Ο Μπορίς Αντρέιεβιτς Πιλνιάκ (ρωσ. Борис Андреевич Пильняк, 11 Οκτωβρίου 1894, Μοζάισκ - 21 Απριλίου 1938, Κομμουνάρκα, Μόσχα, ΕΣΣΔ) ήταν Ρώσος συγγραφέας, ποιητής και πεζογράφος.

Μπορίς Πιλνιάκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Борис Андреевич Пильняк (Ρωσικά)
Γέννηση29 Σεπτεμβρίουιουλ. / 11  Οκτωβρίου 1894γρηγ.[1]
Μοζάισκ[1]
Θάνατος21  Απριλίου 1938[2][3][4]
σκοπευτήριο Κομμουνάρκα[1]
Τόπος ταφήςσκοπευτήριο Κομμουνάρκα
ΕθνικότηταΓερμανοί του Βόλγα[5]
ΨευδώνυμοPilňak, Pilniak, Пильняк και Pilnyak
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[7][8]
ποιητής[9]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Όνομα Επεξεργασία

Ο Πιλνιάκ γεννήθηκε με το όνομα Μπορίς Αντρέιεβιτς Βογκάου (ρωσ. Борис Андреевич Вогау). Το Πιλνιάκ ήταν ψευδώνυμο, που προερχόταν από την ονομασία του χωριού (Πιλνιάνκα, ουκρ. Пильнянка) όπου ζούσε τα καλοκαίρια και ταχυδρομούσε σε διάφορα περιοδικά τα κείμενά του.[10] Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 και την εγκαθίδρυση της Σοβιετικής Ένωσης μέχρι και το θάνατο του Πιλνιάκ, σε όλα τα επίσημα έγγραφα αναγραφόταν με το διπλό επώνυμο Πιλνιάκ-Βογκάου (ρωσ. Пильняк-Вогау).[11]

Παιδικά χρόνια Επεξεργασία

Ο Πιλνιάκ γεννήθηκε το 1894 στο Μοζάισκ. Πατέρας του ήταν ο κτηνίατρος Αντρέι Ιβάνοβιτς Βογκάου, με καταγωγή από οικογένεια Γερμανών του Βόλγα, ενώ η μητέρα του, Όλγα Ιβάνοβνα Σαβίνοβα, ήταν Ρωσίδα.

Πέρασε την παιδική του ηλικία σε πόλεις της Ρωσίας όπως το Σαράτοφ, το Νογκίνσκ, το Νίζνι Νόβγκοροντ και η Κολομνά, μεταξύ άλλων.

Συγγραφική δραστηριότητα Επεξεργασία

Ξεκίνησε να γράφει σε ηλικία 9 ετών. Το πρώτο του έργο δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 1909. Η επαγγελματική του καριέρα ξεκίνησε το 1915, όταν σε πολλά λογοτεχνικά περιοδικά τυπώθηκε μια σειρά των σύντομων ιστοριών του. Το 1918 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο «Με το τελευταίο ατμόπλοιο». Άλλα επιτυχημένα βιβλία του είναι τα «Γυμνός χρόνος» (1922), «Μηχανές και λύκοι» (1925), «Ο Βόλγας χύνεται στην Κασπία Θάλασσα» (1930), «Οκέυ! Μια αμερικάνικη νουβέλα» (1931), «Αλμυρός αχυρώνας» (1937) κ.ά. Είχε την εύνοια του Λέοντος Τρότσκι, με τον οποίο ήρθαν πιο κοντά τη δεκαετία του 1920[12], ενώ αντίθετα ο Ιωσήφ Στάλιν είχε αρνητική στάση απέναντι του, καθώς θεωρούσε πως τα έργα του αντικατόπτριζαν μη υπαρκτές αρνητικές πτυχές του ΚΚΣΕ.[13]

