Βικιπαίδεια

Μαργαρίτα του Ανζού (1430-1482)

Η Μαργαρίτα του Ανζού (γαλλικά: Marguerite, 23 Μαρτίου 1430 - 25 Αυγούστου 1482) βασίλισσα της Αγγλίας (1445 - 1461 και 1470 - 1471) ως σύζυγος του Ερρίκου ΣΤ΄ της Αγγλίας ήταν δεύτερη κόρη και τέταρτο παιδί του Ρενέ Α΄ της Νεαπόλεως και της Ισαβέλλας της Λωρραίνης.[5] Γεννημένη στο Δουκάτο της Λωρραίνης και μέλος του Οίκου των Βαλουά-Ανζού ήταν μια από της ηγετικές φυσιογνωμίες όταν ξέσπασε ο Πόλεμος των Ρόδων σαν αρχηγός του Οίκου του Λάνκαστερ στο πλευρό του ασθενούς συζύγου της.

Μαργαρίτα του Ανζού
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Marguerite d'Anjou (Γαλλικά)
Γέννηση23  Μαρτίου 1430[1]
Pont-à-Mousson
Θάνατος25  Αυγούστου 1482
Souzay-Champigny
Τόπος ταφήςAngers Cathedral
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Γαλλίας
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Αγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
αριστοκράτης
σύζυγος ηγεμόνα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕρρίκος ΣΤ΄ της Αγγλίας (1445–1471)[2][3][4]
ΤέκναΕδουάρδος του Ουέστμινστερ[3]
ΓονείςΡενέ Α΄ της Νάπολης[2][3] και Ισαβέλλα της Λωρραίνης[3]
ΑδέλφιαΓιολάνδη του Ανζού (μεγαλύτερη αδερφή)
Isabel of Anjou (νεότερη αδελφή)
Ann of Anjou (νεότερη αδελφή)
Ιωάννης Β΄ του Ανζού (μεγαλύτερος αδελφός)
Λουδοβίκος του Ανζού (μεγαλύτερος αδελφός)
Nicolas of Anjou (μεγαλύτερος αδελφός)
Charles of Anjou (νεότερος αδερφός)
René of Anjou (νεότερος αδερφός)
ΟικογένειαΟίκος του Βαλουά-Ανζού
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγγλίας έπασχε συνεχώς από διανοητικές διαταραχές, τα διαστήματα αυτά η Μαργαρίτα είχε αναλάβει τη διοίκηση του βασιλείου και συγκάλεσε βασιλικό Συμβούλιο τον Μάιο του 1455 στο οποίο αποκλείστηκαν ο Ριχάρδος της Υόρκης και οι απόγονοι του ο Οίκος της Υόρκης από τον θρόνο. Η απόφαση προκάλεσε πολλές συγκρούσεις στα μέλη των Πλανταγενετών που κράτησαν πολλά χρόνια με αμέτρητα θύματα ανάμεσα τους και ο γιος της Εδουάρδος του Ουεστμίνστερ που σκοτώθηκε στη μάχη του Τιουκέσμπουρι (1471). Η Μαργαρίτα συνελήφθη αιχμάλωτη μετά τη μάχη και ελευθερώθηκε από τα λύτρα που πλήρωσε ο ξάδελφος της Λουδοβίκος ΙΑ΄ της Γαλλίας (1475), έζησε τα τελευταία χρόνια στη Γαλλική αυλή σαν φτωχή συγγενής του βασιλιά και πέθανε σε ηλικία 52 ετών.

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Εκπαίδευση Επεξεργασία

Η Μαργαρίτα γεννημένη στο Ποντ-α-Μουσσόν της Λωρραίνης ανατολικά της Γαλλίας, η Λωρραίνη ανήκε στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και κυβερνήθηκε από έναν κλάδο της βασιλικής οικογένειας της Γαλλίας τον Οίκο των Βαλουά - Ανζού. Είχε άλλους πέντε αδελφούς, τέσσερις αδελφές και τρία ετεροθαλή αδέλφια από τις ερωμένες του πατέρα της. Ο πατέρας της που ήταν γνωστός σαν "ο καλός βασιλιάς Ρενέ" ήταν δούκας του Ανζού και τιτλούχος βασιλιάς στη Νάπολη, τη Σικελία και την Ιερουσαλήμ, περιγράφεται σαν "άντρας με πολλά στέμματα και κανένα βασίλειο". Η Μαργαρίτα βαπτίστηκε στην Τουλ της Λωρραίνης με τη φροντίδα του πατέρα της και της ηλικιωμένης νοσοκόμας Θεοφανίας λα Μαζίν, τα πρώτα χρόνια έζησε στο κάστρο του Ταρασκόν στον ποταμό Ροδανό στην Προβηγκία και στα παλιά ανάκτορα της Καπούα στο Βασίλειο της Σικελίας. Η μητέρα της ανέλαβε την εκπαίδευση της με τον Ακαδημαικό Αντουάν ντε λα Σαλ που δίδαξε την ίδια και τα αδέλφια της.

