Βικιπαίδεια

Μάτο Γκρόσο

πολιτεία της Βραζιλίας
(Ανακατεύθυνση από Μάτου Γκρόσου)
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 31/07/2018.

Συντεταγμένες: 12°50′S 56°19′W / 12.833°S 56.317°W / -12.833; -56.317

Η Μάτο Γκρόσο[2][3][4] ή Μάτου Γκρόσου (πορτογαλικά: Mato Grosso, δηλαδή «Πυκνοί θάμνοι») είναι η τρίτη μεγαλύτερη (σε έκταση) από τις 26 ομόσπονδες πολιτείες της Βραζιλίας, στα δυτικά και κεντρικά της χώρας. Η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι η Κουιαμπά. Η έκταση της Μάτο Γκρόσο είναι γενικά επίπεδη και παρουσιάζει τρία διαφορετικά οικοσυστήματα: το σεράντου (τροπική σαβάνα), το πατανάου (υγρότοποι) και το τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Η βλάστηση βοσκοτόπων καλύπτει το 40% της πολιτείας. Στα μεγάλα τουριστικά αξιοθέατα είναι ο Εθνικός Δρυμός Τσαπάντα ντους Γκιμαράες, με τα σπήλαιά του, τα μονοπάτια του και τους καταρράκτες του. Στα βόρεια απλώνεται η ζούγκλα του Αμαζονίου, που αρχικώς κάλυπτε το μισό της πολιτείας, αλλά σήμερα έχει περιορισθεί σημαντικά εξαιτίας της υλοτομίας, της βοσκήσεως και της γεωργίας.

Μάτο Γκρόσο

Σημαία
Έμβλημα
ΧώραΒραζιλία
Διοικητική υπαγωγήΒραζιλία
ΠρωτεύουσαΚουιαμπά
Διοίκηση
 • Σώμαcabinet of the governor of the state of Mato Grosso
 • governor of Mato GrossoMauro Mendes (από 2019)
Έκταση903.357 km²
Υψόμετρο408 μέτρα
Πληθυσμός3.344.544 (2017)[1]
Ταχυδρομικός κώδικας78000-000 по 78890-000
Γεωγραφικές συντεταγμένες12°50′0″S 56°19′0″W
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
δεδομένα (π • σ • ε )
Τοπίο στον Εθνικό Δρυμό Τσαπάντα ντους Γκιμαράες

Γεωγραφία Επεξεργασία

 
Ο ποταμός Γκουαπορέ στην πολιτεία Μάτο Γκρόσο

Η πολιτεία Μάτο Γκρόσο έχει έκταση 903.358 τ.χλμ., δηλαδή σχεδόν επταπλάσια της Ελλάδας, και συνορεύει με τις βραζιλιάνικες πολιτείες Ροντόνια, Αμαζόνας, Παρά, Τοκατσίς, Γκοϊάς και Μάτο Γκρόσο ντο Σουλ. Συνορεύει επίσης με τη Βολιβία, στα νοτιοδυτικά. Ο Εθνικός Δρυμός Τσαπάντα ντους Γκιμαράες έχει μία μοναδική γεωμορφολογία, με διαβρωμένα βουνά από ψαμμίτη, που περιλαμβάνει απότομες πλαγιές, φαράγγια και καταρράκτες.

Ο Εθνικός Δρυμός Σιγκού και ο ποταμός Αραγκουάια βρίσκονται στο Μάτο Γκρόσο. Νοτιότερα στην πολιτεία, ο μεγαλύτερος υγρότοπος του κόσμου, το πατανάου, αποτελεί το ενδιαίτημα περίπου χιλίων ειδών ζώων, με πολλά υδρόβια πτηνά. Η «σπονδυλική στήλη» των υγροτόπων πατανάου είναι ο ποταμός Παραγουάης, που ρέει από βορρά προς νότο με κυριότερους παραποτάμους τους Μιράντα, Ακουιντάουνα, Τακουάρι και Κουιαμπά. Από τον Οκτώβριο μέχρι τον Απρίλιο, η άνοδος της στάθμης των υδάτων ενώνει λιμνούλες, κόλπους και μαιάνδρους των ποταμών.

