιο Ελευθερίας (2000)
Ιππότης Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Γερακιού (26  Σεπτεμβρίου 1995)
Delta Prize for Global Understanding
μεγαλόσταυρος του Τάγματος των τριών αστέρων (3  Νοεμβρίου 1997)[20]
Βραβείο Ειρήνης της Έσσης (2000)
Περιδέραιο του Τάγματος του Αστέρα της Ρουμανίας (23  Οκτωβρίου 1998)[21]
Global Economy Prize (2012)[22][23]
Fulbright Prize (2000)
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου με Κολλάρο του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας (28  Ιανουαρίου 1997)[24]
τάγμα του Ελέφαντα (7  Σεπτεμβρίου 1994)
επίτιμος διδάκτωρ του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Μόσχας[25]
Zamenhof award (1995)
Μεγαλόσταυρος με Κολάρο του Τάγματος του Λευκού Ρόδου της Φινλανδίας (1  Μαρτίου 1994)[26]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λέοντος της Φινλανδίας (1  Μαρτίου 1994)[27]
Περιδέραιο του Τάγματος του Σταυρού της Τέρρα Μαριάνα (16  Μαΐου 1995)[28]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Βυτάουτας του Μέγα (15  Ιανουαρίου 1996)
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Καλής Ελπίδας (13  Μαΐου 1997)[29]
Βασιλικό Τάγμα των Σεραφείμ (12  Απριλίου 1994)[30]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Ουγγαρίας[31]
τάγμα των πρωτθητών του Όλιβερ Ρέτζιναλντ Τάμπο (2004)[32]
Μεγαλόσταυρος της Λεγεώνας της Τιμής (1999)[33]
Μεγαλόσταυρος Ιππότης του Τάγματος του Λουτρού[34]
Μεγαλόσταυρος Ειδικής Τάξης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας[31]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λεοπόλδου[31]
Grand Collar of the Order of the Southern Cross[31]
Grand Cross of the Order of Merit[31]
Μεγαλόσταυρος του Σωτήρος[31]
Τάγμα του Μουμπάρακ του Μέγα[31]
Collar of the Order of the Aztec Eagle[31]
Ιππότης Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Λέοντος της Ολλανδίας[31]
Τάγμα του Πρίγκηπα Γιάροσλαβ του Σοφού, 1η τάξη (10  Ιανουαρίου 1996)[35]
Order of State of Republic of Turkey (20  Νοεμβρίου 1999)[36]
Honorary Officer of the Order of Australia (2  Απριλίου 2002)[37]
κολάρο του Τάγματος της Ισαβέλλας της Καθολικής (29  Ιανουαρίου 1999)[38]
Διοικητής του Τάγματος του Λέοντος της Φινλανδίας (6  Δεκεμβρίου 1975)[39]
Ταξιάρχης του Τάγματος του Φινλανδικού Λευκού Ρόδου (6  Δεκεμβρίου 1983)[40]
Ταξιάρχης 1ης κλάσης του Τάγματος του Λευκού Ρόδου της Φινλανδίας (6  Δεκεμβρίου 1992)[41]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Σταυρού της Ελευθερίας (1  Μαρτίου 1994)[42]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Τιμίου Αμνού[43]
Τάγμα Εθνικής Σημαίας (12  Σεπτεμβρίου 2016)[44]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Απελευθερωτή Στρατηγού Σαν Μαρτίν (24  Φεβρουαρίου 1997)[45]
Commander of the Congolese Order of Merit[31]
Τάγμα του Στέμματος του Βασιλείου[31]
Bintang Jasa Utama[34]
Medal for Military Merits[34]
Star of the Republic of Indonesia, 3rd class[46]
Gold Medal of Merit with clasp of the Reserve Officers Association[47]
Cross of merit with clasp of Reservists' association (6  Δεκεμβρίου 1994)[48]
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Απεβίωσε στις 16 Οκτωβρίου 2023 σε ηλικία 86 ετών[50]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «Martti Oiva Ahtisaari» (Γερμανικά) ahtisaari-martti-oiva. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλική) Prabook. 1413868.
  4. ↑ «Martti Ahtisaari» (Γερμανικά) 00000015402. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ «Presidentti Martti Ahtisaari on kuollut». YLE. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2023.
  6. ↑ 6,0 6,1 «President Martti Ahtisaari 1937–2023». 16  Οκτωβρίου 2023.
  7. ↑ 7,0 7,1 (Αγγλική) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 11  Μαΐου 2024.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: «Martti Ahtisaari» (Γαλλικά) Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. 131643583. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0085855. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2023.
  10. ↑ CONOR.SI. 212203107.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 «Ahtisaari, Martti(1937 - )» (Φινλανδικά) Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, Suomen Historiallinen Seura. 7  Ιουνίου 2000. 634. Ανακτήθηκε στις 13  Μαΐου 2020.
  12. ↑ 12,0 12,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  13. ↑ «Ahtisaari, Martti(1937 - )» (Φινλανδικά) Suomalaisen Kirjallisuuden Seura. 7  Ιουνίου 2000. 634. Ανακτήθηκε στις 13  Μαΐου 2020.
  14. ↑ «Who's who» (Βρετανικά αγγλικά, Αγγλική) A & C Black. U5093.
  15. ↑ «The Nobel Peace Prize 2008». nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2023.
  16. ↑ «The Nobel Prize amounts». nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2023.
  17. ↑ «Order Orła Białego w Rzeczypospolitej». Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2022.
  18. ↑ «Tildelinger av ordener og medaljer». Ανακτήθηκε στις 9  Δεκεμβρίου 2022.
  19. ↑ «Ahtisaari mottog Unescos fredspris». United Nations Regional Information Centre for Western Europe. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2023.
  20. ↑ «Latvijas Vēstnesis» (Λετονικά) Latvijas Vēstnesis. 5  Νοεμβρίου 1997.
  21. ↑ «DECREE no. 363 of October 23, 1998regarding the awarding of the "Star of Romania" Order in the rank of Colan». Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2022.
  22. ↑ «List of all Prize Winners of the Global Economy Prize». Institut für Weltwirtschaft. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2023.
  23. ↑ www.ifw-kiel.de/de/institut/veranstaltungen/preisverleihungen/weltwirtschaftlicher-preis/.
  24. ↑ «AHTISAARI S.E. Martti Decorato di Gran Cordone». quirinale.it. Ανακτήθηκε στις 9  Δεκεμβρίου 2022.
  25. ↑ «Honorary Doctorates». (Αγγλική) Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Μόσχας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2019.
  26. ↑ Antti Matikkala: «Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat» (Φινλανδικά) Edita. Ελσίνκι. 2017. σελ. 488. ISBN-13 978-951-37-7005-1.
  27. ↑ Antti Matikkala: «Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat» (Φινλανδικά) Edita. Ελσίνκι. 2017. σελ. 495. ISBN-13 978-951-37-7005-1.
  28. ↑ «Teenetemärkide kavalerid: Martti Ahtisaari». Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2022.
  29. ↑ «Helsingin Sanomat» (Φινλανδικά) Sanoma Media Finland. Ελσίνκι. 14  Μαΐου 1997. σελ. A7.
  30. ↑ «Valtio palkitsee» (Φινλανδικά, Σουηδικά) Suomalaisen Kirjallisuuden Seura. Ελσίνκι. 2007. σελ. 59. ISBN-13 978-951-746-964-7.
  31. ↑ 31,00 31,01 31,02 31,03 31,04 31,05 31,06 31,07 31,08 31,09 31,10 «Suomen valtiokalenteri» (Φινλανδικά, Σουηδικά) Ελσίνκι. 2021. σελ. 82.
  32. ↑ «MARTTI AHTISAARI». Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2023.
  33. ↑ «Kahden presidenttikauden kunnia / Två presidentperioders heder». (Φινλανδικά, Σουηδικά) d:Q113837913. Χεμεενλίνα. 2018. σελ. 19. ISBN-13 978-951-53-3708-5.
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 «Kuka kukin on 2015» (Φινλανδικά) Otava. 2014. σελ. 32. ISBN-13 978-951-1-28228-0.
  35. ↑ «Державні нагороДи України: Дипломатичний вимір». 2707-7683. σελ. 1073.
  36. ↑ «Finlandiya Cumhurbaşkanı Ahtisaari'ye Verilen "Devlet Nişanı" Töreninde Yaptıkları Konuşma». Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2023.
  37. ↑ Australian honours system. 1042965.
  38. ↑ BOE-A-1999-2504.
  39. ↑ «Helsingin Sanomat» (Φινλανδικά) Sanoma Media Finland. Ελσίνκι. 6  Δεκεμβρίου 1975. σελ. D1.
  40. ↑ «Helsingin Sanomat» (Φινλανδικά) Sanoma Media Finland. Ελσίνκι. 6  Δεκεμβρίου 1983. σελ. 21.
  41. ↑ Antti Matikkala: «Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat» (Φινλανδικά) Edita. Ελσίνκι. 2017. σελ. 356. ISBN-13 978-951-37-7005-1.
  42. ↑ vapaudenristinritarikunta.fi/ritarikunta/annetut-kunniamerkit/. Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2022.
  43. ↑ «Helsingin Sanomat» (Φινλανδικά) Sanoma Media Finland. Ελσίνκι. 22  Φεβρουαρίου 1995. σελ. A4.
  44. ↑ president.al/en/dekorimet/dekorata-e-flamurit-kombetar-5/. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2022.
  45. ↑ «Boletín Oficial de la República Argentina» (Ισπανική) 2  Σεπτεμβρίου 1997. σελ. 2.
  46. ↑ www.antaranews.com/print/40353/presiden-anugerahkan-bintang-utama-kepada-ahtisaari.
  47. ↑ «Suomen valtiokalenteri» (Φινλανδικά, Σουηδικά) Ελσίνκι. 2023. σελ. 82.
  48. ↑ «Helsingin Sanomat» (Φινλανδικά) Sanoma Media Finland. Ελσίνκι. 6  Δεκεμβρίου 1994. σελ. D10.
  49. ↑ 2008 Nobel Peace Prize
  50. ↑ Kauranen, Anne (2023-10-16). «Finnish Nobel Peace laureate and former president Ahtisaari dies at 86» (στα αγγλικά). Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/finnish-nobel-peace-laureate-ahtisaari-dies-86-2023-10-16/. Ανακτήθηκε στις 2023-10-16. 


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μάρτι_Αχτισάαρι&oldid=10975948"