Μεγάλο Τριανόν
Το «Μεγάλο Τριανόν» (Γαλλικά: Grand Trianon) είναι έπαυλη που βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του Τομέα των Βερσαλλιών της Γαλλίας. Χτίστηκε κατόπιν διαταγής του Βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ’ της Γαλλίας ως καταφύγιο για τον εαυτό του και την επίσημη μαιτρέσα του, Μαντάμ ντε Μοντεσπάν, και ως χαλάρωσης από την αυστηρή εθιμοτυπία της βασιλικής αυλής. Το «Μεγάλο Τριανόν» βρίσκεται μέσα στο δικό του πάρκο, το οποίο περιλαμβάνει το «Μικρό Τριανόν» (μια μικρότερη έπαυλη που χτίστηκε το 1760, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ’).
Μεγάλο Τριανόν | |
---|---|
Le Grand Trianon | |
Το Μεγάλο Τριανόν 1700 | |
Είδος | οίκημα αναψυχής |
Αρχιτεκτονική | French Baroque architecture και μπαρόκ αρχιτεκτονική |
Γεωγραφικές συντεταγμένες | 48°48′53″N 2°6′17″E |
Διοικητική υπαγωγή | Βερσαλλίες[1][2] |
Χώρα | Γαλλία[1][2] |
Έναρξη κατασκευής | 1687 |
Ιδιοκτήτης | Crown of France |
Αρχιτέκτονας | Ζυλ Αρντουάν-Μανσάρ, Λουί Λε Βω και Αντρέ Λε Νοτρ |
Χρηματοδότης | Λουδοβίκος ΙΔ΄ της Γαλλίας |
Ιστότοπος | |
Επίσημος ιστότοπος | |
Πολυμέσα | |
δεδομένα (π) |
Τριανόν από πορσελάνη
ΕπεξεργασίαΜεταξύ 1663 και 1665, ο Λουδοβίκος ΙΔ’ αγόρασε το χωριουδάκι του Τριανόν, στα περίχωρα των Βερσαλλιών. Το 1670, ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Λουί Λε Βω να σχεδιάσει ένα περίπτερο από πορσελάνη.
Η πρόσοψη ήταν κατασκευασμένη από λευκά και μπλε πορσελάνινα (κεραμικά) πλακάκια σε στιλ Ντελφτ από τις γαλλικές βιοτεχνίες της Ρουέν, της Λιζιέ, της Νεβέρ και της Σαιν-Κλάουντ. Η κατασκευή ξεκίνησε το 1670 και ολοκληρώθηκε το 1672.
Τριανόν από μάρμαρο
ΕπεξεργασίαΜέχρι το 1686, τα εύθραυστα κεραμίδια πορσελάνης του «Τριανόν από πορσελάνη» είχαν φθαρεί σε τέτοιο σημείο που ο Λουδοβίκος ΙΔ’ διέταξε την κατεδάφιση του περιπτέρου και την αντικατάσταση του με ένα από ισχυρότερο υλικό. Η εργασία ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα Ζυλ Αρντουάν-Μανσάρ. Η νέα κατασκευή είχε διπλάσιο μέγεθος από το περίπτερο της πορσελάνης και το υλικό που χρησιμοποιήθηκε ήταν κόκκινο μάρμαρο από το Λανγκντόκ.[3]
Ξεκίνησε τον Ιούνιο του 1687 και ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 1688. Εγκαινιάστηκε από τον Λουδοβίκο ΙΔ’ και τη μυστική σύζυγο του, την Μαρκησία του Μοντεσπάν, το καλοκαίρι του 1688.
Τα αρχικά σχέδια του Ζυλ Αρντουάν-Μανσάρ για το κτίριο άλλαξαν ουσιαστικά κατά τη διάρκεια της κατασκευής, με την αρχική πρόθεση να διατηρηθεί άθικτος ο πυρήνας του Τριανόν από πορσελάνη υπέρ ενός ανοιχτού περιστύλου με ένα παραπέτασμα από κόκκινες μαρμάρινες κολόνες που έβλεπαν στον κήπο. Τουλάχιστον τρεις άλλες κατασκευές χτίστηκαν στο κέντρο του νέου κτιρίου και στη συνέχεια κατεδαφίστηκαν πριν εγκατασταθεί το περιστύλιο, κατά τη διάρκεια της γρήγορης οικοδομικής δραστηριότητας του καλοκαιριού του 1687. Η πλάγια οροφή του Μανσάρ σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, προοριζόταν να εναρμονιστεί με την οροφή του «Τριανόν από πορσελάνη», αλλά ασκήθηκε βέτο από τον βασιλιά, ο οποίος ένιωσε ότι θα ήταν πολύ «βαριά» στη δομή.[4] Η μεγάλη εσωτερική γκαλερί στα δυτικά από την κεντρική πτέρυγα χτίστηκε στη θέση ενός υπαίθριου πεζόδρομου στο παλιό «Τριανόν από πορσελάνη».
Το σχέδιο εσωτερικού σχεδιασμού απέκλινε σημαντικά από αυτό που ο Λουδοβίκος ΙΔ’ και οι αρχιτέκτονες του είχαν δημιουργήσει στο Παλάτι των Βερσαλλιών. Ο Λουδοβίκος διέταξε τους αρχιτέκτονες να «Βάψουν τα πάντα άσπρα, και να μην υπάρχει καθόλου επιχρύσωμα ή χρώμα για τα τείχη του Τριανόν».[5] Αυτό ήταν εντελώς διαφορετικό, από τα ποικίλα μάρμαρα και τα πλούσια χρώματα που καθόριζαν τους εσωτερικούς χώρους στις Βερσαλλίες. Αντί της βαριάς διακόσμησης που υπήρχε στο παλάτι, οι τοίχοι του Τριανόν ήταν καλυμμένοι με λεπτές σκαλισμένες ξύλινες επενδύσεις, με ασβεστοκονιάματα, με κολώνες και πιο εκλεπτυσμένα κιονόκρανα.[5]
Το Τριανόν ήταν το σπίτι της μεγάλης οικογένειας του Λουδοβίκου ΙΔ’, και στέγαζε τον γιο και τον κληρονόμο του θρόνου, Λουδοβίκο της Γαλλίας (1661–1711) από το 1703 έως το 1711. Η ιδιοκτησία αυτή, ήταν επίσης ένα αγαπημένο καταφύγιο της Δούκισσας της Βουργουνδίας, της συζύγου του εγγονού του Λουδοβίκου, Δούκα της Βουργουνδίας, των γονέων του Λουδοβίκου ΙΕ’. Στα τελευταία χρόνια της βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΔ’, το Τριανόν ήταν η κατοικία της συμπεθέρας του βασιλιά Ελισάβετ Καρλόττα του Παλατινάτου, της χήρας Δούκισσας της Ορλεάνης και γνωστή στο Βασίλειο ως Μαντάμ. Ο γιος της, Φίλιππος της Ορλεάνης (1674-1723), μελλοντικός γαμπρός του Λουδοβίκου ΙΔ’ και Αντιβασιλέας της Γαλλίας, έζησε εκεί με τη μητέρα του. Ο Λουδοβίκος ΙΔ’ διέταξε ακόμη και την κατασκευή μιας μεγαλύτερης πτέρυγας για το Τριανόν, η οποία ξεκίνησε το 1708 από τον Μανσάρ. Αυτή η πτέρυγα, που ονομάζεται «Trianon-sous-Bois» (Τριανόν με χαμηλή βλάστηση), στέγαζε την οικογένεια της Ορλεάνης, συμπεριλαμβανομένης της νόμιμης κόρης του Λουδοβίκου ΙΔ’, Φραγκίσκη Μαρία των Βουρβόνων.
Ο νεότερος εγγονός του βασιλιά, ο Κάρολος της Γαλλίας (1686-1714), και η σύζυγος του Μαρία Λουΐζα Ελισάβετ της Ορλεάνης κατοικούσαν επίσης εκεί. Η οικογένεια της Ορλεάνης, που είχε διαμερίσματα στο Παλάτι των Βερσαλλιών, αντικαταστάθηκε αργότερα από την αδερφή του, Λουΐζα Φραγκίσκη των Βουρβόνων, δούκισσα του Μπουρμπόν, η οποία έζησε στο Τριανόν και αργότερα έχτισε το Παλαί Μπουρμπόν στο Παρίσι, ο σχεδιασμός του οποίου ήταν αντίγραφο του Τριανόν.
Το 1708, τα πρότυπα των ερμάριων της Βιβλιοθήκης Μαζαρέν, όπως τότε ονομάζονταν γραφεία (έπιπλο), παραδόθηκαν στο Τριανόν από τον Αντρέ-Σαρλ Μπούλ. Ο πρώτος Δούκας του Αντάν, ο Λουί Αντουάν ντε Παρνταγιάν Γκοντρά, διευθυντής των κτιρίων του βασιλιά, έγραψε στον Λουδοβίκο ΙΔ’: «Ήμουν στο Τριανόν, επιθεωρώντας το δεύτερο γραφείο γραφής από τον Μπουλ. Είναι τόσο όμορφο όσο το άλλο και ταιριάζει τέλεια στο δωμάτιο».[6]
Το 1717, ο Πέτρος Α΄ της Ρωσίας, ο οποίος μελετούσε το παλάτι και τους κήπους των Βερσαλλιών, και κατοικούσε στο Τριανόν, εμπνεύστηκε από τις Βερσαλλίες το Ανάκτορο Πέτερχοφ.
Λουδοβίκος ΙΕ' και μετά
ΕπεξεργασίαΟ Λουδοβίκος ΙΕ’ δεν επέφερε αλλαγές στο Μεγάλο Τριανόν. Το 1740 και το 1743, ο πεθερός του, ο Στανίσλας Λενσίνσκι, πρώην βασιλιάς της Πολωνίας, έμεινε εκεί κατά τις επισκέψεις του στις Βερσαλλίες. Αργότερα, κατά τη διάρκεια της παραμονής στο Τριανόν, ο Λουδοβίκος ΙΕ’ αρρώστησε πριν μεταφερθεί στο Παλάτι των Βερσαλλιών, όπου πέθανε στις 10 Μαΐου 1774.
Κατά παρόμοιο τρόπο και ο Λουδοβίκος ΙΣΤ’ δεν έφερε καμία δομική τροποποίηση στο Μεγάλο Τριανόν. Η σύζυγος του, η βασίλισσα Μαρία Αντουανέτα, που προτιμούσε το Μικρό Τριανόν, έδωσε μερικές θεατρικές παραστάσεις στην Γκαλερί του Γκοτέλ, μια γκαλερί με πίνακες ζωγραφικής του Ζαν Γκοτέλ που αντιπροσωπεύουν τα μπουκέτα των Βερσαλλιών και του Τριανόν.
Κατά τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, το Μεγάλο Τριανόν εγκαταλείφτηκε χωρίς καμία εργασία συντήρησης. Την εποχή της Πρώτης Γαλλικής Αυτοκρατορίας, ο Ναπολέων το έκανε μια από τις κατοικίες του και του έδωσε τον Αυτοκρατορικό ρυθμό. Ο Ναπολέων έζησε στο Μεγάλο Τριανόν με τη δεύτερη σύζυγο του, τη Μαρία Λουΐζα της Αυστρίας.
Οι επόμενοι βασιλείς που ζούσαν στο Μεγάλο Τριανόν ήταν ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα των Γάλλων, ο Λουδοβίκος Φίλιππος της Γαλλίας και η Ιταλίδα σύζυγός του Μαρία Αμαλία των δύο Σικελιών. Ήταν απόγονος του αντιβασιλέα Λουδοβίκου Φίλιππου της Γαλλίας και ήταν ανιψιά της Μαρίας Αντουανέτας.
Τον Οκτώβριο του 1837, η Μαρία της Ορλεάνης, πριγκίπισσα της Βυρτεμβέργης (κόρη του Λουδοβίκου Φίλιππου της Γαλλίας) παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο της Βυρτεμβέργης στο Μεγάλο Τριανόν.
Το 1920, το Μεγάλο Τριανόν φιλοξένησε τις διαπραγματεύσεις και την υπογραφή της Συνθήκης του Τριανόν, η οποία άφησε την Ουγγαρία με λιγότερο από το ένα τρίτο του εδάφους της πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Για τους Ούγγρους, η λέξη "Τριανόν" παραμένει μέχρι σήμερα το σύμβολο μιας από τις χειρότερες εθνικές αποτυχίες τους.
Το 1963, ο Σαρλ ντε Γκωλ διέταξε την ανακαίνιση του κτηρίου.
Ένας δημοφιλής ιστότοπος σήμερα για τουρίστες που επισκέπτονται τις Βερσαλλίες, είναι επίσης μία από τις προεδρικές κατοικίες της Γαλλικής Δημοκρατίας που φιλοξενούν ξένους αξιωματούχους.
Κατάλογος ενοίκων του Μεγάλου Τριανόν
Επεξεργασία- 1690–1703: Λουδοβίκος ΙΔ’.
- 1703–1711: Λουδοβίκος της Γαλλίας (1661–1711).
- Από το 1708: Ελισάβετ Καρλόττα του Παλατινάτου, της χήρας Δούκισσας της Ορλεάνης, στην πτέρυγα «Trianon-sous-Bois» (Τριανόν με χαμηλή βλάστηση).
- 1711–1712: Δούκας και η Δούκισσα της Βουργουνδίας.
- 1712–1714: Δούκας και η Δούκισσα του Μπέρι.
- 1717: Πέτρος Α΄ της Ρωσίας.
- 1720: Φραγκίσκη Μαρία των Βουρβόνων.
- 1740 και 1743: Στανίσλας Λενσίνσκι, πρώην βασιλιάς της Πολωνίας.
- 1774: Λουδοβίκος ΙΕ’.
- 1810–1814: Αυτοκράτειρα Μαρία Λουΐζα, σύζυγος του Ναπολέοντα Α'.
- 1830-1848: Βασίλισσα Μαρία Αμαλία, σύζυγος του Λουδοβίκου Φιλίππου Α '.
- Σήμερα: Είναι μια επίσημη κατοικία του Προέδρου της Γαλλίας, που χρησιμοποιείται για την υποδοχή ξένων αξιωματούχων.
Παράγωγα κτίρια
Επεξεργασία== Σημειώσεις ==
- ASMOSIA 4, 1999, p. 66
- Walton, 1986; p. 152-153
- Walton, 1986; p. 160
- Walton, 1986; p. 160
- Ερμάριο Μαζαρέν
- Γκαλερί του Μεγάλου Τριανόν
Αναφορές
Επεξεργασία- Charles Philippe d'Albert, duc de Luynes (1860-1865), Mémoires, τόμος. 3, σελ. 197, 201, 207 και τομ. 4 σελ. 474 και 477