Μαύρος Κύκνος (ταινία, 2010)
Μαύρος Κύκνος (αγγλικά: Black Swan) είναι αμερικανικό ψυχολογικό θρίλερ παραγωγής 2010 σε σκηνοθεσία Ντάρεν Αρονόφσκι και σε σενάριο των Μαρκ Χέιμαν, Αντρές Χέινζ και Τζον ΜακΛάφλιν. Πρωταγωνιστούν οι Νάταλι Πόρτμαν, Μίλα Κούνις και Βενσάν Κασέλ. Η πλοκή αφορά την παραγωγή της Λίμνης των Κύκνων. Το μπαλέτο απαιτεί μια μπαλαρίνα να παίξει και τον Λευκό Κύκνο και τον Μαύρο. Μία χορεύτρια, η Νίνα είναι τέλεια για το ρόλο του Λευκού Κύκνου ενώ η Λίλι ταιριάζει απόλυτα στον Μαύρο Κύκνο. Όταν οι δυο θα παλέψουν για το ρόλο, η Νίνα θα ανακαλύψει τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού της.
| Μαύρος Κύκνος | |
|---|---|
 | |
| Σκηνοθεσία | Ντάρεν Αρονόφσκι |
| Παραγωγή | Fox Searchlight Pictures |
| Σενάριο | Μαρκ Χέιμαν Αντρές Χέινζ Τζον ΜακΛάφλιν |
| Πρωταγωνιστές | Νάταλι Πόρτμαν Μίλα Κούνις Βενσάν Κασέλ Μπάρμπαρα Χέρσεϊ Γουϊνόνα Ράιντερ |
| Μουσική | Κλιντ Μάνσελ |
| Τραγούδι | Κλιντ Μάνσελ |
| Φωτογραφία | Μάθιου Λιμπάτικ |
| Μοντάζ | Άντριου Βάισμπλαμ |
| Χορογραφία | Μπέντζαμιν Μίλιπεντ |
| Εταιρεία παραγωγής | Phoenix Pictures και RatPac-Dune Entertainment |
| Διανομή | Fox Searchlight Pictures και Netflix |
| Πρώτη προβολή |  3 Δεκεμβρίου 2010  27 Ιανουαρίου 2011 |
| Διάρκεια | 108 λεπτά |
| Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Γλώσσα | αγγλικά |
| δεδομένα () | |
Το πρότζεκτ πρωτοξεκίνησε το 2000 όταν ο Αρονόφσκι το συζήτησε με την Πόρτμαν και μετά από σύντομη παραμονή στην Universal η παραγωγή ξεκίνησε το 2009 στη Νέα Υόρκη από τη Fox Searchlight. Ο Αρονόφσκι θεωρεί το Μαύρο Κύκνο σαν άτυπη συνέχεια της προηγούμενης ταινίας του Ο Παλαιστής (The Wrestler, 2008) καθώς και τα δύο φιλμ αποτελούνται από απαιτητικές ερμηνείες σε διαφορετικά είδη τέχνης.
Στην Αμερική η ταινία έκανε πρεμιέρα σε περιορισμένο αριθμό αιθουσών στις 3 Δεκεμβρίου 2010 ενώ στην Ελλάδα κυκλοφόρησε στις 27 Ιανουαρίου 2011. Απέσπασε εξαιρετικά σχόλια από τους κριτικούς[1] και έγινε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία αποφέροντας 329,3 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[2] Έλαβε πέντε υποψηφιότητες για Όσκαρ μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας, κερδίζοντας εκείνο στην κατηγορία Α' Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της Νάταλι Πόρτμαν.[3] Η Πόρτμαν βραβεύτηκε επίσης με Χρυσή Σφαίρα[4], BAFTA[5] και Screen Actors Guild Award[6] Α' Γυναικείου Ρόλου.
Πλοκή Επεξεργασία
Ένας θίασος μπαλέτου στη Νέα Υόρκη ετοιμάζει την παραγωγή της Λίμνης των Κύκνων και πρόκειται να επιλέξει μια πρωτοεμφανιζόμενη χορεύτρια για το ρόλο του Λευκού και Μαύρου Κύκνου. Η Νίνα Σάιερς διεκδικεί το ρόλο ανάμεσα σε πολλές άλλες χορεύτριες συμπεριλαμβανομένης και της νεοφερμένης Λίλι. Η Νίνα ζει μαζί με την καταπιεστική μητέρα της Έρικα, μια χορεύτρια που απέτυχε στην καριέρα της, η οποία ελέγχει τη ζωή της κόρης της.
Ο σκηνοθέτης, Τομά Λιρόι, διστάζει να δώσει το ρόλο στη Νίνα. Ισχυρίζεται ότι είναι ο τέλειος Λευκός Κύκνος αλλά δεν έχει το πάθος του σκοτεινού και αισθησιακού Μαύρου Κύκνου. Πάνω σε μια διαμάχη τους για το ρόλο ο Λιρόι τη φιλάει και αυτή του δαγκώνει τα χείλη, προκαλώντας του έκπληξη. Την επόμενη μέρα της δίνει το ρόλο. Την καλεί στο γραφείο του την ίδια μέρα να συζητήσουν τις απόψεις της για τη σεξουαλικότητα. Την παροτρύνει να "πάει σπίτι και να αγγίξει τον εαυτό της".
Η Νίνα αρχίζει να βγάζει ένα παράξενο εξάνθημα στον ώμο της και να υποφέρει από παράξενες παραισθήσεις. Αρχίζει να αισθάνεται ότι η Λίλι, η αντικαταστάτριά της, είναι αποφασισμένη να της πάρει το ρόλο. Ο Λιρόι, εν τω μεταξύ, μπερδεύεται όλο και περισσότερο με τις αναστολές της Νίνα πάνω στη σκηνή και την άρνησή της να ενδώσει στις σεξουαλικές του ορμές. Μια νύχτα, η Λίλι εμφανίζεται στο σπίτι της Νίνα και προσφέρεται να τη βγάλει έξω για φαγητό. Η Νίνα δέχεται και η Λίλι της προσφέρει χάπι έκσταση, το οποίο η Νίνα διστακτικά παίρνει. Αργότερα, επιστρέφουν στο διαμέρισμα της Νίνα και κάνουν έρωτα.
Η Νίνα ξυπνά αργά το επόμενο πρωί και τρέχει για την πρόβα όπου βρίσκει τη Λίλι να χορεύει στη θέση της. Εξοργισμένη, η Νίνα ρωτά τη Λίλι γιατί δεν την ξύπνησε αλλά η Λίλι της λέει ότι πέρασε τη νύχτα με έναν άνδρα που γνώρισε στο κλαμπ και κοροϊδεύει τη Νίνα που είχε ερωτικό όνειρο για αυτήν. Τη νύχτα πριν την πρεμιέρα η Νίνα κάνει πρόβες και συνεχίζει να υποφέρει από παραισθήσεις.
Την επόμενη μέρα, η Νίνα φτάνει στο θέατρο και αρχίζει να προετοιμάζεται. Ενώ χορεύει πέφτει. Η Νίνα τελειώνει το πρώτο μέρος της παράστασης ως Λευκός Κύκνος και επιστρέφει στο καμαρίνι της όπου βρίσκει τη Λίλι ντυμένη ως Μαύρος Κύκνος. Η Νίνα τη σπρώχνει σε έναν καθρέφτη και τη μαχαιρώνει με ένα κομμάτι γυαλί σκοτώνοντάς την. Η Νίνα χορεύει το μέρος του Μαύρου Κύκνου με πάθος και πολύ αισθησιακά και στο τέλος λαμβάνει ένα θερμό χειροκρότημα. Στο καμαρίνι της λίγο αργότερα θα δεχθεί την επίσκεψη της Λίλι για να της δώσει συγχαρητήρια. Το γεγονός ότι τη σκότωσε ήταν παραίσθηση αλλά ο καθρέφτης παρέμεινε σπασμένος και η Νίνα συνειδητοποιεί ότι μαχαίρωσε τον εαυτό της και όχι τη Λίλι. Παρά τον τραυματισμό της, χορεύει άψογα και στο τρίτο μέρος, πετυχαίνοντας το στόχο της να είναι τέλεια.
Ηθοποιοί και Χαρακτήρες Επεξεργασία
- Νάταλι Πόρτμαν στο ρόλο της Νίνα Σάιερς
- Βενσάν Κασέλ στο ρόλο του Τομά Λιρόι
- Μίλα Κούνις στο ρόλο της Λίλι
- Μπάρμπαρα Χέρσεϊ στο ρόλο της Έρικα Σάιερς
- Γουϊνόνα Ράιντερ στο ρόλο της Μπεθ ΜακΙντάιρ
- Μπέντζαμιν Μιλιπάιντ στο ρόλο του Ντέιβιντ
- Ξένια Σόλο στο ρόλο της Βερόνικα
- Τζάνετ Μοντγκόμερι στο ρόλο της Μάντελιν
- Σεμπάστιαν Σταν στο ρόλο του Άντριου
Παραγωγή Επεξεργασία
Πρώτα στάδια Επεξεργασία
Ο Ντάρεν Αρονόφσκι έδειξε ενδιαφέρον για το μπαλέτο όταν η αδερφή του σπούδασε χορό. Η βασική ιδέα για την ταινία του ήρθε όταν προσέλαβε σεναριογράφους να δουλέψουν πάνω σε ένα σενάριό του με τίτλο The Understudy, το οποίο αφορούσε ηθοποιούς του οφ-Μπρόντγουεϊ που διώκονται από τους αντικαταστάτες τους. Ο Αρονόφσκι δήλωσε ότι το σενάριο είχε στοιχεία από τις ταινίες Όλα για την Εύα, Ο Ένοικος του Πολάνσκι και τη νουβέλα του Ντοστογιέφσκι Ο Σωσίας. Ο σκηνοθέτης επίσης παρακολούθησε πολλές παραστάσεις της Λίμνης των Κύκνων και συνέδεσε το Λευκό με το Μαύρο Κύκνο στο σενάριο του.[7] Ο Αρονόφσκι χαρακτήρισε το Μαύρο Κύκνο σαν άτυπη συνέχεια της προηγούμενης ταινίας του Ο Παλαιστής και θυμήθηκε ένα από τα πρώτα του πρότζεκτ που αφορούσε μια ερωτική σχέση μεταξύ ενός παλαιστή και μιας μπαλαρίνας. Αλλά τελικά χώρισε την πάλη από τον μπαλέτο καθώς και τα δύο μαζί ήταν πολλά για μία ταινία.[8]
Κάστινγκ Επεξεργασία
Η Μέριλ Στριπ προτάθηκε για το ρόλο της Έρικα. Η Μπλέικ Λάιβλι έκανε δοκιμαστικό για το ρόλο της Λίλι ενώ φήμες ήθελαν τις Ρέιτσελ Βάις και Τζένιφερ Κόνελι για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους.[9] Ο Αρονόφκσι πρώτα συζήτησε με την Νάταλι Πόρτμαν την πιθανότητα μιας ταινίας με θέμα το μπαλέτο το 2000 και η ίδια έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον να υποδυθεί μια χορεύτρια μπαλέτου.[10] Για το ρόλο της Λίλι, η Πόρτμαν πρότεινε τη Μίλα Κούνις. Η Κούνις πήρε το ρόλο χωρίς να περάσει από οντισιόν.[11] Οι Πόρτμαν και Κούνις έκαναν 6 μήνες προπόνηση πριν αρχίσουν τα γυρίσματα ώστε να αποκτήσουν τον κατάλληλο σωματότυπο παρόμοιο με αυτόν που έχουν οι επαγγελματίες χορευτές.
Box office Επεξεργασία
Με προϋπολογισμό 13.000.000 δολάρια[2], η ταινία Μαύρος Κύκνος έκανε άνοιγμα τριημέρου στην 7η θέση με 8,3 εκατομμύρια δολάρια.[2] Οι συνολικές εισπράξεις στο αμερικανικό box office έφτασαν τα 106,9 εκατομμύρια δολάρια ενώ στον υπόλοιπο κόσμο συγκέντρωσε 222,4 εκατομμύρια δολάρια.[2] Παγκοσμίως απέφερε 329,3 εκατομμύρια δολάρια.[2] Στην Ελλάδα η ταινία έκοψε 210.983 εισιτήρια[12].
Βραβεία & Υποψηφιότητες Επεξεργασία
| Οργάνωση | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
|---|---|---|---|
| Όσκαρ[3] | Καλύτερη Ταινία | Υποψηφιότητα | |
| Σκηνοθεσία | Ντάρεν Αρονόφσκι | Υποψηφιότητα | |
| Α' Γυναικείου Ρόλου | Νάταλι Πόρτμαν | Νίκη | |
| Φωτογραφία | Μάθιου Λιμπατίκ | Υποψηφιότητα | |
| Μοντάζ | Άντριου Γουέισμπλαμ | Υποψηφιότητα | |
| Χρυσές Σφαίρες[4] | Καλύτερη Ταινία - Δράμα | Υποψηφιότητα | |
| Σκηνοθεσία | Ντάρεν Αρονόφσκι | Υποψηφιότητα | |
| Α' Γυναικείου Ρόλου - Δράμα | Νάταλι Πόρτμαν | Νίκη | |
| Β' Γυναικείου Ρόλου | Μίλα Κούνις | Υποψηφιότητα | |
| Screen Actors Guild Awards[6] | Καλύτερη Γυναικεία Ερμηνεία σε Πρωταγωνιστικό Ρόλο | Νάταλι Πόρτμαν | Νίκη |
| Καλύτερη Γυναικεία Ερμηνεία σε Δευτεραγωνιστικό Ρόλο | Μίλα Κούνις | Υποψηφιότητα | |
| Καλύτερη Ερμηνεία από Καστ | Υποψηφιότητα | ||
| BAFTA[5] | Καλύτερη Ταινία | Υποψηφιότητα | |
| Σκηνοθεσία | Ντάρεν Αρονόφσκι | Υποψηφιότητα | |
| Πρωτότυπο Σενάριο | Μαρκ Χέιμαν, Αντρές Χέινζ & Τζον ΜακΛάφλιν | Υποψηφιότητα | |
| Α' Γυναικείου Ρόλου | Νάταλι Πόρτμαν | Νίκη | |
| Β' Γυναικείου Ρόλου | Μπάρμπαρα Χέρσεϊ | Υποψηφιότητα | |
| Φωτογραφία | Μάθιου Λιμπατίκ | Υποψηφιότητα | |
| Σχεδιασμός Κοστουμιών | Έιμι Γουέστκοτ | Υποψηφιότητα | |
| Μοντάζ | Άντριου Γουέισμπλαμ | Υποψηφιότητα | |
| Μακιγιάζ & Κομμώσεις | Τζούντι Τσιν & Τζόρντι Σέφερ | Υποψηφιότητα | |
| Σχεδιασμός Παραγωγής | Τερίζ ΝτεΠρεζ & Τόρα Πίτερσον | Υποψηφιότητα | |
| Ήχος | Κέν Ίσι, Κρεγκ Χένιγκαν & Ντόμινικ Ταβέλα | Υποψηφιότητα | |
| Οπτικά Εφέ | Νταν Σρέκερ | Υποψηφιότητα | |
| Βραβεία Critics' Choice[5] | Καλύτερη Ταινία | Υποψηφιότητα | |
| Σκηνοθεσία | Ντάρεν Αρονόφσκι | Υποψηφιότητα | |
| Πρωτότυπο Σενάριο | Μαρκ Χέιμαν, Αντρές Χέινζ & Τζον ΜακΛάφλιν | Υποψηφιότητα | |
| Α' Γυναικείου Ρόλου | Νάταλι Πόρτμαν | Νίκη | |
| Β' Γυναικείου Ρόλου | Μίλα Κούνις | Υποψηφιότητα | |
| Φωτογραφία | Μάθιου Λιμπατίκ | Υποψηφιότητα | |
| Σχεδιασμός Κοστουμιών | Έιμι Γουέστκοτ | Υποψηφιότητα | |
| Μοντάζ | Άντριου Γουέισμπλαμ | Υποψηφιότητα | |
| Μακιγιάζ & Κομμώσεις | Τζούντι Τσιν & Τζόρντι Σέφερ | Υποψηφιότητα | |
| Σχεδιασμός Παραγωγής | Τερίζ ΝτεΠρεζ & Τόρα Πίτερσον | Υποψηφιότητα | |
| Ήχος | Κέν Ίσι, Κρεγκ Χένιγκαν & Ντόμινικ Ταβέλα | Υποψηφιότητα | |
| Μουσικής | Κλιντ Μάσελ | Υποψηφιότητα |
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Μαύρος Κύκνος στο Rotten Tomatoes». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Μαύρος Κύκνος στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 3,0 3,1 «The 83rd Academy Awards (2011) Nominees and Winners». oscars.org. 27 Φεβρουαρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2012.
- ↑ 4,0 4,1 «The 68th Annual Golden Globe Awards (2011)». goldenglobes.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2012.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «BAFTA Awards». IMDb. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2012.
- ↑ 6,0 6,1 «The 17th Annual Screen Actors Guild Awards». sagawards.org. 30 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2012.
- ↑ Wloszczyna, Susan (29 Δεκεμβρίου 2010). «'Black Swan' stars step deftly into roles». USA Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-08-21. https://www.webcitation.org/5s9abMWwQ?url=http://www.usatoday.com/life/movies/news/2010-07-22-blackswaninside22_ST_N.htm. Ανακτήθηκε στις 2010-12-29.
- ↑ Ditzian, Eric (30 Αυγούστου 2010). «'Black Swan' Director Darren Aronofsky On Ballet, Natalie Portman And Lesbian Kisses». MTV Movies Blog (MTV). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-08-30. https://www.webcitation.org/5sNCB5EQT?url=http://www.mtv.com/news/articles/1646763/20100830/story.jhtml. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ «Μαύρος Κύκνος στο IMDb». IMDb. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ Wigler, Josh (8 Δεκεμβρίου 2009). «Natalie Portman Joined Darren Aronofsky's 'Black Swan' To Explore Her Adulthood». MTV Movies Blog (MTV). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-08-04. https://www.webcitation.org/5rjYAGgT7?url=http://moviesblog.mtv.com/2009/12/08/natalie-portman-joined-darren-aronofskys-black-swan-to-explore-her-adulthood/. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ Lesnick, Silas (13 Δεκεμβρίου 2009). «Mila Kunis Talks Black Swan». ComingSoon.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-08-04. https://www.webcitation.org/5rjYBb8sA?url=http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=61596. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ «Μαύρος Κύκνος στο Box Office». SevenArt. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Επίσημη ιστοσελίδα Αρχειοθετήθηκε 2020-04-09 στο Wayback Machine.
- Μαύρος Κύκνος στο IMDb