Μπίντγκοστς

πόλη της Πολωνίας

Συντεταγμένες: 53°7′N 18°0′E / 53.117°N 18.000°E / 53.117; 18.000

Το Μπίντγκοστς (πολωνικά: Bydgoszcz, κασουβικά: Bëdgòszcza, γερμανικά: Bromberg‎‎) είναι πόλη στη βόρεια Πολωνία, η οποία βρίσκεται κοντά στην ένωση του ποταμού Βιστούλα με τον παραπόταμο της αριστερής όχθης του, τον Μπρντα. Με πληθυσμό πόλης 341.692 κατοίκων (2020)[1] και μία αστική περιοχή με περισσότερους από 470.000 κατοίκους, το Μπίντγκοστς είναι η 8η μεγαλύτερη πόλη στην Πολωνία. Είναι η έδρα του Πόβιατ Μπίντγκοστς και η συμπρωτεύουσα, μαζί με το Τόρουν, του Βοεβοδάτου Κουγιαβίας-Πομερανίας από το 1999.

Μπίντγκοστς

Σημαία
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπίντγκοστς
53°7′0″N 18°0′0″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΒοεβοδάτο Κουγιαβίας-Πομερανίας
Ίδρυση1038
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςRafał Bruski
Έκταση174.57
Πληθυσμός341.692
Ταχ. κωδ.85-001 έως 85-950
Τηλ. κωδ.52
Ζώνη ώραςθερινή ώρα Κεντρικής Ευρώπης
UTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοποςhttp://www.bydgoszcz.eu/
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η πόλη είναι μέρος της μητροπολιτικής περιοχής Μπίντγκοστς-Τόρουν, η οποία έχει συνολικά περισσότερους από 850.000 κατοίκους. Το Μπίντγκοστς είναι η έδρα του Πανεπιστημίου του Μπίντγκοστς «Καζίμιρ ο Μέγας», του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας και των Επιστημών Ζωής και ενός ωδείου, καθώς και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου «Νικόλαος Κοπέρνικος» του Τόρουν. Φιλοξενεί επίσης την αίθουσα συναυλιών της Φιλαρμονικής Πομερανίας, την όπερα Opera Nova και το Αεροδρόμιο Μπίντγκοστς «Ιγκνάτσι Γιαν Παντερέφσκι». Όντας μεταξύ των ποταμών Βιστούλα και Όντερ και μέσω του Καναλιού του Μπίντγκοστς, η πόλη συνδέεται μέσω των ποταμών Νότετς, Βάρτα, Έλβα και γερμανικών καναλιών με τον Ρήνο, έναν ποταμό που συνδέεται με τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα με κανάλια και ρέει στη Βόρεια Θάλασσα.

Το Μπίντγκοστς είναι μια πλούσια αρχιτεκτονικά πόλη, με γοτθικά, νεογοτθικά, νεομπαρόκ, νεοκλασικά, μοντερνιστικά και αρ νουβό στυλ, για τα οποία έχει κερδίσει το παρατσούκλι «Μικρό Βερολίνο».[2] Οι αξιοπρόσεκτες σιταποθήκες στο Νησί του Μύλου και κατά μήκος της όχθης του ποταμού ανήκουν σε ένα από τα πιο αναγνωρισμένα ορόσημα με ξύλινο πλαίσιο στην Πολωνία.[3]

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Επεξεργασία
 
Δημόσια εκτέλεση Πολωνών αμάχων που πιάστηκαν από τους Γερμανούς σε μια μάζωξη από τους δρόμους στις 9 Σεπτεμβρίου 1939.