Γάμος Επεξεργασία

 
Ο γάμος του Ερρίκου ΣΤ΄ της Αγγλίας και της Μαργαρίτας του Ανζού όπως απεικονίζεται σε ένα χειρόγραφο του Μαρσιάλ ντ'Οβέρν (1420 - 1508)

Η Μαργαρίτα παντρεύτηκε τον οκτώ χρόνια μεγαλύτερο της Ερρίκο ΣΤ΄ της Αγγλίας στο αβαείο του Τίτχφιλντ του Χαμσάιρ (23 Απριλίου 1445). Ο βασιλιάς και η βασίλισσα της Γαλλίας ήταν θείος και θεία του γαμπρού και της νύφης αντίστοιχα : η μητέρα του Ερρίκου Αικατερίνη της Γαλλίας (1401-1437) ήταν αδελφή του Καρόλου Ζ΄ της Γαλλίας και η σύζυγος του Καρόλου Μαρία του Ανζού ήταν αδελφή του πατέρα της Μαργαρίτας Ρενέ. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ διεκδικούσε επίσης το βασίλειο της Γαλλίας λόγω συμφωνίας του πατέρα του και κατείχε μεγάλες εκτάσεις στα βόρεια. Ο Γάλλος βασιλιάς συμφώνησε παρόλα αυτά για τον γάμο υπό την προϋπόθεση να μην δώσει καμιά προίκα, θα έπαιρνε αντίθετα από τους Άγγλους το Μέιν και το Ανζού, η Αγγλική κυβέρνηση έκρυψε τη συμφωνία από τον λαό επειδή φοβήθηκε επανάσταση.

Η Μαργαρίτα στέφτηκε βασίλισσα της Αγγλία στο Αββαείο του Ουέστμινστερ από τον Τζον Στάφορντ, αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπερι σε ηλικία 15 ετών (30 Μαίου 1445).[6] Περιγράφεται πολύ όμορφη παράλληλα "εξαιρετικά υπερήφανη και δυναμική".[7] Όσοι πίστευαν ακόμα στη διεκδίκηση του Αγγλικού στέμματος στη Γαλλία βρήκαν στη Μαργαρίτα το κατάλληλο πρόσωπο.[8] Η Μαργαρίτα κληρονόμησε τη δυναμικότητα από τη μητέρα της που διεκδίκησε μαχητικά τα δικαιώματα του συζύγου της στο Βασίλειο της Νεαπόλεως και την πατρική γιαγιά της Γιολάνδη της Αραγωνίας που κυβέρνησε το Ανζού "με το χέρι ενός άντρα" διατηρώντας την περιοχή καθαρά Αγγλική.[9] Τα οικογενειακά της προσόντα και ο χαρακτήρας της ίδιας οδήγησαν σύντομα τους Άγγλους να της δώσουν τον χαρακτηρισμό "πρωταθλήτρια του στέμματος".[10]

Γέννηση του διαδόχου Επεξεργασία

Ο Ερρίκος ΣΤ΄ που ασχολήθηκε περισσότερο με την εκπαίδευση και τη θρησκεία ήταν ανεπαρκής βασιλιάς.[11] Ανέβηκε στον θρόνο μόλις 6 μηνών και κυβερνούσε συνεχώς με κηδεμόνες, όταν παντρεύτηκε τη Μαργαρίτα είχε ήδη διανοητική αστάθεια αλλά με τη γέννηση του γιου η κατάσταση του χειροτέρευσε έντονα (13 Οκτωβρίου 1453). Οι φήμες έλεγαν ότι το παιδί δεν ήταν δικό του, ο Εδμόνδος Μπωφόρ, 2ος δούκας του Σόμερσετ και ο Τζέιμς Μπάτλερ, 5ος κόμης του Όρμοντ ήταν για πολλούς οι υποψήφιοι πατεράδες. Η Μαργαρίτα σαν δυναμικός χαρακτήρας που ασχολήθηκε περισσότερο με στρατιωτικά θέματα μοίρασε τα ενδιαφέροντα του συζύγου της στα γράμματα και τις τέχνες, ίδρυσε το Κολέγιο της βασίλισσας στο Κέιμπριτζ. Η Ελισάβετ Γούντβιλ (γεννημένη το 1437) που έγινε αργότερα βασίλισσα της Αγγλίας όταν παντρεύτηκε τον Εδουάρδο Δ΄ της Αγγλίας ήταν σύμφωνα με πολλές πηγές κυρία σε συνοδεία της Μαργαρίτας του Ανζού. Η πληροφορία ωστόσο αμφισβητήθηκε επειδή η Μαργαρία είχε πολλές κυρίες στη συνοδεία της με το όνομα Μαργαρίτα η Ελισάβετ Γκρέυ.[12]