Ιστορία Επεξεργασία

Στα τέλη του 19ου αιώνα, παρά τη μεγάλη μείωση από ασθένειες και συγκρούσεις με εξερευνητές δουλεμπόρους, τυχοδιώκτες, εποίκους και άλλες φυλές, 5 ως 10 χιλιάδες ιθαγενείς Μπορόρο συνέχιζαν να ζουν στο κεντρικό και το ανατολικό μέρος της πολιτείας, όπως και στη δυτική Γκοϊάς. [5] Μέχρι και το 1880, στρατιώτες περιπολούσαν μέχρι και στα προάστια της πρωτεύουσας Κουιαμπά για να προστατεύουν τους κατοίκους από επιδρομές των Μπορόρο. Το νοτιοδυτικό μέρος της Μάτο Γκρόσο παραχωρήθηκε στη Βολιβία σε αντάλλαγμα της περιοχής της πολιτείας Άκρι, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Πετρόπολις το 1903.

Ιστορικά, το απομακρυσμένο αυτής της περιοχής προσέλκυε εξερευνητές μέχρι και το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, όπως τον Βρετανό Πέρσυ Φώσετ, που αναζητούσαν χαμένες πόλεις. Και αργότερα ήταν η θρυλούμενη περιοχή από την οποία κάποιος υποτίθεται ότι θα μπορούσε να έχει πρόσβαση στο εσωτερικό της Γης, σύμφωνα με διάφορες θεωρίες της Κοίλης Γης.

Το 1977 η πολιτεία χωρίσθηκε σε δύο πολιτείες, με την αποκοπή του Μάτο Γκρόσο ντο Σουλ ως νέας πολιτείας. Οι Ινδιάνοι Μπορόρο εξακολουθούν να ζουν στη Μάτο Γκρόσο.

Δημογραφία Επεξεργασία

Η πολιτεία είχε υψηλούς ρυθμούς αυξήσεως του πληθυσμού της κατά τον 20ό αιώνα. Παρά το γεγονός αυτό, είναι η τρίτη πιο αραιοκατοικημένη από τις πολιτείες της Βραζιλίας. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γεωγραφίας και Στατιστικής της Βραζιλίας (IBGE), το 2008, κατοικούσαν στη Μάτο Γκρόσο 3.010.000 άνθρωποι, ενώ το 2014 οι κάτοικοι ήταν 3.224.357, με πυκνότητα πληθυσμού 3,2 κατοίκων ανά τ.χλμ. Επομένως, η πολιτεία έρχεται 18η σε πληθυσμό ανάμεσα στις 26 πολιτείες της Βραζιλίας.

Σύμφωνα με στοιχεία του 2006, το 76,6% του πληθυσμού ήταν αστικός και υπήρχαν 836.000 κατοικίες. Η αύξηση πληθυσμού μεταξύ 1991 και 2000 ήταν 2,4%[6].

Από εθνοτικής πλευράς, η πολιτεία έχει σχετικώς μεγάλη αναλογία μιγάδων (caboclo), όπως κι άλλες περιοχές μακριά από τις ακτές. Η πιο πρόσφατη σχετική απογραφή έδωσε τους ακόλουθους αριθμούς: 1.532.000 μιγάδες (50,92%), 1.179.000 λευκοί (39,16%), 239.000 μαύροι (αφρικανικής καταγωγής) (7,93%), 41.000 Ινδιάνοι (1,37%) και 14.000 Ασιάτες (0,45%).[7]

Οι μεγαλύτερες πόλεις Επεξεργασία

Οι 10 μεγαλύτερες σε πληθυσμό πόλεις της πολιτείας είναι οι εξής (με τους πληθυσμούς τους σύμφωνα με την απογραφή του 2011):

  1. Κουιαμπά (πρωτεύουσα, 556.298 κάτοικοι)
  2. Βάρζεα Γκράντι (255.448 κάτ.)
  3. Ροντονόπολις (πρώην Ρίου Βερμέλιου, 198.949 κάτ.)
  4. Σινόπ (116.013 κάτ.)
  5. Κάσερες (88.427 κάτ.)
  6. Τανγκαρά ντα Σέρα (84,076 κάτ.)
  7. Σορίσου (68,894 κάτ.)
  8. Μπάρα ντου Γκάρτσας (56,903 κάτ.)
  9. Πριμαβέρα ντου Λέστε (53,003 κάτ.)
  10. Άλτα Φλορέστα (49,331 κάτ.)

