Η Μοναρχία της ΕλλάδαςΕλληνική Μοναρχία) ήταν το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας, στο οποίο ο κληρονομικός μονάρχης ήταν ο ανώτατος άρχοντας του Βασιλείου της Ελλάδας από το 1832 ως το 1924, και έπειτα από το 1935 ως το 1973.

Μοναρχία της Ελλάδας
Ο θυρεός του βασιλιά Όθωνα
Στοιχεία
ΠροσφώνησηΗ Αυτού Μεγαλειότητα
ΔιάδοχοςΠρίγκιπας Παύλος
Πρώτος μονάρχηςΌθων Α΄
(ως Βασιλεὺς τῆς Ἑλλάδος)
Τελευταίος μονάρχηςΚωνσταντίνος Β΄
(ως Βασιλεὺς τῶν Ἑλλήνων)
Δημιουργία27 Μαΐου 1832
Κατάργηση1 Ιουλίου 1973
ΚατοικίαΚατάλογος
ΔιεκδικητήςΠρίγκιπας Παύλος
Ιστοσελίδαgreekroyalfamily.gr

Ιστορικά

Επεξεργασία

Η Μοναρχία στην Ελλάδα ορίστηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία, βάσει των συμφωνιών του Πρωτόκολλου του Λονδίνου του 1830[1]. Για τη θέση του μονάρχη οι συμβαλλόμενες χώρες επέλεξαν τον πρίγκιπα Λεοπόλδο της Σαξονίας-Κόμπουργκ και Γκότα (μετέπειτα Βασιλιά του Βελγίου), ο οποίος δεν δέχτηκε. Ο Λεοπόλδος, μεταξύ άλλων, επικαλέστηκε στην άρνησή του ζητήματα αντιπολίτευσης στην Ελλάδα, καθώς η επιλογή του είχε γίνει από ξένες δυνάμεις. Έπειτα, οι τρεις Δυνάμεις κατέληξαν στον Όθωνα, δευτερότοκο γιο του Λουδοβίκου A' της Βαυαρίας. Η επίσημη αναγόρευση του Όθωνα ως Βασιλιά της Ελλάδας οριστικοποιήθηκε με τις Συνδιάσκεψης του Λονδίνου του 1832. Η επιλογή του Όθωνα επικυρώθηκε τυπικά από την ελληνική πλευρά τον Ιούλιο του 1832[2].

Ο Βασιλιάς της Ελλάδας Όθων ο Α΄ παρέμεινε στον ελληνικό θρόνο για 30 χρόνια, μέχρι τον Οκτώβριο του 1862, όταν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα, εν μέσω κοινωνικών αναταραχών[3]. Τον Νοέμβριο του 1862 θα διεξαχθεί ένα δημοψήφισμα στην Ελλάδα για την εύρεση ενός νέου Βασιλιά[4]. Οι περισσότεροι Έλληνες προτίμησαν τον πρίγκιπα Αλφρέδο, Δούκα του Εδινβούργου[5]. Η βρετανική κυβέρνηση μπλόκαρε την μετάβαση του πρίγκιπα στην Ελλάδα, κυρίως επειδή δεν το επιθυμούσε η Βασίλισσα Βικτώρια του Ηνωμένου Βασιλείου. Στην αδυναμία εξεύρεσης ενός βασιλιά η προσωρινή ελληνική κυβέρνηση πρότεινε το θρόνο στον πρίγκιπα Γουλιέλμο της Δανίας του Οίκου των Γκλύξμπουργκ, γιο του Βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ΄. Ο Γουλιέλμος δέχτηκε την πρόταση των Ελλήνων αντιπροσώπων, ενώ αμέσως μετά η Βουλή των Ελλήνων, επικύρωσε κατά πλειοψηφία την επιλογή του Γουλιέλμου, ο οποίος έπειτα θα ονομαζόταν Γεώργιος Α΄, Βασιλεύς των Ελλήνων[6].

Το 1924 με δημοψήφισμα καταργείται η Μοναρχία και εγκαθιδρύεται η Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία. Λίγα χρόνια μετά, το 1935 με νέο δημοψήφισμα η Μοναρχία επανέρχεται, καθώς το 97,88% των Ελλήνων θα ταχθεί υπέρ αυτού του πολιτεύματος. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελληνική Βασιλική Οικογένεια θα εγκαταλείψει την χώρα μαζί με την κυβέρνηση, ενώ όταν μετά το τέλος του πολέμου θα επιστρέψει στη χώρα, αυτό θα επικυρωθεί από νέο δημοψήφισμα του 1946.

Η Μοναρχία κράτησε σταθερή πορεία στην Ελλάδα μέχρι το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967. Παρόλο που αρχικά ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ θα ορκίσει πραξικοπηματική κυβέρνηση, αργότερα θα προσπαθήσει να την ανατρέψει, κάτι που δεν θα καταφέρει και θα έχει ως αποτέλεσμα της αυτοεξορία της Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας στο εξωτερικό[7][8]. Το 1973 με ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα το στρατιωτικό καθεστώς θα καταργήσει τη Μοναρχία και θα εγκαθιδρύσει Προεδρική Δημοκρατία. Αργότερα, με την έλευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην πρωθυπουργία της χώρας, το δημοψήφισμα θα επαναληφθεί το 1974[9] επικυρώνοντας επίσημα το τέλος της ελληνικής Μοναρχίας[10].

Κατάλογος Ελλήνων Μοναρχών

Επεξεργασία
Μονάρχης Σύζυγος Βασιλική εξουσία Βασιλικός Οίκος
# Εικόνα Όνομα Εικόνα Όνομα Έναρξη βασιλείας Λήξη βασιλείας
1   Βασιλιάς Όθων Α'


(1815–1867)

  Βασίλισσα Αμαλία


(1818–1875)

27 Μαΐου 1832 23 Οκτωβρίου 1862
(Καθαιρέθηκε)
Οίκος του Βίττελσμπαχ
2   Βασιλιάς Γεώργιος Α'
(1845–1913)
  Βασίλισσα Όλγα
(1851–1926)
30 Μαρτίου 1863 18 Μαρτίου 1913 Οίκος του Γκλύξμπουργκ
3   Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α'
(1868–1923)
  Βασίλισσα Σοφία
(1870–1932)
18 Μαρτίου 1913 11 Ιουνίου 1917
(Παραιτήθηκε)
Οίκος του Γκλύξμπουργκ
4   Βασιλιάς Αλέξανδρος Α'
(1893–1920)
  Πριγκίπισσα Ασπασία
(1896–1972)
11 Ιουνίου 1917 25 Οκτωβρίου 1920 Οίκος του Γκλύξμπουργκ
(3)   Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α'
(1868–1923)
  Βασίλισσα Σοφία
(1870–1932)
19 Δεκεμβρίου 1920 27 Σεπτεμβρίου 1922
(Παραιτήθηκε)
Οίκος του Γκλύξμπουργκ
5   Βασιλιάς Γεώργιος Β'
(1890–1947)
  Βασίλισσα Ελισάβετ
(1894–1956)
27 Σεπτεμβρίου 1922 25 Μαρτίου 1924
(Καθαιρέθηκε)
Οίκος του Γκλύξμπουργκ
Βασίλειο της Ελλάδας (1935-1967)
(5)   Βασιλιάς Γεώργιος Β'
(1890–1947)
Διαζευγμένος 3 Νοεμβρίου 1935 1 Απριλίου 1947 Οίκος του Γκλύξμπουργκ
6   Βασιλιάς Παύλος Α'
(1901–1964)
  Βασίλισσα Φρειδερίκη
(1917–1981)
1 Απριλίου 1947 6 Μαρτίου 1964 Οίκος του Γκλύξμπουργκ
7   Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β'
(1940–2023)
  Βασίλισσα Άννα-Μαρία
(1946–)
6 Μαρτίου 1964 1 Ιουνίου 1973
(Καθαιρέθηκε)
Οίκος του Γκλύξμπουργκ

Μονογράμματα Βασιλέων της Ελλάδας

Επεξεργασία

Κατάλογος Ελλήνων Αντιβασιλέων

Επεξεργασία

Ακολουθεί ο κατάλογος με τους Έλληνες αντιβασιλείς, που εκτελούσαν χρέη ανώτατου άρχοντα της Ελλάδας, εξαιτίας της αδυναμίας του μονάρχη να ασκήσει τα καθήκοντά του, λόγω ηλικίας, απουσίας από τη χώρα ή προβλημάτων υγείας.

Εικόνα Όνομα Έναρξη αντιβασιλείας Λήξη αντιβασιλείας
  Κόμης Ιωσήφ Λουδοβίκος Άρμανσπεργκ
Πρόεδρος του συμβουλίου της Αντιβασιλείας μέχρι την ενηλικίωση του Βασιλιά Όθων Α'
6 Φεβρουαρίου 1833 1 Ιουνίου 1835
  Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης
Αντιβασιλέας μέχρι το δημοψήφισμα του 1920 για την επανόρθωση του Κωνσταντίνου Α
28 Οκτωβρίου 1920 17 Νοεμβρίου 1920
  Βασίλισσα-Βασιλομήτωρ Όλγα
Αντιβασίλισσα μέχρι την επιστροφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α'
17 Νοεμβρίου 1920 19 Δεκεμβρίου 1920
  Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης
Αντιβασιλέας μέχρι το δημοψήφισμα του 1924
20 Δεκεμβρίου 1923 25 Μαρτίου 1924
  Στρατηγός Γεώργιος Κονδύλης
Αντιβασιλέας μέχρι το δημοψήφισμα του 1935
10 Οκτωβρίου 1935 22 Νοεμβρίου 1935
  Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός
Αντιβασιλέας από τα Δεκεμβριανά μέχρι το δημοψήφισμα του 1946
31 Δεκεμβρίου 1944 27 Σεπτεμβρίου 1946
  Διάδοχος Κωνσταντίνος
Αντιβασιλέας κατά την αδυναμία του Βασιλιά Παύλου λόγω της επιδείνωσης της υγείας του
20 Φεβρουαρίου 1964 6 Μαρτίου 1964
Στρατηγός Γεώργιος Ζωιτάκης
Αντιβασιλέας από την αυτοεξορία του Βασιλιά Κωνσταντίνου Β' μέχρι την παραίτησή του υπέρ του Γεωργίου Παπαδόπουλου
13 Δεκεμβρίου 1967 21 Μαρτίου 1972
Συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος
Αντιβασιλέας από την παραίτηση του Γεώργιου Ζωιτάκη μέχρι την κατάργηση της Μοναρχίας
21 Μαρτίου 1972 1 Ιουνίου 1973

Γραμμή διαδοχής του πρώην ελληνικού θρόνου

Επεξεργασία

Η Ελληνική μοναρχία έχει καταργηθεί από την 1η Ιουνίου 1973 από το στρατιωτικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967. Αργότερα ακολούθησαν δύο δημοψηφίσματα που επικύρωσαν την κατάργηση του θεσμού. Ο τελευταίος Έλληνας μονάρχης Κωνσταντίνος Β' διατηρεί και χρησιμοποιεί τον τίτλο του βασιλιά για να περιγράψει τον εαυτό του, όχι όμως του βασιλιά των Ελλήνων, ο οποίος του έχει αφαιρεθεί. Ο πρωτότοκος γιος του, Παύλος, ο οποίος γεννήθηκε το 1967, απέκτησε με την γέννησή του τον τίτλο του διαδόχου του ελληνικού θρόνου, που πλέον δεν τον κατέχει. Αντίθετα, κατέχει μόνο τον τίτλο του διαδόχου της κυριότητας της Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας. Ακολουθεί ένας κατάλογος σχετικά με την γραμμή διαδοχής του πρώην ελληνικού θρόνου:

Χρονολόγιο Ελλήνων Μοναρχών

Επεξεργασία
Κωνσταντίνος Β΄ της ΕλλάδαςΠαύλος Α΄ της ΕλλάδαςΓεώργιος Β΄ της ΕλλάδαςΓεώργιος Β΄ της ΕλλάδαςΑλέξανδρος Α΄ της ΕλλάδαςΚωνσταντίνος Α΄ της ΕλλάδαςΓεώργιος Α' της ΕλλάδαςΌθων της ΕλλάδαςΟίκος του ΓκλύξμπουργκΟίκος του ΓκλύξμπουργκΟίκος του Βίττελσμπαχ

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. http://www.cityofnafplio.com/2011/02/02/protocol-independence-of-the-greek-state/
  2. http://www.hellasforce.com/blog/ο-όθων-ορκίζεται-ενώπιον-της-συνελεύσ/
  3. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2014. 
  4. http://www.academia.edu/2582953/_
  5. http://mardakis.blogspot.gr/2013/07/2-1862-64.html
  6. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2014. 
  7. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2019. 
  8. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2014. 
  9. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=117238
  10. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=322401