Μάχη του Άσπερν-Έσλινγκ

(Ανακατεύθυνση από Μάχη του Άσπερν-Έσσλινγκ)

Στη μάχη του Άσπερν-Έσλινγκ ο Ναπολέων προσπάθησε να διαβεί τον ποταμό Δούναβη, αλλά οι Γάλλοι και οι σύμμαχοί τους απωθήθηκαν από τους Αυστριακούς υπό τη διοίκηση του αρχιδούκα Καρόλου. Η μάχη αυτή αποτέλεσε την πρώτη φορά, που ο Ναπολέων ηττήθηκε προσωπικά ύστερα από μια δεκαετία. Παρ΄ όλα αυτά ο αρχιδούκας Κάρολος απέτυχε να επιτύχει μια αποφασιστική νίκη, καθώς ο Ναπολέων κατάφερε να αποσύρει με επιτυχία το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών του.

Μάχη του Άσπερν-Έσλινγκ
Πόλεμος του Ε΄ Συνασπισμού
Μάχη του Άσπερν-Έσλινγκ, Μάιος του 1809
Χρονολογία21-22 Μαΐου του 1809
ΤόποςΛομπάου, Βιέννη
ΈκβασηΤακτική Αυστριακή Νίκη
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Δυνάμεις
27.000 στρατιώτες (πρώτη ημέρα)
66.000 στρατιώτες (δεύτερη ημέρα)
95.800 (πρώτη ημέρα)
90.800 (δεύτερη ημέρα)
Απώλειες
23.000 στρατιώτες
(7.000 νεκροί, 16.000 τραυματίες)
23.300 στρατιώτες
(6.200 νεκροί και αγνοούμενοι, 16.300 τραυματίες, 800 αιχμάλωτοι)

Παρασκήνιο Επεξεργασία

Λίγο πριν τη διεξαγωγή της μάχης ο Ναπολέων κατείχε τη Βιέννη, αλλά οι γέφυρες του Δούναβη είχαν καταστραφεί, ενώ ο στρατός του αρχιδούκα Καρόλου βρισκόταν κοντά στο Μπίζαμμπεργκ (Bisamberg), έναν λόφο δίπλα στο Κορνόιμπουργκ (Korneuburg), στην αριστερή όχθη του ποταμού. Οι Γάλλοι ήθελαν να διασχίσουν τον ποταμό. Το Λόμπαου (Lobau), ένα από τα δεκάδες νησιά, χώριζε τον ποταμό σε μικρά κανάλια και έτσι επιλέχθηκε ως σημείο διάβασης. Το βράδυ της 20ής Μαΐου το Σώμα του στρατάρχη Αντρέ Μασσενά διέσχισε τον ποταμό, πέρασε στην αριστερή όχθη και απέσπασε τα αυστριακά φυλάκια. Απτόητος από τις βαριές επιθέσεις στα νώτα του, δηλαδή στο Τιρόλο και τη Βοημία, ο Ναπολέων έστειλε όλα τα διαθέσιμα στρατεύματα στις γέφυρες του Δούναβη και την αυγή περισσότεροι από 40.000 στρατιώτες συγκεντρώθηκαν στο Μάρχφελντ (Marchfeld), τη μεγάλη πεδιάδα της αριστερής όχθης, η οποία θα ήταν λίγο αργότερα και το μέρος διεξαγωγής της μάχης του Βάγκραμ.

Ο αρχιδούκας Κάρολος δεν σκόπευε να υπερασπιστεί το σημείο διάβασης των Γάλλων. Το σχέδιό του ήταν να περάσει μια αξιόλογη γαλλική δύναμη το ποτάμι, έτσι ώστε εκείνος να της επιτεθεί προτού ο κύριος γαλλικός στρατός μπορέσει να σπεύσει να την ενισχύσει. Ο Ναπολέων ήξερε ότι έπρεπε να πάρει τέτοιο ρίσκο, αλλά σκόπευε να στρέψει τις πιθανότητες υπέρ του, μεταφέροντας κάθε διαθέσιμο τάγμα στη μάχη, έτσι ώστε οι Γάλλοι να κρατήσουν τις θέσεις τους μέχρι να φθάσουν ενισχύσεις. Οι γαλλικές δυνάμεις παρατάχθηκαν μπροστά από τις γέφυρες του Δούναβη αντικρίζοντας το βορρά, σχηματίζοντας την αριστερή πτέρυγά τους στο χωριό Άσπερν (Aspern) και τη δεξιά τους στο χωριό Έσλινγκ (Essling). Ωστόσο έπρεπε να γεμίσουν το κενό ανάμεσα στα δύο χωριά και να δημιουργήσουν χώρο για την ανάπτυξη των ενισχυτικών μονάδων.

Πρώτη Ημέρα Επεξεργασία

 
Γαλλικές (άσπρο) και Αυστριακές (μαύρο) θέσεις, 21 Μαΐου 1809
 
Πολεμώντας στους δρόμους του χωριού Έσλινγκ. Πολιορκούμενο γαλλικό πεζικό ανταλλάσσει πυρά με αυστριακά στρατεύματα σε απόσταση.

Η μάχη ξεκίνησε από το χωριό Άσπερν, στο οποίο ο αυστριακός στρατός υπό τον στρατηγό φον Χίλλερ (von Hiller) εξαπέλυσε μια επιτυχημένη επίθεση και το κατέλαβε. Ωστόσο ο στρατάρχης Μασσενά (Masséna) αντεπιτέθηκε, το έθεσε και πάλι υπό γαλλικό έλεγχο και κράτησε το έδαφός του με αξιοθαύμαστη επιμονή. Το γαλλικό πεζικό πολέμησε με γενναιότητα, κάτι που δεν έδειξε στις προηγούμενες μάχες εκείνης της χρονιάς. Οι τρεις αυστριακές φάλαγγες απέτυχαν να καταλάβουν παραπάνω από το μισό χωριό, το οποίο κράτησαν οι Γάλλοι μέχρι το βράδυ. Παρ' όλα αυτά το γαλλικό πεζικό που είχε παραταχθεί ανάμεσα στα δύο χωριά και μπροστά από τις γέφυρες του Δούναβη, στάλθηκε να πολεμήσει στην αριστερή πτέρυγα. Ο Ναπολέων ωστόσο για αντιπερισπασμό έστειλε μπροστά το κέντρο του, που αποτελούνταν μόνο από ιππικό, για να επιτεθεί στο αυστριακό πυροβολικό που είχε παραταχθεί σε μακριά γραμμή και βομβάρδιζε το Άσπερν. Η πρώτη επίθεση των Γάλλων αποκρούστηκε, αλλά η δεύτερη αποτελούνταν από πλήθος θωρακοφόρων ιππέων, οι οποίοι απώθησαν τα κανόνια, ίππευσαν γύρω από τα "τετράγωνα" του πρίγκηπα Φρειδερίκου του Χοεντσόλερν-Χέχινγκεν (von Hohenzollern-Hechingen) και αντιστάθηκαν στο ιππικό του πρίγκηπα Ιωάννη του Λίχτενσταϊν, αλλά ήταν αδύνατο να επιτύχουν κάτι παραπάνω και επέστρεψαν στις παλιές τους θέσεις.

Την ίδια ώρα το Έσλινγκ είχε μετατραπεί σε ένα απελπιστικό σκηνικό μάχης, όπως αυτό του Άσπερν. Οι Γάλλοι θωρακοφόροι ιππείς εξαπέλυσαν σφοδρές επιθέσεις στην πτέρυγα του στρατηγού φον Ορσίνι-Ρόζενμπεργκ (von Orsini-Rosenberg) και καθυστέρησαν μια ισχυρή αυστριακή επίθεση. Στα ενδότερα του Έσλινγκ ο στρατάρχης Λαν με μια μόνο μεραρχία αντιστάθηκε μέχρι τη νύχτα, οπότε και η μάχη σταμάτησε. Οι δύο στρατοί διανυκτέρευσαν στις θέσεις τους και στο Άσπερν Γάλλοι και Αυστριακοί δεν αντάλλαξαν ούτε μια πιστολιά. Ο Γάλλος αυτοκράτορας δεν κάμφθηκε και ανανέωσε τις προσπάθειες για να φέρει κάθε διαθέσιμο στρατιώτη στο πεδίο της μάχης. Όλη τη νύχτα όλο και περισσότερα γαλλικά στρατεύματα διέσχισαν τον ποταμό.

Δεύτερη Ημέρα Επεξεργασία

 
Μέσα σε άγρια μάχη, Αυστριακοί γρεναδιέροι επιχειρούν να εισβάλουν στην οχυρωμένη σιταποθήκη στο χωριό του Έσλινγκ.

Την αυγή της 22ης Μαΐου η μάχη συνεχίστηκε. Ο στρατάρχης Μασσενά απώθησε τους Αυστριακούς από το Άσπερν, ενώ την ίδια ώρα ο φον Ορσίνι-Ρόζενμπεργκ εξαπέλυσε αιφνιδιαστική επίθεση στο Έσλινγκ. Ο Λαν, αφού αντιστάθηκε απελπισμένα, ενισχύθηκε από τη μεραρχία του στρατηγού Σαιντ-Ιλαίρ (Saint-Hilaire) και απώθησε τον φον Ορσίνι-Ρόζενμπεργκ. Στο Άσπερν όμως ο Μασσενά απωθήθηκε από το χωριό από μια αντεπίθεση των στρατηγών φον Χίλλερ και φον Μπελλεγκάρντε (von Bellegarde).

Ταυτόχρονα ο Ναπολέων είχε εξαπολύσει μια μεγάλη επίθεση στο αυστριακό κέντρο. Ολόκληρο το γαλλικό κέντρο με τον Λαν στα αριστερά και ιππικό ως εφεδρεία στάλθηκαν στην επίθεση. Η αυστριακή γραμμή ανάμεσα στη δεξιά πτέρυγα του φον Ορσίνι-Ρόζενμπεγκ και την αριστερή του φον Χίλλερ διασπάστηκε και γαλλικές ίλες ιππικού ξεχύθηκαν μέσα στο κενό, με τη νίκη να έχει πλέον σχεδόν επιτευχθεί. Ωστόσο ο αρχιδούκας Κάρολος έφερε στην μάχη την τελευταία του εφεδρεία, οδηγώντας την αυτοπροσώπως κρατώντας την αυστριακή σημαία. Ο Λαν αναχαιτίστηκε και με την απόκρουσή του η ορμή της επίθεσης έσβησε σε όλη τη γραμμή, ενώ την ίδια ώρα το Άσπερν καταλήφθηκε ολόκληρο από τους Αυστριακούς. Επιπλέον άσχημα νέα έφτασαν για τον Ναπολέοντα την κρίσιμη στιγμή. Οι Αυστριακοί είχαν στείλει μικρές μαούνες για να καταστρέψουν την κύρια γέφυρα του Δούναβη, έτσι ώστε η έλευση γαλλικών ενισχύσεων και εφοδίων να καταστεί αδύνατη.

Ο Ναπολέων διέκοψε αμέσως την επίθεση στο κέντρο, ενώ το Έσλινγκ δέχτηκε μια νέα επίθεση του Ρόζενμπεργκ και οι Γάλλοι τον απώθησαν για άλλη μια φορά. Ο Ρόζενμπεργκ αυτή την φορά έστρεψε την προσοχή του στην πτέρυγα του γαλλικού κέντρου, το οποίο αποσυρόταν σταδιακά προς τις γέφυρες. Η απόσυρση κόστισε πολλούς στρατιώτες, αλλά ο Λαν κατάφερε να σώσει τους Γάλλους από το να απωθηθούν μέχρι τον Δούναβη. Η μεγάλη εξάντληση και των δύο πλευρών τερμάτισε τη μάχη.

Αποτελέσματα Επεξεργασία

 
Ο στρατάρχης Λαν τραυματίστηκε θανάσιμα στο Έσλινγκ, στο τέλος της μάχης, στις 22 Μαΐου.

Οι Γάλλοι έχασαν παραπάνω από 20.000 στρατιώτες, συμπεριλαμβανομένου και ενός από τους ικανότερους και γενναιότερους διοικητές και προσωπικούς φίλους του Ναπολέοντα, του στρατάρχη Λαν, ο ο οποίος πέθανε αφού τραυματίστηκε θανάσιμα από μια οβίδα του αυστριακού πυροβολικού. Οι Αυστριακοί υπέστησαν περίπου τις ίδιες απώλειες, αλλά είχαν πετύχει την πρώτη σημαντική νίκη εναντίον των Γάλλων μετά από περισσότερο από μια δεκαετία. Η νίκη απέδειξε την πρόοδο που είχε σημειώσει ο αυστριακός στρατός μετά τη σειρά των καταστροφικών ηττών του 1800 και του 1805.

Οι Γάλλοι υποχώρησαν στο νησί Λόμπαου. Τη νύχτα της 22ης Μαΐου η τελευταία γέφυρα είχε επισκευαστεί και ο στρατός περίμενε την άφιξη ενισχύσεων εκεί. Οι Αυστριακοί απέτυχαν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση, επιτρέποντας στους Γάλλους να ανασυνταχθούν. Έξι εβδομάδες αργότερα οι Γάλλοι έκαναν μια δεύτερη προσπάθεια να διασχίσουν το Δούναβη, οπότε ο Ναπολέων πέτυχε μια αποφασιστική νίκη εναντίον των Αυστριακών στη μάχη του Βάγκραμ.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Battle of Aspern στο Wikimedia Commons