Βικιπαίδεια

Μαραθόπολη Μεσσηνίας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 37°3′30″N 21°34′44″E / 37.05833°N 21.57889°E / 37.05833; 21.57889

Η Μαραθόπολη ή Μαραθούπολη ή Μάραθος (συνηθισμένη αναφορά),[4] είναι παραλιακός οικισμός κοντά στους Γαργαλιάνους και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας.

Μαραθόπολη
Μαραθόπολη is located in Greece
Μαραθόπολη
Μαραθόπολη
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
(Έδρα: Πάτρα)
Περιφέρεια Πελοποννήσου
(Έδρα: Τρίπολη)
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
(Έδρα: Καλαμάτα)
ΔήμοςΤριφυλίας
(Έδρα: Κυπαρισσία)
Δημοτική ΕνότηταΓαργαλιάνων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο0 μ.[1]
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας24400 [2]
Τηλ. κωδικός27630[3]
Δήμος Τριφυλίας
δεδομένα

Αποτελεί το επίνειο, δηλαδή το λιμάνι, των Γαργαλιάνων. Το καλοκαίρι ο πληθυσμός του αυξάνεται, επειδή η περιοχή έχει έντονη τουριστική κίνηση και αποτελεί παραθεριστικό πόλο έλξης κόσμου από τις γειτονικές περιοχές της Μεσσηνίας, καθώς στο παραθαλάσσιο αυτό χωριουδάκι λειτουργούν ενοικιαζόμενα δωμάτια, κάμπινγκ, ξενώνες και ξενοδοχεία.[4]

Τοποθεσία Επεξεργασία

 
Παραλιακός δρόμος Φιλιατρών-Μαραθοπόλεως.
 
Κατεύθυνση εισόδου προς Μαραθούπολη από τους Γαργαλιάνους.

Η Μαραθούπολη έχει μηδενικό υψόμετρο (0 μ.)[1] από τη θάλασσα, καθώς βρέχεται από τα νερά του Ιονίου Πελάγους. Βρίσκεται δυτικά από τους Γαργαλιάνους, από τους οποίους απέχει περίπου 5,5 χιλιόμετρα και νότια από τα Φιλιατρα, από τα οποία απέχει περίπου 11 χιλιόμετρα στη διαδρομή με κατεύθυνση προς την Κυπαρισσία, από την οποία απέχει περίπου 27 χιλιόμετρα. Στην αντίθετη κατεύθυνση της διαδρομής προς τα νοτιοανατολικά και την Πύλο απέχει από αυτήν επίσης περίπου 27 χιλιόμετρα.

Ιστορία Επεξεργασία

Η ίδρυση της Μαραθούπολης στην ομώνυμη ως τότε τοποθεσία, ανάγεται στο έτος 1859, σύμφωνα με διάταγμα του τότε βασιλιά Όθωνα, μετά από εισήγηση του αρμόδιου υπουργού Εσωτερικών.[5] Η Μαραθόπολις προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Πλαταμώδους πριν από το 1889,[6][7] ενώ το 1899 μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[8] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[9] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912 το χωριό αποσπάται από τον Δήμο Πλαταμώδους και ορίζεται έδρα της κοινότητας Μαραθοπόλεως.[10] Η Μαραθόπολις παρέμεινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», προσαρτάται στον κατηργημένο Δήμο Γαργαλιάνων,[11] ενώ από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας.[4][12] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας.

Κάτοικοι Επεξεργασία

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 646 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται με τον τουρισμό, το εμπόριο, την αλιεία και σε διάφορες αγροτικές εργασίες. Το καλοκαίρι ο πληθυσμός του αυξάνεται, παράλληλα με την αύξηση της τουριστικής κίνησης.[4]

Εξέλιξη Πληθυσμού της Μαραθούπολης Μεσσηνίας
Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1879 340[13]
1889 452[14]
1896 437[15]
1907 496[16]
1920 441[17]
1928 611[18]
1940 575[19]
1951 629[20]
1961 560[21]
1971 404[22]
1981 401[23]
1991 418[24]
2001 743[25]
2011 646[26]

Κτίρια και αξιοθέατα Επεξεργασία

 
Προς τον παραλιακό πεζόδρομο της Μαραθούπολης.
 
Ο Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
 
Το λιμάνι της Μαραθόπολης.

