Μνημείο του Γιούζεφ Πονιατόφσκι (Βαρσοβία)

Συντεταγμένες: 52°14′34.08″N 21°0′55.69″E / 52.2428000°N 21.0154694°E / 52.2428000; 21.0154694

Το Μνημείο του Πρίγκιπα Γιούζεφ Πονιατόφσκι στη Βαρσοβία (πολωνικά: Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie) είναι μνημείο που βρίσκεται στην οδό Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε 46/48, στην αυλή του Προεδρικού Παλατιού. Το άγαλμα αναπαριστά τον Πρίγκιπα Γιούζεφ Πονιατόφσκι (1763-1813) να ιππεύει ένα άλογο και να κρατά ένα σπαθί στο δεξί του χέρι. Η μορφή του πρίγκιπα είναι μοντελοποιημένη από το ιππικό άγαλμα του Μάρκου Αυρήλιου στο ρωμαϊκό Καπιτωλίνο Λόφο.[2]

Μνημείο του Γιούζεφ Πονιατόφσκι (Βαρσοβία)
Χάρτης
Είδοςγλυπτό και μνημείο[1]
ΔιεύθυνσηKrakowskie Przedmieście[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°14′34″N 21°0′56″E
Διοικητική υπαγωγήΒαρσοβία
ΤοποθεσίαΒαρσοβία
ΧώραΠολωνία
Έναρξη κατασκευής1826, 1827 και 1832[1]
Υλικάμπρούντζος και μάρμαρο
ΔημιουργόςΜπέρτελ Θόρβαλντσεν
Προστασίααμετακίνητο μνημείο
Commons page Πολυμέσα

Δημιουργία του μνημείου

Επεξεργασία

Η δημιουργία του μνημείου έγινε κατόπιν εντολής της πολωνικής αριστοκρατίας. Η Πολωνή αριστοκράτισσα Άννα Ποτότσκα έλαβε άδεια από τον Τσάρο Αλέξανδρο Α΄ να τοποθετήσει το μνημείο μπροστά από το Παλάτι του Κυβερνήτη (που τώρα είναι το Προεδρικό Παλάτι).[3] Το μνημείο ανατέθηκε το 1817 στον Δανό γλύπτη Μπέρτελ Θόρβαλντσεν.[4]

Το 1829, στη Βαρσοβία, παρουσίασε ένα γύψινο μοντέλο φυσικού μεγέθους σε κλασικιστική μορφή. Το έργο δεν έτυχε καλής υποδοχής από τους κριτικούς και το κοινό που περίμεναν να δουν τον πολεμιστή ντυμένο με την πανοπλία ενός στρατιώτη, ενώ ο Θόρβαλντσεν τον παρουσίασε ως μισόγυμνο Ρωμαίο στρατηγό.[5]

Μνημείο εν κινήσει

Επεξεργασία

Με βάση το μοντέλο, το χυτήριο των Κλαούντιους και Εμίλ Γκρεγκουάρ στην οδό Ντουούγκα στη Βαρσοβία έφτιαξαν ένα χάλκινο εκμαγείο που ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1832.[6] Εν τω μεταξύ, ως αποτέλεσμα της αποτυχημένης Νοεμβριανής Εξέγερσης, η ρωσική συγκατάθεση για την τοποθέτηση του μνημείου είχε αποσυρθεί στο πλαίσιο των κυρώσεων του Τσάρου κατά της Πολωνίας, η οποία επιβεβαιώθηκε με ειδική εντολή το 1834. Το τελικό εκμαγείο μεταφέρθηκε αρχικά στο Φρούριο του Μόντλιν, όπου το γλυπτό θεωρήθηκε αρχικά ως προστάτης του φρουρίου, ο Άγιος Γεώργιος. Το 1836, το μνημείο διαλύθηκε και τοποθετήθηκε σε 10 κιβώτια στο φρούριο. Το 1840, το μνημείο συγκεντρώθηκε ξανά και κατά τη διάρκεια επιθεώρησης του φρουρίου από τον Τσάρο Νικόλαο Α΄, αποφασίστηκε να διαλυθεί το μνημείο, αλλά αυτός άλλαξε γνώμη.

Αργότερα το 1840, το άγαλμα μεταφέρθηκε στο Ντέμπλιν και το 1842 στο Παλάτι του Γόμελ στο Γόμελ.[7] Το μνημείο κοσμούσε το Παλάτι στο Γόμελ από το 1842 έως το 1922. Στη Βαρσοβία, ένα μνημείο του Ιβάν Πασκέβιτς (από τους γλύπτες Νικολάι Πιμένοφ και Αλεξάντερ φον Μποκ) αποκαλύφθηκε το 1870, στη θέση όπου προοριζόταν να είναι το μνημείο του Πρίγκιπα Γιούζεφ Πονιατόφσκι.[8] Το άγαλμα του Πασκέβιτς διαλύθηκε το 1917, όταν η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία της.[8]

Επιστροφή του μνημείου στην Πολωνία

Επεξεργασία
 
Το μνημείο όπως φαίνεται από τα παράθυρα του Προεδρικού Παλατιού.

Το μνημείο του Πρίγκιπα Γιούζεφ Πονιατόφσκι επέστρεψε στην ανεξάρτητη Πολωνία το 1922, ως μέρος της ανάκτησης μνημείων και έργων τέχνης βάσει της Ειρήνης της Ρίγας.[9] Αρχικά βρισκόταν στην αυλή του Βασιλικού Κάστρου και από το 1923, στην Πλατεία Πιουσούτσκι, σε ένα βάθρο σχεδιασμένο από τον Αλεξάντερ Μπογέμσκι, μπροστά από το Σαξονικό Παλάτι και τον Τάφο του Άγνωστου Στρατιώτη. Η τελετή αποκάλυψης του μνημείου συνδέθηκε με την άφιξη και τον διορισμό του Φερντινάν Φος ως Στρατάρχη της Πολωνίας.[10]

Το μνημείο ανατινάχθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 1944 με εντολή του Γερμανού Στρατηγού Έριχ φον ντεμ Μπαχ-Ζελέφσκι.[7]

Ένα νέο εκμαγείο του γλυπτού, φτιαγμένο από το 1948 έως το 1951, βασισμένο σε μοντέλο στο Μουσείο Θόρβαλντσεν στην Κοπεγχάγη, δημιουργήθηκε από τον Πουλ Λάουριτς Ράσμουσεν[11] και δωρίστηκε στη Βαρσοβία από το Βασίλειο της Δανίας. Στις 23 Φεβρουαρίου 1952, το μνημείο τοποθετήθηκε μπροστά από τον Παλιό Πορτοκαλεώνα (Stara Pomarańczarnia) στο Πάρκο Γουαζιένκι και το 1965 μεταφέρθηκε στην αυλή του Προεδρικού Μεγάρου όπου βρίσκεται σήμερα.[2]

Τα απομεινάρια του αρχικού γλυπτού, που βρέθηκαν τον Απρίλιο του 1945, στα ερείπια του εργοστασίου Lilpop, εκτίθενται στο Πάρκο Ελευθερίας στο Μουσείο Εξέγερσης της Βαρσοβίας.[12]

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Χάνα Κοτκόφσκα-Μπαρέγα, Pomnik Poniatowskiego, Wydawnictwo PWN, Βαρσοβία 1971

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2017.
  2. 2,0 2,1 Γκζέσιουκ-Ολσέφσκα, Ιρένα (2003). Warszawska rzeźba pomnikowa. Βαρσοβία: Neriton. σελ. 64. ISBN 83-88973-59-2. 
  3. Γκουεμπότσκι, Βιετσίσουαφ. Warszawskie pomniki. Βαρσοβία: PTTK Kraj. σελ. 77. ISBN 83-7005-211-8. 
  4. «The Legacy of Thorvaldsen in 19th-Century Warsaw». https://arkivet.thorvaldsensmuseum.dk/articles/the-legacy-of-thorvaldsen-in-19th-century-warsaw. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2020. 
  5. Κοτκόφσκα-Μπαρέγια, Χάνα (1971). Pomnik Poniatowskiego. Βαρσοβία: PWN. σελίδες 43–44. 
  6. «Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego». Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2020. 
  7. 7,0 7,1 Ζιελίνσκι, Γιαρόσουαφ (2001). Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 7 – Krakowskie Przedmieście. Βαρσοβία: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. σελ. 251. ISBN 83-88372-14-9. 
  8. 8,0 8,1 Γκουεμπότσκι, Βιετσίσουαφ. Warszawskie pomniki. Βαρσοβία: PTTK Kraj. σελ. 168. ISBN 83-7005-211-8. 
  9. Κοτκόφσκα-Μπαρέγια, Χάνα (1971). Pomnik Poniatowskiego. Βαρσοβία: PWN. σελ. 55. 
  10. Encyklopedia Warszawy. Βαρσοβία: Wydawnictwo Naukowe PWN. 1994. σελ. 664. ISBN 83-01-08836-2. 
  11. Else Kai Sass: Rytterstatuen af Józef Poniatowski, Μουσείο Θόρβαλντσεν (δανικά)
  12. «Park Wolności pachnący hiacyntami». https://www.1944.pl/artykul/park-wolnosci-pachnacy-hiacyntami,1939.html. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2020.