Μαρία Κομνηνή (κόρη του Μανουήλ Α΄)
Η Μαρία Κομνηνή (π.1152 - π.1182) η πορφυρογέννητη ήταν κόρη του Μανουήλ Α' Κομνηνού, αυτοκράτορα των Ρωμαίων και της πρώτης συζύγου του Βέρθας (μετονομάστηκε σε Ειρήνη) του Ζούλτσμπαχ.[2]
| Μαρία Κομνηνή πορφυρογέννητη | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Μαρία Κομνηνή η Πορφυρογέννητη (Ελληνικά) |
| Γέννηση | Μάρτιος 1152 Κωνσταντινούπολη |
| Θάνατος | Ιουλίου 1182 Κωνσταντινούπολη |
| Αιτία θανάτου | δηλητήριο |
| Συνθήκες θανάτου | ανθρωποκτονία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ρενιέ του Μομφερράτου (1180–1182)[1] |
| Γονείς | Μανουήλ Α΄ Κομνηνός και Βέρθα του Ζούλτσμπαχ |
| Αδέλφια | Αλέξιος Β΄ Κομνηνός Alexios Komnenos |
Ήταν το πρώτο παιδί του Μανουήλ Α' και γεννήθηκε στην Πορφύρα, στο δωμάτιο των Ανακτόρων της Κωνσταντινούπολης, πιθανότατα τον Μάρτιο του 1152. Το 1163 αρραβωνιάστηκε με τον μέλλοντα βασιλιά Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας. Ο Μανουήλ Α', που δεν είχε ακόμη άρρεν τέκνο, τον προόριζε για διάδοχό του. Όμως το 1169 η δεύτερη σύζυγός του έκανε γιο και έτσι χάλασε η συμφωνία. Μετά αρραβώνιασε τη Μαρία με τον βασιλιά Γουλιέλμο B΄ της Σικελίας, μετά όμως χάλασε και αυτή τη συμφωνία. Το 1179 ο πατέρας της συμφώνησε να την παντρέψει με έναν γιο του μαρκήσιου Γουλιέλμου Ε΄ του Μομφερράτου. Ο μόνος ελεύθερος ήταν ο 5ος γιος, ο Ρενιέ. Ο γάμος έγινε τον Φεβρουάριο του 1180 στην Παναγία των Βλαχερνών και συνοδεύτηκε από πολυτελείς εκδηλώσεις και παιχνίδια στον Ιππόδρομο, όπως περιγράφει ο Γουλιέλμος της Τύρου, λατίνος πατριάρχης Ιεροσολύμων. Στον Ρενιέ του Μομφερράτου δόθηκε ο τίτλος του καίσαρα και (όπως αναφέρουν δυτικές πηγές) η Θεσσαλονίκη ως πρόνοια.
Το 1180 ο πατέρας της απεβίωσε και τον διαδέχθηκε ο ενδεκάχρονος αδελφός της Αλέξιος Β' με αντιβασίλισσα τη μητέρα του Μαρία της Αντιόχειας (μετονομάστηκε σε Ξένη). Τη δυσαρέσκεια των πολιτών για τον εραστή και τη φιλοδυτική πολιτική τής αντιβασίλισσας εκμεταλλεύθηκαν η Μαρία και ο Ρενιέ. Ενθάρρυναν μια στάση εναντίον της, με σκοπό τον εκτοπισμό της και ίσως και του Αλέξιου Β'. Όταν το σχέδιο ανακαλύφθηκε, συνελήφθησαν μερικοί από τους συμμετέχοντες, ενώ οι υπόλοιποι μαζί με τη Μαρία και τον Ρενιέ ζήτησαν άσυλο στην Αγία Σοφία. Μετά από πάλη μέσα στον ναό, συμφωνήθηκε αμνηστία. Η αντιβασίλισσα ενθάρρυνε την επιστροφή του Ανδρόνικου Κομνηνού από την εξορία για να τη βοηθήσει, όμως το 1182 την εκτόπισε αναλαμβάνοντας αυτός αντιβασιλιάς. Αμέσως μετά η Μαρία και ο Ρενιέ πέθαναν, μάλλον από δηλητήριο, αφού εμπόδιζαν τα σχέδια του Ανδόνικου να αναλάβει την εξουσία. Το 1183 έγινε βασιλιάς ως Ανδρόνικος Α'.
Ένας μεγαλύτερος αδελφός του Ρενιέ, ο Βονιφάτιος Α' του Μομφερράτου, έγινε από τους ηγέτες της Δ' Σταυροφορίας και μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους το 1204 ίδρυσε το βασίλειο της Θεσσαλονίκης.
Παραπομπές Επεξεργασία
Πηγές Επεξεργασία
- Χωνιάτης Νικήτας, Ιστορία
- Garland Lynda, & Stone Andrew, Maria Porphyrogenita, daughter of Manuel I Comnenus
- Οn-line εγκυκλοπαίδεια De Imperatoribus Romanis, http://www.roman-emperors.org/maryp.htm