Κατά την εισβολή στην Πολωνία, στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, την 1η Σεπτεμβρίου 1939, η Γερμανία πραγματοποίησε αεροπορικές επιδρομές στην πόλη. Η Πολωνική 15η Μεραρχία Πεζικού, η οποία βρισκόταν στο Μπίντγκοστς, αντιμετώπισε τις γερμανικές επιθέσεις στις 2 Σεπτεμβρίου, αλλά στις 3 Σεπτεμβρίου αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Κατά την αποχώρηση των Πολωνών, ως μέρος της εκτροπής που σχεδίαζε η Γερμανία, ντόπιοι Γερμανοί άνοιξαν πυρ εναντίον Πολωνών στρατιωτών και πολιτών. Πολωνοί στρατιώτες και πολίτες αναγκάστηκαν σε μια μάχη άμυνας στην οποία σκοτώθηκαν αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι και από τις δύο πλευρές. Το γεγονός, που αναφέρεται ως «Ματωμένη Κυριακή» από τη ναζιστική προπαγάνδα, η οποία μεγάλωσε τον αριθμό των θυμάτων σε 5.000 «ανυπεράσπιστους» Γερμανούς, χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολογία για να πραγματοποιηθούν δεκάδες μαζικές εκτελέσεις Πολωνών κατοίκων στην Πλατεία Αγοράς της Παλιάς Πόλης και στην Κοιλάδα του Θανάτου.[4][5] Μόνο την περίοδο 3–10 Σεπτεμβρίου 1939, οι Γερμανοί εκτέλεσαν 192 Πολωνούς στην πόλη.[6]

Στις 5 Σεπτεμβρίου, ενώ η Βέρμαχτ εισήλθε στην πόλη, γερμανοπολωνικές αψιμαχίες εξακολουθούσαν να σημειώνονται στη συνοικία Σφεντερέβο (Szwederowo) και άρχισε η γερμανική κατοχή της πόλης. Τα γερμανικά Einsatzgruppe IV, Einsatzkommando 16 και SS-Totenkopf-Standarte "Brandenburg" μπήκαν στην πόλη για να διαπράξουν θηριωδίες κατά του πολωνικού πληθυσμού και στη συνέχεια μερικά από τα μέλη τους συνδημιούργησαν την τοπική γερμανική αστυνομία.[7] Πολλές από τις δολοφονίες πραγματοποιήθηκαν ως μέρος του Ιντελιγκέντσακτιον, με στόχο την εξόντωση των Πολωνών ελίτ και την αποτροπή της ίδρυσης ενός πολωνικού κινήματος αντίστασης.[8] Στις 24 Σεπτεμβρίου, ο τοπικός Γερμανός Kreisleiter κάλεσε τους ντόπιους Πολωνούς αξιωματούχους της πόλης σε μια υποτιθέμενη επίσημη συνάντηση στο δημαρχείο, από όπου μεταφέρθηκαν σε ένα κοντινό δάσος και δολοφονήθηκαν.[9] Ο Kreisleiter διέταξε επίσης την εκτέλεση των μελών της οικογένειάς τους για να «αποφύγουν τη δημιουργία μαρτύρων».[9] Με απόφαση της 5ης Σεπτεμβρίου 1939, ιδρύθηκε στο Μπίντγκοστς ένα από τα τρία πρώτα γερμανικά ειδικά δικαστήρια στην κατεχόμενη Πολωνία.[10]

Οι Γερμανοί δημιούργησαν πολλά στρατόπεδα και φυλακές για τους Πολωνούς.[6] Μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 1939, πάνω από 3.000 άτομα φυλακίστηκαν εκεί και τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο, οι Γερμανοί πραγματοποίησαν περαιτέρω μαζικές συλλήψεις περισσότερων από 7.200 ατόμων.[11] Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους στη συνέχεια δολοφονήθηκαν.[12] Πολωνοί από το Μπίντγκοστς σφαγιάστηκαν σε διάφορες τοποθεσίες στην πόλη, στην Κοιλάδα του Θανάτου και στο κοντινό χωριό Τρίστσιν.[12] Τα θύματα ήταν άνδρες και γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων ακτιβιστών, διευθυντών σχολείων, δασκάλων, ιερέων, τοπικών αξιωματούχων, εμπόρων, δικηγόρων, καθώς και αγόρια και κορίτσια πρόσκοποι, μαθητές γυμνασίου και παιδιά ηλικίας έως 12 ετών.[13] Οι εκτελέσεις παρουσιάστηκαν ως τιμωρία για υποτιθέμενη «δολοφονία Γερμανών» και «καταστροφή της ειρήνης» και χρησιμοποιήθηκαν από τη ναζιστική προπαγάνδα για να δείξουν στον κόσμο ότι ήταν ο υποτιθέμενος «πολωνικός τρόμος» που ανάγκασε τον Χίτλερ να ξεκινήσει τον πόλεμο.[12]Την Εθνική Ημέρα Ανεξαρτησίας της Πολωνίας, στις 11 Νοεμβρίου 1939, οι Γερμανοί εκτέλεσαν συμβολικά δημόσια τον Λέον Μπαρτσισέφσκι, τον δήμαρχο του Μπίντγκοστς.[14] Στις 17 Νοεμβρίου 1939, ο διοικητής της τοπικής μονάδας SD-EK δήλωσε ότι δεν υπήρχαν πλέον Πολωνοί ιντελιγκέντσια ικανοί να αντισταθούν στην πόλη.[14]

