Μκριτς Μπεσικτασλιάν

Αρμένιος λογοτέχνης

Ο Μκριτς Μπεσικτασλιάν ή Πεσικτασλιάν (αρμενικά: Մկրտիչ Պէշիկթաշլեան, 18 Αυγούστου 1828 - 29 Νοεμβρίου 1868[2][3][4]) ήταν σημαντικός Αρμένιος ποιητής, συγγραφέας και διανοούμενος του 19ου αιώνα που έζησε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία[3].

Μκριτς Μπεσικτασλιάν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Մկրտիչ Պէշիկթաշլեան (Western Armenian)
Γέννηση18  Αυγούστου 1828
Ορτάκιοϊ
Θάνατος29  Νοεμβρίου 1868
Κωνσταντινούπολη
Αιτία θανάτουφυματίωση
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΑρμενικό Κοιμητήριο του Σισλί
ΕθνικότηταΑρμένιοι[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςAρμενικά
Classical Armenian
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
θεατρικός συγγραφέας

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Μπεσικτασλιάν γεννήθηκε στις 18 Αυγούστου[5] του 1828 στη συνοικία Ορτάκιοϊ της ευρωπαϊκής πλευράς της Κωνσταντινούπολης και ήταν γιος ράφτη. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στην τοπική αρμενική Σχολή των Μεχιταριστών και σε ηλικία περίπου έντεκα ετών μετέβη για σπουδές στην Πάδοβα όπου λειτουργούσε η αρμενική Σχολή Μουρατιάν[2]. Μεταξύ των καθηγητών του στην ιταλική πόλη, συμπεριλαμβανόταν και ο επιφανής Αρμένιος λόγιος Αρσέν Μπαγκρατούνι. Αποφοίτησε το 1845 και κατόπιν πέρασε ένα μικρό χρονικό διάστημα στη Βενετία μελετώντας παλαιά αρμενικά έγγραφα προτού επιστρέψει στη γενέτειρά του[2].

Τα επόμενα χρόνια εργάστηκε ως καθηγητής αρμενικών, γαλλικών και λογοτεχνίας σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης[2], καθώς και σε σπίτια εύπορων οικογενειών. Παράλληλα ενεπλάκη ενεργά στα ζητήματα της αρμενικής κοινότητας της πόλης, συμβάλλοντας στην ίδρυση εκπαιδευτικών και φιλανθρωπικών συλλόγων, με τομέα δράσης και εκτός Κωνσταντινουπόλεως, όπως π.χ. στην ευρύτερη περιοχή της Κιλικίας[2]. Επιπλέον, εργάστηκε για την ενότητα των συμπατριωτών του, ανεξαρτήτως θρησκευτικού δόγματος[2][4]. Μεταξύ των μαθητών του συγκαταλεγόταν η συγγραφέας και φεμινίστρια Σρμπουχί Ντουσάπ (1840-1901), με την οποία συνδέθηκε φιλικά[6]. Απεβίωσε στις 29 Νοεμβρίου[5] του 1868, προσβεβλημένος από φυματίωση[6].

Συγγραφικό έργο Επεξεργασία

Το 1856 ολοκλήρωσε και παρουσίασε στο κοινό το παρθενικό του θεατρικό έργο, το οποίο ήταν η τραγωδία «Κορνάκ», η οποία ξεχώρισε για το γεγονός πως ήταν γραμμένη στη καθομιλουμένη δυτική αρμενική διάλεκτο της εποχής[7][8]. Άλλα θεατρικά έργα του Μπεσικτασλιάν είναι τα «Αρσάκ», «Βαχέ» και «Βαχάν», όλα εμπνευσμένα από την αρμενική ιστορία. Επιπλέον, ασχολήθηκε και με την ποίηση, η οποία αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι του συγγραφικού του έργου. Έγραψε περίπου 60 ποιήματα με θέματα όπως η πατρίδα, η φύση, ο έρωτας κλπ. Από αυτά ξεχωρίζουν η «Άνοιξη», το «Είμαστε αδελφοί», «Το κορίτσι του Ζεϊτούν» (αφιερωμένο στην αρμενική εξέγερση του 1862[5]) κ.ά. Παράλληλα μετέφρασε έργα ξένων συγγραφέων, όπως «Ο θάνατος του Καίσαρα» του Βολταίρου και η τραγωδία «Σαούλ» του Βιττόριο Αλφιέρι[6][8]. Το 1870 συγκεντρώθηκαν και εκδόθηκαν για πρώτη φορά τα άπαντά του, τα οποία περιλαμβάνουν τη λογοτεχνική του παραγωγή, καθώς και την αρθρογραφία του σε διάφορα έντυπα[9].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ara Krikorian, Hraïr Heratchian: «Le dictionnaire biographique» (Γαλλικά) Μαιζόν-Αλφόρ. 2021. σελ. 98. ISBN-13 978-2-905686-93-0.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Hacikyan, Agop Jack, επιμ. (2000). The Heritage of Armenian Literature. From the eighteenth century to modern times. III. Detroit: Wayne State University Press. σελ. 286. 
  3. 3,0 3,1 Payaslian, Simon (2007). The History of Armenia. From the Origins to the Present. New York: Palgrave McMillan. σελ. 118. 
  4. 4,0 4,1 Bardakjian, Kevork B., επιμ. (2000). A Reference Guide to Modern Armenian Literature, 1500-1920. With an Introductory History. Detroit: Wayne State University Press. σελ. 118. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Зулумян, Б. С. «ПЕШИКТАШЛЯ́Н». bigenc.ru (στα Ρωσικά). Большая российская энциклопедия. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2021. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Hacikyan, Agop Jack (2000). σελ. 287.
  7. Hacikyan, Agop Jack (2000). σελ. 286-287.
  8. 8,0 8,1 Bardakjian, Kevork B., επιμ. (2000). σελ. 119.
  9. Hacikyan, Agop Jack (2000). σελ. 288.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Bardakjian, Kevork B., επιμ. (2000). A Reference Guide to Modern Armenian Literature, 1500-1920. With an Introductory History. Detroit: Wayne State University Press.
  • Hacikyan, Agop Jack, επιμ. (2000). The Heritage of Armenian Literature. From the eighteenth century to modern times. III. Detroit: Wayne State University Press.
  • Payaslian, Simon (2007). The History of Armenia. From the Origins to the Present. New York: Palgrave McMillan.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • Зулумян, Б. С. «ПЕШИКТАШЛЯ́Н». bigenc.ru (στα Ρωσικά). Большая российская энциклопедия. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2021.