Μπουρχανουντίν Ραμπανί

Αφγανός πολιτικός

Ο Μπουρχανουντίν Ραμπανί (περσικά/παστού: برهان‌ الدین رباني20 Σεπτεμβρίου 194020 Σεπτεμβρίου 2011) ήταν Αφγανός πολιτικός ο οποίος διετέλεσε Πρόεδρος του Ισλαμικού Κράτους του Αφγανιστάν από το 1992 έως το 1996 (de jure μέχρι το 2001). Μετά την ανατροπή της κυβέρνησης των Ταλιμπάν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Διαρκής Ελευθερία, ο Ραμπανί επέστρεψε στην Καμπούλ και διετέλεσε Πρόεδρος από τον Νοέμβριο έως τις 20 Δεκεμβρίου 2001, όταν ο Χαμίντ Καρζάι επιλέχθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη για το Αφγανιστάν της Βόννης.[6] Ο Ραμπανί ήταν επίσης ηγέτης του Τζαμιάτ-ε Ισλαμί Αφγανιστάν (Ισλαμική Κοινωνία του Αφγανιστάν).

Μπουρχανουντίν Ραμπανί
Ο Μπουρχανουντίν Ραμπανί το 2010
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
برهان‌ الدین رباني (Περσικά)
Προφορά
Γέννηση20  Σεπτεμβρίου 1940
Φεϋζαμπάντ
Θάνατος20  Σεπτεμβρίου 2011[1][2][3]
Καμπούλ[4]
Αιτία θανάτουεκρηκτική συσκευή
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία και επίθεση αυτοκτονίας
Τόπος ταφήςΚαμπούλ[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΑφγανιστάν
Βασίλειο του Αφγανιστάν (έως 1973)
ΘρησκείαΣουνιτισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑραβικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Καμπούλ (1959–1963)
Πανεπιστήμιο του Αζχάρ (1966–1968)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
παιδαγωγός
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Καμπούλ
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΤζαμιάτ-ε Ισλαμί και United National Front
Οικογένεια
ΤέκναSalahuddin Rabbani
ΣυγγενείςAhmad Zia Massoud
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςAfghan conflict
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος του Αφγανιστάν (1992–2001)
Member of the House of the People of Afghanistan
ΒραβεύσειςΤάγμα του Ισμαήλ Σαμάνι (2021)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Υπήρξε ένας από τους πρώτους ιδρυτές και ηγέτες των κινημάτων των μουτζαχεντίν στις αρχές της δεκαετίας του 1970, λίγο πριν από τον Σοβιετοαφγανικό πόλεμο. Διετέλεσε πολιτικός επικεφαλής της Βόρειας Συμμαχίας (ή Ενωμένου Μετώπου), μιας συμμαχίας διαφόρων πολιτικών ομάδων που αγωνίστηκαν εναντίον του καθεστώτος των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Η κυβέρνησή του αναγνωρίστηκε από πολλές χώρες, καθώς και από τα Ηνωμένα Έθνη. Αργότερα έγινε επικεφαλής του Εθνικού Μετώπου του Αφγανιστάν (γνωστού στα μέσα ως Ενωμένο Εθνικό Μέτωπο), της μεγαλύτερης πολιτικής αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση του Χαμίντ Καρζάι. Στις 20 Σεπτεμβρίου 2011, ο Ραμπανί δολοφονήθηκε από βομβιστή αυτοκτονίας που εισήλθε στην οικία του στην Καμπούλ. Σύμφωνα με απόφαση του αφγανικού κοινοβουλίου, ο Πρόεδρος του Αφγανιστάν Χαμίντ Καρζάι του απέδωσε τον τίτλο «Μάρτυρας της Ειρήνης».[7] Ο γιος του Σαλαχουντίν Ραμπανί επελέγη τον Απρίλιο του 2012 για να ηγηθεί των συνομιλιών ειρήνευσης με τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.[8]

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο Ραμπανί, γιος του Μουχάμεντ Γιουσούφ, γεννήθηκε στη βόρεια επαρχία του Μπανταχσάν. Ανήκε σε τατζικική φυλή που ομιλούσε περσικά.[9] Αφού ολοκλήρωσε το σχολείο στην πατρίδα του, πήγε στη Νταρούλ-ουλούμ-ε-Σαριά (Αμπού-Χανιφά), θρησκευτική σχολή στην Καμπούλ. Όταν αποφοίτησε από το Αμπού-Χανιφά, εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ για να σπουδάσει ισλαμικό δίκαιο και θεολογία, αποφοιτώντας το 1963.[9]

