Η μάχη του Άρνεμ ήταν επεισόδιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο στρατιωτικών επιχειρήσεων των Συμμάχων εναντίον της Βέρμαχτ, υπό την κωδική ονομασία «Market Garden». Έλαβε χώρα γύρω από τις ολλανδικές πόλεις Άρνεμ, Όστερμπεκ, Γούλφζε και Ντρίελ και την ευρύτερη περιοχή τους, από τις 17 έως τις 26 Σεπτεμβρίου 1944.

Το πλάνο και ο σχεδιασμός της επιχείρησης Επεξεργασία

Το σχέδιο των επιχειρήσεων (με κωδική ονομασία «Κομήτης») προτάθηκε από τον Βρετανό αρχιστράτηγο Μπέρναρντ Μοντγκόμερι μετά την Απόβαση στη Νορμανδία και με αιχμή τη Β΄ Βρετανική Στρατιά[εκκρεμεί παραπομπή] και συμμετοχή άλλων Συμμαχικών αερομεταφερόμενων μονάδων (περισσότεροι από 10.000 αλεξιπτωτιστές πήραν μέρος στις επιχειρήσεις). Στόχευε στην αιφνιδιαστική διάσπαση του ακραίου τομέα της γερμανικής αμυντικής ζώνης ("γραμμή Ζήγκφριντ") και σε διείσδυση στη βιομηχανική περιοχή της κοιλάδας του Ρουρ, ώστε να καταληφθούν οι εκεί εγκαταστάσεις, κάτι που θα σήμαινε την αποδυνάμωση της Γερμανίας, που θα αναγκαζόταν, έτσι, σύμφωνα με την εκτίμηση του Βρετανού στρατάρχη, σε συνθηκολόγηση έως τα Χριστούγεννα του 1944. Το σχέδιο εγκρίθηκε από τον ανώτατο συμμαχικό διοικητή Ντουάιτ Αϊζενχάουερ και περιλάμβανε, επίσης, τη συνδρομή Ολλανδών παρτιζάνων, οι οποίοι θα προέβαιναν σε δολιοφθορές και αντιπερισπασμούς, ώστε να ξεγελάσουν τον εχθρό. Την προετοιμασία της ανταρτικής αυτής δράσης στα κατεχόμενα από τους Γερμανούς ολλανδικά εδάφη ανέλαβε ο αμφιλεγόμενος πράκτορας και ηγέτης της Ολλανδικής Εθνικής Αντίστασης, Κρίστιαν Λίντεμανς, ένας γιγαντόσωμος 30χρονος άνδρας με εντυπωσιακή εμφάνιση (είχε το προσωνύμιο "Κινγκ Κονγκ", λόγω του παρουσιαστικού του) και παράτολμη δράση. Για τη σχετική προπαρασκευή, ο Λίντεμανς πήγε στο Αϊντχόφεν τις παραμονές της επιχείρησης "Κομήτης"

Εξέλιξη της μάχης Επεξεργασία

Στις 17 Σεπτεμβρίου του 1944, μεγάλο πλήθος αλεξιπτωτιστών, που ανήκαν στην 1η Βρετανική Αερομεταφερόμενη Μεραρχία (δύναμης 10.000 ανδρών), μία Πολωνική Ταξιαρχία Αλεξιπτωτιστών (3.000 άνδρες) και 20.000 Αμερικανοί αλεξιπτωτιστές ρίφθηκαν, αντίστοιχα, στα περίχωρα του Άρνεμ, στο Οριέλ και σε Γκρόβε και Ναϊμέχεν. Ωστόσο, τα συμμαχικά στρατεύματα συνάντησαν ισχυρότατη αντίσταση από τις γερμανικές δυνάμεις που υπερασπίζονταν την περιοχή και πολλά τμήματά τους απομονώθηκαν, αποδεκατίστηκαν ή συνελήφθησαν αιχμάλωτα. Μόνο ένα μικρό μέρος, με επικεφαλής τον αντισυνταγματάρχη Τζον Φροστ (1912 - 1993), κατάφερε να προσεγγίσει τον κύριο στόχο του, που ήταν η γέφυρα του ποταμού Άρνεμ (μία από τις οκτώ συνολικά) και η οποία φέρει σήμερα το όνομά του[εκκρεμεί παραπομπή]. Μετά από 9 ημέρες μαχών, οι Γερμανοί ήταν απόλυτοι κυρίαρχοι στο πεδίο της μάχης. Μόνο 2.400 άνδρες της Συμμαχικής δύναμης διασώθηκαν, αποφεύγοντας τον θάνατο ή τη σύλληψη.

Αίτια της αποτυχίας των Συμμάχων Επεξεργασία

Οι μεγάλες απώλειες των Συμμάχων (7.000 Βρετανοί έχασαν τη ζωή τους), η οργανωμένη αντίδραση από γερμανικής πλευράς και η αποτυχία της επίτευξης του αναμενόμενου ως βέβαιου αιφνιδιασμού, ήταν γεγονότα που προκάλεσαν την έρευνα των Συμμαχικών Υπηρεσιών Αντικατασκοπείας. Μετά από την εκτίμηση διαφόρων γεγονότων και λεπτομερειών, κρίθηκε πως η αποτυχία οφειλόταν σε προδοσία της επιχείρησης. Πολλές από τις υποψίες βάρυναν τον ίδιο τον Λίντεμανς, τον οποίο είχε υποπτευθεί πρώτος ο επικεφαλής της Βρετανικής έρευνας, συνταγματάρχης Ορέστης Πίντο. Τελικά, ο ρόλος του Λίντεμανς αποκαλύφθηκε και ο διπλός κατάσκοπος συνελήφθη[1]. Η παρουσία του 2ου σώματος αρμάτων μεταξύ Νιγκέμ και Άρνεμ αποτέλεσε μια δυσάρεστη έκπληξη. Οι ισχυρές συμμαχικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν την είχαν επισημάνει. Αργότερα θα υποστηριχθεί πως ο διπλός πράκτορας Ολλανδός Λίντεμαν, ο επιλεγόμενος Κινγκ Κόνγκ, παρέδωσε στους Γερμανούς το σχέδιο Μάρκετ Γκάρντεν και πως ο Γκερντ φον Ρούντστετ, την τελευταία στιγμή, προώθησε τις δύο μεραρχίες του Μπίτριχ στην απειλούμενη περιοχή. Τα γερμανικά έγγραφα και η ολλανδική έρευνα, που έγινε μετά τον πόλεμο, δεν επιβεβαιώνουν αυτήν την εκδοχή[2]

Επιρροή Επεξεργασία

Το θέμα της μάχης μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο (1977), στην ταινία με τίτλο «A Bridge too Far»[3].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Aldo Lualdi, περιοδικό "Ιστορία Εικονογραφημένη, # 79 (Ιανουάριος 1975), σελ. 120 - 125: "Η Τραγωδία του Άρνχεμ"
  2. Ρεϊμόν Καρτιέ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ τ. Β΄-1942_1945- ΠΑΠΥΡΟΣ-ΚΕΦ. Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ- Σελ. 409
  3. «Ένα τηλεγράφημα που έγραψε ιστορία» (Πηγή: «Daily Mail») Ανακτήθηκε στις 13/8/2019

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Battle of Arnhem στο Wikimedia Commons