Η ιστορία του άσβηστου φεγγαριού (1926) Επεξεργασία

Το 1926 ο Πιλνιάκ έγραψε την "Ιστορία του άσβηστου φεγγαριού", βασιζόμενος στις τότε δημοφιλείς φήμες σχετικά με τις συνθήκες θανάτου του Μιχαήλ Φρούνζε, οι οποίες ήθελαν την ανάμειξη του Στάλιν στο γεγονός.[14] Η ιστορία δημοσιεύθηκε στην έκδοση Μαΐου του περιοδικού "Νέος Κόσμος", η οποία αποσύρθηκε μετά από δύο μόλις μέρες. Ο Πιλνιάκ, μετά από παρότρυνση του αρχισυντάκτη του περιοδικού Α. Κ. Βορόνσκι, είχε επισυνάψει μαζί με την ιστορία του και σημείωμα, στο οποίο αποποιούταν οποιαδήποτε ομοιότητα των γεγονότων της με των πραγματικών γεγονότων του θανάτου του Μ. Β. Φρούνζε.[15] Παρ'όλα αυτά, ο Πιλνιάκ δεν κατάφερε να πείσει τη σοβιετική κυβέρνηση, με τον Μόλοτοφ να προτείνει να μην τυπώνονται οι ιστορίες του για έναν χρόνο, και τον Στάλιν να θεωρεί πως "ο Πιλνιάκ μας κοροϊδεύει και μας εξαπατά".[16]

Ως επικεφαλής της Ένωσης συγγραφέων (1929) Επεξεργασία

Ο Πιλνιάκ ήταν ο πιο δημοσιευμένος Σοβιετικός συγγραφέας και το 1929 έγινε επικεφαλής της Πανρωσικής Ένωσης Συγγραφέων, καταλοίπου των προεπαναστατικών χρόνων, "χωρίς κομματικούς χρωματισμούς"[17][16]. Το μηνιαίο του εισόδημα ήταν 3200 ρούβλια, δέκα φορές μεγαλύτερο αυτού ενός απλού εργάτη, ενώ στην κατοχή του είχε αυτοκίνητο, προνόμιο που δε διέθεταν ούτε τα υψηλά ιστάμενα πολιτικά πρόσωπα της Σοβιετικής Ένωσης, τα οποία χρησιμοποιούσαν κρατικά οχήματα.[16] Σύντομα όμως εκδιώχθη από τη θέση του, μετά τη δημοσίευση στο Βερολίνο της σύντομης ιστορίας Μαόνι, ενώ σύντομα και η ίδια η Ένωση σταμάτησε τη λειτουργία της, ούσα "αντισοβιετική οργάνωση". O Πιλνιάκ, σε γράμμα του στον Στάλιν, ισχυρίστηκε πως η ιστορία δημοσιεύτηκε νομίμως μέσω της Πανσοβιετικής Εταιρείας Πολιτιστικής Επικοινωνίας με το Εξωτερικό, και χαρακτήρισε τη δημοσίευση της εκτός των συνόρων της ΕΣΣΔ ως "το τελευταίο λάθος του"[18]. Ο Στάλιν συγχώρεσε τον Πιλνιάκ. Το Μαόνι συμπεριλήφθηκε στη νουβέλα Ο Βόλγας χύνεται στην Κασπία Θάλασσα, η οποία έλαβε κριτική από κομμουνιστές συγγραφείς, με τον Λ. Β. Σεμσελέβιτς να τη χαρακτηρίζει ως "επιφανειακή αλλαγή προσώπου", αναφέροντας πως "πίσω από τις κόκκινες λέξεις του Πιλνιάκ κρύβεται λευκή καρδιά".[19]

Ταξίδια στο εξωτερικό (1921-1934) Επεξεργασία

Ο Μπορίς Πιλνιάκ ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο: στην Ευρώπη, στην Αμερική, στην Ιαπωνία, στην Κίνα κ.ά. Το πρώτο του ταξίδι ήταν το 1922-1923 στη Γερμανία και στην Αγγλία, μετά από το οποίο έγραψε τις Αγγλικές Ιστορίες (1924).[18] Τα έργα του Πιλνιάκ μεταφράζονταν και δημοσιεύονταν εκτός Σοβιετικής Ένωσης, και χρησιμοποιούσε ως εξήγηση των ταξιδιών του στο εξωτερικό το γεγονός πως "οι μεταφραστές τον κλέβουν αθεόφοβα". Με αυτό το επιχείρημα ο Πιλνιάκ έπεισε τον Στάλιν σε γράμμα του, της 4ης Ιανουαρίου του 1931, να του επιτρέψει να ταξιδέψει στις ΗΠΑ για μερικούς μήνες.[16] Την άνοιξη του 1934 υπέβαλε αίτηση για ταξίδι στο εξωτερικό με την τρίτη σύζυγό του, Κ. Γ. Αντρονικασβίλι, για να επισκεφθεί τη Λετονία, την Εσθονία, τη Φινλανδία, τη Σουηδία και τη Νορβηγία. Εξηγεί πως η σύζυγός του δεν είχε ταξιδέψει ποτέ στο εξωτερικό και "μια μελλοντική Σοβιετική σκηνοθέτρια πρέπει να γνωρίζει το εξωτερικό".[16]

