Μητροπολίτης Λαρίσης Θεολόγος
Ο Μητροπολίτης πρώην Λαρίσης Θεολόγος Πασχαλίδης (1918 - 1996) ήταν Έλληνας ιεράρχης. Διετέλεσε μητροπολίτης Λαρίσης κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας, από το 1968 μέχρι το 1974, έτος κατά το οποίο κηρύχθηκε έκπτωτος μαζί με άλλους 11 ιεράρχες που δεν αναγνώριζαν την κανονική Ιερά Σύνοδο και τον αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ. Ακολούθως ορίστηκε πρώτα τιτουλάριος επίσκοπος και κατόπιν πρώην μητροπολίτης[1]. Ο ίδιος, μαζί με άλλους δύο πρώην μητροπολίτες, ενεπλάκη σε πολυετή δικαστικό αγώνα με την Εκκλησία της Ελλάδος, στην προσπάθειά του να επανέλθει στην μητρόπολη Λαρίσης.[2]
Βιογραφία Επεξεργασία
Γεννήθηκε το 1918 στην ιταλοκρατούμενη Νίσυρο[3], από ελληνική οικογένεια της Οδησσού[4]. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη γενέτειρά του και κατόπιν εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε το σχολείο και παράλληλα εργαζόταν[3]. Κατόπιν φοίτησε νομική και θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών[3][4]. Ως φοιτητής διετέλεσε μέλος της κίνησης του Άγγελου Νησιώτη, καθώς και φοιτητικής ένωσης που συνδεόταν με τη χριστιανική αδελφότητα «Η Ζωή», με την οποία συνδέθηκε χωρίς όμως να γίνει επίσημα μέλος της[5]. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1950, υπηρετώντας αρχικά σε εκκλησίες της Αθήνα αλλά και στα Βασιλικά Ανάκτορα και το 1952 μετατέθηκε στη Λήμνο, όπου τα επόμενα χρόνια έγινε πρώτα πρεσβύτερος και κατόπιν αρχιμανδρίτης υπό τον τότε μητροπολίτη Λήμνου και έπειτα Τρίκκης Διονύσιο, τον οποίο αργότερα ακολούθησε στα Τρίκαλα. Τόσο στη Λήμνο όσο και στα Τρίκαλα ανέπτυξε έντονη δράση ως ιεροκήρυκας και κατηχητής[3][4].
Μετά τον εξαναγκασμό σε παραίτηση του μητροπολίτη Λαρίσης Ιακώβου Σχίζα από τη Δικτατορία και την ηγεσία της Εκκλησίας[6], ο Θεολόγος ορίστηκε από τον τοποτηρητή της μητρόπολης, Τρίκκης Διονύσιο, ως γενικός αρχιερατικός επίτροπος Λάρισας. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Θεολόγος ήταν ένας από τους τρεις υποψηφίους για τη διαδοχή του Ιακώβου, πετυχαίνοντας την εκλογή του αν και κατετάγη δεύτερος στην ψηφοφορία της Αριστίνδην Συνόδου. Σύμφωνα με τις επικρατούσες απόψεις, η ανάδειξη του Θεολόγου στον θρόνο της μητρόπολης οφειλόταν είτε σε οικειοθελή παραίτηση του Ανάργυρου Σταματόπουλου (ο οποίος προτίμησε να παραμείνει προσκολλημένος στην αδελφότητα «Η Ζωή») είτε σε εύνοια των αρχών[5]. Ως ιεράρχης, λίγο καιρό μετά μετά την ενθρόνισή του, πήρε επίσημα θέση υπέρ του «Ναι» ενόψει του δημοψηφίσματος που οργάνωσε η Δικτατορία τον Σεπτέμβριο του 1968[7].
Τον Ιούλιο του 1974 εξελέγη Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου ο Σεραφείμ Ορφανός από την κανονική πλέον Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος. Στον Μητροπολιτικό ναό Αθηνών, στις 16 Ιουλίου, κατά τη χειροτονία του Σεραφείμ, οπαδοί του Πασχαλίδη δημιούργησαν επεισόδια, τα οποία μεταφέρθηκαν και στη Λάρισα.
