Μια αξιοθρήνητη ιστορία
Μια αξιοθρήνητη ιστορία (ρωσικός τίτλος: Скверный анекдот) μεταφρασμένο επίσης ως Μεγάλη ατυχία είναι σατιρικό διήγημα του Ρώσου συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι που δημοσιεύτηκε το 1862 στο περιοδικό Vremya.[1]
 Φωτογραφία του Ντοστογιέφσκι το 1879 | |
| Συγγραφέας | Φιόντορ Ντοστογιέφσκι |
|---|---|
| Τίτλος | Скверный анекдот |
| Γλώσσα | Ρωσικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1862 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1862 |
| Μορφή | διήγημα |
| Τόπος | Αγία Πετρούπολη |
| δεδομένα () | |
Η ιστορία αναφέρεται στην κωμικοτραγική ιστορία ενός στρατηγού της δημόσιας διοίκησης, ο οποίος έχοντας ενστερνισθεί με περηφάνια τα φιλελεύθερα-ανθρωπιστικά κοινωνικά ιδεώδη, αποφασίζει αυθόρμητα να δοκιμάσει τη θεωρία του παρουσιαζόμενος απρόσκλητος στο γαμήλιο γλέντι ενός από τους χαμηλόβαθμους υφισταμένους του.[2]
Η ιστορία βασίζεται στο πλαίσιο των διαφορετικών απόψεων που προέκυψαν στην τσαρική Ρωσία μετά την κατάργηση της δουλοπαροικίας το 1861 και των διαφόρων πνευματικών ρευμάτων που πυροδοτήθηκαν από τις μεταρρυθμίσεις του .
Υπόθεση Επεξεργασία
Ένα χειμωνιάτικο βράδυ στην Αγία Πετρούπολη, ο κρατικός σύμβουλος Ιβάν Ίλιτς Πραλίνσκι, ένας υψηλόβαθμος, ακόμη άγαμος 43χρονος ανώτερος δημόσιος υπάλληλος με τον βαθμό του στρατηγού, περνά το βράδυ με δύο μεγαλύτερους και πιο έμπειρους στρατηγούς συναδέλφους του. Στη συζήτηση, εκφράζει διάφορες φιλελεύθερες ιδέες, ιδιαίτερα σε σχέση με τη σημασία του «ανθρωπισμού προς τους υφισταμένους». Είχε την ιδέα ότι αν η υψηλή κοινωνία, συμβάλλοντας στην κοινωνική πρόοδο και στην εδραίωση των αρχών του ανθρωπισμού, έρχονταν κοντά στον απλό λαό, τότε οι άνθρωποι θα πίστευαν στην κρατική μεταρρύθμιση, γεγονός που θα οδηγούσε σε γενική ευημερία. Οι συνάδελφοί του αντιμετωπίζουν τις απόψεις του με χλευασμό και σκεπτικισμό. Μετά, χωρίς να περιμένει την άμαξά του, ξεκινάει με τα πόδια -έχει πιει έξι ποτήρια κρασί- για το σπίτι του. Ο Πραλίνσκι παρατηρεί μια γιορτή που γίνεται σε ένα σπίτι και μαθαίνει ότι πρόκειται για το γαμήλιο γλέντι του υφιστάμενού του νεαρού Πορφίρι Πέτροβιτς Ψελδονίμοφ.[3]
Γεμάτος ευγενείς προθέσεις και για να δώσει ένα μάθημα καταδεκτικότητας, μπαίνει για να συγχαρεί τους νεόνυμφους. Η απροσδόκητη εμφάνιση τέτοιου υψηλού προσώπου παραλύει τους καλεσμένους, η κατάσταση γίνεται όλο και πιο αμήχανη τόσο για τους παριστάμενους όσο και για τον ίδιο τον στρατηγό. Ο γαμπρός φτάνει στα όρια της παραφροσύνης. Ο Πραλίνσκι, έχοντας πιει πάρα πολύ, βυθίζεται γρήγορα στο επίπεδο της μεθυσμένης γαμήλιας παρέας. Θέλοντας να αποδείξει το εύρος των απόψεών του, την καλοσύνη και τον ανθρωπισμό προς άτομα χαμηλότερης κοινωνικής θέσης, παραφέρεται, γελοιοποιείται, τα κίνητρά του παρεννοούνται, ακόμη και προσβάλουν. Ένας καλεσμένος του φωνάζει την αλήθεια κατά πρόσωπο ότι τάραξε τη γενική ευθυμία, ο γαμπρός τον πετάει έξω. Ο Πραλίνσκι θέλει να φύγει, σκοντάφτει και μένει αναίσθητος λόγω μέθης, τον βάζουν να κοιμηθεί στο κρεβάτι των νεονύμφων.[4]
