Μπορίς Παστερνάκ
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Μπορίς Λεονίντοβιτς Παστερνάκ (ρωσικά: Борис Леонидович Пастернак, 10 Φεβρουαρίου 1890 – 30 Μαΐου 1960) ήταν Ρώσος συγγραφέας, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ξεκίνησε τη λογοτεχνική του παραγωγή ως φουτουριστής ποιητής. Έκανε αρκετές μεταφράσεις ξένων ποιητών και περισσότερο του Σαίξπηρ, που εκτιμούσε ιδιαίτερα.
| Μπορίς Παστερνάκ | |
|---|---|
 | |
| Όνομα | Μπορίς Παστερνάκ |
| Γέννηση | 29 Ιανουαρίου 1890 Μόσχα, Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Θάνατος | 30 Μαΐου 1960 (70 ετών) Περεντέλκινο, ΕΣΣΔ |
| Επάγγελμα/ ιδιότητες | συγγραφέας[1], ποιητής[1], μεταφραστής[1], μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, πιανίστας και πεζογράφος |
| Εθνικότητα | Ρώσικη |
| Υπηκοότητα | Ρωσική Αυτοκρατορία και Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών |
| Σχολές φοίτησης | Νομική σχολή του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας, Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ, Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας και Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας |
| Είδη | Ποίηση, μυθιστορήματα |
| Αξιοσημείωτα έργα | Δόκτωρ Ζιβάγκο |
| Σύζυγος(οι) | Zinaida Nikolajevna Pasternak (1932, 1960) και Evgenia Lurie (1922, 1931) |
| Τέκνα | Yevgeny Pasternak |
 Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα | |
| δεδομένα () | |
Παρόλο που στη Ρωσία ήταν διάσημος ως ποιητής κυρίως, το έργο που τον έκανε γνωστό παγκοσμίως ήταν το μυθιστόρημά του Δόκτωρ Ζιβάγκο, που εκδόθηκε το 1957 στην Ιταλία. Για το έργο του αυτό βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1958, αλλά το αρνήθηκε για πολιτικούς λόγους.
Αδελφή μου η ζωή, μια αδελφή επανάστασηΕπεξεργασία
Το καλοκαίρι του 1917 ο Παστερνάκ το πέρασε στην εξοχή της στέπας κοντά στην πόλη Σαράτοφ, όπου ερωτεύτηκε με πάθος, γεγονός το οποίο αποτυπώνεται στην ποιητική συλλογή Αδελφή μου η ζωή (Сестра моя — жизнь) την οποία ολοκλήρωσε σε μόλις τρεις μήνες, καθυστέρησε όμως πλέον των τεσσάρων χρόνων να εκδώσει από φόβο και αμηχανία για το νεοτερικό στυλ της. Τελικά, όταν εκδόθηκε, το 1921 το βιβλίο έφερε επανάσταση στη ρωσική ποίηση. Ο Παστερνάκ αποτέλεσε πρότυπο για τους νεαρούς ποιητές και άλλαξε αποφασιστικά την ποίηση του Όσιπ Μαντελστάμ, της Μαρίνας Τσβετάγιεβα και άλλων.
Μετά το Αδελφή μου η ζωή, ο ποιητής παρήγαγε έργα ανυπέρβλητης αξίας, συμπεριλαμβανομένου του αριστουργήματός του, της λυρικής συλλογής Ρήξη. Συγγραφείς διαφορετικών μεταξύ τους προσανατολισμών, όπως ο Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, ο Αντρέι Μπέλιι, η Άννα Αχμάτοβα και ο Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, εκθείασαν τα ποιήματά του ως έργα αγνής, παρθένας, αχαλίνωτης έμπνευσης.
Στα τέλη της δεκαετίας του '20, ο Παστερνάκ συναισθάνθηκε ότι το ποικίλο μοντερνιστικό στυλ του βρισκόταν σε ασυμφωνία με το δόγμα του Σοσιαλιστικού Ρεαλισμού που εισήγαγε το Κομμουνιστικό Κόμμα. Επιχείρησε να καταστήσει την ποίησή του πιο κατανοητή από τις μάζες επεξεργαζόμενος εκ νέου παλαιότερα έργα του και ξεκινώντας δύο μακροσκελή ποιήματα για την Επανάσταση.