 
Συναγωγή στο γερμανοκρατούμενο Μπίντγκοστς, 1939. Η επιγραφή γράφει στα γερμανικά: «Αυτή η πόλη είναι ελεύθερη από Εβραίους»

Η πόλη προσαρτήθηκε στο νεοσύστατο Ράιχσγκαου Ντάντσιχ-Δυτικής Πρωσίας ως έδρα της περιφέρειας ή της κομητείας (κράις) Μπρόμπεργκ (Bromberg). Ωστόσο, η προσάρτηση δεν αναγνωρίστηκε στο διεθνές δίκαιο. Η εξόντωση των κατοίκων συνεχίστηκε καθ΄ όλη τη διάρκεια του πολέμου και συνολικά σκοτώθηκαν περίπου 10.000 κάτοικοι, κυρίως Πολωνοί, αλλά και Πολωνοεβραίοι.[4] Μερικοί Πολωνοί κάτοικοι δολοφονήθηκαν επίσης στο χωριό Γιαστσέμπιε τον Ιανουάριο του 1940, και ντόπιοι δάσκαλοι ήταν επίσης μεταξύ των Πολωνών δασκάλων που δολοφονήθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν και Νταχάου.[15] Η ιστορία των Εβραίων στο Μπίντγκοστς τελείωσε με τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία και το Ολοκαύτωμα. Εβραίοι πολίτες της πόλης, που αποτελούσαν μια μικρή κοινότητα στην πόλη (περίπου το 2% του προπολεμικού πληθυσμού)[16] και πολλοί από τους οποίους μιλούσαν γερμανικά, στάλθηκαν σε στρατόπεδα εξόντωσης ή δολοφονήθηκαν στην ίδια την πόλη. Η πόλη, που μετονομάστηκε σε Μπρόμπεργκ, ήταν η τοποθεσία του Bromberg-Ost, ενός υποστρατοπέδου γυναικών του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ. Ένα στρατόπεδο απέλασης βρισκόταν στο χωριό Σμουκάουα (Smukała), τώρα μέρος του Μπίντγκοστς. Στις 4 Φεβρουαρίου 1941, η πρώτη μαζική μεταφορά 524 Πολωνών έφτασε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ποτουλίτσε από το Μπίντγκοστς.[17] Ο τοπικός σιδηροδρομικός σταθμός ήταν μια από τις τοποθεσίες, όπου παιδιά ολωνών ηλικίας 12 ετών και άνω στάλθηκαν από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Ποτουλίτσε για καταναγκαστική εργασία.[18] Τα παιδιά ξαναφόρτωσαν εμπορευματικά τρένα.[18]

Κατά τη διάρκεια της κατοχής, οι Γερμανοί κατέστρεψαν μερικά από τα ιστορικά κτίρια της πόλης για να χτίσουν νέες κατασκευές σε ναζιστικό στυλ.[5] Οι Γερμανοί έχτισαν ένα τεράστιο μυστικό εργοστάσιο δυναμίτη (DAG Fabrik Bromberg) κρυμμένο σε ένα δάσος, στο οποίο χρησιμοποιούσαν τη δουλεία πολλών εκατοντάδων εργατών,[5] συμπεριλαμβανομένων των Συμμάχων αιχμαλώτων πολέμου από το στρατόπεδο Stalag XX-A στο Τόρουν.[19]

