Μαρία Πετραλίφαινα
Η Μαρία Πετραλίφαινα ή Μαρία Δούκαινα Κομνηνή Πετραλίφαινα (13ος αι.) ήταν η σύζυγος του Δεσπότη της Ηπείρου και Αυτοκράτορα της Θεσσαλονίκης Θεοδώρου Κομνηνού Δούκα (1224 - 1230). Η Μαρία Πετραλίφαινα ήταν η πρώτη σύζυγος Δεσπότη της Ηπείρου που έχει καταγραφεί το μικρό της όνομα. Ο πρώτος Δεσπότης Μιχαήλ Α΄ Κομνηνός Δούκας είχε δυο συζύγους από την Οικογένεια Μελισσηνών αλλά τα ονόματα τους είναι άγνωστα.[3] Η Μαρία ήταν μέλος της Οικογένειας Πετραλίφα με καταγωγή από την Ιταλία, ο αδελφός της Ιωάννης Πετραλίφας ήταν ευγενής στην αυλή του αυτοκράτορα Ισαάκιου Β΄ Άγγελου που τον διόρισε διοικητή στην Θεσσαλία και την Μακεδονία. Το 1195 είχε ενεργό συμμετοχή στην ανατροπή του αυτοκράτορα από τον αδελφό του Αλέξιο Γ΄ Άγγελο. Η κόρη του Ιωάννη Αγία Θεοδώρα της Άρτας παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Β΄ Κομνηνό Δούκα νόθο γιο του ιδρυτή του Δεσποτάτου Μιχαήλ Α΄.[4][5]
| Μαρία Πετραλίφαινα | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13ος αιώνας |
| Θάνατος | 13ος αιώνας |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας[1] |
| Τέκνα | Ιωάννης Κομνηνός Δούκας[2] Δημήτριος Αγγελοδούκας[2] Άννα Δούκαινα Αγγελίνα[2] Ειρήνη Κομνηνή Δούκαινα[2] |
| Οικογένεια | Οικογένεια Πετραλίφα |
Γάμος με τον Θεόδωρο Κομνηνό Δούκα
ΕπεξεργασίαΗ Μαρία Πετραλίφαινα παντρεύτηκε τον Θεόδωρο Κομνηνό Δούκα την εποχή που ο Θεόδωρος ζούσε στην αυλή του ιδρυτή της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας Θεόδωρου Α΄ Λάσκαρη.[6] Ο Θεόδωρος Κομνηνός Δούκας ήταν γιος του Σεβαστοκράτορος Ιωάννη Δούκα και της Ζωής Δούκαινας.[7] Όταν οι Φράγκοι που συμμετείχαν στην Δ΄ Σταυροφορία κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη (1204) ο Θεόδωρος ακολούθησε τον Λάσκαρη που δραπέτευσε στην Μικρά Ασία και ίδρυσε την Αυτοκρατορία της Νίκαιας.[8] Ο Θεόδωρος κλήθηκε από τον ετεροθαλή αδελφό του Μιχαήλ Α΄ τον ιδρυτή του Δεσποτάτου της Ηπείρου που τον προόριζε διάδοχο επειδή ο γιος του Μιχαήλ ήταν νόθος, συνεπώς ακατάλληλος για την διαδοχή.[9][10] Ο ιστορικός Κωνσταντίνος Βάρζος αναφέρει ότι το μεγαλύτερο παιδί του Θεόδωρου και της Μαρίας γεννήθηκε το 1206.[11] Η Θεοδώρα δεν καταγράφεται στα έγγραφα της εποχής της με το οικογενειακό της επώνυμο αλλά σαν "Δούκαινα" και "Κομνηνή".[12]
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΜε τον σύζυγό της Θεόδωρο Κομνηνό Δούκα Άγγελο δεσπότη της Ηπείρου απέκτησε:[13]
- Άννα άκμασε 1228-1234, που παντρεύτηκε το Στέφανο-Ραδοσλάβο Νεμάνιτς βασιλιά της Σερβίας.
- Ιωάννης απεβ. 1244, που τον διαδέχτηκε ως δεσπότης της Θεσσαλονίκης το 1237.
- Ειρήνη άκμασε 1238-1256, που παντρεύτηκε τον Ιβάν Ασέν Β΄ της Βουλγαρίας.
- Δημήτριος γενν. 1220, που τον διαδέχτηκε ως δεσπότης της Θεσσαλονίκης το 1244.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ p22004.htm#i220033. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 673–674, 689.
- ↑ ODB, "Petraliphas" (A. Kazhdan), p. 1643.
- ↑ Varzos 1984, σελ. 554 (note 20).
- ↑ Polemis 1968, σελ. 90.
- ↑ Varzos 1984, σελ. 548.
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 553–554.
- ↑ ODB, "Theodore Komnenos Doukas" (M. J. Angold), p. 2042.
- ↑ Varzos 1984, σελ. 553.
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 554, 555 (note 23).
- ↑ Varzos 1984, σελίδες 554, 555 (notes 21, 22).
- ↑ Varzos 1984, σελ. 637.
Πηγές
Επεξεργασία- Kazhdan, Alexander (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press.
- Polemis, Demetrios I. (1968). The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography. London: The Athlone Press.
- Varzos, Konstantinos (1984). Η Γενεαλογία των Κομνηνών [The Genealogy of the Komnenoi] (PDF). Centre for Byzantine Studies. Thessaloniki: University of Thessaloniki.