Λίγο μετά την αποφοίτησή του το 1963, προσλήφθηκε ως καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Καμπούλ.[9] Προκειμένου να ενισχύσει τις γνώσεις του, ο Ραμπανί μετέβη στην Αίγυπτο το 1966 και παρακολούθησε μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αλ Αζχάρ του Καϊρου, όπου ανέπτυξε στενούς δεσμούς με την ηγεσία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.[10] Σε δύο χρόνια, έλαβε το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στην ισλαμική φιλοσοφία. Ο Ραμπανί ήταν ένας από τους πρώτους Αφγανούς που μετέφρασαν τα έργα του Σαγίντ Κουτμπ στα περσικά.[10] Αργότερα επέστρεψε στην Αίγυπτο για να ολοκληρώσει το διδακτορικό του στην ισλαμική φιλοσοφία και η διατριβή του είχε τίτλο «Η Φιλοσοφία και οι Διδασκαλίες του Αμπντ αλ-Ραχμάν Μουχαμάντ Τζαμί». Το 2004 έλαβε τον υψηλότερο ακαδημαϊκό και επιστημονικό τίτλο του Αφγανιστάν, του «Ακαδημαϊκού», από την Ακαδημία Επιστημών του Αφγανιστάν.

Πολιτική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Ο Ραμπανί επέστρεψε στο Αφγανιστάν το 1968, όπου το ανώτατο συμβούλιο του Τζαμιάτ-ε Ισλαμί του ανέθεσε να οργανώσει τους φοιτητές του Πανεπιστημίου. Λόγω των γνώσεών του, της φήμης του και της ενεργού υποστήριξης στο Ισλάμ, το 1972, ένα 15μελές συμβούλιο τον επέλεξε ως επικεφαλής του Τζαμιάτ-ε Ισλαμί του Αφγανιστάν, μαζί με τον ιδρυτή του, Γκουλάμ Μ. Νιγιαζί. Το Τζαμιάτ-ε Ισλαμί αποτελούνταν κυρίως από Τατζίκους.[11]

Την άνοιξη του 1974, η αστυνομία εισέβαλε στο κτίριο του πανεπιστημίου της Καμπούλ για να συλλάβει τον Ραμπανί λόγω της φιλοϊσλαμικής του στάσης. Ωστόσο, με τη βοήθεια των μαθητών του η αστυνομία δεν μπόρεσε τον συλλάβει και ο Ραμπανί κατάφερε να διαφύγει στην ύπαιθρο. Στο Πακιστάν, ο Ραμπανί συγκέντρωσε σημαντικές προσωπικότητες και οργάνωσε το κόμμα του. Ο Σαγιέντ Νουρουλάχ Εμάντ, ο οποίος ήταν μουσουλμάνος φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ, έγινε Γενικός Γραμματέας του κόμματος και αργότερα αναπληρωτής επικεφαλής.

Όταν οι Σοβιετικοί εισέβαλαν το 1979, ο Ραμπανί βοήθησε στην καθοδήγηση του Τζαμιάτ-ε Ισλαμί το οποίο αντιστεκόταν στο καθεστώς του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος του Αφγανιστάν. Οι δυνάμεις του Ραμπανί ήταν οι πρώτες ομάδες των μουτζαχεντίν που εισήλθαν στην Καμπούλ το 1992, όταν η κυβέρνηση του ΛΔΚΑ απομακρύνθηκε από την εξουσία.[12] Ανέλαβε τη θέση του προέδρου το 1992, σύμφωνα με τις συμφωνίες της Πεσαβάρ. Ο Ραμπανί ήταν ο δεύτερος Τατζίκος ηγέτης στο Αφγανιστάν μετά τον Χαμπιμπουλάχ Καλακανί το 1929 (και ενδεχομένως τον Μπαμπράκ Καρμάλ, του οποίου η εθνικότητα αμφισβητείται). Η διακυβέρνησή του διήρκεσε μέχρι την κατάκτηση της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν το 1996. Τα επόμενα πέντε χρόνια, ο ίδιος και η Βόρεια Συμμαχία ασχολούνταν με την καταπολέμηση των Ταλιμπάν, μέχρι το 2001 όταν έλαβε χώρα η καθοδηγούμενη από τις ΗΠΑ επιχείρηση Διαρκής Ελευθερία με την οποία η κυβέρνηση των Ταλιμπάν ανατράπηκε. Ο Ραμπανί ήταν επικεφαλής του Ανώτατου Ειρηνευτικού Συμβουλίου του Αφγανιστάν, το οποίο συστάθηκε το 2010 για να πραγματοποιήσει ειρηνευτικές συνομιλίες με τους Ταλιμπάν και άλλες ομάδες στις εξεγέρσεις, μέχρι το θάνατό του.[13]

Δολοφονία Επεξεργασία

Ο Ραμπανί σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στην οικία του στην Καμπούλ στις 20 Σεπτεμβρίου 2011, την ημέρα των 71ων γενεθλίων του. Δύο άνδρες οι οποίοι παρουσιάστηκαν ως εκπρόσωποι των Ταλιμπάν τον πλησίασαν για να τον εναγκαλιστούν, ενεργοποιώντας τα εκρηκτικά τους. Τουλάχιστον ένας από αυτούς είχε κρύψει τα εκρηκτικά στο τουρμπάνι του.[14][15] Ο βομβιστής αυτοκτονίας ισχυρίστηκε ότι ήταν διοικητής των Ταλιμπάν και δήλωσε ότι ήθελε να «συζητήσει για την ειρήνη» με τον Ραμπανί.[16] Τέσσερα άλλα μέλη του Ανώτατου Ειρηνευτικού Συμβουλίου του Αφγανιστάν σκοτώθηκαν επίσης στην επίθεση.[13]

Αφγανοί αξιωματούχοι κατηγόρησαν την οργάνωση Κουετά Σουρά, η οποία ηγούνταν των Αφγανών Ταλιμπάν που κρυβόταν στην πόλη Κουετά του Πακιστάν.[17] Η πακιστανική κυβέρνηση επιβεβαίωσε ότι η δολοφονία του Ραμπανί συνδεόταν με Αφγανούς πρόσφυγες στο Πακιστάν. Ένας ανώτερος Πακιστανός αξιωματούχος δήλωσε ότι πάνω από το 90% των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Πακιστάν προέρχονταν από αφγανικά στοιχεία και ότι η παρουσία τους στη χώρα ήταν «σημαντικό ζήτημα για το Πακιστάν» και «πρόβλημα για το Αφγανιστάν». Ο Πακιστανός υπουργός Εξωτερικών Χινά Ραμπανί Χαρ ανέφερε ότι «δεν είμαστε υπεύθυνοι αν οι Αφγανοί πρόσφυγες διέσχισαν τα σύνορα και εισήλθαν στην Καμπούλ, παρέμειναν σε ξενώνα και επιτέθηκαν στον Καθηγητή Ραμπανί».[18]

Το 2011, λίγες μέρες πριν πεθάνει, ο Ραμπανί προσπαθούσε να πείσει τους ισλαμιστές λόγιους να εκδώσουν ένα θρησκευτικό διάταγμα απαγορεύοντας τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας. Η 29χρονη κόρη του πρώην προέδρου δήλωσε σε συνέντευξή της ότι ο πατέρας της πέθανε λίγο μετά αφότου μίλησε σε διάσκεψη με θέμα την «Ισλαμική Αφύπνιση» στην Τεχεράνη. «Προτού δολοφονηθεί, μίλησε για το θέμα των βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας», δήλωσε η Φατιμά Ραμπανί στο Reuters. «Κάλεσε όλους τους ισλαμιστές λόγιους στο συνέδριο να εκδώσουν έναν φετφά» ενάντια σε αυτήν την τακτική.[19]

Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα και αρκετοί στρατιωτικοί διοικητές του ΝΑΤΟ καταδίκασαν τη δολοφονία.[20] Η Ιαπωνία έστειλε επίσης τα συλλυπητήριά της στην 66η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.[21] Ο πρόεδρος του Αφγανιστάν Χαμίντ Καρζάι διέκοψε την επίσκεψή του στη Νέα Υόρκη για τη γενική συζήτηση της 66ης συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών μετά τη δολοφονία του Ραμπανί. Ο γιος του Ραμπανί, Σαλαχουντίν, ανέλαβε τότε την προεδρία του Ανώτατου Ειρηνευτικού Συμβουλίου στη θέση του πατέρα του.[22]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-14985779.
  2. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. rabbani-burhanuddin. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000020314. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  5. 5,0 5,1 www.theguardian.com/world/gallery/2011/sep/23/funeral-burhanuddin-rabbani-kabul-pictures.
  6. «Rabbani's Afghan comeback». BBC News. 14 Νοεμβρίου 2001. http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/1656013.stm. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  7. Rubin, Alissa J. (20 Σεπτεμβρίου 2011). «Assassination Deals Blow to Peace Process in Afghanistan». New York Times. https://www.nytimes.com/2011/09/21/world/asia/Burhanuddin-Rabbani-afghan-peace-council-leader-assassinated.html?_r=1&hp. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  8. Safi, Ali· Landay, Jonathan S. (14 Απριλίου 2012). «Burhanuddin Rabbani's son named to restart Afghanistan peace efforts». www.mcclatchydc.com. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  9. 9,0 9,1 9,2 Edwards, David B. (2002). Before Taliban: Genealogies of the Afghan Jihad. Berkeley: University of California Press. σελ. 7–. ISBN 978-0-520-22861-0. 
  10. 10,0 10,1 Burke, Jason (2004). Al-Qaeda: The True Story Of Radical Islam. London: I.B. Tauris. σελίδες 66–67. 
  11. Rogers, Tom (1992). The Soviet Withdrawal from Afghanistan: Analysis and Chronology. Greenwood Press. σελ. 27. 
  12. Gladstone, Cary (2001). Afghanistan: History, Issues, Bibliography. Huntington, NY: Nova Publishers. σελ. 8. ISBN 9781560331056. 
  13. 13,0 13,1 «Former Afghanistan president Burhanuddin Rabbani killed in Kabul blast». The Telegraph. 20 Σεπτεμβρίου 2011. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/8776911/Former-Afghanistan-president-Burhanuddin-Rabbani-killed-in-Kabul-blast.html. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  14. «Kabul attack kills ex-Afghan president». Al Jazeera. 21 Σεπτεμβρίου 2011. https://www.aljazeera.com/news/asia/2011/09/2011920124955977877.html. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  15. «Turban bomb kills key Afghan political leader». CNN. 20 Σεπτεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-06-14. https://web.archive.org/web/20190614142032/http://news.blogs.cnn.com/2011/09/20/u-s-embassy-staff-in-kabul-ordered-to-take-cover/?hpt=hp_t1. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  16. «Ex-Afghan Leader's Assassin Waited Days to See Him». Fox News. 21 Σεπτεμβρίου 2011. https://www.foxnews.com/world/ex-afghan-leaders-assassin-waited-days-to-see-him. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  17. Roggio, Bill (2 Οκτωβρίου 2011). «Pakistan's ISI, Quetta Shura behind Rabbani's assassination, Afghan officials say». www.longwarjournal.org. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  18. «Pakistan blames Afghan refugees for Rabbani's murder». Express Tribune. 14 Δεκεμβρίου 2011. https://tribune.com.pk/story/306490/pakistan-blames-afghan-refugees-for-rabbani-murder/. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  19. Habboush, Mahmoud (18 Οκτωβρίου 2011). «Afghanistan's Rabbani sought suicide ban: daughter». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-09-24. https://web.archive.org/web/20150924160018/http://www.reuters.com/article/2011/10/18/us-afghanistan-rabbani-idUSTRE79H44F20111018. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  20. «News Article: Obama, Karzai Vow Undeterred Effort in Afghanistan». Defense.gov. 23 Μαΐου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  21. «UN General Assembly General Debate of the 66th Session - Japan». Gadebate.un.org. 23 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 
  22. «Afghanistan». General Assembly of the United Nations (στα Αγγλικά). 25 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Πολιτικά αξιώματα


Προκάτοχος
Σιμπγκατουλάχ Μοτζαντεντί
Πρόεδρος του Αφγανιστάν
1992–2001
Διάδοχος
Χαμίντ Καρζάι