Η Δεύτερη ΓέννησηΕπεξεργασία
Το 1932, ο Παστερνάκ είχε μετασχηματίσει το στυλ του για να το κάνει αποδεκτό στο σοβιετικό κοινό και εξέδωσε την ποιητική συλλογή Η Δεύτερη Γέννηση. Στη συνέχεια απλοποίησε περισσότερο το στυλ του και τη γλώσσα του στη νέα του συλλογή Στα Πρωινά Τρένα.
Κατά τη διάρκεια των μεγάλων διωγμών του σταλινικού καθεστώτος στα τέλη της δεκαετίας του 1930, ο ποιητής απογοητεύτηκε όταν διαπίστωσε τις αυταπάτες των κομμουνιστικών ιδανικών. Απρόθυμος να εκδόσει δική του ποίηση, άρχισε να μεταφράζει Σαίξπηρ (Άμλετ, Μάκβεθ, Βασιλιάς Ληρ), Γκαίτε (Φάουστ), Ρίλκε (Ρέκβιεμ για μια φίλη), τον σπουδαίο γάλλο ποιητή του Συμβολισμού Πωλ Βερλαίν και γεωργιανά ποιήματα.
Δόκτωρ ΖιβάγκοΕπεξεργασία
Μερικά χρόνια πριν από την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Παστερνάκ εγκαταστάθηκε με τη σύζυγό του στο Περεντέλκινο, ένα χωριό ιδανικό για συγγραφείς, μερικά χιλιόμετρα από τη Μόσχα. Εκεί έγραψε το πασίγνωστο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα Δόκτωρ Ζιβάγκο.
Το βιβλίο απαγορεύτηκε από το σοβιετικό καθεστώς και έτσι μεταφέρθηκε λαθραία στο εξωτερικό και εκδόθηκε στα ιταλικά από τον ιταλικό εκδοτικό οίκο Φελτρινέλλι το 1957. Το βιβλίο προκάλεσε αμέσως αίσθηση και ακολούθησαν εκδόσεις του σε πολλές μη κομμουνιστικές χώρες. Το 1958 και 1959, η αμερικανική έκδοσή του έμεινε για 26 εβδομάδες στην κορυφή της λίστας μπεστ σέλερς των Τάιμς της Νέας Υόρκης. Το βιβλίο του κυκλοφόρησε στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου εκτός από τη μητρική του και έγινε μπεστ σέλερ και ένα από τα πιο δημοφιλή μυθιστορήματα όλων των εποχών.
Παρά το γεγονός ότι κανένας Σοβιετικός κριτικός δεν είχε διαβάσει το βιβλίο, απαίτησαν την απαγόρευσή του στην ΕΣΣΔ. Τελικά, το 1988 το μυθιστόρημα εκδόθηκε και στη Σοβιετική Ένωση. Το βιβλίο μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο με πρωταγωνιστές τον Ομάρ Σαρίφ και την Τζούλι Κρίστι, σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λην. Το έργο έγινε παγκόσμια επιτυχία, επικεντρωμένο ωστόσο περισσότερο στη ρομαντική πλευρά του βιβλίου.
Βραβείο ΝόμπελΕπεξεργασία
Το 1958 ο συγγραφέας κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ενώ αρχικά δήλωσε ενθουσιασμένος, στη συνέχεια, δεχόμενος πιέσεις από το σοβιετικό καθεστώς, αποποιήθηκε το βραβείο «εξαιτίας του νοήματος που απέδωσε στη διάκριση αυτή η κοινωνία, στους κόλπους της οποίας ζούσε». Ακόμη και μετά την άρνηση παραλαβής του βραβείου, το καθεστώς της χώρας του συνέχισε να τον απειλεί το λιγότερο με εξορία. Το 1989, το βραβείο δόθηκε στον υιό του Παστερνάκ, Γιεβγκένυ, σε τελετή στη Στοκχόλμη.