Το 1943, ντόπιοι Πολωνοί κατάφεραν να σώσουν μερικά απαχθέντα παιδιά από την περιοχή Ζάμοστς, αγοράζοντας τα από τους Γερμανούς στον τοπικό σιδηροδρομικό σταθμό.[20]

Την άνοιξη του 1945, το Μπίντγκοστς καταλήφθηκε από τον προελαύνοντα Κόκκινο Στρατό. Όσοι Γερμανοί κάτοικοι είχαν επιζήσει εκδιώχθηκαν και η πόλη επέστρεψε στην Πολωνία.

Μεταπολεμική περίοδος

Επεξεργασία

Το ίδιο έτος, 1945, η πόλη έγινε η έδρα του Βοεβοδάτου Πομερανίας, το βόρειο τμήμα του οποίου σύντομα διαχωρίστηκε για να σχηματίσει το Βοεβοδάτο Γκντανσκ. Το εναπομείναν τμήμα του Βοεβοδάτου Πομερανίας μετονομάστηκε σε Βοεβοδάτο Μπίντγκοστς το 1950. Το 1973, η πρώην πόλη Φόρντον, που βρίσκεται στην αριστερή όχθη του Βιστούλα, συμπεριλήφθηκε στα όρια της πόλης[16] και έγινε η ανατολικότερη συνοικία του Μπίντγκοστς. Τον Μάρτιο του 1981, οι ακτιβιστές της Αλληλεγγύης καταστάλθηκαν βίαια στο Μπίντγκοστς.

Επί του παρόντος, το Μπίντγκοστς είναι το μεγαλύτερο κέντρο του στρατηγείου του ΝΑΤΟ στην Πολωνία, με το πιο γνωστό να είναι το Κέντρο Εκπαίδευσης Κοινής Δύναμης.

Πολιτισμός

Επεξεργασία

Το Μπίντγκοστς είναι ένα σημαντικό πολιτιστικό κέντρο της χώρας, ειδικά για τη μουσική. Οι παραδόσεις του δημοτικού θεάτρου χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα, όταν το κολέγιο των Ιησουιτών έχτισε ένα θέατρο. Το 1824 ανεγέρθηκε ένα μόνιμο κτίριο θεάτρου και αυτό ξαναχτίστηκε το 1895 σε μνημειακή μορφή από τον βερολινέζο αρχιτέκτονα Χάινριχ Σίλινγκ. Το πρώτο μουσικό σχολείο ιδρύθηκε στο Μπίντγκοστς το 1904, το οποίο είχε στενούς δεσμούς με το πολύ γνωστό ευρωπαϊκό εργοστάσιο πιάνου του Μπρούνο Σόμερφελντ (Bruno Sommerfeld). Πολλές ορχήστρες και χορωδίες, τόσο γερμανικές (Gesangverein, Liedertafel) όσο και πολωνικές (St. Wojciech Halka, Moniuszko), έχουν επίσης κάνει την πόλη σπίτι τους. Από το 1974, το Μπίντγκοστς φιλοξενεί μια πολύ αναγνωρισμένη Ακαδημία Μουσικής. Το Μπίντγκοστς είναι επίσης σημαντικό μέρος για τον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό. ένα από τα σημαντικότερα ευρωπαϊκά κέντρα της τζαζ μουσικής.

Το Μπίντγκοστς ήταν υποψήφιαο για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης το 2016.[21]

Αθλητισμός

Επεξεργασία

Σύλλογοι

Επεξεργασία

Διεθνής σχέσεις

Επεξεργασία

Αδελφοποιημένες πόλεις

Επεξεργασία
Πόλη Χώρα Ημερομηνία
Ρέτζο νελλ'Εμίλια   Ιταλία 12.04.1962
Κραγκούγιεβατς[22]   Σερβία 23.07.1971
Μάνχαϊμ[23]   Γερμανία 26.11.1991
Χάρτφορντ   Ηνωμένες Πολιτείες 30.09.1996
Παβλοντάρ   Καζακστάν 10.04.1997
Περθ   Ηνωμένο Βασίλειο[24] 9.05.1998
Τσερκάσι   Ουκρανία 13.09.2000
Κρεμεντσούκ   Ουκρανία 30.06.2004
Πάτρα   Ελλάδα 8.10.2004[25]
Νινγκμπό   Κίνα 28.12.2005
Βιλχελμσχάφεν   Γερμανία 19.04.2006
Πιτέστι   Ρουμανία 22.06.2007[26][27]
Σλίβεν   Βουλγαρία 9.09.2019