Το επόμενο πρωί, και ενώ μητέρα του γαμπρού τον φροντίζει αφοσιωμένα όλη τη νύχτα, ο αξιωματούχος φεύγει νοιώθοντας ντροπή και αηδία για τον εαυτό του.[5]
Μετά από οκτώ ημέρες απουσίας, ο Πραλίνσκι ξαναπηγαίνει στο γραφείο του. Όλοι συμπεριφέρονται σαν να μην συνέβη τίποτα. Ένας υπάλληλος υποβάλει στον στρατηγό αίτημα για μετάθεση του κατώτερου υπαλλήλου Ψελδονίμοφ σε άλλο τμήμα. Ο Πραλίνσκι συμφωνεί: «... πες σ' αυτόν τον Ψελδονίμοφ ότι δεν του κρατάω κακία... Αντίθετα, είμαι πρόθυμος να ξεχάσω όλα όσα έγιναν...» Ωστόσο, δεν μπορεί να ξεχάσει το ντροπιαστικό περιστατικό και σωριάζεται στην καρέκλα του.
Θέματα Επεξεργασία
Το τρομερό χάσμα ανάμεσα στην ιδέα ενός ανθρώπου για τον εαυτό του, τα ιδανικά του και τα κίνητρά του, και αυτό που αποδεικνύεται υπό το σκληρό φως της πραγματικότητας. Η αναγνώριση της αποτυχίας να ανταποκριθεί κανείς στις προσδοκίες του είναι ουσιαστικά κωμικοτραγική. [6]
Το πνεύμα της μεταρρύθμισης που εξαπλώθηκε στη Ρωσία στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του «τσάρου-απελευθερωτή» Αλέξανδρου Β', ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο το 1855 και το 1861 απελευθέρωσε τους δουλοπάροικους στη Ρωσία.
Διασκευή Επεξεργασία
Το 1966, οι σκηνοθέτες Alexander Alov και Vladimir Naumov γύρισαν μια ομώνυμη ταινία βασισμένη στο διήγημα. Η ταινία δεν κυκλοφόρησε για λόγους λογοκρισίας. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό το 1987.
Μεταφράσεις στα ελληνικά Επεξεργασία
- Μεγάλη ατυχία, μετάφραση: Κοσμάς Πολίτης, εκδόσεις Φοντάνα, 1973
- Μια αξιοθρήνητη ιστορία, μετάφραση: Αλέξανδρος Κοτζιάς, εκδόσεις Κέδρος, 1996 [7]
- Μια αξιοθρήνητη ιστορία, μετάφραση: Κοραλία Μακρή, εκδόσεις Κοροντζής, 2005
- Μια αισχρή ιστορία, μετάφραση: Σταυρούλα Αργυροπούλου, εκδόσεις Ροές, 2006 [8]
- Μια αξιοθρήνητη ιστορία, μετάφραση: Εκατερίνα Πολυμέρου, εκδόσεις ΕΝΤΥΠΟΙΣ, 2016 [9]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Μηνιαίο περιοδικό της Αγίας Πετρούπολης που κυκλοφόρησε από το 1861 έως το 1863. Συντάκτης ήταν ο Μιχαήλ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, μεγαλύτερος αδελφός του Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι. Πολιτικά άρθρα και λογοτεχνικά έργα εμφανίστηκαν στο περιοδικό.
- ↑ . «bookmate.com/books/A Nasty Story».
- ↑ . «wikiwand.com/en/A_Nasty_Story».
- ↑ . «languagehat.com/dostoevskys-nasty-story/».
- ↑ . «artandpopularculture.com/A_Nasty_Story».
- ↑ Coulson, Jessie. "Introduction." From Dostoevsky, Fyodor (1966). Gambler/Bobok/A Nasty Story. Penguin Books.
- ↑ . «kedros.gr/product/axiothriniti-istoria».
- ↑ . «politeianet.gr/books/dostoyevsky-fyodor-roes-noubeles-kai-diigimata-deuteros-tomos».
- ↑ . «politeianet.gr/books/dostoyevsky-fyodor-entupois-mia-axiothriniti-istoria».