Το τέλοςΕπεξεργασία
Η «τολμηροτέρα φωνή της μετεπαναστατικής Ρωσίας», σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, ο Μπορίς Παστερνάκ, απεβίωσε από καρκίνο των πνευμόνων στα 70 του χρόνια, στις 30 Μαΐου του 1960. Χιλιάδες άνθρωποι ταξίδεψαν από τη Μόσχα στο Περεντέλκινο για να παραστούν στην κηδεία του. Εθελοντές μετέφεραν το ανοιχτό φέρετρό του στον τόπο ταφής και όλοι οι παρόντες (συμπεριλαμβανομένου του σπουδαίου ρώσου ποιητή και θεωρούμενου ως "πνευματικού" του παιδιού Αντρέι Βοζνεσένσκι) απήγγειλαν το απαγορευμένο ποίημα "Άμλετ".
Θαυμάσια θα ήταν αν ήμουν ικανός έστω και με σημάδια του λάθους να έγραφα μόνο οχτώ σειρές για τις ιδιότητες του πάθους.
|
| Απόσπασμα από το ποίημα του Μπορίς Παστερνάκ "Ως τον πυρήνα" |
ΈργαΕπεξεργασία
ΠεζάΕπεξεργασία
- 1923: Προσωπική μαρτυρία, (κείμενο του Παστερνάκ για την φιλία του με τον ποιητή Μαγιακόφσκυ) - (μτφ. ;, εκδ. "Επίκεντρο", χ.χ.) [3]
- 1924: The Childhood of Luvers
- 1925: Aerial Ways
- 1929: The Last Summer, διήγημα
- 1931: Safe Conduct , σύντομη αυτοβιογραφία
- 1934: The Last Summer
- 1956: Δοκίμιο αυτοβιογραφίας - (μτφ. Κική Μαλεβίτση, εκδ. "Ευθύνη", 1989)
- 1957: Δόκτωρ Ζιβάγκο - (μτφ. Μαρία Τσαντσάνογλου για τις εκδ."Ποταμός", 2006 )
ΠοίησηΕπεξεργασία
- 1922: Αδελφή μου η ζωή - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
- 1923: Ρήξη:θέμα και παραλλαγές - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης, εκδ. "Ύψιλον", 2005)
- 1926: Spektorsky (μυθιστόρημα σε στίχους) - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
- 1927: Lieutenant Schmidt -(μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
- 1927: The Year 1905 - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
- 1929: Over the Barriers - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
- 1932: Η δεύτερη γέννηση - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
- 1943: On Early Trains, (ποιήματα 1936-1943) - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
- 1945: Earth’s Expanse, (ποιήματα 1936-1945) - (μτφ. Γιώργος Κοροπούλης στο βιβλίο «Μαρμπουργκ και άλλα ποιήματα του Μπορίς Παστερνάκ», εκδ. "Παρουσία", 1997)
ΑναφορέςΕπεξεργασία
- Όλγα Ιβίνσκαγια, Captive of Time; My Years with Pasternak (Αιχμάλωτη του Χρόνου, τα χρόνια μου με τον Παστερνάκ), εκδόσεις Doubleday, 1978. Μεταφρασμένο από τον Μαξ Χέιγουορντ.
- Αλέξη Πάρνη, Λεωφόρος Πάστερνακ, Αθήναι, 1971.
- Λάρα Πρέσκοτ, Όσα κρατήσαμε κρυφά, Εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Γεώργιου Μπαρουξή, 2020
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /16415. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ Κύρια πηγή άντλησης στοιχείων για την εργογραφία http://pasternak-trust.org/boris/biography/ Αρχειοθετήθηκε 2019-03-29 στο Wayback Machine.
- ↑ http://www.epikentro.gr/index.php?isbn=9789604580842
Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία
- 1958 Nobel Prize in Literature
- Andrey Kneller's translations of Pasternak's Poetry
- Homegrown Doctor Zhivago to Debut on Russian Television
- Pasternak's elegy to Tsvetaeva and short bio
- PBS biography of Pasternak Αρχειοθετήθηκε 2016-06-05 στο Wayback Machine.
- Read Pasternak's interview with The Paris Review
- A documentary of Pasternak's life is presently in production in Brisbane Australia and will be available in 2010 from BFTS & Dark Corp
- English translation of Pasternak's poem February
- Register of the Pasternak Family Papers at the Hoover Institution Archives
- Boris Pasternak Poem
- Pasternak: biography, photos, poems, prose, critical essays
- Boris Pasternak: poems, biography, photo
- English translations of 3 short poem, 1915-1918