Στο χωριό λειτουργεί νηπιαγωγείο, το οποίο στεγάζεται στο χώρο του πρώην δημοτικού σχολείου Μαραθούπολης,[27] ενώ υπάρχουν εκτός από τις κατοικίες και τα εμπορικά καταστήματα, τα παραδοσιακά καφενεία του χωριού. Επίσης, καφέ και εστιατόρια, μπαρ και ψαροταβέρνες, που βρίσκονται στον παραλιακό πεζόδρομο στην νότια πλευρά του χωριού και κοντά στον λιμενοβραχίονα στην δυτική πλευρά, καθώς και πολλές τουριστικές εγκαταστάσεις με ενοικιαζόμενα διαμερίσματα-δωμάτια, ξενοδοχεία, αλλά και κάμπινγκ.[4] Η εκκλησία του χωριού είναι ο «Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος», ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας.

Και από τις δυο πλευρές της Μαραθούπολης υπάρχουν παραλίες με άμμο ή βράχια. Στα αξιοθέατα της περιοχής, περιλαμβάνεται ο φυσικός κυματοθραύστης της Μαραθούπολης, δηλαδή η κοντινή νήσος Πρώτη, η οποία προστατεύει σε απόσταση 2 περίπου ναυτικών μιλίων το λιμάνι της Μαραθούπολης με τον δικό του τεχνικό κυματοθραύστη και τον μικρό του φάρο, και στην οποία βρίσκεται η παραλία Βουρλιά (η πρόσβαση γίνεται μόνο με καΐκι). Σε κοντινές αποστάσεις βρίσκονται κι άλλες παραλίες, όπως η Παραλία του Λαγκουβάρδου, η Παραλία του Αϊ-Γιαννάκη, η Παραλία του Βρωμονερίου, η Παραλία της Αγιά Σωτήρας στον Βρυσόμηλο (ή Αγία Σωτήρα) και η Παραλία της Χρυσής Ακτής, γνωστή και ως «Μάτι», κοντά στα Ρίκια.[28]

Δύο χιλιόμετρα νοτιότερα της Μαραθούπολης και έξι περίπου χιλιόμετρα δυτικά των Γαργαλιάνων, στο λιμανάκι του Διαλισκαριού, αναφέρεται ότι τη δεκαετία του 1920-30, βρέθηκε σημαντική ποσότητα και ποιότητα αρχαίων ευρημάτων των ιστορικών και κυρίως των ρωμαϊκών χρόνων. Ψηφιδωτά δάπεδα και πλακόστρωτα, τάφοι, δεξαμενές, μαρμάρινοι ραβδωτοί και αράβδωτοι κίονες ιωνικοί και κορινθιακοί, κιονόκρανα ιωνικού ρυθμού, υπολείμματα μεγάλων κτισμάτων και οχυρώσεων και επιγραφές υπήρχαν σε μεγάλη έκταση γύρω από τον μικρό όρμο. Τα ευρήματα αυτά ήταν αρκετά για να ταυτίσουν το λιμανάκι του Διαλισκαριού με την αρχαία Εράνα. Η ακριβής χρονολογία της καταστροφής της αρχαίας Εράνας δεν είναι γνωστή αλλά αυτή πρέπει να τοποθετηθεί στον 6ο ή το πολύ στον 7ο μ.Χ. αιώνα. Ο υπολογισμός αυτός βασίζεται σε επιγραφικά ευρήματα αλλά και σε νομίσματα που βρέθηκαν κατάσπαρτα στην περιοχή και φθάνουν μέχρι «Ιουστίνου και Σοφίας» (576-577 μ.Χ.). Επίσης από την ανακάλυψη τάφων των υστερο-ρωμαϊκών χρόνων στην περιοχή Ανεμόμυλος Γαργαλιάνων συμπεραίνουμε ότι πράγματι υπήρξε κατοίκηση εκεί, πιθανώς από τους διασωθέντες από την πειρατική επιδρομή κατοίκους της αρχαίας Εράνας. Βέβαια στο Διαλισκάρι βρέθηκαν και πολλά βενετικά νομίσματα που πρέπει όμως να σκορπίστηκαν εκεί στην πρώτη Βενετοκρατία, όταν το Λιμανάκι χρησίμευε σαν επίνειο των Γαργαλιάνων.[29]

Τοπικά έθιμα - πανηγύρια Επεξεργασία

Τα τοπικά έθιμα και τα πανηγύρια της Μαραθούπολης διακρίνονται για την ιδιαιτερότητά τους:

  • Την Καθαρά Δευτέρα, σε γιορτή που διοργανώνει ο «Πολιτιστικός Σύλλογος Μαραθόπολης», πραγματοποιούνται διάφορα χιουμοριστικά δρώμενα και παραδοσιακοί χοροί, ενώ προσφέρονται παραδοσιακά εδέσματα.
  • Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, μετά την τελετή της Αποκαθήλωσης, η περιφορά του Επιταφίου φτάνει στο λιμανάκι και ο στολισμένος με άνθη Επιτάφιος τοποθετείται σε καΐκι κάνοντας τον περίπλου της ακτής του χωριού.[30] Ανήμερα το Πάσχα, μετά τον «Εσπερινό της Αγάπης» και τις αναστάσιμες ευχές, πραγματοποιείται το έθιμο «Το κάψιμο του Ιούδα», το οποίο σύμφωνα με την τοπική παράδοση διατηρείται αναλοίωτο για πάνω από έναν αιώνα.[31]
  • Κάθε χρόνο, κατά τον μήνα Αύγουστο, πραγματοποιείται το πανηγύρι για τον εορτασμό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (6 Αυγούστου), το πανηγύρι για τον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (15 Αυγούστου), καθώς και η «Γιορτή της Σαρδέλας», όπου προσφέρονται τοπικά εδέσματα, σαρδέλα τηγανιτή και παραδοσιακή ριγανάδα.[32] Στην αντικρυστή νήσο Πρώτη, όπου βρίσκεται η Μονή της Χρυσοπηγής, γίνονται εορταστικές λειτουργίες τον Αύγουστο (22 και 23) και στις 23 Σεπτεμβρίου, όπου γίνεται εκεί το πανηγύρι για τον εορτασμό της Παναγίας της Γοργοπηγής.
  • Καλοκαιρινές εκδηλώσεις, με ποικίλα προγράμματα, διοργανώνει και ο «Εμπορικός Σύλλογος Μαραθόπολης».

Φωτογραφίες Επεξεργασία

  •  
    Η κεντρική είσοδος στην Μαραθόπολη.
  •  
    Ο «Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος» Μαραθόπολης.
  •  
    Άποψη της νήσου Πρώτης από το λιμάνι της Μαραθόπολης.
  •  
    Ηρώον των πεσόντων στους πολέμους 1912-1913, 1922 και 1940-1941.
  •  
    Πολιτιστικές δραστηριότητες: έκθεση φωτογραφίας στη Μαραθόπολη.
  •  
    Πολιτιστικές δραστηριότητες: κιόσκι για το Πρόγραμμα «Δανειστικής Βιβλιοθήκης» Μαραθόπολης.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 Μαραθόπολη, από την ιστοσελίδα: buk.gr
  2. ↑ Ταχυδρομικός Κώδικας - Μαραθόπολη Μεσσηνίας.
  3. ↑ Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Γαργαλιάνοι: 27630
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Δήμος Τριφυλίας > Δημοτική ενότητα Γαργαλιάνων > 4)Τ.Κ. Μαραθοπόλεως (ή Μάραθος): Μαραθόπολη ή Μάραθος Αρχειοθετήθηκε 2017-05-07 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
  5. ↑ Εφημερίς της Κυβερνήσεως, Αριθ. 50, Εν Αθήναις 30/12/1859.
  6. ↑ ΦΕΚ 251Α - 04/10/1889.
  7. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Μαραθόπολις (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  8. ↑ ΦΕΚ 136Α - 08/07/1899.
  9. ↑ ΦΕΚ 282Α - 04/12/1909.
  10. ↑ ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
  11. ↑ ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
  12. ↑ ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
  13. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 125.
  14. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 91.
  15. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 107.
  16. ↑ Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 395.
  17. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 239.
  18. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 279.
  19. ↑ Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 308.
  20. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 150.
  21. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 145.
  22. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 140.
  23. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 151.
  24. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 184.
  25. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 182.
  26. ↑ "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
  27. ↑ "Πρώτο κουδούνι με αγιασμούς και επισήμους στα σχολεία της Μεσσηνίας > Χτύπησε πάλι το κουδούνι στη Μαραθούπολη[νεκρός σύνδεσμος]", 12/09/2014, από την ηλεκτρονική έκδοση: www.eleftheriaonline.gr, της εφημερίδας "Ελευθερία".
  28. ↑ Παραλίες > Ακτές Δημοτικής Ενότητας Γαργαλιάνων, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας.
  29. ↑ Μπίρης, Γιάννης. «Κάστρα και οχυρά της Μεσσηνίας: Ο Μάραθος και το Διαλισκάρι». ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  30. ↑ Πηγή: Το άρθρο του Kώστα Μπούρα, με τίτλο: "Κοσμοσυρροή στο Μάραθο για τον Επιτάφιο[νεκρός σύνδεσμος]", 07/05/2013, από την ηλεκτρονική έκδοση: www.eleftheriaonline.gr, της εφημερίδας "Ελευθερία".
  31. ↑ Έθιμα Αρχειοθετήθηκε 2017-07-29 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.marathopolis.gr
  32. ↑ Πανηγύρια Αρχειοθετήθηκε 2017-06-21 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.marathopolis.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μαραθόπολη_Μεσσηνίας&oldid=10434484"