Νέο Μεξικό

Πολιτεία του Νέου Μεξικού
State of New Mexico
	Πολιτεία του Νέου Μεξικού ; State of New Mexico
Σημαία	Σφραγίδα
	Άλλα ονόματα: {{{Άλλα ονόματα}}}
	Συνθήματα: Crescit eundo (Μεγαλώνει με τον χρόνο)
Επίσημες γλώσσες	Καμία
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά, Ισπανικά
Πρωτεύουσα	Σάντα Φε
Μεγαλύτερη πόλη	Αλμπουκέρκη
Μεγαλύτερη μητροπολιτική περιοχή	Μητροπολιτική περιοχή της Αλμπουκέρκης
Έκταση	Κατατάσσεται 5η στις ΗΠΑ
- Σύνολο	314.917 km2
- Πλάτος	550 km
- Μήκος	595 km
- % νερό	0,2
- Γεωγραφικό Πλάτος	31° 20′ N με 37° N
- Γεωγραφικό Μήκος	103° W με 109° 3′ W
Πληθυσμός	Κατατάσσεται 36η στις Ηνωμένες Πολιτείες
- Σύνολο	2.119.428 (εκτίμηση 2021)
- Πυκνότητα	6,73 κατ./km2; Κατατάσσεται 45η στις ΗΠΑ
- Διάμεσο εισόδημα	46.744$/έτος (47η)
Υψόμετρο
- Υψηλότερο σημείο	Ουΐλερ Πικ; 4.013,3 m
- Μέσο	1.740 m
- Χαμηλότερο σημείο	Δεξαμενή Ρεντ Μπλαφ στα σύνορα με το Τέξας (867 μ.) m
Είσοδος στην Ένωση	6 Ιανουαρίου 1912 (47η)
Κυβερνήτης	Μισέλ Λούχαν Γκρίσαμ (Δ)
Αντικυβερνήτης	Χάουι Μοράλες (Δ)
Νομοθετικό Σώμα	Νομοθετικό Σώμα του Νέου Μεξικού
- Βουλή των Αντιπροσώπων (ΗΠΑ)	Γερουσία
- Γερουσία (ΗΠΑ)	Βουλή των Αντιπροσώπων
Γερουσιαστές των ΗΠΑ	Μάρτιν Χέινριτς (Δ); Μπεν Ρέι Λουχάν (Δ)
Αντιπροσωπεία στη Βουλή των ΗΠΑ	Μέλανι Στάνσμπερι (Δ); Ίβιτ Χέρελ (Ρ); Τερέζα Φερνάντεζ (Δ) (κατάλογος)
Ζώνη ώρας	UTC-7/-6
Συντομεύσεις	US-NM
Ιστοσελίδα	www.newmexico.gov

Συντεταγμένες: 34°N 106°W / 34°N 106°W / 34; -106

Το Νέο Μεξικό (αγγλικά: State of New Mexico· ισπανικά: Nuevo México, Nuevo Méjico· ναβάχο: Yootó Hahoodzo), είναι πολιτεία των Νοτιοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Έχει έκταση 314.917 τ.χλμ.^[1] και πληθυσμό 2.119.428 κατοίκους (εκτίμηση 2021)^[2]. Είναι μία από τις τέσσερις πολιτείες που αποτελούν την περιοχή των «Τεσσάρων Γωνιών» (Four Corners), μαζί με το Κολοράντο, την Αριζόνα και τη Γιούτα. Συνορεύει νοτιοδυτικά με το Μεξικό, νοτιοανατολικά και ανατολικά με το Τέξας, βορειοανατολικά με την Οκλαχόμα, βόρεια με το Κολοράντο, βορειοδυτικά, σε ένα σημείο με τη Γιούτα και δυτικά με την Αριζόνα.

Πρωτεύουσα της πολιτείας είναι η Σάντα Φε. Σημαντικές πόλεις είναι η Αλμπουκέρκη, το Λας Κρούσες, το Φάρμινγκτον και το Ρόζγουελ. Το Νέο Μεξικό μέχρι το 1821 ανήκε στους Ισπανούς και το 1912 ανακηρύχθηκε επισήμως 47η πολιτεία των Η.Π.Α.

Ιστορία Επεξεργασία

Το 16ο αιώνα εξερεύνησαν την περιοχή οι Ισπανοί και έμεινε στην κυριαρχία τους μέχρι το 1821, οπότε περιήλθε στο Μεξικό. Το 1848 παραχωρήθηκε στις ΗΠΑ, αλλά μόνο το 1912 ανακηρύχτηκε επίσημα σε πολιτεία.

Γεωμορφολογία Επεξεργασία

Το έδαφος παρουσιάζει μία σειρά από υψίπεδα· στα δυτικά διασχίζεται από τα Βραχώδη όρη, με ψηλότερη κορυφή τη Νορθ Τρούτσας (3.992 μ.). Άλλες οροσειρές είναι τα όρη Σακραμέντο, τα όρη του Αγίου Ανδρέα, του Σαν Ματέο και των Μαύρων Βουνών (Μπλακ Ρέντζες). Σπουδαιότερος ποταμός είναι ο Ρίο Γκράντε με τους παραπόταμούς του.

Παλαιότερα το μεγαλύτερο τμήμα της πολιτείας ήταν ακαλλιέργητο και παρουσίαζε εικόνα έρημης πάμπας. Σήμερα όμως με τα αρδευτικά έργα τεράστιες εκτάσεις έγιναν καλλιεργήσιμες και πλουτοπαραγωγικές στον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Το υπέδαφος της πολιτείας είναι πλούσιο σε μεταλλεύματα (εξάγονται πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάλιο, χαλκός, μολυβδαίνιο κ.ά.) και η βιομηχανία είναι αναπτυγμένη στους τομείς χημικών προϊόντων και επεξεργασίας των προϊόντων κτηνοτροφίας και ξυλείας.

Μεγαλύτερες πόλεις του Νέου Μεξικού Επεξεργασία


#	Όνομα	Κομητεία	Πληθυσμός πόλεως	Πληθυσμός μητροπολιτικής περιοχής
1	Αλμπουκέρκη	Μπερναλίλο	564.559	924.160
2	Λας Κρούσες	Ντόνια Άνα	111.385	220.029
3	Ρίο Ράντσο	Σάντοβαλ / Μπερναλίλο	104.046	(ανήκει στην μητροπολιτική της Αλμπουκέρκης)
4	Σάντα Φε	Σάντα Φε	87.505	151.552
5	Ρόζγουελ	Τσάβες	48.422	64.737
6	Φάρμινγκτον	Σαν Χουάν	46.624	121.661