Μπέρτολντ, πατριάρχης της Ακουιλέια

Ο Μπέρτολντ, γερμ. Berthold von Andechs von Meran, ιταλ.: Bertoldo di Andechs-Merano (π. 1180 - 23 Μαΐου 1251) από τον Οίκο τού Άντεχς ήταν, ως Ε΄, κόμης τού Άντεχς από το 1204, αρχιεπίσκοπος της Καλόκσα το διάστημα 1208-18 και πατριάρχης της Ακουιλέια από το 1218 ως το τέλος του.

Μπέρτολτ της Ακουιλέια
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1180[1]
Μπάμπεργκ[2]
Θάνατος23  Μαΐου 1251[1]
Ακυληία
Χώρα πολιτογράφησηςΑγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία[3]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητακαθολικός ιερέας
Οικογένεια
ΓονείςΜπέρτολτ της Μερανίας και Αγνή του Ρόχλιτς
ΑδέλφιαΧέντβιχ της Σιλεσίας
Γερτρούδη της Μερανίας
Αγνή της Μερανίας
Όθων Α΄ της Μερανίας
Ερρίκος Β΄, μάργραβος της Ιστρίας
Έκμπερτ του Άντεχς-Μερανίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααρχιεπίσκοπος
Πατριάρχης της Ακυληίας (1218–1251)[4]
καθολικός αρχιεπίσκοπος (από 1206)[5][6]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ήταν ο τέτερτος γιος τού Μπέρτολντ Δ΄ κόμη τού Άντεχς, που αναβιβάστηκε σε δούκα της Μερανίας από τον Φρειδερίκο Α΄ Χοενστάουφεν τον Βαρβαρόσσα, βασιλιά της Γερμανίας το 1183. Η μητέρα τού Αγνή των Βέττιν ήταν κόρη τού Ντέντο Γ΄ μαργράβου της Λουσατίας. Αδέλφια του ήταν ο Όθων Α΄ δούκας της Μερανίας, η Αγνή σύζυγος τού Φιλίππου Β΄ της Γαλλίας, η Γερτρούδη σύζυγος τού Ανδρέα Β΄ της Ουγγαρίας και η αγία Χέντβιχ σύζυγος τού Ερρίκου Α΄ υψηλού δούκα της Πολωνίας & δούκα της Σιλεσίας.

Ο Μπέρτολντ επιλέχθηκε για μία σταδιοδρομία στην Εκκλησία: έγινε κοσμήτορας τού Συλλόγου του καθεδρικού στην αρχιεπισκοπή τού Μπάμπεργκ το 1203. Ακολούθησε την αδελφή του Γερτρούδη στην Αυλή της Ουγγαρίας υπό τον Ανδρέα Β΄, ο οποίος εξέλεξε τον Μπέρτολντ αρχιεπίσκοπο της Καλόκσα το 1206. Ωστόσο η τοποθέτηση δεν είχε την επικύρωση τού πάπα Ιννοκεντίου Γ΄ το 1212, ώσπου ο Μπέρτολντ ανέλαβε να μελετήσει σκληρά στην επισκοπή της Βιτσέντσα. Παρ' όλα αυτά ο Ανδρέας Β΄ τον έκανε μπάνο της Κροατίας, Δαλματίας & Σλαβονίας· ακόμη βοϊβόδα της Τρανσυλβανίας και εκπρόσωπο (deputy) τού βασιλιά το 1212. Η υπερβολική αυτή προτίμηση -μετά από υποκίνηση της αδελφής του- στα αξιώματα, έκανε τους Ούγγρους μεγιστάνες να αηδιάσουν. Το 1213, ενώ ο βασιλιάς ήταν σε εκστρατεία στη Γαλικία-Βολυνία, τόλμησαν μία επιδρομή στο κυνηγετικό στρατόπεδο της βασίλισσας και σκότωσαν τη Γερτρούδη και αρκετούς εκπροσώπους της· ο Μπέρτολντ μόλις που γλίτωσε τη ζωή του με τον Λεοπόλδο ΣΤ΄ δούκα της Αυστρίας.

Στις 10 Φεβρουαρίου 1218 ο πάπας Ονώριος Γ΄ το διόρισε πατριάρχη της Ακουιλέια. Το 1238 ο Μπέρτολντ μετακίνησε την πρωτεύουσα της εκκλησιαστικής πολιτείας από το Τσιβιντάλε στο Ούντινε, όπου έδωσε εντολές να εγείρουν καθεδρικό. Εδραίωσε τη θέση του με το να είναι πιστός υποστηρικτής τού Φρειδερίκου Β΄ Χοενστάουφεν βασιλιά της Γερμανίας εναντίον των Ιταλικών πόλεων της Λομβαρδικής Ένωσης. Ωστόσο στη βίαιη αντιδικία τού βασιλιά με τον πάπα Γρηγόριο Θ΄ το να μείνει πιστός στον Φρειδερίκο Β΄ τού στοίχισε τον αφορισμό από τον πάπα το 1239, η οποία όμως ανακλήθηκε δύο έτη μετά με την παρεμβολή τού Ανδρέα Β΄. Στα επόμενα έτη ο Μπέρτολντ προσπάθησε να κάνει τον διαιτητή μεταξύ τού βασιλιά και τού πάπα, αν και εις μάτην.

Με το τέλος του Μπέρτολντ, η σειρά κομήτων του Άντεχς εξέλιπε. Ήταν ο τελευταίος σε μία μακρά σειρά Γερμανών πατριαρχών της Ακουιλέια. Ο διάδοχός του Γκρεγκόριο ντι Μοντελόνγκο είχε οδηγήσει ένα συνασπισμό των Γουέλφων (παπικών) εναντίον τού Φρειδερίκου Β΄.

Αναφορές σε πηγές

Επεξεργασία
  • G. A. Loud, ed. (2010), The Crusade of Frederick Barbarossa: The History of the Expedition of the Emperor Frederick and Related Texts, Ashgate, pp. 61–62; Jonathan Lyon (2013), Princely Brothers and Sisters: The Sibling Bond in German Politics, 1100–1250, Ithaca and London: Cornell University Press, p. 154 n. 10.