Το 1989 - μετά την κοίμηση του Μητροπολίτη Σεραφείμ Ορφανού - νέος Μητροπολίτης εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο ο αρχιμανδρίτης Δημήτριος Μπεκιάρης. Όμως οπαδοί του Πασχαλίδη προκάλεσαν και πάλι στην πόλη της Λάρισας επεισόδια και βιαιότητες. Η υπόθεση της εκλογής έφτασε έως το Συμβούλιο της Επικρατείας που ακύρωσε την εκλογή του Δημητρίου.[8] Το 1994 Μητροπολίτης Λαρίσης εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο ο αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Λάππας. Την ημέρα χειροτονίας του Ιγνατίου στον Μητροπολιτικό ναό Αθηνών πλήθος οπαδών του Πασχαλίδη διαδήλωσαν κατά του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ και κατά της Ιεράς Συνόδου, ενώ σημειώθηκαν επεισόδια και τραυματισμοί πολιτών και αστυνομικών. Τα επεισόδια συνεχίστηκαν και στη Λάρισα.[9][10]
Ο Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης την περίοδο των εντάσεων επισκέφθηκε και στήριξε τον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ και αποδοκίμασε τη συμπεριφορά του Θεολόγου Πασχαλίδη.[11] Επίσης, ο γέροντας Ευμένιος Σαριδάκης επέπληξε τον Θεολόγο Πασχαλίδη «για τον διχασμό που προκαλούσε στον λαό της τοπικής Εκκλησίας».[12]
Ο Θεολόγος και οι άλλοι δύο έκπτωτοι μητροπολίτες πρώην Αττικής Νικόδημος και πρώην Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνος, επέμειναν μέχρι τέλους για την αποκατάστασή τους στις μητροπόλεις που κατείχαν μέχρι το 1974, δημιουργώντας ένταση στους κόλπους της Εκκλησίας, η οποία θεωρήθηκε πως είχε ως απώτερο σκοπό (την περίοδο 1990-1993) την ανατροπή του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ[13]. Τον Αύγουστο του 1993, με αφορμή ενέργειες του πρώην Θεσσαλιώτιδος τιμωρήθηκαν και οι τρεις με το επιτίμιο της ακοινωνησίας, ενώ τον Ιούνιο του 1996 κρίθηκαν αμετάκλητα έκπτωτοι από το ΣτΕ[14].
Ο Θεολόγος Πασχαλίδης απεβίωσε το 1996.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Αγγελοπούλου, Αθανασίου Αν. (1998). Εκκλησιαστική Ιστορία. Ιστορία των δομών διοικήσεως και ζωής της Εκκλησίας της Ελλάδος (Εικοστός αιώνας). Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη. σελ. 111-117.
- ↑ «Αγιος ο Θεολόγος ; » Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΙΡΝΕΙ ΘΕΣΗ ΜΕ ΜΑΚΡΟΣΚΕΛΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, eleftheria.gr
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Βιογραφικόν σημείωμα του Σεβ. Μητροπολ. Λαρίσης και Πλαταμώνος κ. Θεολόγου». Εκκλησία (Αθήναι: Επίσημον Δελτίον της Εκκλησίας της Ελλάδος) (Έτος ΜΕ΄, Αριθ. 15-16): 347-348. 1 - 15 Αυγούστου 1968. https://www.ecclesia.gr/greek/press/ekklisia/material/1968_08_15_16.pdf.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Μητροπολίτες Λαρίσης & Τυρνάβου». imlarisis.gr. Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης & Τυρνάβου. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ 5,0 5,1 Ανδρεόπουλος, Χαράλαμπος Μιχ. (2016). Σχέσεις εκκλησίας και πολιτείας στην Ελλάδα κατά την Επταετία (1967-1974). Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ-Διδακτορική Διατριβή. σελ. 141-142.
- ↑ Ανδρεόπουλος (2016). σελ. 175-177.
- ↑ «Η κατοχή, η δικτατορία και ο αρχιεπίσκοπος, Δημήτρης Ψαρράς, 26.09.2016, efsyn.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ [https://www.eleftheria.gr/%CE%BB%CE%AC%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B1/item/203805.html Οταν πρωτοσυναντήσαμε τον Ιγνάτιο στο… «κρησφύγετό» του στη Λάρισα ΜΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1994, 27/6/2018, Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ]
- ↑ «Η εκλογή και η επεισοδιακή χειροτονία του Λαρίσης Ιγνατίου στην Αθήνα, 28/6/2018, exapsalmos.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ Οι άγνωστες πτυχές μίας επώδυνης ιστορίας: “Ο Ιγνάτιος δεν ήθελε να γίνει Μητροπολίτης Λαρίσης”, 01/07/2018, onlarissa.gr
- ↑ Σίμωνος Μοναχοῦ, «Εὐμένιος, ὁ ποιμήν ὁ καλός καί θαυματουργός», σ. 166
- ↑ Σίμωνος Μοναχοῦ, «Εὐμένιος, ὁ ποιμήν ὁ καλός καί θαυματουργός», σ. 167.
- ↑ Ανδρεόπουλος (2016). σελ. 33-34.
- ↑ Ανδρεόπουλος (2016). σελ. 389.