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  2. Team, 3W Design. «Camerimage – International Film Festival». www.camerimage.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2017. 
  3. «Granaries on the Brda – Bydgoszcz, Official Tourism Website, visitbydgoszcz.pl». www.visitbydgoszcz.pl. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2017. 
  4. 4,0 4,1 «Historia Bydgoszczy». Bydgoski Serwis Turystyczny (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2019. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Historia Bydgoszczy». VisitBydgoszcz.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2019. 
  6. 6,0 6,1 Βαρντζίνσκα, σελ. 110
  7. Βαρντζίνσκα, σελ. 55, 61–62
  8. Βαρντζίνσκα, σελ. 71
  9. 9,0 9,1 Βαρντζίνσκα, σελ. 102
  10. Γκραμπόφσκι, Βαλντέμαρ (2009). «Polacy na ziemiach II RP włączonych do III Rzeszy» (στα πολωνικά). Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej (Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης) (8–9 (103–104)): 62. ISSN 1641-9561. 
  11. Βαρντζίνσκα, σελ. 157–158
  12. 12,0 12,1 12,2 Βαρντζίνσκα, σελ. 158
  13. Βαρντζίνσκα, σελ. 158–160
  14. 14,0 14,1 Βαρντζίνσκα, σελ. 160
  15. Βαρντζίνσκα, σελ. 180–182
  16. 16,0 16,1 «Encyklopedia PWN». Encyklopedia.pwn.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2005. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2009. 
  17. Molesztak, Aldona (2020). «Doświadczenia obozowe dzieci w niemieckim obozie przesiedleńczym i pracy w Potulicach i Smukale - wspomnienia więźniarek». Στο: Kostkiewicz, Janina. Zbrodnia bez kary... Eksterminacja i cierpienie polskich dzieci pod okupacją niemiecką (1939–1945) (στα Πολωνικά). Κρακοβία: Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο, Γιαγκιελόνια Βιβλιοθήκη. σελ. 193. 
  18. 18,0 18,1 Πατσόσκα, Αλίτσια (2003). «Dzieci Potulic» (στα πολωνικά). Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej (ΙΕΜ) (12–1 (35–36)): 61. ISSN 1641-9561. 
  19. Bukowska, Hanna (2013). «Obóz jeniecki Stalag XXA w Toruniu 1939-1945» (στα πολωνικά). Rocznik Toruński (Towarzystwo Miłośników Torunia, The Nicolaus Copernicus University Press) 40: 107. ISSN 0557-2177. 
  20. Kozaczyńska, Beata (2020). «Gdy zabrakło łez... Tragizm losu polskich dzieci wysiedlonych z Zamojszczyzny (1942-1943)». Στο: Kostkiewicz, Janina. Zbrodnia bez kary... Eksterminacja i cierpienie polskich dzieci pod okupacją niemiecką (1939–1945) (στα Πολωνικά). Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska. σελ. 123. 
  21. City of Bydgoszcz Municipal website
  22. «Kragujevac Twin Cities». ©2009 Information service of Kragujevac City. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2009. 
  23. «Partner und Freundesstädte». Stadt Mannheim (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2013. 
  24. «Miasta partnerskie». City of Bydgoszcz (στα Πολωνικά). 18 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2015. Perth, Szkocja 
  25. «Διεθνείς Σχέσεις». e-patras.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2011. 
  26. «Twinning Agreement». Bydgoszcz City Hall. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017. 
  27. «Pitesti (Rumania)» (στα Πολωνικά). Oficjalny Serwis Bydgoszczy. 6 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία