Μέγαρο Φυτάκη

διατηρητέο κτίριο

Συντεταγμένες: 35°20′26.866″N 25°8′16.631″E / 35.34079611°N 25.13795306°E / 35.34079611; 25.13795306

Το Μέγαρο Φυτάκη είναι ιστορικό κτήριο της πόλης του Ηρακλείου.[1] Έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης και είναι ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Σήμερα, μετά από ριζική ανακαίνιση στεγάζει το ξενοδοχείο 5 αστέρων, «GDM Megaron Hotel».[2]

Μέγαρο Φυτάκη
Χάρτης
Είδοςκτήριο
ΔιεύθυνσηΛεωφ. Μποφώρ 10, Ηράκλειο
Γεωγραφικές συντεταγμένες35°20′27″N 25°8′17″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ηρακλείου
ΧώραΕλλάδα
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα


Η ιδέα του Μεγάρου Επεξεργασία

Το Μέγαρο χτίστηκε περί το 1926 από την Εμπορική Εταιρία Φυτάκη – Κασαπάκη. Οι ιδιοκτήτες του ήταν μεγαλέμποροι που ασχολούνταν με τις εξαγωγές του κίτρου. Σύμφωνα με τα σχέδια, τα θεμέλια του κτηρίου τοποθετήθηκαν πάνω στα ενετικά τείχη του Ηρακλείου, στο σημείο με την ονομασία Cortina Dei Consiglieri. Στο Ηράκλειο της εποχής, κανένα κτήριο δεν είχε πάνω από δύο ή τρεις ορόφους, όταν ξαφνικά άρχισε να χτίζεται ένα πανύψηλο τετραώροφο οικοδόμημα. Στον εξωτερικό χώρο του Μεγάρου είχαν εγκατασταθεί πρόχειρες υπαίθριες υποδομές για την προεργασία των κίτρων, τα οποία κατόπιν τοποθετούνταν σε ξύλινα βαρέλια και στέλνοταν σε εργοστάσια του εξωτερικού για την τελική επεξεργασία και μεταπώληση. Οικονομικές καταστροφές που επήλθαν από εξωγενείς παράγοντες συνέβαλαν στη διάλυση της εταιρείας Φυτάκη - Κασαπάκη και το Μέγαρο κατέληξε να εκποιηθεί ανολοκλήρωτο για χρέη προς το δημόσιο το 1929. Τελικοί αγοραστές του κτηρίου ήταν οι αδελφοί Γουναλάκη, επιχειρηματίες με έδρα την Τεργέστη της Ιταλίας, οι οποίοι τελειοποίησαν την κατασκευή του Μεγάρου.

Περίοδος Ακμής Επεξεργασία

Το μεγαλειώδες κτήριο ολοκληρώθηκε από τους αδελφούς Γουναλάκη και οι όροφοι του διαμορφώθηκαν σε 26 μεγάλα διαμερίσματα τα οποία νοικιάστηκαν στις ανώτερες, κοινωνικά και οικονομικά, οικογένειες της πόλης. Στην πολυτελή σάλα του ισογείου, στεγάστηκε η Λέσχη Επιστημόνων Ηρακλείου «Θεοτοκόπουλος», που είχε ως πρόεδρο τον γυναικολόγο Νικόλαο Βογιατζάκη και μέλη της όλη την άρχουσα τάξη της πόλης. Πριν το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο το Μέγαρο βρίσκεται διαρκώς στο επίκεντρο της ζωής της πόλης. Εδώ στεγάζονται τα πολιτικά γραφεία βουλευτών και οι πιο γνωστοί εμπορικοί οίκοι του Ηρακλείου. Ο πόλεμος όμως άλλαξε τραγικά την κατάσταση.

Η Παρακμή Επεξεργασία

Με το ξέσπασμα του πολέμου στο νησί, η Λέσχη Επιστημόνων διαλύεται και το Μέγαρο εκκενώνεται λόγω κινδύνου από τους βομβαρδισμούς στην περιοχή. Το ισόγειο του Μεγάρου, στεγάζει πλέον τη Νομαρχία, τα Δικαστήρια και την Τουριστική αστυνομία καθώς οι Γερμανοί καταλαμβάνουν και χρησιμοποιούν τα κτήρια εκείνα. Η καταστροφή του Μεγάρου όμως δε σταματά εκεί. Ένα Γερμανικό πλοίο το οποίο είχε αρχικό προορισμό την Αίγυπτο, βομβαρδίστηκε από συμμαχικές δυνάμεις, άρπαξε φωτιά και αναγκάστηκε να αράξει στο λιμάνι του Ηρακλείου. Η φωτιά ήρθε σε επαφή με το φορτίο των πυρομαχικών που μετέφερε και ακολούθησε μια έκρηξη η οποία τράνταξε συθέμελα το Μέγαρο Φυτάκη προκαλώντας του μεγάλες υλικές ζημιές, χωρίς όμως να διαταραχτεί η στατική του ισορροπία. Μετά το πέρας του πολέμου οι κάτοχοι του Μεγάρου το επισκευάζουν και νοικιάζουν τα διαμερίσματα. Στο ισόγειο στεγάζονται πλέον μόνο κάποιες τεχνικές εταιρείες. Τα δικαστικά και φορολογικά έξοδα γίνονται σταδιακά δυσβάσταχτα για του αδελφούς Γουναλάκη. Ελλείψει τέκνων των αδελφών, το Μέγαρο κληρονομείται από τη Λουίζα Σάμπρι η οποία αναγκάζεται να παραχωρήσει το 1/3 στο Ελληνικό δημόσιο έναντι φόρων κληρονομιάς. Σιγά σιγά τα διαμερίσματα αρχίζουν να αδειάζουν καθώς κι οι τελευταίοι ένοικοι το εγκαταλείπουν, περί τα μέσα της δεκαετίας του 60’, και σύντομα μετατρέπεται σε θλιβερό ερείπιο. Το 1970 το μέγαρο πωλείται σε πλειστηριασμό και αγοράζεται από την εταιρεία «Κουφάκη – Καψή Α.Ε.» για το ποσό των 11.060.000 δραχμών. Η νέα ιδιοκτήτρια του, η Μαρίκα Καψή, σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να το αναστηλώσει στην πρότερη ένδοξη κατάσταση του. Ήθελε να μετατρέψει το Μέγαρο Φυτάκη σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο, ξενοδοχείο που θα αντανακλούσε το αριστοκρατικό παρελθόν του Μεγάρου και θα αναβίωνε τη Μεγάλη αίθουσα χορών του ισογείου. Ο θάνατος της όμως άφησε αυτά τα σχέδια απραγματοποίητα. Ωστόσο το Μέγαρο παρέμεινε στην ιδιοκτησία των επιχειρήσεων Καψή. Οι Δημοτικές Αρχές επιθυμούσαν εναγωνίως την κατεδάφιση του διαλυμένου κτηρίου, παρ’ όλα αυτά το ιστορικό Μέγαρο Φυτάκη είχε χαρακτηριστεί διατηρητέο και δεν μπορούσε να κατεδαφιστεί. Η μόνη λύση ήταν λοιπόν η αναστύλωση του. Ένα γιγάντιο έργο χρειαζόταν για να επαναφέρει το κτήριο στην αρχική του κατάσταση. Εν τέλει το Μέγαρο σχετικά πρόσφατα ανακατασκευάστηκε πλήρως και μετατράπηκε στο σημερινό ξενοδοχείο “GDM Megaron”.


Παραπομπές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Το Ηράκλειο εντός των τειχών, Χρυσούλα Τζομπανάκη, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, 2000
  • Ένοικοι στο Μέγαρο Φυτάκη, Made in Creta, Άρθρο, 05/09/13
  • Μέγαρο Φυτάκη: Η πρώτη πολυκατοικία του Ηρακλείου, e-Κρήτη, Άρθρο, 18/08/2014
  • Γράμματα, μνημόσυνα λήθης, Στυλιανός Βασιλάκης, Ηράκλειο, 1996

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία