Νέος Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης

Ο Νέος Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης είναι υπό κατασκευή έργο κοντά στο Καστέλλι Πεδιάδος που αναμένεται να αποτελέσει το νέο αεροδρόμιο του Νομού Ηρακλείου αντικαθιστώντας τον υφιστάμενο Κρατικό Αερολιμένα Ηρακλείου «Νίκος Καζαντζάκης», ο οποίος λειτουργεί από το 1937 στην Νέα Αλικαρνασσό. Θα εξυπηρετεί το Ηράκλειο και γενικά την Κρήτη, ενώ σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η έναρξη λειτουργίας αναμένεται το 2027. Ο νέος αερολιμένας θα αποτελεί το πιο σύγχρονο αεροδρόμιο της χώρας και δεύτερο σε μέγεθος μετά το «Ελευθέριος Βενιζέλος», ικανό να υποδέχεται περισσότερους από 20 εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο.

Νέος Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης (Καστέλλι πεδιάδος)
Ο νέος Διεθνής Αερολιμένος Ηρακλείου Κρήτης, βρίσκεται στην πεδιάδα Καστελλίου του δήμου Μινώα Πεδιάδος.
IATA: - – ICAO: -
Σύνοψη
Τύπος αεροδρομίου	Πολιτικό
Ιδιοκτήτης/Διαχειριστής	Ελληνικό Δημόσιο (45,9%) ΤΕΡΝΑ Α.Ε. (32,46%) GMR Airports Ltd (21,64%)
Πόλη που εξυπηρετεί	Ηράκλειο
Τοποθεσία	Καστέλλι Πεδιάδος
Πόλη εστίασης	Ηράκλειο
Υψόμετρο	1.180 ft / 360 m
Ιστοσελίδα	https://www.heraklion-airport.gr/the-new-airport/
Διάδρομοι αεροδρομίου
Διάδρομος Μήκος Επιφάνεια πόδια μέτρα - 11.811 3.600 άσφαλτος

κατασκευή του Terminal

Γενικές Πληροφορίες

Θα εξυπηρετεί 15.000.000 επιβάτες ετησίως κατά την έναρξη, ενώ κατά τη διάρκεια της περιόδου παραχώρησης αναμένεται να ξεπεράσει τους 20.000.000 σε ετήσια βάση. Πρόκειται για ένα «πράσινο αεροδρόμιο» με ιδία παραγωγή και διαχείριση ενέργειας, ενώ ανταποκρινόμενο στην ανάγκη μέριμνας για την κλιματική αλλαγή, θα δίνεται έμφαση στη μείωση αποτυπώματος CO2. Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι η εφαρμογή υψηλότατων κριτηρίων στην παροχή Υπηρεσιών, σύμφωνα με τις προδιαγραφές διεθνώς αναγνωρισμένων οργανισμών του κλάδου (ACI ASQ, IATA Optimum Level).

Ο Αεροσταθμός θα έχει έκταση 91.000 τ.μ. κατά την έναρξη λειτουργιών και διαθέτει 8 επίπεδα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής των επιβατών στον Αεροσταθμό θα υπάρχουν βιομετρικές και αυτοματοποιημένες διαδικασίες ελέγχου καθώς και εγκαταστάσεις ψυχαγωγίας, αναψυχής, εστίασης, προσευχής, υποστήριξης βρεφών και μητέρων δημιουργώντας ένα μοναδικό αίσθημα ταξιδιωτικής εμπειρίας.

Το Νέο αεροδρόμιο αποσκοπεί να έχει μια αρμονική σχέση με την τοπική κοινωνία και να την αναδεικνύει. Για αυτό το λόγο ήδη λαμβάνουν χώρα διαρκείς ενέργειες υποστήριξης της τοπικής κοινωνίας και ανάδειξης της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, παρέχοντας ταυτόχρονα στον επισκέπτη την αίσθηση του τόπου με τις ιδιαιτερότητές του. Ταυτόχρονα, ως μία σύγχρονη υποδομή, η πιο πρόσφατη τεχνολογία και οι καινοτόμες εφαρμογές θα είναι στην πρώτη γραμμή, παράλληλα με την επίτευξη στρατηγικών εμπορικών συμφωνιών.

Επιπλέον, θα είναι το πρώτο αεροδρόμιο στη χώρα με σχεδιασμό νησίδων check-in αντί για τον συμβατικό γραμμικό και με τρεις ανεξάρτητες ράμπες μεταξύ τερματικού σταθμού και γεφυρών επιβίβασης επιβατών, θα αξιοποιεί την ευελιξία που προσφέρουν τα χαρακτηριστικά αυτά μαζί με τη χρήση αυτόματων μηχανημάτων για να επιτυγχάνει, για παράδειγμα, την απαιτούμενη φυσική απόσταση μεταξύ επιβατών σε περιόδους υγειονομικής κρίσης.

Δεδομένη, για το νέο αεροδρόμιο, είναι η στρατηγική μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας και του αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα. Τη βασική αυτή κατεύθυνση συμπληρώνουν πιστοποίηση κατά LEED του τερματικού σταθμού, ανακύκλωση νερού, αναδασώσεις, ηλιακή ενέργεια, σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ηλεκτρική κινητικότητα και διαλογή απορριμμάτων στην πηγή

Ο σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία του νέου αεροδρομίου σε έκταση 6.000 στρεμμάτων, με μήκος αεροδιαδρόμου 3,6 χλμ. και δυνατότητα επέκτασής του στα 3,8 χλμ.

Υπενθυμίζεται ότι ο νέος αεροδιάδρομος θα υποδέχεται αεροσκάφη τύπου Boeing 747 και Airbus A330, ενώ το νέο αεροδρόμιο θα είναι το πρώτο στην Ελλάδα με σύστημα MARS (Multiple Apron Ramp System) και δύο γέφυρες επιβίβασης επιβατών, για μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα στη διαχείριση των πυλών επιβίβασης / αποβίβασης. Έτσι, μπορεί να υποδέχεται αεροσκάφη Code D/E σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO).

Ο Διεθνής Αερολιμένας θα περιλαμβάνει Εμπορική ζώνη προσβάσιμη από τον αστικό ιστό και κατάλληλα ενταγμένη στην ευρύτερη οικιστική και χωροταξική ανάπτυξη της περιοχής έκτασης 800 στρεμμάτων. Αναφορικά με την πρόσβαση στο Αεροδρόμιο, επιτυγχάνεται η πρώτη μεγάλη σύνδεση Βόρειας και Νότιας Κρήτης με το διαμήκη άξονα που ενώνει τη Χερσόνησο με τη Νότια Κρήτη, μήκους 25 χιλιομέτρων, ενώ με την ολοκλήρωση της κατασκευής του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) εκτιμάται ότι το αεροδρόμιο θα είναι προσβάσιμο από το Ηράκλειο σε λιγότερο από 25 λεπτά.

Σχέδιο αεροσταθμού

Στην περίοδο λειτουργίας του, με βάση έκθεση του Air Transport Action Group (ATAG), εκτιμάται ότι το νέο διεθνές Αεροδρόμιο Ηρακλείου θα δημιουργήσει περίπου 7.000 με 7.500 θέσεις άμεσης απασχόλησης (στην εταιρεία του Αεροδρομίου, τις αεροπορικές εταιρείες, τις εταιρείες διαχείρισης handling, τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.ά.). Βάσει των ίδιων στοιχείων της ATAG, υπολογίζεται ότι θα κινητοποιήσει, μέσα από την αναπτυξιακή δυναμική που θα προσδώσει σε τομείς όπως ο τουρισμός και το εμπόριο, περίπου 35.000 με 37.000 θέσεις έμμεσης απασχόλησης.

Σε μελέτη της Περιφέρειας Κρήτης, προβλέπεται η σιδηροδρομική σύνδεση του Ηρακλείου με τον νέο αερολιμένα.

Ιστορικό

Η πρώτη εξαγγελία δημοπράτησης του έργου έγινε τον Μάιο του 2008. Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2009, ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Γεώργιος Σουφλιάς ανακοίνωσε την δημοπράτηση με κατάθεση προσφορών στις 9 Φεβρουαρίου του 2010. Το εκτιμώμενο κόστος ανερχόταν σε 1 δισ. ευρώ, με τα 220 εκατ. ευρώ να καλύπτονται από κρατική χρηματοδότηση. Το έργο τελικά πάγωσε λόγω των επερχόμενων εκλογών, της αλλαγής κυβέρνησης και της οικονομικής κρίσης.

Το 2011, ο τότε υπουργός Υποδομών, Γιάννης Ραγκούσης, επαναδημοπράτησε το έργο και στις 18 Οκτωβρίου 2011, ύστερα από έξι συνεχόμενες παρατάσεις, ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος.

Το 2014, ο τότε υπουργός Υποδομών, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, προχώρησε σε βελτιωτικές αλλαγές στα χαρακτηριστικά του έργου με το συνολικό κόστος να «πέφτει» σε περίπου 700 εκατ. ευρώ. Η δημοπράτηση προγραμματίστηκε αρχικά για τις 15 Μαΐου 2014, το έργο οδηγήθηκε σε επαναλαμβανόμενες παρατάσεις μέχρι τις 17 Φεβρουαρίου 2015. Το έργο σταμάτησε και πάλι λόγω των εκλογών και της ανάδειξης νέας κυβέρνησης.

Η νέα κυβέρνηση επανεξέτασε όλους τους ενεργοποιημένους διαγωνισμούς, με τον τότε υπουργό Υποδομών, Χρήστο Σπίρτζη, να αποφασίζει την διατήρηση του διαγωνισμού για το νέο Αεροδρόμιο Ηρακλείου. Έκτοτε ξεκίνησαν και πάλι αλλεπάλληλες παρατάσεις και χρειάστηκε να γίνουν νέες παρεμβάσεις στους όρους του διαγωνισμού μέχρι τις 27 Οκτωβρίου 2016, με την εμφάνιση του σχήματος ΤΕΡΝΑ-GMR. Στις 21 Φεβρουαρίου 2019 υπογράφηκε η σύμβαση και στις 14 Μαΐου του ίδιου έτους, κυρώθηκε στη Βουλή. Εννέα μήνες αργότερα, στις 8 Φεβρουαρίου 2020, κηρύχθηκε επίσημα η έναρξη της παραχώρησης και της πενταετούς κατασκευαστικής περιόδου.

Έργα κατασκευής

Κατασκευή αεροσταθμού

• 1 Διάδρομος προσγείωσης-απογείωσης μήκους 3.600 μ. κατηγορίας κατά ICAO 4E

• 1 παράλληλος τροχόδρομος κίνησης αεροσκαφών ίσου μήκους

• 8 συνδετήριοι τροχόδρομοι του διαδρόμου με τον παράλληλο τροχόδρομο

• 2 συνδετήριοι τροχόδρομοι με τον διάδρομο του Στρατιωτικού Αεροδρομίου

• Χώρος στάθμευσης αεροσκαφών (apron) για 27 απομακρυσμένες θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών κατηγορίας κατά ICAO C & 16 θέσεις τύπου MARS κατηγορία κατά ICAO E (ή 10+2 σταθερές θέσεις στάθμευσης Κατηγορίας C)

• 1 Τερματικό κτίριο Αεροσταθμού (Terminal Building) 5 επιπέδων συνολικής επιφάνειας 91.000 τ.μ (8 επίπεδα) εκ των οποίων περί τα 13.000 τ.μ. χώροι εμπορικών χρήσεων και περίπου 1.000 τ.μ. μόνιμοι εκθεσιακοί χώροι

• 11 Κτίρια/Εγκαταστάσεις απαιτήσεων λειτουργίας αεροδρομίου: Πύργος Ελέγχου, Πυροσβεστική, Αστυνομία, Συντήρησης Αεροδρομίου, Εγκατάστασης εταιρειών επίγειας εξυπηρέτησης, Κέντρο ενέργειας, Υποσταθμός 150kV, Δεξαμενές Νερού, Εγκατάσταση Βιολογικού Καθαρισμού, Εγκατάσταση αποθήκευσης καυσίμων και ανεφοδιασμού αεροσκαφών μέσω υπόγειου συστήματος Hydrant, Εγκατάσταση συλλογής απορριμμάτων αεροδρομίου
• Αποθηκευτικοί χώροι και χώροι γραφείων Αεροδρομίου άνω των 6.000τμ
• 31 απομακρυσμένες θέσεις Power in – Power out ICAO Code C με σύστημα ανεφοδιασμού Fuel Hydrant
• 6 θέσεις στάθμευσης MARS τύπου push back για αεροσκάφη τύπου ICAO Code E εξοπλισμένες με Fuel Hydrant και τροφοδοσία 400 Hz και PreConditioned Air
• 4 θέσεις στάθμευσης Ελικοπτέρων

• Χώρους στάθμευσης 800 οχημάτων κατ’ ελάχιστον, χώρους αναμονής για 50 τουριστικά λεωφορεία, 150 ταξί και 20 μίνι βαν.

• Δυνατότητα εξυπηρέτησης των αναγκών πλήρης διοχέτευσης των αστικών αποβλήτων των οικισμών Θραψανού, Αρχάγγελου, Γαλελιανού, Σκλαβεροχωρίου, Ευαγγελισμού, Λιλιανού, Αγίας Παρασκευής, Ρουσοχωρίων στην Εγκατάσταση Βιολογικού Καθαρισμού του Αεροδρομίου

• Χώροι στάθμευσης και εξυπηρέτησης οχημάτων (ΙΧ, Ταξί, Αστικά-Εμπορικά Λεωφορεία)

• Εσωτερικό δίκτυο οδοποιίας

• Οδός πρόσβασης 2 κλάδων με 4 κυκλικούς κόμβους

• Χώρος Εμπορικών Χρήσεων επιφάνειας 400 στρεμμάτων

Πηγές:

Στοιχεία έργου

• Εταιρία αεροδρομίου (ιδιοκτησία/διαχείριση): Ελληνικό Δημόσιο (45,90%) – ΤΕΡΝΑ Α.Ε. (32,46%) – GMR Airports Ltd (21,64%)

• Κόστος κατασκευής: 600.000.000€ (εξαιρουμένου εξοπλισμού αεροναυτιλίας)

• Κρατική χρηματοδότηση: 280.000.000€

• Κατασκευαστής: ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε.

• Αντισταθμιστικό αντάλλαγμα: 2% επί των εσόδων που προκύπτουν από την εκμετάλλευση του Έργου (1% στο Δήμος Μινώα Πεδιάδας και 1% στους ΟΤΑ της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου)
• Έναρξη λειτουργίας: 2026

• Περίοδος παραχώρησης: 35 χρόνια (λήξη 7.2.2055)

• Διάρκεια Περιόδου Μελέτης-Κατασκευής: έως (60) μήνες (από 06/02/2020)