Έναρξη του εμφύλιου Επεξεργασία

Πρώτες εχθρότητες ανάμεσα στη Μαργαρίτα και τον δούκα της Υόρκης Επεξεργασία

 
Τα σύμβολα της Μαργαρίτας του Ανζού σαν βασίλισσας της Αγγλίας

Μετά τη γέννηση του γιου της η Μαργαρίτα αποσύρθηκε από το Λονδίνο, δεν συμμετείχε ενεργά στις πολιτικές υποθέσεις και ασχολήθηκε με την ανατροφή του γιου της μέχρι την εποχή που κατάλαβε ότι ο σύζυγος της απειλήθηκε από τον θείο του αντιβασιλιά Ριχάρδο της Υόρκης. Ο ασθενής Ερρίκος ΣΤ΄ είχε αφήσει την περίοδο 1453 - 1454 την κυβέρνηση στα χέρια του, είχε ισχυρά δικαιώματα στον Αγγλικό θρόνο και πολλούς οπαδούς.[13] Η Μαργαρίτα με τη σειρά της είχε γίνει εξαιρετικά αντιδημοφιλής στους Άγγλους επειδή είχε συμμαχήσει με πολλούς παραδοσιακούς εχθρούς, πολλοί ιστορικοί θεωρούν την πτώση του Οίκου του Λάνκαστερ αποτέλεσμα της αντιδημοφιλίας της.[14] Η Μαργαρίτα ήταν πάντοτε η ισχυρότερη δύναμη πίσω από τον θρόνο και ο Ερρίκος ΣΤ΄ ήταν απλά ένα άβουλο πιόνι στα χέρια της.[15]

Η βιογράφος της Μαργαρίτας Έλενα Μάουρερ έχει άλλη γνώμη, σημειώνει ότι η έχθρα της Μαργαρίτας με τους Υορκιστές δεν προϋπήρχε αλλά δημιουργήθηκε δυο χρόνια μετά την τοποθέτηση του Ριχάρδου της Υόρκης σαν αντιβασιλιά (1455) λόγω του ανταγωνισμού και ιδιαίτερα μετά την 1η μάχη του Σαιν Άλμπαν που απειλήθηκε ο σύζυγος της. Τα στοιχεία της Μάουρερ έχουν μεγάλη βάση επειδή ο δούκας της Υόρκης και ο Σόμερσετ είχαν δεχτεί πολλά δώρα από τη βασίλισσα στις αρχές της δεκαετίας του 1450 ενώ και η ίδια η Μαργαρίτα υποστήριξε τον Ριχάρδο για αντιβασιλιά. Η Μαργαρίτα ήταν υπεύθυνη για τον αποκλεισμό των Υορκιστών από το βασιλικό συμβούλιο μετά την ανάκαμψη του Ερρίκου ΣΤ΄ από την ασθένεια του.[16]

Ο ρόλος του Εδμόνδου Μπωφόρ Επεξεργασία

Ο μετέπειτα ιστορικός Πολ Μάρεϊ Κένταλλ (1911 - 1973) αναφέρει ότι οι καλύτεροι φίλοι της Μαργαρίτας Εδμόνδος Μπωφόρ, δούκας του Σόμερσετ και ο Γουίλιαμ ντε λα Πολ, κόμης του Σάφοκ την έπεισαν ότι ο Ριχάρδος της Υόρκης που εμπιστευόταν μέχρι τότε ήταν στην πραγματικότητα μεγάλος εχθρός της. Η Μαργαρίτα έπεισε τον Ερρίκο ΣΤ΄ όχι μόνο να διώξει τον Ριχάρδο από κυβερνήτη του Καλαί αλλά και να τον στείλει στην Ιρλανδία από τότε έκανε ασταμάτητες προσπάθειες να τον δολοφονήσει στα ταξίδια (1449, 1450).[17] Ο Εδμόνδος Μπωφόρ και ο Σάφοκ ήταν υπεύθυνοι για την παράνομη παράδοση του Μέιν στους Γάλλους (1448), την απώλεια στη συνέχεια ολόκληρης της Νορμανδίας (1449) και την εξέγερση των μεγιστάνων που ζητούσαν την εκτέλεση των δυο ισχυρότερων συμμάχων της Μαργαρίτας. Ο Ριχάρδος της Υόρκης απέκτησε ισχυρά στηρίγματα στη Βουλή των Κοινοτήτων και έγινε σε επικίνδυνο βαθμό δημοφιλής, επέστρεψε από την Ιρλανδία συνάντησε τον Ερρίκο (1450) και έγινε ξανά έμπιστος σύμβουλος του. Το Κοινοβούλιο που συνεκλήθη ήταν καταπέλτης για τη Μαργαρίτα: οι δούκες του Σόμερσετ και του Σάφοκ κατηγορήθηκαν όχι μονάχα για την αποτυχία των Γαλλικών υποθέσεων αλλά και ότι έστρεψαν τον δούκα της Υόρκης εναντίον του βασιλιά. Η Βουλή απαίτησε επίσης να γίνει ο Ριχάρδος πρόεδρος του βασιλικού Συμβουλίου, ομιλητής στη Βουλή των Κοινοτήτων και διάδοχος του Αγγλικού θρόνου μετά τον θάνατο του βασιλιά.[18] Η Μαργαρίτα απέκτησε σε λίγο καιρό ξανά τον έλεγχο του Κοινοβουλίου, ο ομιλητής φυλακίστηκε και ο Ριχάρδος δραπέτευσε στην Ουαλία.[19]