Σύλληψη (1937) και εκτέλεση (1938) Επεξεργασία

Συνελήφθη στις 28 Οκτωβρίου 1937. [11] Αφορμή για τη σύλληψη του στάθηκαν οι διασυνδέσεις του με το κίνημα των τροτσκιστών, ιδίως με τον Λ. Ν. Τρότσκι και τον Κ. Μ. Ράντεκ. Επίσης κατηγορήθηκε πως προπαγάνδισε τη δυσμενή θέση των Ρώσων συγγραφέων επί Στάλιν στο εξωτερικό, μαζί με τον Μπορίς Παστερνάκ. Κατά τη διάρκεια των ερευνών, ο Πιλνιάκ δεν δέχτηκε τον χαρακτηρισμό του τροτσκιστή. Υπό πίεση ομολόγησε πως το 1926, κατά τη διάρκεια του πρώτου του ταξιδιού στην Ιαπωνία, γνωρίστηκε με τον καθηγητή Γιονεκάβα, υπάλληλο του Γενικού Στρατιωτικού Επιτελείου της Ιαπωνίας, μέσω του οποίου δούλευε στις μυστικές υπηρεσίες της Ιαπωνίας.[16] Στις 21 Απριλίου του 1938 κατηγορήθηκε ως κατάσκοπος υπέρ της Ιαπωνίας και καταδικάστηκε από το Στρατιωτικό Κολλέγιο του Ανώτατου Δικαστηρίου της ΕΣΣΔ σε θάνατο για εσχάτη προδοσία. Εκτελέστηκε την ίδια μέρα, στο πεδίο βολής Κομμουνάρκα, στα νότια περίχωρα της Μόσχας. Αποκαταστάθηκε το 1956. [11] Σύμφωνα με τον απομνημονευματολόγο Γ. Λ. Ραποπόρτ, η υπόθεση Πιλνιάκ ήταν κατασκευασμένη.[20]

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Πρώτη γυναίκα του ήταν η Μαρία Αλεξέιεβνα Σοκολόβα (1887-1959), γιατρός σε νοσοκομείο της Κολομνά. Απέκτησαν δύο παιδιά, τη Ναταλία (1917) και τον Αντρέι (1921). Χώρισαν το 1924.

Ο δεύτερος γάμος του ήταν με την Όλγα Σεργκέιεβνα Σερμπινόφσκαγια, ηθοποιό του Μικρού Θεάτρου.

Την τρίτη φορά, παντρεύτηκε την Κίρα Γκεόργκιεβνα Αντρονικασβίλι (1908-1960), ηθοποιό και σκηνοθέτρια, από οικογένεια Γεωργιανών ευγενών. Απέκτησαν έναν γιο, τον Μπορίς (1934), συγγραφέα, ηθοποιό και σεναριογράφο.