Οικονομία Επεξεργασία

Η γεωργική παραγωγή αποτελεί τη μεγαλύτερη συνιστώσα του τοπικού ακαθάριστου προϊόντος με 40,8%, ακολουθούμενη από τις υπηρεσίες με 40,2%. Ο βιομηχανικός τομέας της οικονομίας αντιπροσωπεύει το 19% (το 2004). Η πολιτεία εξάγει (στοιχεία του 2002): σόγια (83% των εξαγωγών), ξυλεία (5,6%), κρέατα (4,8%) και βαμβάκι (3,3%).

Η πολιτεία αντιπροσωπεύει το 1,5% της οικονομίας της Βραζιλίας (2005).

Στατιστικά στοιχεία Επεξεργασία

Οχήματα: 1.614.797 (Ιαν. 2015). Κινητά τηλέφωνα: 4.500.000 (Ιαν. 2015). Τηλέφωνα: 527.000 (Απρ. 2007). Πόλεις: 141 (2007).[8]

Εκπαίδευση Επεξεργασία

 
Το Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο Μάτο Γκρόσο στην Κουιαμπά

Υπάρχουν περισσότερα από 58 ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην πολιτεία[9]. Η πρωτεύουσα Κουιαμπά είναι έδρα των εξής πανεπιστημίων:

  • Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο Μάτο Γκρόσο (UFMT)
  • Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Μάτο Γκρόσο (Unemat)
  • Πανεπιστήμιο της Κουιαμπά (Unic)

Πολιτισμός Επεξεργασία

Ο τοπικός λαϊκός πολιτισμός είναι πλούσιος εξαιτίας των επιρροών και των διασταυρώσεων διάφορων πολιτισμών: των ιθαγενών, των Αφρικανών που μετέφεραν οι Πορτογάλοι ως δούλους, και των Ευρωπαίων. Δύο μακρές περίοδοι απομονώσεως συνεισέφεραν επίσης στη διαφοροποίησή του. Η Κουιαμπά έχει μία ενδιαφέρουσα τοπική κουζίνα με ινδιάνικες επιδράσεις, χαρακτηριστικούς χορούς, χειροτεχνία και μουσική.

Η μουσική και ο χορός ήταν παραδοσιακά συνδεδεμένα με τα τοπικά πανηγύρια των εορτών των αγίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, όπως του Αγίου Βενεδίκτου, πολιούχου της Κουιαμπά.

 
Το θέατρο του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου της Μάτο Γκρόσο

Το καρναβάλι Επεξεργασία

Οι 4 τελευταίες ημέρες πριν τη Σαρακοστή εορτάζονται ιδιαίτερα. Καθώς συμβαίνει και σε όλες τις άλλες πολιτείες της χώρας, ο εορτασμός περιλαμβάνει παρελάσεις, μουσική και χορούς, με ευρεία συμμετοχή του λαού.

Τουρισμός και αναψυχή Επεξεργασία

Το ψάρεμα στους ποταμούς Τέλες Πίρες, Σάου Μπενεντίτου και Αζούλ είναι παραγωγικό σχεδόν όλο το έτος.

Με περισσότερα από 570 γνωστά είδη πτηνών και νέα είδη να ανακαλύπτονται σχεδόν κάθε χρόνο, η περιοχή της Άλτα Φλορέστα, του Κρισταλίνο και της λεκάνης του ποταμού Αζούλ δέχεται συνεχώς επισκέψεις από παρατηρητές πουλιών, μέχρι και διάσημους ορνιθολόγους.

Τσαπάντα ντους Γκιμαράες Επεξεργασία

Το μεγαλύτερο σπήλαιο ψαμμίτη της Βραζιλίας, το Aroe Jari, έχει μήκος σχεδόν 1550 μέτρα και φιλοξενεί στο εσωτερικό του αρκετές προϊστορικές ιχνογραφήσεις.

Βόρειο Πατανάου Επεξεργασία

Η εθνική οδός Transpantaneira συνδέει την πόλη Ποκόνε με το Ζόφρε Πορτ, ακολουθώντας τον ποταμό Κουιαμπά. Στη διαδρομή του των 149 χιλιομέτρων έχει 126 ξύλινες γέφυρες. Ακολουθώντας τον, ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει άγρια ζώα, ιδίως αλιγάτορες, καπιμπάρα και πουλιά. Περισσότερα από 160 διαφορετικά είδη υδρόβιων πτηνών έχουν παρατηρηθεί εδώ, ενώ πολλά άλλα δεν έχουν ακόμα ταυτοποιηθεί.

Το ιδιωτικό Καταφύγιο Φυσικής Κληρονομιάς SESC αυξάνει κατά το 1/3 τη συνολική έκταση αυτού του διατηρητέου οικοσυστήματος στην πολιτεία Μάτο Γκρόσο.

Υποδομές Επεξεργασία

Διεθνές αεροδρόμιο Επεξεργασία

 
Το Διεθνές Αεροδρόμιο Μαρετσάλ Ροντόν στη Βάρζεα Γκράντι
 
Η Εθνική οδός BR-163 στη Μάτο Γκρόσο.

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Μαρετσάλ Ροντόν στην πόλη Βάρζεα Γκράντι, που εξυπηρετεί και την κοντινή πρωτεύουσα Κουιαμπά, άνοιξε στην κυκλοφορία το 1956. Τον Φεβρουάριο του 1975 η δημόσια επιχείρηση Infraero ανέλαβε τη διοίκηση του αεροδρομίου και άρχισε διάφορες αναβαθμίσεις ώστε να ικανοποιούνται οι νέες ανάγκες του προορισμού.

Το 1996 το Διεθνές Αεροδρόμιο Μαρετσάλ Ροντόν άρχισε να δέχεται διεθνείς πτήσεις. Σήμερα εξυπηρετεί περισσότερους από 500.000 επισκέπτες ετησίως.

Οδικές συγκοινωνίες Επεξεργασία

11 εθνικές οδοί διασχίζουν την πολιτεία, με σημαντικότερους τους διαπολιτειακούς BR-163 και BR-364.

Αθλητισμός Επεξεργασία

Η Κουιαμπά ήταν μία από τις 12 πόλεις που επιλέχθηκαν να φιλοξενήσουν αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου 2014, που διοργανώθηκε από τη Βραζιλία.

Σημαία Επεξεργασία

 
Η σημαία της πολιτείας Μάτο Γκρόσο

Η σημαία της πολιτείας έχει παρόμοια χρώματα με αυτή της Βραζιλίας, με το μπλε να συμβολίζει τον ουρανό, το πράσινο τη βλάστηση και το λευκό την ειρήνη. Ο κίτρινος αστέρας συμβολίζει το χρυσάφι, που προσέλκυσε τους πρώτους εποίκους. Η σημαία υιοθετήθηκε με το Διάταγμα No. 2 της 31ης Ιανουαρίου 1890, μόλις λίγες ημέρες μετά την υιοθέτηση της εθνικής σημαίας. Η πολιτειακή σημαία καταργήθηκε τον Οκτώβριο του 1929, αλλά επανήλθε με το άρθρο 140 του Συντάγματος της Πολιτείας του Μάτο Γκρόσο στις 11 Ιουλίου 1947.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ web.archive.org/web/20170918103229/http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/estimativa2011/POP2011_DOU.pdf.
  2. ↑ Πρόσωπα Οι Άνθρωποι του Ψηλού Δάσους greek-language.gr
  3. ↑ Εξαπλασιάστηκαν οι ρυθμοί αποψίλωσης στον Αμαζόνιο Αρχειοθετήθηκε 2021-09-25 στο Wayback Machine. naftemporiki.gr
  4. ↑ 16% αύξηση της καταστροφής του δάσους του Αμαζονίου Αρχειοθετήθηκε 2015-12-12 στο Wayback Machine. skai.gr
  5. ↑ Myths of pacification: Brazilian frontier settlement and the subjugation of the Bororo Indians.
  6. ↑ Source: PNAD.
  7. ↑ (PDF) (στα Πορτογαλικά). Mato Grosso, Brazil: IBGE. 2008. ISBN 85-240-3919-1 http://www.sidra.ibge.gov.br/bda/tabela/listabl.asp?z=pnad&o=3&i=P&c=262. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2010.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  8. ↑ Πηγή: IBGE.
  9. ↑ Universidades no Mato Grosso

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μάτο_Γκρόσο&oldid=9830238"