Πρώτες επιδρομές του Ριχάρδου της Υόρκης Επεξεργασία

 
Η Μαργαρίτας του Ανζού όπως απεικονίζεται σε ένα βιβλίο του Σκίνερς Κόμπανι (1420)

Το βασίλειο βρέθηκε ξανά σε μεγάλη αναταραχή όταν ένας πανίσχυρος Γάλλος στρατηγός ο Πιερ ντε Μπρεζέ και οπαδός της Μαργαρίτας λεηλάτησε τις Αγγλικές ακτές και έκαψε την πόλη του Σάντουιτς, εκμεταλλεύτηκε το χάος που κυριαρχούσε στην Αγγλία με 10.000 δυνάμεις από το Ονφλέρ. Ο δήμαρχος του Σάντουιτς Τζον Ντρούρι σκοτώθηκε στην επιδρομή, από τότε επικράτησε η παράδοση που έμεινε μέχρι σήμερα να φοράει εκείνη την ημέρα ο δήμαρχος του Σάντουιτς ένα μαύρο φόρεμα σαν ένδειξη πένθους. Η Μαργαρίτα έγινε αντικείμενο μεγάλης οργής και πολλές μπαλάντες που τη δυσφήμησαν γράφτηκαν σε βάρος της. Η δημόσια οργή ήταν τόσο μεγάλη που η Μαργαρίτα έδωσε εντολή στον Ριχάρδο Νέβιλ, 16ο κόμη του Γουόρικ να γίνει φύλακας της θάλασσας για τρία χρόνια και πήρε τη θέση του Καπετάνιου του Καλαί.[20]

Οι εχθρότητες ανάμεσα στους Οίκους της Υόρκης και του Λάνκαστερ κατέληξαν σύντομα σε ένοπλη σύγκρουση, τον Μάιο του 1455 περίπου πέντε μήνες μετά την ανάκαμψη του Ερρίκου ΣΤ΄ από την ασθένεια του τελείωσε η αντιβασιλεία της Υόρκης και η Μαργαρίτα συγκάλεσε βασιλικό συμβούλιο που απέκλεισε τους Υορκιστές. Το Συμβούλιο έκανε έκκληση στους ευγενείς του Λέστερ "να προστατέψουν τον βασιλιά από τους εχθρούς του". Ο δούκας της Υόρκης ετοιμάστηκε για ένοπλη σύγκρουση, προχώρησε νότια για να συναντήσει τον στρατό του Λάνκαστερ που βάδιζε βόρεια. Οι Λάνκαστερ συνετρίβησαν στην 1η μάχη του Σαιν Άλμπαν (22 Μαΐου 1455), ο Εδμόνδος Μπωφόρ σκοτώθηκε, ο Γουιλσάιρ δραπέτευσε και ο βασιλιάς Ερρίκος ΣΤ΄ συνελήφθη αιχμάλωτος από τον δούκα της Υόρκης. Οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν στη μάχη του Μπλορ Χιθ (1459) στην οποία ο Τζέιμς Τάκετ, 5ος βαρόνος του Αούντλει ηττήθηκε από έναν στρατό Υορκιστών υπό την ηγεσία του Ριχάρδου Νέβιλ, 5ου κόμη του Σόλσμπερι.

Πόλεμος των Ρόδων Επεξεργασία

Πρώτες εκστρατείες Επεξεργασία

Την εποχή που η Μαργαρίτα βρισκόταν στη Σκωτία και προσπαθούσε να κερδίσει μεγαλύτερη υποστήριξη για τους Λάνκαστερ ο πολέμαρχος της Χένρι Μποφώρ, 3ος δούκας του Σόμερσετ κέρδισε στη μάχη του Γουέιφιλντ (30 Δεκεμβρίου 1460) μεγάλη νίκη απέναντι στον δούκα της Υόρκης και τον δούκα του Σόλσμπερι. Οι δυο άντρες αποκεφαλίστηκαν και τα κεφάλια τους κρεμάστηκαν στις πύλες της Γιορκ, η Μαργαρίτα που βρισκόταν ακόμα στη Σκωτία ακούγεται ότι έδωσε εντολές για την εκτέλεση τους αλλά θεωρείται απίθανο.[21] Ακολούθησε η νίκη των δυνάμεων της Μαργαρίτας στην 2η μάχη του Σαιν Άλμπαν (17 Φεβρουαρίου 1461), ο Ριχάρδος Νέβιλ, 16ος κόμης του Γουόρικ που ήταν αρχηγός των Υορκιστών δραπέτευσε και η Μαργαρίτα ελευθέρωσε τον σύζυγο της.[22] Τη μάχη ακολούθησε μια πράξη βίαιης εκδίκησης από τη Μαργαρίτα, αποκεφάλισε δυο Υορκιστές αιχμαλώτους τον Γουίλιαμ Μπονβίλ, 1ο βαρόνο του Μπονβίλ και τον Σερ Τόμας Κίριελ (1396 - 1461) που είχαν περιθάλψει τον σύζυγο της και τους είχε υποσχεθεί ότι θα τους χαρίσει τη ζωή. Η Μαργαρίτα έριξε τη βίαιη πράξη στον γιο της Εδουάρδο, όταν τον ρώτησε σχετικά με την τύχη των δυο αιχμαλώτων της απάντησε "Θέλω τα κεφάλια τους κομμένα", έτσι θανατώθηκαν παρά τις εκκλήσεις του βασιλιά να τους χαρίσουν τη ζωή.[23]

Ήττα από τον Οίκο της Υόρκης Επεξεργασία

Ο στρατός του Λάνκαστερ συνετρίβη στη μάχη του Τάουτον (29 Μαρτίου 1461) από τον μεγαλύτερο γιο του Ριχάρδου της Υόρκης Εδουάρδο που ανέβηκε στον θρόνο ως Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας. Η Μαργαρίτα δραπέτευσε στην Ουαλία, στη συνέχεια στη Σκωτία και τη Γαλλία και προχώρησε σε έντονες προσπάθειες να εξασφαλίσει τη διαδοχή στον γιο της Εδουάρδο. Ο ξάδελφος της Λουδοβίκος ΙΑ΄ της Γαλλίας της δήλωσε τη στήριξη του αλλά βρήκε αργότερα έναν απρόσμενο σύμμαχο τον παλιό φανατικό οπαδό του Εδουάρδου Δ΄ κόμη του Γουόρικ που συγκρούστηκε σκληρά με τον νέο βασιλιά επειδή παντρεύτηκε την Ελισάβετ Γούντβιλ. Η κόρη του Γουάρικ Άννα Νέβιλ παντρεύτηκε τον γιο και διάδοχο των Λάνκαστερ Εδουάρδο, πρίγκιπα της Ουαλίας και η Μαργαρίτα έπεισε τον Γουόρικ να επιστρέψει στην Αγγλία λίγο πριν ακολουθήσει η ίδια με τον στρατό της για να ανατρέψουν τον Εδουάρδο Δ΄. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ αποκαταστάθηκε για λίγο στον θρόνο (3 Οκτωβρίου 1470). Την εποχή που η Μαργαρίτα και ο μικρός της γιος ετοιμάστηκαν να επιστρέψουν στην Αγγλία η τύχη γύρισε ξανά υπέρ των Υορκιστών, ο Εδουάρδος Δ΄ επέστρεψε ενώ ο Γουόρικ ηττήθηκε και σκοτώθηκε στη μάχη του Μπάρνετ (14 Απριλίου 1471). Η Μαργαρίτα σε λίγες μέρες επέστρεψε η ίδια με τον στρατό της για να αντιμετωπίσει τον Εδουάρδο αλλά ηττήθηκε οριστικά από τους Υορκιστές (4 Μαΐου 1471), στη μάχη σκοτώθηκε και ο 17χρονος γιος της και διάδοχος Εδουάρδος. Οι συνθήκες θανάτου του μικρού Εδουάρδου είναι ασαφείς σύμφωνα με μερικές πληροφορίες σκοτώθηκε στη μάχη, σύμφωνα με άλλες εκτελέστηκε μετά τη μάχη από τον Γεώργιο Πλανταγενέτη, 1ο δούκα του Κλάρενς.

Τελευταία χρόνια Επεξεργασία

 
Μετάλλιο της Μαργαρίτας του Ανζού από τον γλύπτη Πιέρο του Μιλάνου (1463)

Η Μαργαρίτα που είχε δείξει μεγάλη σκληρότητα τα τελευταία δέκα χρόνια μετά τον θάνατο του γιου της έγινε ηπιότερη και ασχολήθηκε περισσότερο με πνευματικές δραστηριότητες. Μετά το τέλος της μάχης συνελήφθη αιχμάλωτη από τον στρατιώτη Ουίλιαμ Στάνλεϊ (1435 - 1495) και μεταφέρθηκε με διαταγή του Εδουάρδου Δ΄ στο κάστρο του Γουόλινγκφορντ και από εκεί στον Πύργο του Λονδίνου. Ο σύζυγος της Ερρίκος ΣΤ΄ φυλακίστηκε και εκείνος στον Πύργο του Λονδίνου και πέθανε τη νύχτα της 21ης Μαΐου σε περίεργες συνθήκες, σύμφωνα με τις περισσότερες πληροφορίες δολοφονήθηκε με εντολή του Εδουάρδου Δ΄. Το 1472 η Μαργαρίτα τοποθετήθηκε στη συνοδεία της Αλίκης Σώσερ, κόμισσας του Σάφοκ μέχρι την εποχή που ελευθερώθηκε από τον Λουδοβίκο ΙΑ΄ (1475).[24]

Θάνατος Επεξεργασία

Η Μαργαρίτα έζησε τα τελευταία επτά χρόνια στη Γαλλία σαν φτωχή συγγενής του Γάλλου βασιλιά, φιλοξενήθηκε από τον Φραγκίσκο του Βινιόλ και πέθανε σε ηλικία 52 ετών (25 Αυγούστου 1482) στο κάστρο του Νταμπιέρ-συρ-Λουάρ κοντά στο Σομίρ.[25] Τάφηκε μαζί με τους γονείς της στον Καθεδρικό ναό του Ανζέ αλλά ο τάφος της λεηλατήθηκε όταν έγινε η Γαλλική Επανάσταση και διασκορπίστηκαν τα οστά της.

Τα γράμματα της Μαργαρίτας Επεξεργασία

Βρέθηκαν πολλά γράμματα από τη Μαργαρίτα την εποχή που η ίδια ήταν βασίλισσα, ένα από αυτά απευθυνόταν στη δικαστική υπηρεσία του Λονδίνου σχετικά με της φθορές των ενοίκων στην Οικία του Ένφιλντ που ήταν μέρος της προίκας της.[26] Άλλο ένα γράμμα απευθυνόταν στον αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπερι, όλα τα γράμματα της Μαργαρίτας ξεκινούσαν τυπικά με τη φράση "Από τη βασίλισσα".[27][28][29] Τα γράμματα δημοσιοποιήθηκαν στην Κοινωνία του Κάμντεν (1863) και καταγράφηκαν σε βιβλίο του Σέσιλ Μόνρο (1883 - 1966).[30]

Η Μαργαρίτα του Ανζού στην τέχνη Επεξεργασία

Η Μαργαρίτα είναι βασικός χαρακτήρας στην πρώτη τετραλογία των έργων του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ Ερρίκος ο ΣΤ' (πρώτο μέρος), Ερρίκος ο ΣΤ΄ (δεύτερο μέρος), Ερρίκος ο ΣΤ΄ (τρίτο μέρος) και Ριχάρδος Γ' , είναι ο μοναδικός χαρακτήρας που παρουσιάζεται ζωντανός και στα τέσσερα έργα. Η Μαργαρίτα περιγράφεται σαν έξυπνη και σκληρή γυναίκα που κυριαρχεί στον άντρα της και υποτάσσει σκληρά τους εχθρούς της. Στο έργο "Ερρίκος ΣΤ΄, Μέρος Β΄" παρουσιάζεται να έχει ερωτική σχέση με τον δούκα του Σάφοκ και να θρηνεί μεταφέροντας το κομμένο κεφάλι του. Στο "Ερρίκος ΣΤ΄, Μέρος Γ΄" χτυπά η ίδια τον δούκα της Υόρκης στο πεδίο της μάχης και αυτοκτονεί όταν σκοτώνεται μπροστά της ο γιος της Εδουάρδος. Η Μαργαρίτα εμφανίζεται και στο έργο του Σαίξπηρ Ριχάρδος Γ΄ παρά το γεγονός ότι πέρασε την υπόλοιπη ζωή της στη Γαλλία μετά τον θάνατο του συζύγου και του γιου της. Εμφανίζεται σαν Κασσάνδρα να καταριέται όλους όσους έριξαν τον Οίκο του Λάνκαστερ, όλοι οι ευγενείς που καταράστηκε εκτελέστηκαν ή προδόθηκαν από τον Ριχάρδο του Γκλόστερ, κάθε ευγενής συμβόλιζε από μια κατάρα. Ο Σαίξπηρ αναφέρει για τη Μαργαρίτα: "πόσο έκφυλο είναι για μια γυναίκα να χορεύει σαν Αμαζόνα με τόσα δεινά της τύχης".[31]

Η Μαργαρίτα είναι πρωταγωνίστρια στην όπερα του Τζιάκομο Μάγερμπεερ "Μαργαρίτα του Ανζού" (1920) Στην παραγωγή του BBC (1963) ο Πόλεμος των Ρόδων (μια διασκευή των σαιξπηρικών Ερρίκος ΣΤ' (και τα 3 μέρη) και Ριχάρδος Γ' σε ενιαίο έργο από τον σκηνοθέτη Τζον Μπάρτον), που μεταδόθηκε τηλεοπτικά (1964, 1965), τη Μαργαρίτα του Ανζού έπαιξε η ηθοποιός Πέγκι Άσκροφτ. Στη δεύτερη σειρά με τίτλο "Το άδειο στέμμα : ο Πόλεμος των Ρόδων και στην τηλεοπτική μετάδοση της τετραλογίας τη Μαργαρίτα έπαιξε η ηθοποιός Σοφί Οκονέντο (γεν.το 1968).

Η Μαργαρίτα εμφανίζεται επίσης στα παρακάτω έργα:

  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο έργο του Έντουαρντ Μπούλβερ-Λύττον "Ο τελευταίος των βαρόνων" (1843).
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα του Μπάρναμπι Ρος (1966) "Η παθιασμένη βασίλισσα" σαν χαρακτήρας που συνδυάζει πολλά μυθιστορήματα ανάμεσα στα οποία το έργο του Ντον Τρέισι (1905 - 1976) "Η παθιασμένη βασίλισσα".
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο βιογραφικό μυθιστόρημα του Μπέττυ Κίνγκ "Μαργαρίτα του Ανζού" (1974) σαν συμπαθητική φυσιογνωμία
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα του Γουόλτερ Σκοτ "Άννα του Γκέιρστειν" (1829) μεταμφιεσμένη σε ζητιάνος μετά την εξορία της.
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα της Ιωάννας Πλέιντι (1982) "το κόκκινο τριαντάφυλλο του Ανζού".
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στα πρώτα μέρη του μυθιστορήματος του Σάρον Κέι Πένμαν (γεν. το 1945) "ο ήλιος σε αφθονία" (1982) που περιγράφει τη ζωή της μέχρι τη μάχη του Τιουκέσμπουρι.
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα του Άλαν Σάβατζ "Βασίλισσα των λιονταριών" (1994) που περιγράφει έντονη σεξουαλική δραστηριότητα στη ζωή της.
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα της Φιλίπα Γκρέγκορι (γεν. το 1954) "η κυρία των Ριβερς" (2011) με αφήγηση της Τζακέτας του Λουξεμβούργου.
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα της Φιλίπα Γκρέγκορι (γεν. το 1954) "η Λευκή βασίλισσα" που αφηγείται η Ελισάβετ Γούντβιλ
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα της Φιλίπα Γκρέγκορι (γεν. το 1954) "η Ερυθρά βασίλισσα" που αφηγείται η Μαργαρίτα Μπωφόρ, κόμισσα του Ρίτσμοντ και του Ντέρμπι.
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα της Φιλίπα Γκρέγκορι (γεν. το 1954) "η κόρη του παραγωγού βασιλέων" που αφηγείται η Άννα Νέβιλ.
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο μυθιστόρημα της Σούζαν Χιγκινμποθάμ "η βασίλισσα της τελευταίας ελπίδας" (2011) σαν συμπαθητική φυσιογνωμία
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στο πρώτο βιβλίο του Κον Ίγκουλντεν (γεν. το 1971) στην τριλογία που αναφέρεται στον Πόλεμο των Ρόδων
  • H Μαργαρίτα του Ανζού αποτελεί το αντικείμενο μιας φανταστικής βιογραφίας του Δαυίδ Πάουλετ - Τζόουνς με τίτλο "η βασιλική τίγρη"
  • H Μαργαρίτα του Ανζού εμφανίζεται στην τηλεοπτική σειρά "η λευκή βασίλισσα" βασισμένη στο μυθιστόρημα της Γκρέγκορι "Ο πόλεμος των ξαδέλφων", τη Μαργαρίτα παριστάνει η ηθοποιός Βέρλε Μπέτενς (γεν. το 1978).

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 8375049. Ανακτήθηκε στις 25  Οκτωβρίου 2022.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Magnus Magnusson: «Chambers Biographical Dictionary» (Αγγλικά) W & R Chambers. 1990. ISBN-13 978-0-550-16041-6. ISBN-10 0-550-16041-8.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «Kindred Britain»
  4. ↑ p10186.htm#i101860. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  5. ↑ Brooke, C.N.L.; Ortenberg, V. (June 1988). "The Birth of Margaret of Anjou". Historical Research. 61 (146): 357–58.
  6. ↑ Margaret Lucille Kekewich, The Good King: René of Anjou and Fifteenth Century Europe, (Palgrave Macmillan, 2008), 101.
  7. ↑ Kendall, p.19.
  8. ↑ Maurer, Helen E. (2004). Margaret of Anjou : Queenship and Power in Late Medieval England
  9. ↑ Kendall, p.19.
  10. ↑ Kendall, p.19.
  11. ↑ Sellar, W.C.; Yeatman, R.J. (1930). 1066 And All That. Methuen. p. 46.
  12. ↑ Smith, George (1975). The Coronation of Elizabeth Wydeville. Gloucester: Gloucester Reprints. p.28
  13. ↑ Kendall, pp.30–31
  14. ↑ Kendall, pp. 18, 19 & 24: "Excessive greed and ambition—the besetting sins of his contemporary peers—seem to have been largely absent from his character. It would require the unrelenting enmity of a queen to remind him that he owned a better title to the throne than Henry the Sixth," id. at 18." It appears that Richard, Duke of York, was neither aiming at the crown nor seeking more of a voice in the government than he was entitled to. He represented, to many Englishmen of the day, the only hope of rescue from the swamp of disorder and evil rule in which the realm was floundering." Id. at p.517, n8.
  15. ↑ Fraser, p.139.
  16. ↑ https://www.history.ac.uk/reviews/review/355
  17. ↑ Kendall, pp. 21–23, citing The Paston Letters, vol. 4, as original source.
  18. ↑ Kendall, pp.21–23.
  19. ↑ Kendall, pp.13–14. When York and the king and queen met again, on a field of truce at Blackheath in 1452, he found himself ambushed and taken prisoner while Edmund Beaufort (Somerset) was again restored to honours. Id.
  20. ↑ Kendall, p.32.
  21. ↑ Kendall, pp.39–40.
  22. ↑ Costain, p.305.
  23. ↑ Costain, p.305.
  24. ↑ Hartley, Cathy (2003). A Historical Dictionary of British Women. London: Europa Publications Ltd. p.298
  25. ↑ https://archive.org/stream/lifetimesofmarga02hook/lifetimesofmarga02hook#page/n389/mode/1up
  26. ↑ Letters of Queen Margaret of Anjou and Bishop Beckington and Others, edited by Cecil Monro, Esq., published for the Camden Society, M.DCCC.LXIII, pp.98–98, Google Books, retrieved on February 24 2010
  27. ↑ Monro, pp.99–100.
  28. ↑ As the letter was not dated, it is not known which Archbishop this was; Munro suggests it was most likely to have been either John Stafford, (13 May 1443 - 25 May 1452) or Cardinal John Kemp, (21 July 1452 - 22 March 1454).
  29. ↑ Monro, pp.89–165
  30. ↑ Letters of Queen Margaret of Anjou and Bishop Beckington, and Others, edited by Cecil Monro, Esq., published for the Camden Society, M.DCCC.LXIII, Google Books, retrieved on 24 February 2010.
  31. ↑ Castor, Helen (2011). She-Wolves: The Women Who Ruled England Before Elizabeth. New York: Harper Collins. p. 31.

Πηγές Επεξεργασία

  • Abbott, Jacob (2004). History of Margaret of Anjou, Queen of Henry VI of England. Reproduction of 1871 text by Kessinger Press.
  • Bagley, J.J. (1948). Margaret of Anjou, Queen of England. Herbert Jenkins.
  • Brooke, C.N.L.; Ortenberg, V. (June 1988). "The Birth of Margaret of Anjou". Historical Research. 61 (146): 357–58.
  • Boutell, Charles (1863). A Manual of Heraldry, Historical and Popular. Winsor & Newton.
  • Cokayne, George Edward, ed. (1893). Complete peerage of England, Scotland, Ireland, Great Britain and the United Kingdom, extant, extinct or dormant (L to M). 5 (1st ed.). London: George Bell & Sons.
  • Costain, Thomas B. (1962). The Last Plantagenets. Popular Library, New York.
  • Fraser, Antonia (1975). The Lives of the Kings and Queens of England. University of California Press.
  • Haigh, Philip A. (1995). The Military Campaigns of the Wars of the Roses. Alan Sutton Publishing Ltd.
  • Hookham, Mary Ann (1872). The Life and Times of Margaret of Anjou, Queen of England and France.
  • Kendall, Paul Murray (1955). Richard the Third. George Allen & Unwin. ISBN 0-04-942048-8.
  • Laynesmith, J. L. (2004). The Last Medieval Queens: English Queenship 1445-1503. Oxford University Press.
  • Maurer, Helen E. (2004). Margaret of Anjou: Queenship and Power in Late Medieval England. Boydell Press.
  • Wagner, J.A. (2001). Encyclopedia of the Wars of the Roses. Santa Barbara.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μαργαρίτα_του_Ανζού_(1430-1482)&oldid=9667146"