Έργα Επεξεργασία

  • Με το τελευταίο ατμόπλοιο (1918) [С последним пароходом]
  • Γυμνός χρόνος (1922) [Голый Год]
  • Ιστορία για την Αγ. Πετρούπολη (1922) [Повесть Петербургская]
  • Ανθήλη (1923) [Метелинка]
  • Σανκτ-Πίτερ-Μπουρχ (1922) [Санкт-Питер-бурх]
  • Θανατηφόρο νεύμα (1922) [Смертельное манит]
  • Ναός του Αγ. Νικολάου (1923) [Никола-на-Посадьях]
  • Απλές Ιστορίες (1923) [Простые рассказы]
  • Ιστορίες του μαύρου ψωμιού (1923) [Повести о чёрном хлебе]
  • Η τρίτη πρωτεύουσα (1923) [Третья столица]
  • Αγγλικές Ιστορίες (1924) [Английские рассказы]
  • Παραμύθια (1924) [Повести]
  • Ιστορίες (1924) [Рассказы]
  • Μηχανές και Λύκοι (1925) [Машины и волки]
  • Η ιστορία του άσβηστου φεγγαριού (1926) [Повесть непогашенной луны]
  • Χιονοθύελλα (1926) [Метель]
  • Οι διάδοχοι και άλλες ιστορίες (1926) [Наследники и др. рассказы]
  • Ιστορία για κλειδιά και πηλό (1926) [Рассказ о ключах и глине]
  • Ιπτάμενη Ρωσία (1926) [Россия в полете]
  • Ιβάν Μόσχα (1927) [Иван Москва]
  • Κι άλλες ιστορίες (1927) [Очередные повести]
  • Κινέζικο ημερολόγιο (1927) [Китайский дневник]
  • Χυμένος χρόνος (1927) [Расплёснутое время]
  • Οι ρίζες του ιαπωνικού ήλιου (1927) [Корни японского солнца]
  • Μεγάλη καρδιά (1927) [Большое сердце]
  • Ιστορίες (1927) [Рассказы]
  • Ιστορίες από την Ανατολή (1927) [Рассказы с востока]
  • Κινέζικη Ιστορία (1928) [Китайская повесть]
  • Μαόνι (1929) [Красное дерево]
  • Ιστορίες (1929) [Рассказы]
  • Ο Βόλγας χύνεται στην Κασπία Θάλασσα (1930) [Волга впадает в Каспийское море]
  • Ιστορίες (1932) [Рассказы]
  • Οκέυ! Μια αμερικάνικη νουβέλα (1933) [О'кэй]
  • Ιστορίες (1933) [Рассказы]
  • Πέτρες και ρίζες (1934) [Камни и корни]
  • Επιλεγμένες ιστορίες (1935) [Избранные рассказы]
  • Η γέννηση του ανθρώπου (1935) [Рождение человека]
  • Ωρίμανση φρούτων (1936) [Созревание плодов]
  • Κρέας (1936) [Мясо]
  • Αλμυρός αχυρώνας (1937) [Соляной амбар]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Большая российская энциклопедия». (Ρωσικά) Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 3139292. Ανακτήθηκε στις 31  Οκτωβρίου 2021.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. 11919825s. Ανακτήθηκε στις 6  Μαρτίου 2017.
  3. (Αγγλικά) SNAC. w6nk56bf. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Find A Grave. 8964080. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. lexikon.wolgadeutsche.net/article/243/apps/84.
  6. CONOR.SI. 16947299.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  8. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/79522. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  10. «Η αλληλογραφία Ιωσήφ Στάλιν και Μπορίς Πιλνιάκ | LiberalGr». www.liberal.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «Пильняк-Вогау Борис Андреевич (1894)». Открытый список (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  12. Frezinskiĭ, B. I︠A︡.· Фрезинский, Б. Я. (2008). Pisateli i sovetskie vozhdi : izbrannye si︠u︡zhety 1919-1960 godov. Moskva: Ėllis Lak. ISBN 978-5-902152-53-8. 261199877. 
  13. Στάλιν, Ιωσήφ Βισσαριόνοβιτς (1953). Περί των βάσεων του Λενινισμού. Γκοσπολιτιζντάτ. σελ. 188. 
  14. «Борис Бажанов - Сталин с близского расстояния». aleksandr-kommari.narod.ru. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  15. «Заложники Кремля - Новости общества и общественной жизни - МК». web.archive.org. 11 Νοεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 «Сарнов Б. М.: Сталин и писатели. Сталин и Пильняк. Документы». sholohov.lit-info.ru. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  17. Antipina, Valentina· Антипина, Валентина. (2005). Povsednevnai︠a︡ zhiznʹ sovetskikh pisateleĭ : 1930-1950e gody. Moskva: Molodai︠a︡ gvardii︠a︡. ISBN 5-235-02812-0. 63516031. 
  18. 18,0 18,1 «11 октября. Писатель Борис Пильняк». lr4.lsm.lv. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  19. «ФЭБ: Шемшелевич. Чего не понял Янчевский? — 2003 (текст)». feb-web.ru. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2022. 
  20. Ραποπόρτ, Γ. Λ. (1988). «На рубеже двух эпох. Дело врачей 1953 года». Κνίγκα. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Boris Pilnyak στο Wikimedia Commons