Ο Μιχαήλ (απεβ. 1284) από την Οικογένεια Ταρχανειώτη ήταν αριστοκράτης και στρατηγός στη Ρωμανία, που δραστηριοποιήθηκε εναντίον των Τούρκων στη Μικρά Ασία και εναντίον των Καπετιδών-Ανζού της Νάπολης στα Βαλκάνια από το 1278, ώσπου ασθένησε το 1284.

Μιχαήλ Ταρχανειώτης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13ος αιώνας
Θάνατος1284
Αιτία θανάτουμολυσματική ασθένεια
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααξιωματικός
Οικογένεια
ΓονείςΝικηφόρος Ταρχανειώτης και Μαρία Παλαιολογίνα Ταρχανειώτισσα
ΑδέλφιαΑνδρόνικος Ταρχανειώτης
Ιωάννης Ταρχανειώτης
Théodora Tharchaniotissa
ΣυγγενείςΜιχαήλ Η´ Παλαιολόγος (θείος από την πλευρά της μητέρας) και Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος (πρωτοξάδερφος)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΜέγας Δομέστικος (Βυζαντινή Αυτοκρατορία)

Βιογραφία Επεξεργασία

Ήταν ο γιος του Νικηφόρου μεγάλου δομεστίκου του Ιωάννη Γ΄ Βατάτζη (1221-54) και της Μαρίας Παλαιολογίνας, αδελφής του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου[1][2]. Η Οικογένειά του υποστήριξε την άνοδο του τελευταίου στο θρόνο το 1259 και αυτός αντάμειψε τους γιους του Νικηφόρου: ήρθαν να ζήσουν στο Αυτοκρατορικό Παλάτι και ο Μιχαήλ έγινε πρωτοβεστιάριος, ο Ανδρόνικος μέγας κονόσταυλος και ο Ιωάννης στρατηγός.[1][2]

Εμφανίζεται για πρώτη φορά στις πηγές το 1262 να συμμετέχει στην επιχείρηση του θείου του Ιωάννη Παλαιολόγου (άλλου αδελφού της Μαρίας).[2] Το 1278 ήταν μέγας δομέστικος και συνόδευσε τον εξάδελφό του Ανδρόνικο Β΄ (γιο του Μιχαήλ Η΄) στην εκστρατεία του εναντίον των Τούρκων της Μικράς Ασίας. Η επιτυχία του ήταν ότι οι Τούρκοι αποσύρθηκαν από την κοιλάδα του Μαιάνδρου ποταμού. Ο Ταρχανειώτης με διαταγή του Ανδρονίκου Β΄ επανοικοδόμησε, οχύρωσε και έφερε πληθυσμό στις Τράλλεις. Ο Ανδρόνικος Β΄ ήθελε να την ονομάσει Ανδρονικόπολη ή Παλαιολογόπολη. Όμως μερικά έτη μετά η πόλη, πενιχρά εφοδιασμένη με νερό και προμήθειες, πολιορκήθηκε και πάρθηκε από τον εμίρη του Μεντεσέ.[3]

Την άνοιξη του 1281 ο Ταρχανειώτης οδήγησε τον Ρωμαϊκό στρατό, που εστάλη προς ανακούφιση της πολιορκίας του Βερατίου (Πουλχεριούπολης) από τους Καπετίδεςς-Ανζού της Νάπολης. Οι στρατιώτες του σε μία επίθεση συνέλαβαν τον διοικητή τους Ούγο του Συλλύ. Τότε ο στρατός τους πανικοβλήθηκε και νικήθηκαν με μεγάλες απώλειες.[4][5] Ο Ταρχανειώτης επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και τέλεσε θρίαμβο με τον αιχμάλωτο Συλλύ στους δρόμους της πόλης. Αρνήθηκε την αναβάθμισή του σε Καίσαρα από μετριοφροσύνη.[2] Το 1283/84 ο Ανδρόνικος Β΄ τον έθεσε επικεφαλής της εκστρατείας εναντίον του Ιωάννη Α΄ άρχοντα της Θεσσαλίας. Βάδισε ως εκεί, όπου συνάντησε τον Ρωμαϊκό στόλο και πολιόρκησαν τη Δημητριάδα (Βόλο). Η πόλη έπεσε, αλλά μία επιδημία (μάλλον ελονοσίας) σκότωσε πολλούς στο στράτευμα, ακόμη και τον Ταρχανειώτη, έτσι ο υπόλοιπος στρατός αναγκαστικά υποχώρησε.[2][6][7]

Οικογένεια Επεξεργασία

Νυμφεύτηκε πριν το 1262 τη Μαρία Φιλανθρωπηνή, κόρη του Αλεξίου μεγάλου δούκα και είχε τέκνα:

  • γιος, πρωτοσεβαστός.
  • κόρη, παντρεύτηκε τον Αλέξιο Ραούλ.
  • Αλέξιος ο νεότερος, διάσημος στρατηγός, που στασίασε· έγινε κυβερνήτης της Λέσβου.[2][8]

Αναφορές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Kazhdan 1991, σελ. 2012.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 PLP, 27505. Ταρχανειώτης, Μιχαὴλ Παλαιολόγος.
  3. Nicol 1993, σελ. 86.
  4. Bartusis 1997, σελ. 63.
  5. Nicol 1993, σελίδες 65–66.
  6. Bartusis 1997, σελ. 68.
  7. Nicol 1993, σελ. 115.
  8. Kazhdan 1991, σελ. 1649.

Πηγές Επεξεργασία

  • Bartusis, Mark C. (1997). The Late Byzantine Army: Arms and Society 1204–1453. Philadelphia, Pennsylvania: University of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-1620-2.
  • Kazhdan, Alexander (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
  • Nicol, Donald MacGillivray (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-43991-4.
  • Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Walther, Rainer; Sturm-Schnabl, Katja; Kislinger, Ewald; Leontiadis, Ioannis; Kaplaneres, Sokrates (1976–1996). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit (in German). Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1.